WSPÓŁCZESNE KONCEPCJE ZARZĄDZANIA (CASE STUDY) mgr Karina Pilarz
Pojęcie zarządzania zasobami ludzkimi (Human resources management – HRM)
Zasób ludzki – ludzie nie są zasobem, ale dysponują zasobem – ogółem cech i właściwości ucieleśnionych w nich, które umożliwiają pełnienie różnych ról w organizacji – wiedza, zdolności, umiejętności, zdrowie, postawy i wartości, motywacja; właścicielem zasobu są poszczególni pracownicy i to oni decydują ostatecznie o stopniu jego zaangażowania podczas pracy, organizacja ma ograniczoną władzę nad wykorzystywanym zasobem ludzkim.
HRM – określona koncepcja zarządzania w obszarze funkcji personalnej przedsiębiorstw, w której zasoby ludzkie postrzega się jako składnik aktywów firmy i źródło konkurencyjności, postuluje się strategiczną integrację spraw personalnych ze sprawami biznesowymi, aktywną rolę kierownictwa liniowego w rozwiązywaniu kwestii personalnych oraz wskazuje się na potrzebę kształtowania kultury organizacyjnej, integracji procesów personalnych oraz budowania zaangażowania pracowników jako narzędzi osiągania celów.
Proces kształtowania zatrudnienia w organizacji Wybór form zatrudnienia Rekrutacja Przemieszczenia wewnętrzne Derekrutacja
Pozyskiwanie personelu – zbiór celowo wyodrębnionych i odpowiednio skonfigurowanych działań w obszarze funkcji personalnej przedsiębiorstwa, które są ukierunkowane na zapewnienie firmie odpowiedniej liczby kompetentnych osób świadczących usługę pracy; jeden z kluczowych procesów zarządzania zasobami ludzkimi.
Strategie pozyskiwania pracowników – Dobór pracowników do wymogów stanowiska pracy; Dopasowanie pracowników do kultury organizacyjnej przedsiębiorstwa; Rekrutowanie elastycznych pracowników dla potrzeb organizacji przyszłości, zdolnych do wnoszenia wkładu w sukces, a nie do dopasowywania się.
Pojęcie rekrutacji: Sensu largo – cały proces pozyskiwania ludzi świadczących pracę dla organizacji; Sensu stricto – proces przyciągania kandydatów do organizacji, którzy następnie poddawani są selekcji – wyborowi przez odsiew kandydatów, którzy nie spełniają określonych wymogów (dobór jest wyrazem bliskoznacznym, oznacza wybór tych kandydatów, którzy spełniają wymagania).
Segmentacja rynku pracy – Punkt wyjścia w procesie identyfikowania możliwych źródeł pozyskiwania osób świadczących pracę; Podział rynku na części według określonych kryteriów; Należy zdecydować, czy rekrutacja będzie szeroka – oddziaływanie na cały segment rynku pracy, w celu zainteresowania ofertą szerokiej rzeszy potencjalnych kandydatów, czy wąska – kierowanie oferty do względnie ściśle określonej grupy kandydatów, ma zastosowanie przy poszukiwaniu osób o wysokich i stosunkowo rzadko występujących kwalifikacjach zawodowych.
Źródła pozyskiwania pracowników: Wewnętrzny rynek pracy – kierowanie określonych ofert pracy do już zatrudnionych pracowników – zmiana istniejących warunków pracy i płacy wybranych pracowników, przemieszczenie pracowników w ramach organizacji, zmiana wymiaru i organizacji czasu pracy, szkolenia; Zewnętrzny rynek pracy – kierowanie oferty pracy na zewnątrz organizacji – zawieranie nowych umów o pracę (na czas określony lub nieokreślony) lub leasing personelu z innej firmy.
ZALETY WADY WEWNĘTRZNY RYNEK PRACY ZEWNĘTRZNY RYNEK PRACY
Funkcje naboru pracowników: Informacyjna Motywacyjna Wstępnej selekcji
Jakie są techniki rekrutacji kandydatów do pracy?
Elementy oferty pracy: Krótka informacja o przedsiębiorstwie; Zwięzła charakterystyka stanowiska lub rodzaju pracy; Określenie oczekiwań wobec potencjalnych kandydatów; Określenie oferowanych warunków pracy i płacy; Określenie dokumentów i sposobu składania aplikacji.
Narzędzia i techniki badawcze wykorzystywane w badaniu przydatności kandydatów do zatrudnienia na określone stanowisko: Analiza dokumentów (list motywacyjny, kwestionariusz osobowy, zaświadczenie lekarskie, życiorys); Analiza danych biograficznych; Rozmowa kwalifikacyjna; Praktyczny sprawdzian umiejętności kandydata; Testy psychologiczne; Ekspertyzy grafologiczne (analiza charakteru pisma i określenie na tej podstawie cech osobowości); Assessment centre.
w j. polskim - ośrodek/centrum oceny; Jedna z najbardziej kompleksowych metod oceny, wykorzystywana nie tylko w procesie doboru pracowników; Jej istotą jest ocena grupy osób przez zespół ekspertów przy wykorzystaniu spójnego zestawu technik oceniania; Celem jest rozpoznanie zdolności, cech osobowości oraz zachowań ocenianych osób dla potrzeb doboru personelu; Badania poprzedzone ustaleniem charakterystycznych cech zachowań pracowników, pożądanych na określonych stanowiskach pracy; Określone wcześniej cechy stanowią punkt odniesienia w obserwacji i ocenie pracowników, którzy wykonują określone zestawy ćwiczeń – testy, dyskusje, wywiady, analizy przypadku, inscenizacje, „koszyk”, gry kierownicze; Stosowana najczęściej przy ocenie osób pracowników lub kandydatów na stanowiska kierownicze.
ETAPY: Wybór kandydatów, którzy będą podlegać ocenie i ekspertów, którzy będą oceniać, ustalenie wymogów i cech zachowań, przygotowanie sesji; Trening oceniający, informacja dla ocenianych oraz przygotowanie zestawu ćwiczeń; Przeprowadzenie sesji oceniającej, w czasie której uczestnicy wykonują przygotowane ćwiczenia; Analiza wyników oceniania; Omówienie wyników oceniania z uczestnikami; Rozmowa poświęcona dalszej karierze zawodowej i podjęcie odpowiednich decyzji personalnych.
Wiara w siebie Posiadanie wizji Inicjatywa Wrażliwość na innych Zdecydowanie Posiadanie wizji Inicjatywa Wrażliwość na innych wytrwałość KOSZYK X PREZENTACJA KREATYWNE MYŚLENIE NEGOCJACJE ZADANIE Z FINANSÓW WYWIERANIE WPŁYWU
Metoda assessment centre dostarcza najpełniejszych informacji o ocenianych osobach, pozwala na trafny dobór pracowników na określone stanowisko pracy; jest jednak bardziej skompilowana i kosztowna niż inne metody.
Derekrutacja - outplacement Zwolnienie monitorowane; Programy pomocy dla odchodzących pracowników; Cele: Łagodzenie skutków odejścia z pracy i przezwyciężenia negatywnych przeżyć; Aktywne wsparcie osób odchodzących z firmy w zwiększeniu ich szans na zatrudnienie i konkurencyjności na rynku pracy; Pozytywny wpływ na osoby pozostające w firmie po redukcji zatrudnienia; Pozytywny wpływ na wizerunek formy na rynku pracy oraz zmniejszenie liczby spraw sądowych związanych z rozwiązywaniem umów o pracę.
Outplacement indywidualny – programy tworzone dla indywidualnych osób zajmujących odpowiedzialne pozycje w przedsiębiorstwie, z którymi firma chce pozostawać w poprawnych relacjach; Outplacement grupowy – programy adresowane do grupy pracowników objętych redukcją zatrudnienia.
Działania podejmowane w ramach outplacementu: Doradztwo w zakresie kariery zawodowej; Szkolenia; Pomoc w poszukiwaniu nowej pracy; Uczenie aktywnych zachowań na rynku pracy; Pomoc w założeniu własnej firmy; Pomoc psychologiczna; Dobrowolne odprawy i doradztwo finansowe.
Częstą praktyką jest korzystanie z usług firm konsultingowych; Outplacement najczęściej stosowany jest przez firmy duże, w dobrej kondycji finansowej, często z kapitałem zagranicznym, dbające o swój wizerunek na rynku pracy i świadome jakie korzyści wynikają ze stosowania programów pomocy dla osób odchodzących z firmy; Bariery: wysokie koszty programów, niechęć kierownictwa, nieufność pracowników wobec tego typu przedsięwzięć i brak przekonania o ich pożytku.
Opracowane na podstawie: 1. Pocztowski A Opracowane na podstawie: 1. Pocztowski A., Zarządzanie zasobami ludzkimi, Warszawa 2007, s. 33- 38, 131-149, 168-172, 245-246.