PIT – podatek dochodowy od osób fizycznych Ekonomia stosowana 14 PIT – podatek dochodowy od osób fizycznych

PIT – podatek dochodowy od osób fizycznych Ekonomia stosowana 14 PIT – podatek dochodowy od osób fizycznych Podatki dochodowe: PIT – podatek dochodowy od osób fizycznych (personal income tax) CIT – podatek dochodowy od osób prawnych (corporate income tax) W Polsce, tak jak i w innych cywilizowanych krajach świata, obywatele płacą podatki. Wśród nich są podatki dochodowe. Dwa najważniejsze to PIT, który płacą ludzie, i CIT, który płacą firmy. W istocie firmy są tylko płatnikami podatku – ciężar ekonomiczny podatku ponoszą właściciele firmy, pracownicy, dostawcy i klienci firmy.

PIT – podatek dochodowy od osób fizycznych Ekonomia stosowana 14 PIT – podatek dochodowy od osób fizycznych Podatek dochodowy od osób fizycznych Uchwalono w 1991 roku i zaczął obowiązywać od 1992. Stawki podatkowe w 1992 roku wynosiły: 20% 30% 40% W gospodarce socjalistycznej funkcjonowały osobne podatki dla gospodarki uspołecznionej (państwowej) i nieuspołecznionej (prywatnej). Jednym z istotnych elementów planu Balcerowicza było stworzenie nowoczesnego systemu podatkowego, który obejmował podatki dochodowe oraz podatek od wartości dodanej i podatek akcyzowy. PIT uchwalono 26 lipca 1991 r., a zaczął obowiązywać od 1992 r. z 3 stawkami podatkowymi: 20%, 30% i 40%. Na tle innych krajów były to raczej niskie stawki.

PIT – podatek dochodowy od osób fizycznych Ekonomia stosowana 14 PIT – podatek dochodowy od osób fizycznych Stawki podatkowe PIT Trudna sytuacja gospodarcza w pierwszej połowie dekady lat 90. wymusiła podniesienie stawek o odpowiednio 1, 3 i 5 punktów procentowych. Potem – w miarę poprawy sytuacji budżetu państwa – obniżano stawki, choć presja populistyczna sprawiała, że nie wrócono już do stawek wyjściowych. Od 1998 r. obowiązywały stawki 19%, 30% i 40%. Od roku 2009 obowiązują stawki 18% i 32%.

PIT – podatek dochodowy od osób fizycznych Ekonomia stosowana 14 PIT – podatek dochodowy od osób fizycznych Wykres pokazuje krańcowe stawki podatku w 2008 r. (19%, 30% i 40%), a także średnią (przeciętną) stawkę podatku (jasnozielona linia). Czerwone punkty pokazują efektywną stawkę podatku dla trzech przedziałów podatkowych. Co to jest stawka krańcowa? – To stawka od dodatkowo zarobionej złotówki. Co to jest stawka przeciętna? – To iloraz wyliczonego podatku i dochodu. Co to jest stawka efektywna? – To iloraz faktycznie zapłaconego podatku i dochodu. Różnica między stawką przeciętną a krańcową wynika z ulg podatkowych.

PIT – podatek dochodowy od osób fizycznych Ekonomia stosowana 14 PIT – podatek dochodowy od osób fizycznych Wykres pokazuje krańcowe stawki podatku w 2010 r. (18 i 32%), a także średnią (przeciętną) stawkę podatku (jasnozielona linia). Czerwone punkty pokazują efektywną stawkę podatku dla trzech przedziałów podatkowych. Co to jest stawka krańcowa? – To stawka od dodatkowo zarobionej złotówki. Co to jest stawka przeciętna? – To iloraz wyliczonego podatku i dochodu. Co to jest stawka efektywna? – To iloraz faktycznie zapłaconego podatku i dochodu. Różnica między stawką przeciętną a krańcową wynika z ulg podatkowych, w tym szczególnie z ulgi na dzieci. Czy PIT w Polsce jest progresywny? – Tak, przeciętna stawka podatku rośnie wraz ze wzrostem dochodu, co wynika z kwoty wolnej i dwóch stawek podatkowych. Ile wynosi kwota wolna w 2012 r.? – 3091 zł; jeśli twój dochód jest niższy, to nie musisz płacić podatku, płacisz dopiero od nadwyżki ponad tę kwotę.

PIT – podatek dochodowy od osób fizycznych Ekonomia stosowana 14 PIT – podatek dochodowy od osób fizycznych Wykresy pokazują strukturę podatników (słupek zielony) i strukturę przychodów podatkowych (słupek czerwony). W 2008 r. w pierwszym przedziale podatkowym (19%) znajdowało się ponad 92% podatników i dostarczali oni ponad połowę przychodów podatkowych z PIT. Warto zauważyć, że około 1,5% podatników o najwyższych dochodach przynosiło prawie ¼ przychodów podatkowych. Wprowadzeniu dwóch stawek podatku towarzyszyła zmiana progu wejścia i w rezultacie ponad 98% podatników w Polsce w 2010 r. płaciło podatek liniowy. Ich udział w przychodach z PIT wyniósł ponad ¾.

PIT – podatek dochodowy od osób fizycznych Ekonomia stosowana 14 PIT – podatek dochodowy od osób fizycznych Podatek dochodowy od osób fizycznych Skala podatkowa Podatek liniowy Ryczałt od przychodów ewidencjonowanych Karta podatkowa Większość podatników płaci podatek dochodowy na zasadach ogólnych wedle omówionej wcześniej, progresywnej skali podatkowej. Od 2004 r. przedsiębiorcy prowadzący działalność gospodarczą mogą płacić liniowy podatek dochodowy, którego stawka, podobnie jak w przypadku podatku od przedsiębiorstw, wynosi 19%. Uproszoną formą płacenia podatku dochodowego jest ryczałt od przychodów ewidencjonowanych. Wysokość podatku oblicza się, mnożąc przychód przez stawkę podatku, a ta jest różna dla różnych działalności. Ryczałt jest formą uproszczoną, bo przedsiębiorca nie musi ewidencjonować kosztów prowadzonej działalności. Z tej formy mogą np. skorzystać osoby wynajmujące mieszkania. Najprostszą formą, dostępną dla niektórych rodzajów drobnej działalności, jest karta podatkowa. W tym przypadku wysokość podatku zależy od kilku parametrów, m.in. od prowadzonej działalności, liczby pracowników, wielkości miejscowości. Nie jest ona natomiast bezpośrednio uzależniona od dochodu czy przychodu.