ODBUDOWA PRESTIŻU KSZTAŁCENIA ZAWODOWEGO – ROZWÓJ SZKOLNICTWA BRANŻOWEGO 14 marca 2019 r.

Jakie są cele wdrażanych zmian? odbudowa prestiżu kształcenia zawodowego dopasowanie nowego systemu szkolnictwa branżowego do potrzeb nowoczesnej gospodarki i poszczególnych branż przygotowanie zmian programowych, organizacyjnych i prawnych, służących poprawie jakości i efektywności kształcenia zawodowego zwiększenie wpływu pracodawców na funkcjonowanie kształcenia zawodowego promocja szkolnictwa branżowego wśród uczniów i ich rodziców 1

Reforma przygotowana we współpracy z pracodawcami Ustawa z 22 listopada 2018 r. o zmianie ustawy – Prawo oświatowe, ustawy o systemie oświaty oraz niektórych innych ustaw wspólny list premiera i minister edukacji do pracodawców 12 seminariów branżowych, z udziałem ponad 500 pracodawców • przyjęta niemal jednomyślnie ponad 1000 pracodawców przygotowywało zmiany programowe • podpisana przez Prezydenta RP 29 listopada 2018 r. • opublikowana w Dzienniku Ustaw 30 listopada 2018 r. poz. 2245 porozumienia MEN z branżowymi organizacjami pracodawców oraz spółkami Skarbu Państwa • zmiana 39 ustaw spoza systemu oświaty • ponad 50 aktów wykonawczych do ustawy 2

Jakie działania poprzedziły przyjęcie ustawy? wzmocniono współpracę MEN z pracodawcami i resortami odpowiedzialnymi za zawody 12 lipca zorganizowano konferencję „Pracodawca – kluczowy partner w kształceniu zawodowym” – z udziałem pracodawców z całego kraju, zapowiadającą I etap zmian w kształceniu zawodowym od roku szkolnego 2017/2018 1 września weszła w życie ustawa z 14 grudnia 2016 r. – Prawo oświatowe, wprowadzająca szkolnictwo branżowe: uelastyczniono strukturę szkolnictwa i zapewniono dostęp do dalszego kształcenia – wprowadzono branżową szkołę I i II stopnia, zapewniającą drożność kształcenia oraz możliwość przystąpienia do matury wprowadzono obowiązkowe zajęcia z zakresu doradztwa zawodowego, w celu zwiększenia trafności decyzji związanych z wyborem zawodu 3

Jakie działania poprzedziły przyjęcie ustawy? 4 stycznia Minister Edukacji Narodowej powołał Radę Dyrektorów Szkół Zawodowych, która uczestniczyła w przygotowaniu zmian w kształceniu zawodowym Kuratorzy Oświaty powołali koordynatorów ds. kształcenia zawodowego, których głównym zadaniem jest wspieranie pracodawców zainteresowanych nawiązaniem współpracy ze szkołami 6 kwietnia zorganizowano Kongres Powiatów „Dobry Zawód” we Wrocławiu, w trakcie którego zaprezentowano kierunki zmian w szkolnictwie branżowym 26 czerwca do uzgodnień, konsultacji społecznych i opiniowania trafił rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy – Prawo oświatowe, ustawy o systemie oświaty oraz niektórych innych ustaw 25 września rządowy projekt ustawy wpłynął do Sejmu RP 4

Jakie działania LKO poprzedziły przyjęcie ustawy? marzec 2016 r. Lubelska Debata Oświatowa „Kształcenie zawodowe dla rynku pracy”, której celem było wspólne wypracowanie zmian w polskiej oświacie.  styczeń 2017 r. zainicjowano akcję promującą kształcenie zawodowe „Zawodowy strzał w 10”. Stworzono konto na Facebooku „Zawodowy Strzał w 10”. marzec 2017 r. Nałęczów konferencja „Dobra Szkoła Zawodowa” dla wszystkich dyrektorów szkół zawodowych województwa lubelskiego, poświęcona m.in.: promocji szkolnictwa zawodowego, zmian w prawie oświatowym, roli Ośrodka Rozwoju Edukacji w Warszawie we wspieraniu kształcenia zawodowego. wrzesień 2017 r. Nałęczów konferencja „Zawodowy strzał w 10”, szkolenia adresowane do dyrektorów szkół w zakresie tworzenia statutów i zmieniającego się prawa oświatowego. 2017 r. 5

Jakie działania LKO poprzedziły przyjęcie ustawy? marzec 2018 r. w ramach kampanii informacyjno- promocyjnej „Zawodowy Strzał w 10” przygotowano informator o zawodach i szkołach województwa lubelskiego. luty 2018 r. spotkania Lubelskiego Kuratora Oświaty z dyrektorami szkół i placówek w powiatach (24). Na naradach były poruszane m.in. zmiany w kształceniu zawodowym, doradztwo zawodowe, rola rodziców w szkole. kwiecień 2018 r. Wrocław udział w Kongresie Powiatów „Dobry Zawód”, w strefie wystawienniczej województwo lubelskie reprezentowało Technikum Pszczelarskie Zespołu Szkół Rolniczych CKP w Pszczelej Woli. W panelu dyskusyjnym branżę chemiczną reprezentowały z województwa lubelskiego: Grupa Azoty Zakłady Azotowe „Puławy” S.A., Zespół Szkół Technicznych w Puławach, Starostwo Powiatowe w Puławach. 6

Jakie działania LKO poprzedziły przyjęcie ustawy? pokazy i prezentacje służące promocji szkolnictwa zawodowego pod hasłem: „Zawodowy strzał w 10! – wybierz swoją przyszłość”. Spotkania miały miejsce w Lublinie, w Delegaturach: w Białej Podlaskiej (maj 2018 r. styczeń 2019 r.), Zamościu (kwiecień i październik 2018 r.) i Chełmie (kwiecień 2018 r. luty 2019 r.). sierpień 2018 r. Lublin spotkanie Lubelskiego Kuratora Oświaty z dyrektorami szkół i placówek na temat propozycji zmian w szkolnictwie zawodowym. luty 2019 r. Chełm konferencja „Atrakcyjna oferta wyboru dalszej drogi edukacyjnej efektem zmian w szkolnictwie zawodowym”, celem przedsięwzięcia była popularyzacja szkolnictwa zawodowego oraz upowszechnianie informacji związanych z wprowadzanymi zmianami w szkolnictwie zawodowym. 2019 r. 7

Jakie działania LKO poprzedziły przyjęcie ustawy? Doradztwo zawodowe październik 2017 r. Lublin, Biała Podlaska, Chełm, Zamość, cztery konferencje dla doradców zawodowych i nauczycieli doradztwa zawodowego, poświęcone wsparciu systemu doradztwa zawodowego w szkołach województwa lubelskiego w ramach akcji „Zawodowy strzał w 10”. październik 2018 r. Zamość regionalna konferencja "Szkolny system doradztwa zawodowego a kształtowanie kariery edukacyjnej ucznia" dla doradców zawodowych i nauczycieli realizujących zadania z zakresu doradztwa zawodowego. 2017 r. 2018 r. 8

Jakie działania LKO poprzedziły przyjęcie ustawy? Doradztwo zawodowe styczeń 2019 r. Biała Podlaska konferencja „Wewnątrzszkolny system doradztwa zawodowego w kształtowaniu kariery zawodowej ucznia”. W spotkaniu uczestniczyli dyrektorzy szkół, doradcy zawodowi, pedagodzy szkolni, wychowawcy, nauczyciele. luty 2019 r. Lublin konferencja „Doradzam, wspieram, motywuję… realizacja obszarów doradztwa zawodowego w praktyce” oraz warsztaty dla doradców zawodowych i nauczycieli, realizujących zadania doradcy zawodowego w szkołach podstawowych województwa lubelskiego. luty 2019 r. Lublin konferencja „Rodzic pierwszym doradcą zawodowym – rola rodziców w planowaniu kariery dziecka”. W ramach konferencji zorganizowano indywidualne konsultacje rodziców z doradcami zawodowymi w gabinetach Poradni Psychologiczno-Pedagogicznej. 9

Jakie działania LKO poprzedziły przyjęcie ustawy? Współpraca z pracodawcami styczeń 2018 r. w Kuratorium Oświaty w Lublinie odbyło się spotkanie poświęcone szkolnictwu zawodowemu w związku z listem premiera i minister edukacji. Wzięli w nim udział Wojewoda Lubelski, Lubelski Kurator Oświaty, prezesi spółek skarbu państwa oraz przedsiębiorcy reprezentujący różne branże z województwa lubelskiego (20 przedstawicieli). luty 2018 r. podpisanie deklaracji pracodawców (PGE Dystrybucja S.A., Oddział Zakładu Gazowniczego w Lublinie, Lubelski Węgiel Bogdanka S.A., Fabryka Cukierków Pszczółka, Społeczna Rada ds. Przedsiębiorczości, Pracodawcy Ziemi Lubelskiej) oraz Wojewody Lubelskiego i Lubelskiego Kuratora Oświaty dotyczące promocji kształcenia zawodowego w województwie lubelskim. 10

Jakie działania LKO poprzedziły przyjęcie ustawy? Współpraca z pracodawcami marzec 2018 r. podpisanie listów intencyjnych pomiędzy PGE Dystrybucja a szkołami zawodowymi z województwa lubelskiego (Zespół Szkół Energetycznych im. prof. Kazimierza Drewnowskiego w Lublinie, Zespół Szkół Technicznych im. Marii Skłodowskiej-Curie w Puławach, Zespół Szkół Zawodowych Nr 2 im. Franciszka Żwirki i Stanisława Wigury w Białej Podlaskiej oraz Zespół Szkół Ponadgimnazjalnych Nr 3 im. Armii Krajowej w Zamościu). czerwiec 2018 r. podpisanie listów intencyjnych w sprawie współpracy na rzecz promocji szkolnictwa zawodowego między Fundacją Rozwoju Systemu Edukacji a PGE Dystrybucja S.A., PKP LHS, Fabryką Cukierków Pszczółka i Grupą Azoty Puławy. 11

Jakie działania LKO poprzedziły przyjęcie ustawy? Współpraca z pracodawcami współpraca szkół z ponad 3 tysiącami pracodawców w ramach umów i porozumień dotyczących realizacji zajęć praktycznych, praktyk zawodowych i staży oraz innych form współpracy: klasy patronackie, kształcenie dualne, prelekcje, pokazy, konkursy, wizyty studyjne, szkolenia, wycieczki, warsztaty zawodowe, sponsoring, stypendia. klasy patronackie 29 pracodawców objęło patronatem 73 klasy w szkołach zawodowych województwa lubelskiego. kształcenie dualne realizowane jest w 22 szkołach zawodowych województwa lubelskiego. Lp. Powiat Pracodawcy Klasy patronackie 1 bialski 118   2 biłgorajski 444 5 3 chełmski 4 hrubieszowski 9 janowski 125 6 krasnostawski 186 7 kraśnicki 90 8 lubartowski 121 lubelski 95 10 łęczyński 29 11 łukowski 401 12 M. Chełm 115 13 M. Lublin 587 24 14 M. Zamość 334 15 M. Biała Podlaska 327 16 opolski 77 17 parczewski 50 18 puławski 63 19 radzyński 73 20 rycki 69 21 świdnicki 132 22 tomaszowski 53 23 włodawski zamojski Razem 3533 2018 r. 12

Szkolnictwo branżowe – potencjał województwa lubelskiego TECHNIKUM Lp. Nazwa zawodu Dodatkowa waga ze względu na zapotrzebowanie na rynku Liczba szkół w których nauczany jest zawód Liczba uczniów w zawodzie 1 Technik informatyk P19/P20 - 0.20/0.08 70 6437 2 Technik żywienia i usług gastronomicznych   39 3026 3 Technik turystyki wiejskiej/ Technik turystyki na obszarach wiejskich 30 1282 4 Technik hotelarstwa 26 1767 5 Technik ekonomista 25 2368 6 Technik elektroenergetyk transportu szynowego 34 7 Technik energetyk 18 8 Technik elektronik 682 9 Technik mechatronik 557 10 Technik elektryk 15 1137 11 Technik mechanik 23 1057 SZKOŁA POLICEALNA Lp. Nazwa zawodu Liczba szkół w których nauczany jest zawód Liczba uczniów w zawodzie 1 Technik usług kosmetycznych 40 2261 2 Technik administracji 33 1328 3 Technik bezpieczeństwa i higieny pracy 30 1409 4 Technik masażysta 20 744 5 Opiekun medyczny 27 1007 6 Florysta 22 902 BRANŻOWA SZKOŁA I STOPNIA Lp. Nazwa zawodu Dodatkowa waga ze względu na zapotrzebowanie na rynku Liczba szkół w których nauczany jest zawód Liczba uczniów w zawodzie liczba młodocianych pracowników 1 Kucharz   59 1308 431 2 Mechanik pojazdów samochodowych 51 1826 782 3 Fryzjer 36 587 452 4 Monter zabudowy i robót wykończeniowych w budownictwie 32 973 165 5 Cukiernik 31 395 198 6 Mechanik-monter maszyn i urządzeń P19/P20 - 0.20/0.08 55 26 7 Operator obrabiarek skrawających 82 27 8 Kierowca mechanik 239 9 Ślusarz 10 Elektryk 14 180 63 11 Murarz-tynkarz 20 174 76 Oferta szkół 2019/2020 typ szkoły dla absolwentów Szkół Podstawowych dla absolwentów Gimnazjów Razem Branżowa Szkoła I Stopnia 2774 miejsc 99 oddz. 2661 miejsc 95 oddz. 5435 miejsc 194 oddz. Technikum 8898 miejsc 310 oddz. 8560 miejsc 299 oddz. 17458 miejsc 609 oddz. Liceum Ogólnokształcące 10551 miejsc 353 oddz. 10117 miejsc 341 oddz. 20668 miejsc 694 oddz.   22223 miejsc 762 oddz.  21338 miejsc 735 oddz. 43561 miejsc 1497 oddz. 13

ZMIANY W SZKOLNICTWIE BRANŻOWYM 14 marca 2019 r.

Co wprowadzamy? dd Stałe monitorowanie potrzeb rynku pracy Dostosowanie oferty szkół do potrzeb rynku Obowiązkową współpracę szkół z pracodawcami Przygotowanie do uzyskania uprawnień w trakcie nauki Dodatkowe umiejętności zawodowe Rozwój kształcenia praktycznego w przedsiębiorstwach Staże uczniowskie u pracodawców dd 1

Co wprowadzamy? Obowiązkowe doradztwo zawodowe Obowiązkowy egzamin zawodowy Obowiązkowe szkolenia dla nauczycieli Wsparcie dla pracodawców kształcących w zawodach deficytowych Zwiększenie stawek wynagrodzeń młodocianych Zachęty finansowe dla uczniów i dla pracodawców Zmianę modelu finansowania szkół 2

Obowiązkowa współpraca szkół z pracodawcami Warunkiem uruchomienia kształcenia w nowym zawodzie: pisemna umowa lub porozumienie szkoły, z pracodawcą właściwym dla danej branży / zawodu pisemne ustalenia pracodawcy zatrudniającego młodocianego w celu nauki zawodu z dyrektorem szkoły, w której młodociany będzie realizował dokształcanie teoretyczne opinia wojewódzkiej rady rynku pracy 3

Obowiązkowa współpraca szkół z pracodawcami Różne warianty współpracy szkoły z pracodawcą w ramach umowy lub porozumienia, w tym: tworzenie klas patronackich współpraca przy programie nauczania realizacja praktycznej nauki zawodu wyposażenie warsztatów lub pracowni organizacja egzaminów zawodowych doskonalenie nauczycieli, w tym organizowanie szkoleń branżowych realizacja doradztwa zawodowego i promocja kształcenia zawodowego 4

Stałe monitorowanie potrzeb rynku pracy Opinie wojewódzkich rad rynku pracy dla nowych zawodów szkoła musi uzyskać opinię już na rok szkolny 2019/2020, dla wszystkich na rok szkolny 2022/2023 opinia wydawana okresowo – na 5 lat od 1 września 2019 r. - opinia WRRP jest wydawana po zapoznaniu się z prognozą zapotrzebowania na pracowników w zawodach szkolnictwa branżowego 5

Dostosowanie oferty szkół do potrzeb rynku pracy Aktualizacja i rozwój oferty kształcenia na potrzeby branż (nowe zawody, np. technik programista, drukarz offsetowy, drukarz fleksograficzny) Nowe podstawy programowe opracowane we współpracy z pracodawcami, uwzględniająca przygotowanie do uzyskania uprawnień branżowych (np. prawo jazdy kat. C, uprawnienia SEP, licencja maszynisty) Możliwość wykorzystania części godzin kształcenia zawodowego na realizację dodatkowych umiejętności zawodowych, przygotowanie do uzyskania dodatkowych uprawnień lub kwalifikacji rynkowych W Rejestrze Szkół i Placówek Oświatowych (RSPO) można sprawdzić, gdzie jest prowadzone kształcenie w danym zawodzie 6

Rozwój kształcenia praktycznego u pracodawców Gwarancją skutecznej realizacji podstawy programowej jest kształcenie praktyczne w rzeczywistych warunkach pracy. Różne warianty kształcenia praktycznego: ● nauka zawodu na podstawie umowy o pracę młodocianego pracownika z pracodawcą (i ustaleń szkoły z pracodawcą) ● zajęcia praktyczne i praktyki zawodowe na podstawie umowy szkoły z pracodawcą ● staże uczniowskie na podstawie umowy ucznia z pracodawcą – NOWOŚĆ (realne kształcenie dualne) 7

Efektywność kształcenia zawodowego Obowiązkowe przystąpienie do egzaminu zawodowego (ważony wynik końcowy: część pisemna – 30%, część praktyczna – 70% ostatecznego wyniku) Dokumenty potwierdzające kwalifikacje zawodowe – certyfikat kwalifikacji zawodowej oraz dyplom zawodowy Obowiązkowe przystąpienie do egzaminu czeladniczego przez młodocianych pracowników realizujących przygotowanie zawodowe u pracodawcy będącego rzemieślnikiem 8

Zachęty dla uczniów WIĘCEJ KORZYŚCI! 9 Możliwość uzyskania dodatkowych uprawnień zawodowych, kwalifikacji rynkowych Podwyższenie stawek minimalnego wynagrodzenia młodocianych pracowników realizujących przygotowanie zawodowe młodocianych WIĘCEJ KORZYŚCI! Wyniki egzaminu zawodowego jako część wyniku egzaminu maturalnego i przepustka na studia Stypendia stażowe dla uczniów z tytułu staży u pracodawców (okres stażu wliczony w okres zatrudnienia) 9

Zachęty dla pracodawców Zwolnienie od podatku darowizn przekazywanych szkołom kształcącym w zawodach Większe dofinansowanie pracodawcom kosztów kształcenia młodocianych w zawodach określonych w prognozie MEN WIĘKSZE KORZYŚCI! Wliczanie w koszty uzyskania przychodu świadczeń wypłacanych uczniom z tytułu staży u pracodawców 10

Wzmocnienie potencjału szkół szkoła dysponuje pulą godzin na dostosowanie kształcenia do potrzeb lokalnego i regionalnego rynku pracy szkoła otwarta na kształcenie ustawiczne osób dorosłych (organizator krótszych form kursowych) szkoła prowadząca kształcenie zawodowe może prowadzić wydzielony rachunek celem gromadzenia dochodów z tytułu np. darowizn lub świadczenia usług 11

Kadra kształcenia zawodowego uelastycznienie wymagań kwalifikacyjnych wobec instruktorów pnz opracowanie standardu kursu oraz skrócenie wymiaru godzin kursu dla instruktorów praktycznej nauki zawodu ujednolicenie pensum nauczycieli praktycznej nauki zawodu do poziomu 20 godzin wprowadzenie obowiązkowych szkoleń branżowych dla nauczycieli kształcenia zawodowego 12

Wzmocnienie doradztwa zawodowego Kompleksowe doradztwo zawodowe w systemie oświaty: preorientacja zawodowa (przedszkole) orientacja zawodowa (klasy 1-6 szkoły podstawowej) zajęcia z zakresu doradztwa zawodowego (klasy 7-8 szkoły podstawowej oraz szkoła ponadpodstawowa) zajęcia w ramach pomocy psychologiczno-pedagogicznej zajęcia z wychowawcą 13

Zmiana modelu finansowania szkół Nowe zasady finansowania – oferta MEN od 1 stycznia 2019 r. – system finansowania, przewidujący podział subwencji oświatowej z uwzględnieniem: kosztów kształcenia w zawodzie efektywności kształcenia rzeczywistego zapotrzebowania na pracowników w danym zawodzie na rynku pracy od 1 stycznia 2020 r. – dodatkowe wsparcie finansowe kształcenia w zawodach unikatowych 14

“Wybierz pracę, którą kochasz, a nie będziesz musiał pracować nawet przez jeden dzień w swoim życiu.” Konfucjusz