Krajowa Strategia Rozwoju Regionalnego 2030 – stan prac Rozwój społecznie wrażliwy i terytorialnie zrównoważony Departament Strategii Rozwoju, MIiR

Przebieg prac nad projektem KSRR Rozpoczęcie prac nad aktualizacją KSRR – II połowa 2017 r. Prace Międzyresortowego Zespołu ds. KSRR Warsztaty z udziałem przedstawicieli UM, ministerstw oraz ekspertów Konsultacje robocze z regionami – uwagi do projektu KSRR zgłosiły wszystkie UM Spotkania konsultacyjne w regionach XII 2018 – I 2019 Spotkania uzgodnieniowe z resortami nt. obszarów powiązań KSRR ze str. resortowymi (II-III 2019) 28 II 2019 – Spotkanie z RDS w ramach konsultacji KSRR 2030 Aktualizacja KSRR po konsultacjach społecznych – III 2019 Zaopiniowanie dokumentu przez KWRiST – IV 2019 Przekazanie dokumentu do akceptacji przez Radę Ministrów – II kw. 2019

Przebieg konsultacji społecznych Konferencja otwierająca konsultacje społeczne Krajowej Strategii Rozwoju Regionalnego 2030 17 grudnia 2018 r. Warszawa, Ministerstwo Inwestycji i Rozwoju Spotkania Konsultacyjne w regionach 7 stycznia 2019 r. Tarnów, Lidzbark Warmiński 9 stycznia 2019 r. Rypin 10 stycznia 2019 r. Białystok, Kielce 14 stycznia 2019 r. Wrocław, Kępno, Opole 16 stycznia 2019 r. Biała Podlaska 17 stycznia 2019 r. Tomaszów Mazowiecki 18 stycznia 2019 r. Katowice 21 stycznia 2019 r. Wałcz, Nowa Sól 23 stycznia 2019 r. Stalowa Wola, Gdynia

Przebieg konsultacji społecznych Łącznie w spotkaniach konsultacyjnych wzięło udział około 1700 osób. Uwagi przesyłano drogą papierową i elektroniczną. Swoje opinie wyraziło ponad 190 podmiotów. Uwagi pisemne zgłosili m.in.: Zarząd Związku Województw RP; Związek Samorządów Polskich; Związek Miast Polskich; Wojewódzkie Rady Dialogu Społecznego (woj. lubelskiego, lubuskiego, podkarpackiego i śląskiego); zarządy wszystkich województw; władze miast, gmin i powiatów; stowarzyszenia i fundacje; przedstawiciele świata nauki; izby gospodarcze i przedsiębiorcy; oraz osoby prywatne. Łącznie spłynęło ponad 1900 uwag i komentarzy.

Cel główny i cele szczegółowe KSRR 2030 Efektywne wykorzystanie endogenicznych potencjałów terytoriów i ich specjalizacji dla osiągania zrównoważonego rozwoju kraju, co tworzyć będzie warunki do wzrostu dochodów mieszkańców Polski przy jednoczesnym osiąganiu spójności w wymiarze społecznym, gospodarczym, przestrzennym. Cel 1. Zwiększenie spójności rozwoju kraju w wymiarze społecznym, gospodarczym i przestrzennym 1.1. Wzmacnianie szans rozwojowych obszarów słabszych gospodarczo (wschodnia Polska, obszary zagrożone trwałą marginalizacją) 1.2. Wykorzystywanie potencjału rozwojowego miast średnich tracących funkcje społeczno- -gospodarcze 1.3. Przyspieszenie transformacji profilu gospodarczego Śląska 1.4. Przeciwdziałanie kryzysom na obszarach zdegradowanych 1.5. Infrastruktura wspierająca dostarczanie usług publicznych Cel 2. Wzmacnianie regionalnych przewag konkurencyjnych 2.1. Rozwój kapitału ludzkiego i społecznego 2.2. Wspieranie przedsiębiorczości na szczeblu regionalnym i lokalnym 2.3. Innowacyjny rozwój regionu i doskonalenie podejścia opartego na Regionalnych Inteligentnych Specjalizacjach Cel 3. Podniesienie jakości zarządzania i wdrażania polityk ukierunkowanych terytorialnie 3.1. Wzmacnianie potencjału administracji na rzecz zarządzania rozwojem 3.2. Wzmacnianie współpracy i zintegrowanego podejścia do rozwoju na poziomie lokalnym, regionalnym i ponadregionalnym 3.3. Poprawa organizacji świadczenia usług publicznych 3.4. Efektywny i spójny system finansowania polityki regionalnej

Kierunki zmian po 2020 roku w polityce regionalnej (WYMIAR STRATEGICZNY) Rozwój społecznie wrażliwy i terytorialnie zrównoważony Większa selektywność i koncentracja wsparcia (terytorialna i tematyczna) – obszary strategicznej interwencji (OSI) Większe zaangażowanie i współpraca instytucji publicznych, prywatnych, pozarządowych na rzecz rozwoju lokalnego i regionalnego Większa skala instrumentów adresowanych z poziomu krajowego do poziomu subregionalnego i obszarów powiązanych funkcjonalnie (miejskich i wiejskich) Koncentracja terytorialna (przykładowe OSI)

OSI obligatoryjne: miasta średnie tracące funkcje społeczno-gospodarcze i obszary zmarginalizowane Subregiony zmarginalizowane, w tym małe miasta i obszary wiejskie oraz średnie miasta tracące funkcje społeczno-gospodarcze (z ich obszarami funkcjonalnymi) wyznaczone wg delimitacji SOR Mechanizm wsparcia: Program ponadregionalny 2020+ - finansowanie pakietu projektów wynikających z dokumentu strategicznego (strategii ponadlokalnej), przygotowanych przez grupę współpracujących JST, tworzących obszar/subregion powiązany funkcjonalnie. Formułą negocjowania pakietu projektów mogłoby być Porozumienie Terytorialne (możliwa rola koordynacyjna marszałka województwa) Preferencje w KPO (POIR, POIŚ) w zależności od zakresu wsparcia Programu 2020+ Wariant I: Program 2020+ obejmujący płn. i wsch. część kraju Obszary poza Programem wspierane w ramach RPO (zwiększony algorytm podziału środków na RPO) Wariant II: Program 2020+ o zasięgu obejmującym wszystkie obszary zagrożone trwałą marginalizacją i miasta średnie tracące funkcje społeczno-gospodarcze

Obszary Strategicznej Interwencji na Dolnym Śląsku Obszary zagrożone trwałą marginalizacją - pojedyncze gminy zlokalizowane w południowo - wschodniej i południowo -zachodniej części województwa. Miasta średnie tracące funkcje społeczno-gospodarcze, to: Kamienna Góra, Jawor, Dzierżoniów, Zgorzelec, Lubań, Wałbrzych, Bielawa, Kłodzko, Nowa Ruda, Jelenia Góra, Złotoryja, Świebodzice, Bolesławiec, Ząbkowice Śląskie.

Regiony wymagające specjalnego wsparcia w ramach polityki regionalnej (makroregion Polski Wschodniej, Śląsk) Kontynuacja PO PW 2020+ (w obecnym kształcie 5 województw) Zakres Programu do wypracowania w procesie programowania i negocjacji zakresu wsparcia polityki spójności po roku 2020 Uwzględnienie specyfiki Śląska w ramach wsparcia horyzontalnego KSRR. Lepsze ukierunkowanie terytorialne wsparcia w ramach środków publicznych, poprzez dedykowane programy sektorowe koordynujące interwencję z poziomu krajowego i regionalnego. Uwzględnienie charakterystyki regionu podczas programowania KPO/RPO. Wzmocnienie roli koordynacyjnej urzędu wojewódzkiego w KPO – koordynacja operacyjna działań oraz bieżący monitoring nad sprawną realizacją przedsięwzięć i projektów finansowanych ze środków UE realizujących cele PDŚ oraz przyczyniających się do rozwoju społeczno-gospodarczego regionu. Śląsk – wzmocniona koordynacja wsparcia horyzontalnego w ramach KPO i środków krajowych, poprzez uwzględnienie roli urzędu wojewódzkiego w systemie realizacji (oraz dedykowane programy sektorowe w ramach kontraktu terytorialnego).

Mechanizmy uzgodnień rządu z samorządem terytorialnym – kontrakt programowy SAMORZĄD WOJEWÓDZTWA (MARSZAŁEK) REGIONALNY PROGRAM OPERACYJNY MINISTER WŁAŚCIWY DS. ROZWOJU REGIONALNEGO

Mechanizmy uzgodnień rządu z samorządem terytorialnym – kontrakt sektorowy MINISTER WŁAŚCIWY DS. ROZWOJU REGIONALNEGO PROGRAM ROZWOJU KONTRAKT SEKTOROWY MINISTER WŁAŚCIWY MINISTER WŁAŚCIWY SAMORZĄD WOJEWÓDZTWA (MARSZAŁEK)

Mechanizmy uzgodnień rządu/samorządu województwa z samorządem lokalnym – porozumienie terytorialne MINISTER WŁAŚCIWY DS. ROZWOJU REGIONALNEGO PRZEDSTAWICIELE JST LUB ICH ZWIĄZKI ZARZĄD WOJEWÓDZTWA PRZEDSTAWICIELE JST LUB ICH ZWIĄZKI POROZUMIENIE TERYTORIALNE POROZUMIENIE TERYTORIALNE STRATEGIA ROZWOJU GMINY STRATEGIA ROZWOJU PONADLOKALNEGO PLAN DZIAŁAŃ STRATEGIA ROZWOJU GMINY STRATEGIA ROZWOJU PONADLOKALNEGO PLAN DZIAŁAŃ

Model instytucjonalny w polityce regionalnej po 2020 roku Minister właściwy ds. rozwoju regionalnego Inni Ministrowie właściwi Wojewodowie Administracja rządowa Samorząd województwa Samorząd lokalny (powiaty, gminy) Samorząd terytorialny KK PR, Podkomitet ds. wymiaru terytorialnego/Międzyresortowy Zespół ds. KSRR, Podkomitet ds. Programu dla Śląska Podmioty wspomagające realizację polityki regionalnej Przedsiębiorcy, organizacje pracodawców i pracowników, organizacje pozarządowe, środowisko naukowe Partnerzy społeczno-gospodarczy Grupa instytucji finansowych i doradczych dla przedsiębiorców, samorządów i osób prywatnych Polski Fundusz Rozwoju (PFR) i Regionalne Fundusze Rozwoju

Kluczowe uwagi zgłoszone w trakcie konsultacji społecznych KSRR Przestrzenne ukierunkowanie interwencji KSRR w ramach OSI: potrzeba określenia zakresu wsparcia na różnych poziomach zarządzania rozwojem (krajowym, regionalnym, lokalnym) w celu zapewnienia spójnej i komplementarnej interwencji Zgłaszano wiele pytań do delimitacji obszaru wsparcia Programu 2020+, który ma interweniować w OSI: średnie miasta tracące funkcje społeczno-gospodarcze i obszary zagrożone trwałą marginalizacją. Podnoszono potrzebę uwzględnienia istniejących powiązań w ramach obszarów funkcjonalnych (nawet wykraczających poza granice województw) Podkreślano potrzebę uzgodnienia klarownej demarkacji wsparcia pomiędzy programami wdrażanymi na poziomie krajowym (w tym PO Polska Wschodnia+, Programem 2020+) a RPO Silniejsze zaakcentowanie w KSRR krajowej polityki miejskiej, w tym roli dużych miast w realizacji celów polityki regionalnej i instrumentów wsparcia (w tym roli ZIT, innych instrumentów terytorialnych). Konieczne jest uwzględnienie zróżnicowanych potencjałów i potrzeb miast różnej wielkości , w tym małych Problemy z finansowaniem przez JST projektów rozwojowych (szczególnie dotyczy to słabych gospodarczo samorządów, o niskich dochodach podatkowych tj. obszary zagrożone trwałą marginalizacją) – proponowano dla nich mechanizm wsparcia, który nie wymagałby wkładu własnego Mechanizmy uzgodnień rządu z samorządem terytorialnym: kontrakt sektorowy i porozumienie terytorialne – doprecyzowania wymaga ich rola w systemie polityki regionalnej (w tym zadania samorządów województw)

Dziękuję za uwagę