FACULTY OF ENGINEERING MANAGEMENT Zapraszamy do współpracy FACULTY OF ENGINEERING MANAGEMENT www.fem.put.poznan.pl
LOGISTYKA I semestr PLANOWANIE ZAPOTRZEBOWANIA MAERIAŁOWEGO
Agenda Istota planowania Planowanie zapotrzebowania materiałowego Wielkość partii Zapas zabezpieczający Harmonogramowanie
Prognozowanie a planowanie Co prognozujemy? Pogodę, popyt Co planujemy? Zakupy, zadania POPYT NIEZALEŻNY VS POPYT ZALEŻNY
Zapotrzebowanie zależne i niezależne O zapotrzebowaniu niezależnym mówimy wtedy, kiedy wielkość zapotrzebowania i jego rozkład w czasie określić możemy jedynie w sposób przybliżony np. poprzez sporządzenie prognozy; zapotrzebowanie niezależne to cecha wyrobów finalnych i występuje wszędzie tam, gdzie system produkcyjny styka się ze sferą handlu i dystrybucji; przedsiębiorstwo ma na zapotrzebowanie niezależne ograniczony wpływ i możliwości oddziaływania. Zapotrzebowanie zależne cechuje się tym, że można je precyzyjnie określić / wyliczyć w oparciu o zapotrzebowanie niezależne i powtarzalność części w wyrobie lub normy zużycia materiału
Planowanie zapotrzebowania: MRP MRP opiera się na rozróżnieniu zapotrzebowania zależnego i niezależnego MRP – technika, metoda, strategia? Technika, jeżeli dotyczy pojedynczej pozycji materiałowej Metoda, jeżeli dotyczy planowania na poziomie jednego działu Strategia, jeżeli całe przedsiębiorstwo działa wg tego standardu
Definicja i zasilenia informacyjne MRP - metoda planowania i sterowania zapasami - oparta jest na dwóch krokach: symulacji przyszłej wielkości zapasów prowadzonej na podstawie stanu bieżącego i prognozowanego popytu lub w oparciu o planowane zmiany wielkości zapasów obliczeniu zapotrzebowania na materiały na niższym poziomie złożoności wyrobu w oparciu o jego strukturę Informacje wykorzystywane w metodzie MRP Struktura wyrobu Zapas dysponowany Cykl dostawy / wytwarzania Wielkość partii dostawy
Schemat systemu opartego na koncepcji MRP
Struktura wyrobu Strukturą wyrobu nazywamy ogół elementów wchodzących w skład wyrobu i relacje jakie pomiędzy nimi zachodzą Najczęściej w metodzie MRP stosuje się dwie formy opisu struktury wyrobu: Schemat montażowy - poszczególne elementy uporządkowane zostają wg stopni dyspozycji tzn. kolejności w jakiej wchodzą do montażu wyrobu pełny schemat montażowy, w którym uwzględnione są wszystkie elementy wyrobu łącznie z pozycjami z zakupu i kooperacji uproszczony schemat montażowy, uwzględniający tylko pozycje wykonywane w zakładzie (produkcyjny schemat montażowy) Lista materiałowa - w liście materiałowej opis złożoności wyrobu dokonywany jest poprzez rozwinięcie jego struktury a następnie zsumowanie powtarzających się elementów i jednokrotne umieszczenie ich w opisie; powtarzalność danego elementu w wyrobie podawana jest w ujęciu całościowym - na wyrób
Struktura wyrobu Schemat montażowy
Zapas dysponowany Zapas dysponowany - wielkość zapasu danej pozycji asortymentowej dostępna w danej chwili do zagospodarowania 1) ZD1 = ZD w lokalizacji 2) ZD2 = ZD1 + ZT 3) ZD3 = ( ZD1 ; ZD2 ) - ZZAB 4) ZD4 = ( ZD1 ; ZD2 ; ZD3 ) – R t1 - t2 Zt – zapas w transporcie R- rezerwacje materiału
Cykl dostawy / cykl wytwarzania (Lead time) Cykl dostawy to czas jaki musi upłynąć od momentu złożenia zamówienia na dany materiał/wyrób do momentu fizycznej dostawy danego materiału/wyrobu. Długotrwałość cyklu dostawy powinna być uzgadniana na linii dostawca-odbiorca, ewentualnie szacowana na podstawie danych historycznych Cykl wytwarzania to czas niezbędny do wykonania wszystkich operacji w procesie produkcyjnym danego wyrobu łącznie z czasem wszystkich koniecznych przerw Istnieją trzy podstawowe warianty organizacji cyklu wytwarzania: Wariant szeregowy Wariant równoległy Wariant szeregowo-równoległy
ETAPY TWORZENIA HARMONOGRAMU MRP 1. Obliczanie zapotrzebowania netto ZN = ZB - ZD + ZZAB gdzie: ZN - zapotrzebowanie netto, ZB - zapotrzebowanie brutto, ZD - zapas dysponowany, ZZAB - zapas zabezpieczający. 2. Ustalanie wielkości partii 3. Harmonogramowanie
Planowanie zapotrzebowania materiałowego Zapotrzebowanie brutto / netto
Planowanie zapotrzebowania materiałowego Techniki ustalania wielkości partii Do najczęściej stosowanych technik ustalania wielkości partii produkcyjnych / partii dostawy zaliczyć możemy techniki: Stała wielkość partii Ekonomiczna wielkość partii „Partia na partię”
Ekonomiczna wielkość zamówienia [szt/partię] Kzp – koszt zamawiania (uruchomienia produkcji) P – popyt roczny Km – koszt magazynowania sztuki na rok
Zapas bezpieczeństwa (szt.) Struktura wyrobu przedstawiona jest na rysunku: Element Zapas aktualny (szt.) Zapas bezpieczeństwa (szt.) Zaplanowana dostawa (szt., dni) Czas produkcji/ czas dostawy (dni) A 40 20 1 B 30 30 szt. za 2 dni 4 C 10 40 szt. za 3 dni 5 D 2 E F G Potrzeba 300 szt. wyrobu gotowego A za 14 dni. Oblicz zapotrzebowanie netto dla wyrobu A i każdego z elementów oraz czas rozpoczęcia montażu lub złożenia zamówienia dla danego elementu składowego.
Planowanie zapotrzebowania materiałowego Dla wyrobu o podanej strukturze zbuduj harmonogram zapotrzebowania materiałowego dla następujących poziomów: poziom wyrobu: łopata do odśnieżania poziom zespołu: uchwyt poziom części: gwóźdź
LT=2 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 Zbrutto 45 55 50 40 Zdysponowany Znetto Przyjęcie Zamówienie LT=1 LS=15 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 Zbrutto Zdysponowany 40 Znetto Przyjęcie Zamówienie LT=1 LS= 50 SS= 30 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 Zbrutto Zdysponowany 150 Znetto Przyjęcie Zamówienie
WYDZIAŁ INZYNIERII ZARZĄDZANIA www.fem.put.poznan.pl