PORZĄDKOWE AKTY PRAWA MIEJSCOWEGO Weronika Stopka

Przepisy porządkowe stanowią szczególną kategorię aktów prawa miejscowego. Mają charakter odrębnych regulacji lokalnych, wydawanych w zakresie nieuregulowanym w odrębnych ustawach lub innych przepisach powszechnie obowiązujących, dla ochrony dóbr publicznych określonych ustawowo. Przepisy porządkowe wydawać mogą: organy gminy i organy powiatu.

Przepisy porządkowe charakteryzują się tym, że zawierają nakazy i zakazy określonego zachowania się, z możliwością wprowadzenia za ich naruszenie sankcji w postaci kary grzywny. Ich wydanie jest możliwe, gdy stan faktyczny nie został objęty regulacją ustaw szczególnych a zachodzi konieczność ingerencji prawodawczej ze względu na potrzebę ochrony życia lub zdrowia obywateli oraz zapewnienia porządku, spokoju i bezpieczeństwa publicznego.

AKTY PRAWA MIEJSCOWEGO STANOWIONE PRZEZ ORGANY GMINY Rada gminy może wydawać przepisy porządkowe, jeżeli jest to niezbędne do: 1. ochrony życia lub zdrowia obywateli oraz 2. zapewnienia porządku, spokoju i bezpieczeństwa publicznego. Przepisy porządkowe ustanawia rada gminy w formie uchwały. Wyjątkowo, w przypadkach niecierpiących zwłoki, przepisy porządkowe może stanowić wójt (burmistrz, prezydent miasta) w formie zarządzenia. Wydane przez wójta zarządzenie podlega zatwierdzeniu na najbliższej sesji rady gminy. Traci ono moc w razie odmowy zatwierdzenia bądź nie przedstawienia do zatwierdzenia na najbliższej sesji rady. W razie nieprzedstawienia do zatwierdzenia lub odmowy zatwierdzenia zarządzenia rady gminy określa termin utraty jego mocy obowiązującej. Wójt zobowiązany jest również do przesyłania przepisów porządkowych do wiadomości wójtom sąsiednich gmin i staroście powiatu, w którym leży gmina, następnego dnia po ich ustanowieniu.

AKTY PRAWA MIEJSCOWEGO STANOWIONE PRZEZ ORGANY POWIATU Rada powiatu może wydawać powiatowe przepisy porządkowe, jeżeli jest to niezbędne do: 1. ochrony życia, zdrowia lub mienia obywateli, 2. ochrony środowiska naturalnego albo 3. zapewnienia porządku, spokoju i bezpieczeństwa publicznego, o ile przyczyny te występują na obszarze więcej niż jednej gminy. Przepisy porządkowe powiatu ustanawia rada powiatu w formie uchwały, jeżeli ustawa upoważniająca do wydania aktu nie stanowi inaczej. W przypadkach nie cierpiących zwłoki powiatowe przepisy porządkowe, może wydać natomiast zarząd. Podlegają one zatwierdzeniu na najbliższej sesji rady powiatu. Tracą one moc w razie nieprzedłożenia ich do zatwierdzenia lub odmowy zatwierdzenia. Termin utraty mocy obowiązującej określa rada powiatu.

Starosta zobowiązany jest do przesłania przepisów porządkowych do wiadomości organów wykonawczych gmin położonych na obszarze powiatu i starostom sąsiednich powiatów, następnego dnia po ich ustanowieniu. Sposób ogłoszenia Przepisy porządkowe (również zarządzenia porządkowe) ogłasza się przez rozplakatowanie obwieszczeń w miejscach publicznych, a także w sposób miejscowo przyjęty lub w środkach masowego przekazu.

Zasadą jest, iż przepisy te wchodzą w życie po upływie trzech dni od dnia ich ogłoszenia, za który uważa się dzień wskazany w obwieszczeniu. Jest oczywiste, że w uzasadnionych przypadkach termin ten może być krótszy. Przykładowo więc jeżeli zwłoka w wejściu w życie tych przepisów mogłaby spowodować poważne zagrożenia dla zdrowia bądź życia mieszkańców, czy też nieodwracalne szkody dla mienia, środowiska naturalnego, przepisy, o których mowa, mogą wejść w życie z dniem ich ogłoszenia. Należy też pamiętać, iż ogłoszenie przepisów porządkowych w wyżej opisany sposób nie zwalnia z obowiązku ich ogłoszenia w wojewódzkim dzienniku urzędowym.

AKTY PRAWA MIEJSCOWEGO STANOWIONE PRZEZ ORGANY WOJEWÓDZTWA  SEJMIKI WOJEWÓDZTW stanowią akty prawa miejscowego obowiązujące na obszarze województwa lub jego części. Dotyczą one spraw: - wymagających uregulowania w statucie województwa, - budżetu województwa, - podatków i opłat określonych w odrębnych ustawach, - zasad gospodarowania mieniem wojewódzkim, - zasad i trybu korzystania z wojewódzkich obiektów i urządzeń użyteczności publicznej. Ustawa nie przewiduje kompetencji sejmiku województwa w zakresie stanowienia przepisów porządkowych.

WOJEWODOWIE oraz organy administracji niezespolonej (np WOJEWODOWIE oraz organy administracji niezespolonej (np. komendanci oddziałów Straży Granicznej, dyrektorzy regionalnych dyrekcji Lasów Państwowych, dyrektorzy okręgowych urzędów górniczych) w uzgodnieniu z właściwym wojewodą - stanowią akty prawa miejscowego na podstawie i w granicach upoważnień zawartych w ustawie. Przepisy te obowiązują na obszarze województwa lub jego części. W zakresie nie uregulowanym w ustawach lub innych przepisach powszechnie obowiązujących wojewodowie mogą wydawać rozporządzenia porządkowe.