DOJRZAŁOŚĆ SZKOLNA Przygotowanie: Joanna Kaczmarek – pedagog szkolny, Magdalena Jedlińska – psycholog szkolny
Nowelizacja Ustawy o Systemie Oświaty Od września 2014 r. spełnianie obowiązku szkolnego rozpoczną wszystkie dzieci urodzone od 1 stycznia 2008 r. do 30 czerwca 2008 r. W pierwszych klasach będą się uczyły również te dzieci sześcioletnie, które urodziły się w drugiej połowie 2008 r., jeśli taka będzie decyzja ich rodziców oraz dzieci, które w bieżącym roku skończą 7 lat.
Dojrzałość, gotowość szkolna polega na gotowości dziecka do podjęcia nowych zadań, jak i na zdolności przystosowania się do nieznanego środowiska oraz ogólnie zmienionej sytuacji życiowej (M.Kwiatkowska).
we wszystkich aspektach rozwoju. DZIECKO JAKO CAŁOŚĆ Na przestrzeni lat rozumienie terminu „gotowość (dojrzałość) szkolna” zmieniało się. Liczne badania i obserwacje doprowadziły specjalistów do wniosku, że pomyślny start dziecka w szkole zależy od jego dojrzałości we wszystkich aspektach rozwoju.
ASPEKTY ROZWOJU DZIECI ISTOTNE DLA OSIĄGNIĘCIA GOTOWOŚCI SZKOLNEJ ROZWÓJ SPOŁECZNY ROZWÓJ SPOŁECZNY ROZWÓJ EMOCJONALNY ROZWÓJ FIZYCZNY ROZWÓJ PERCEPCYJNO- MOTORYCZNY ROZWÓJ UMYSŁOWY
WPŁYW ROZWOJU FIZYCZNEGO NA FUNKCJONOWANIE DZIECKA W SZKOLE sprawność narządów zmysłów odporność na choroby i zmęczenie sprawność narządów artykulacyjnych funkcjonowanie w szkole koordynacja i sprawność ruchowa sprawność manualna czytanie nabywanie wiedzy pisanie komunikacja
Dojrzałość fizyczna jest optymalna, gdy dziecko Jest odporne na choroby, stres, zmęczenie, gotowe pod względem fizycznym do udźwignięcia trudu nauki – do oceny lekarza uczestniczy w zajęciach ruchowych, grach, zabawach, sprawność manualna oraz koordynacja wzrokowo-ruchowa funkcjonują bez zaburzeń,
sprawnie łapie i odrzuca piłkę, buduje z drobnych klocków (typu Lego), lepi figurki z plasteliny, prawidłowo trzyma ołówek (chwyt, napięcie mięśni), posługuje się sprawnie prostymi narzędziami.
Co może zrobić rodzic? Zapewnić dziecku odpowiednią ilość ruchu, najlepiej na świeżym powietrzu. Stwarzać okazje do spotkań z rówieśnikami, gier i zabaw zespołowych. Nie lekceważyć sygnałów, które mogą świadczyć o tym, że dziecko źle widzi lub słyszy. Zadbać o odpowiednią dietę.
DOJRZAŁOŚĆ DO NAUKI PISANIA I CZYTANIA jest optymalna wtedy, gdy dziecko: używa słów wykraczających poza jego bezpośrednie doświadczenie, potrafi opowiedzieć historyjkę obrazkową, interesuje się książkami, ogląda je, lubi słuchać bajek dzieli zdanie na wyrazy, dzieli wyraz na sylaby i układa wyraz z sylab,
wyodrębnia głoski w krótkich słowach, na początku, na końcu wyrazu, potrafi określić kierunki oraz miejsca na kartce papieru, prawidłowa orientacja przestrzenna, potrafi uważnie patrzeć, aby rozpoznać i zapamiętać to, co jest przedstawione na obrazkach, sprawność manualna oraz koordynacja wzrokowo-ruchowa funkcjonują prawidłowo.
PRAWIDŁOWY CHWYT PISARSKI Umożliwia długotrwałe i efektywne pisanie/rysowanie
Ćwiczenia orientacji przestrzenno – kierunkowej oraz sprawności manualnej Zabawy/polecenia angażujące orientację kierunkowo – przestrzenną (połóż to na półce po lewej... itp.). Pytanie dziecka, w której ręce trzyma określony przedmiot. Proponowanie dziecku różnych form aktywności plastycznej (np. malowanie palcami, szerokimi pędzlami na dużych arkuszach papieru). Zwracanie uwagi na prawidłowe trzymanie przyborów piśmienniczych.
Ćwiczenia analizy i syntezy wzrokowej i słuchowej Rozpoznawanie odgłosów (np. głosy zwierząt, czynności). Dziecko ma powiedzieć, jaką głoskę słyszy na początku i na końcu wyrazu. Dzielenie wyrazów na głoski, sylaby oraz składanie wyrazów z usłyszanych głosek/sylab. Szukanie różnic/podobieństw w obrazkach. Układanie według wzoru. Rysowanie według wzoru.
DOJRZAŁOŚĆ MATEMATYCZNA jest optymalna wtedy, gdy dziecko: liczy obiekty i rozróżnia błędne liczenie od poprawnego, wyznacza wynik dodawania i odejmowania na konkretach w zakresie 10,
ustala równoliczność dwóch zbiorów, posługuje się liczebnikami porządkowymi (pierwszy, drugi, itp.).
DOJRZAŁOŚĆ POZNAWCZA pamięć, koncentracja uwagi, spostrzeganie, mowe, myślenia, kontrola przebiegu funkcji poznawczych
jest optymalna wtedy, gdy dziecko: DOJRZAŁOŚĆ POZNAWCZA jest optymalna wtedy, gdy dziecko: ma motywację do wykonywania zadań o charakterze dydaktycznym, ciekawość, zadawanie wielu pytań o przyczyny obserwowalnych zjawisk, potrafi klasyfikować przedmioty według różnych kryteriów;; ma orientację w schemacie ciała; potrafi ułożyć i opowiedzieć historyjkę obrazkową, mówi w sposób poprawny i zrozumiały dla innych; interesuje się książkami dla dzieci, słucha, ogląda;
ROZWÓJ POZNAWCZY składa układanki typu puzzle, jest spostrzegawcze, potrafi wskazywać różnice między obrazkami, potrafi uważnie słuchać; potrafi zapamiętać i wykonać polecenie; chętnie rozwiązuje zagadki, posiada wiedzę o otaczającym dziecko środowisku ( imię, nazwisko, adres, ile ma lat, imiona rodziców, pory roku, dni tygodnia, symbole narodowe, relacjach czasowych itp.
Jak wspierać rozwój myślenia u dziecka? Proponować dziecku gry planszowe. Nie wyręczać, dać dziecku szansę, aby samo znalazło rozwiązanie problemu. Proponować gry/zabawy, polegające na tworzeniu klas (np. dzielenie zbioru obrazków na grupy: zwierzęta, rośliny itp.) Bawić się z dzieckiem w porównywanie obiektów pod względem wielkości, liczebności itp.
MOWA Mowa czynna: formułować komunikaty tak, - dziecko powinno posługiwać się mową wiązaną, dysponować odpowiednim zasobem słów i pojęć, mówić poprawnie pod względem artykulacyjnym i gramatycznym, formułować komunikaty tak, aby mogło zostać zrozumiane. Mowa bierna: dziecko powinno posiadać odpowiedni zasób słów i pojęć, a także poziom rozumienia mowy, który pozwalać będzie dziecku odbierać i właściwie interpretować komunikaty nadawane przez innych.
Jak wspierać rozwój mowy u dziecka? Jak najwięcej rozmawiać z dzieckiem ( nie spieszczać). Słuchać tego, co dziecko ma do powiedzenia. Czytać dziecku książki. Zachęcać dziecko do opowiadania o tym, co usłyszało, co je zainteresowało. Zwracać uwagę na poprawność artykulacyjną mowy dziecka.
ELEMENTY ROZWOJU EMOCJONALNO – SPOŁECZNEGO poczucie obowiązku panowanie nad emocjami nabywanie wiedzy motywacja poznawcza relacje z dorosłymi funkcjonowanie w szkole umiejętność pokonywania trudności empatia relacje rówieśnicze
ROZWÓJ EMOCJONALNO - SPOŁECZNY jest optymalny wtedy, gdy dziecko: zwraca uwagę na inne dzieci, przewiduje skutki zachowania swojego i innych, mówi w sposób zrozumiały o swoich potrzebach i decyzjach, zaprasza dzieci do zabaw i rozmów, współdziała w zabawie, pomaga innym dzieciom spontanicznie lub na prośbę kolegi, dostosowuje się i rozumie normy grupowe,
ROZWÓJ EMOCJONALNO - SPOŁECZNY stara się dokończyć pracę, ma poczucie obowiązku, samodzielne w codziennych czynnościach panuje nad swoimi emocjami, adekwatnie reaguje na sukcesy i porażki.
JAK WSPIERAĆ ROZWÓJ EMOCJONALNO – SPOŁECZNY DZIECKA? Rozmawiać z dzieckiem o uczuciach. Uwrażliwiać dziecko na potrzeby i uczucia innych osób poprzez rozmowy oraz prezentowanie właściwych postaw społecznych. Powierzać dziecku obowiązki i odpowiedzialne zadania (dostosowane do wieku) – nie wyręczać. Uczyć mówić o swoich potrzebach, Uczyć radzenia sobie z porażką,
Dawać dziecku jak najwięcej okazji do kontaktów z rówieśnikami. Stwarzać dziecku okazje do radzenia sobie w różnych sytuacjach społecznych. Inspirować dziecko do zachowań prospołecznych (działania na rzecz innych).
Każde dziecko rozwija się we własnym rytmie, ale Warto pamiętać, że naszą rolą jako odpowiedzialnych rodziców jest stymulowanie rozwoju dziecka, co oznacza, że zamiast bezczynnie czekać, aż ono samo „dorośnie” do pewnych rzeczy, powinniśmy starać się poszerzać wiedzę dziecka poprzez zabawy i ćwiczenia o otaczającym świecie oraz rozwijać jego umiejętności.
ODROCZENIE OBOWIĄZKU SZKOLNEGO Ocena rodzica – brak gotowości szkolnej + negatywna ocena dojrzałości szkolnej nauczyciela ( do końca kwietnia) – diagnoza pod kątem dojrzałości szkolnej w Poradni Psychologiczno – Pedagogicznej (publicznej i niepublicznej) w okresie od maja do sierpnia na wniosek rodzica.
10 przykazań przed - szkolnych Skonsultuj się ze specjalistą w sprawie podejrzenia wad wzrok, słuchu, zgryzu, mowy, zeza, otyłości, itp. Nie strasz szkołą. Pomagaj, ale nie wyręczaj. Nie przemęczaj nauką. Wyzwalaj w dziecku własną aktywność
10 przykazań przed - szkolnych Towarzysz dziecku w rozwoju Ufaj dziecku, słuchaj, co mówi Bądź konsekwentny i sprawiedliwy Zaakceptuj lęki i obawy dziecka Okazuj miłość. „Mów dziecku, że jest dobre, że może, że potrafi...”
Życzymy wszystkim przyszłym Uczniom pomyślnego startu szkolnego