Raport z przeprowadzonej ewaluacji wewnętrznej w Szkole Podstawowej nr 1 w Jaworzu rok szkolny 2016/2017 Podstawa prawna: Rozporządzenie MEN z 7.10.2009 r. w sprawie nadzoru pedagogicznego (Dz. U. Nr 168, poz.1324)

W roku szkolnym 2016\2017 zespół ds W roku szkolnym 2016\2017 zespół ds. ewaluacji wewnętrznej w szkole działał w składzie : Urszula Szkudlińska Natalia Ficek Marzena Grygierczyk Aleksandra Podstawny

Przedmiot ewaluacji : Wymaganie : Kształtowane są postawy i respektowane normy społeczne Cel ewaluacji :uzyskanie informacji, czy w szkole uczniowie czują się bezpiecznie i czy respektowane są normy społeczne, co można zrobić, by skuteczniej eliminować zagrożenia i wzmacniać zachowania pożądane . Kryteria : - efektywność i planowość - zgodność z obowiązującym prawem - skuteczność osiągania celów - adekwatność doboru form i środków dydaktycznych - formułowanie i realizacja wniosków

Pytania kluczowe 1.Jaki jest poziom bezpieczeństwa fizycznego i psychicznego odczuwanego przez uczniów w szkole? 2.Jakie zagrożenia zmniejszające poczucie bezpieczeństwa uczniów występują w naszym środowisku szkolnym? 3.Jaka jest skuteczność podejmowanych przez szkołę działań wzmacniających właściwe zachowania i eliminujących zagrożenia 4.W jaki sposób w szkole prowadzona jest systemowa analiza podejmowanych działań wychowawczych? 5.W jaki sposób wnioski przyczyniają się do modyfikacji działań?

Metody, techniki i narzędzia badawcze: Badania sondażowe -wywiad skategoryzowany - formularz wywiadu -badanie ankietowe - kwestionariusz ankiety Analiza dokumentów -analiza treści dokumentów – arkusz analizy: statut szkoły, program wychowawczy szkoły, WSO, program profilaktyczny, plany pracy wychowawców, dzienniki lekcyjne, regulaminy, procedury postępowania Analiza innych źródeł informacji – dziennik elektroniczny

Badania sondażowe Grupy objęte badaniem: uczniowie klas II i III wywiad – 66 uczniów uczniowie klas IV, V, VI ankieta – 57 uczniów rodzice klas II, III, IV, V, VI- tych ankieta- 109 osób nauczyciele ( 24 osoby) –ankieta dyrektor szkoły, pedagog- wywiad

WYNIKI ANKIETY DLA RODZICÓW Czy zostali Państwo zapoznani z dokumentami, które regulują zasady i normy zachowania uczniów w szkole :

2.Czy Państwa syn/ córka zna zasady właściwego zachowania w szkole?

3.Czy Państwa syn/ córka są świadomi konsekwencji, jakie mogą ponieść za niestosowanie się do zasad właściwego zachowania w szkole?

4. Czy Państwa dziecko czuje się w szkole bezpiecznie?

5. Czy Państwa dziecko było ofiarą przemocy ze strony rówieśników na terenie szkoły?

6. Czy Państwa dziecko było świadkiem stosowania przemocy w szkole wśród uczniów?

WYNIKI ANKIETY DLA UCZNIA Czy wiesz, jakich zachowań oczekuje się od Ciebie w szkole? klasy 4-6 : W klasach młodszych wszyscy uczniowie odpowiedzieli na pytanie: TAK

Podaj przykłady właściwych zachowań : Klasy 4-6: nie biegamy - 21 nie krzyczymy – 16 nie bijemy się – 7 nie używamy przemocy fizycznej i psychicznej – 12 Inne: nie przeklinamy, nie niszczymy mienia, nie przezywamy, nie chodzimy po klasie w czasie lekcji, nie rzucamy jedzeniem, nie korzystamy z telefonu komórkowego, nie kopiemy w ściany, nie rozmawiamy na lekcjach, nie niszczymy gazetek, nie żujemy gumy , nie obrażamy innych ,zmieniamy obuwie, wyrażamy szacunek dla nauczycieli, dbamy o klasę, używamy zwrotów grzecznościowych, kultura osobista na co dzień, pomagamy młodszym, bawimy się bezpiecznie, jesteśmy do lekcji przygotowani, odrabiamy zadania domowe, staram się o dobre oceny Klasy 2-3: nie bijemy się, nie popychamy, nie biegamy, używamy zwrotów grzecznościowych, słuchamy pani, jesteśmy grzeczni, mili, kulturalni, koleżeńscy, przyjacielscy, uprzejmi, odpowiedzialni, pomagamy innym, nie przeklinamy,

Czy zostałeś zapoznany z kryteriami oceny z zachowania i obowiązującymi w szkole zasadami i regulaminami dotyczącymi właściwego zachowania w szkole? klasy 4-6 : klasy młodsze :

Czy ty przestrzegasz norm zachowania obowiązujących w szkole?

Czy zdarzyło się, że na terenie szkoły: obraziłeś kogoś, przezywałeś – 16 ( klasy młodsze- 7) rozpowszechniałeś plotki – 7 (klasy młodsze – 1) użyłeś wobec kogoś przemocy fizycznej (jakiej : bicie -1) szantażowałeś kogoś, zastraszałeś - 1 wymuszałeś pieniądze -0 ukradłeś coś komuś - 0 żadne z tych wydarzeń nie miały miejsca -35 (klasy młodsze- 59)

Czy znasz konsekwencje niestosowania się do zasad właściwego zachowania? W klasach młodszych wszyscy uczniowie odpowiedzieli na pytanie: TAK

Czy uważasz, że właściwe zachowania i postawy są nagradzane? klasy 4-6 : klasy młodsze :

Czy ty czujesz się w szkole bezpiecznie? klasy 4-6 : klasy młodsze :

Czy spotykasz się w szkole z agresja i przemocą? klasy 4-6 : klasy młodsze :

Gdzie te wydarzenia miały miejsce? klasy 4-6 : Gdzie te wydarzenia miały miejsce? klasy młodsze :

Kto był sprawcą przemocy? klasy 4-6 : klasy młodsze :

W jaki sposób uczestniczyłeś w tych zdarzeniach? klasy 4-6 :

Kto w szkole zwraca uwagę na niewłaściwe zachowania? klasy 4-6 klasy młodsze

WYNIKI ANKIETY DLA NAUCZYCIELI 1 WYNIKI ANKIETY DLA NAUCZYCIELI 1. Czy uczniowie wiedzą , jakich zachowań oczekuje się od nich w szkole

2.Czy uczniowie wiedzą w jakich dokumentach wewnątrzszkolnych zawarte są wymagania i zasady dotyczące zachowania i przestrzegania norm społecznych?

3. Jakie niewłaściwe zachowania najczęściej obserwujesz na lekcjach: rozmowy niezwiązane z tematem lekcji, bujanie na krześle, chodzenie po klasie, brak tolerancji dla wypowiedzi innych, wyrywanie do odpowiedzi bez podniesienia ręki, nadmierna ruchliwość; rozproszenie uwagi, chęć zaspokajania własnych potrzeb i brak dostrzegania potrzeb innych uczniów, rysowanie po stolikach, hałas, brak koncentracji uwagi, wulgaryzmy, próby wyśmiewania ucznia słabszego w nauce, komentowanie wypowiedzi innych, także nauczyciela, prowokowanie innych

4.Jakie niewłaściwe zachowania najczęściej obserwujesz na przerwach: bieganie, krzyki, piski – hałas, skandowanie przepychanie się, udawanie bicia – dla zabawy, głośne komunikowanie się bez wyraźnej potrzeby, wyśmiewanie kolegów, podkładanie nogi,

5.Czy uczniowie potrafią krytycznie ocenić swoje zachowanie?

6.Czy uczniowie zwracają uwagę na niewłaściwe zachowania innych uczniów?

7.Czy uczniowie zwracają się do Ciebie w sytuacji, gdy zostają naruszone zasady bezpieczeństwa i właściwego zachowania?

8.W jakich działaniach wychowawczych współuczestniczą uczniowie? samoocena po zakończonych zajęciach, plan pracy wychowawcy – wyjazdy do kina i teatru – dobór repertuaru, zajęcia „Spójrz inaczej”, pogadanki w oparciu o opowiadania edukacyjne, rozwiązywanie konfliktów, uczenie się jak nie dopuszczać do konfliktów, ustalanie zasad obowiązujących w klasie, nauka współdziałania w pracy i zabawie, ocena zachowania kolegi, pomagają podczas wystawiania oceny z zachowania, akcje SU i LOP, wykonanie dekoracji w klasie, lekcje wychowawcze, ustalenie zasad kontraktu klasowego, rozwijanie uzdolnień, wiary we własne siły, klasowy konkurs grzeczności, pracują na własną ocenę z zachowania, spotkania z policjantem, psychologiem, pedagogiem szkolnym

9.Czy uważasz, że istniejący w szkole system kar i nagród wpływa mobilizująco na zachowania uczniów?

10. Czy w szkole diagnozuje się zachowania uczniów:

11.Jeżeli w szkole przeprowadza się diagnozę zachowania uczniów, to w jaki sposób wykorzystywane są wyniki tej diagnozy: problemy związane z zachowaniem są przedmiotem rozmów z rodzicami (np. podczas konsultacji), pedagogiem, na zespołach wychowawczych z nauczycielami uczącymi w danej klasie; w celu „naprawienia” zachowania ucznia, poprawy atmosfery w klasie, szkole; angażowanie go do występów itp.; tworzenie kontraktów klasowych, do pracy z uczniem, do opinii dla PPP, tworzenie procedur wynikających z bieżących potrzeb, wskazywanie zagrożeń i konsekwencji niepożądanych działań, zapraszani są wykładowcy – specjaliści, np. na spotkania z rodzicami; prezentowanie wyników na forum klasy, zebraniach rodziców, konsultuje się programy profilaktyczne, wpływa na tworzenie IPET-u

Co zdaniem Pana/Pani, może zrobić szkoła – nauczyciele, personel, rodzice, by zwiększyć poczucie bezpieczeństwa w szkole? współpraca wszystkich pracowników szkoły w zakresie konsekwentnego egzekwowania ustalonych norm i zachowań uczniów, przestrzeganie przyjętych zasad, reagowanie w sytuacjach mogących naruszać zasady bezpieczeństwa; słuchanie relaksacyjnej muzyki w czasie przerw, przez radiowęzeł, wprowadzenie spacerowanie uczniów w czasie przerw, uwrażliwianie dzieci na złe zachowania innych, zgłaszanie tego dorosłym; rozmawianie z uczniem, rodzicem /zwracanie uwagi na spędzanie wolnego czasu przez dzieci, ustalenie systemu nagród i kar/, innym nauczycielem, monitorowanie zachowań ucznia i jego wspieranie, wzbudzanie zaufania do dorosłych, warsztaty dla rodziców „Bezpieczeństwo w szkole – wspólna odpowiedzialność”, zorganizowanie szkolenia ze specjalistami do spraw rozwiązywania konfliktów /mediatorzy, negocjatorzy, antyterroryści itp./, zmniejszenie ilość osób na zajęciach, przestrzeganie regulaminów pracowni zajęć szkolnych

Wnioski: Zdecydowana większość uczniów i rodziców stwierdziła, że nasi uczniowie czują się w szkole bezpiecznie. Dokonano analizy dokumentów, które regulują zasady zachowania w naszej szkole - jasno i precyzyjnie określają jak powinien zachowywać się uczeń, jakie są konsekwencje niewłaściwego zachowania. Są one dostępne na stronie internetowej szkoły , w czytelni multimedialnej, w sekretariacie szkoły, w teczce wychowawcy klasowego, niektóre regulaminy są zawieszone na korytarzach i w odpowiednich salach i miejscach, których dotyczą. Większość ankietowanych uczniów stwierdziło, że na początku roku szkolnego zostali zapoznani z kryteriami oceny z zachowania i obowiązującymi w szkole zasadami i regulaminami dotyczącymi zachowania w szkole. Zdecydowana większość rodziców stwierdziła, że została zapoznana z dokumentami, które regulują zasady i normy zachowania uczniów w szkole , a ich dziecko zna zasady właściwego zachowania w szkole Badani uczniowie klas 1-3 oraz 4-6 odpowiedzieli, że wiedzą, jakich zachowań oczekuje się od nich w szkole – podawali właściwe przykłady Znają również konsekwencje niestosowania się do zasad właściwego zachowania

Również Nauczyciele stwierdzili, że zdecydowana większość uczniów wie, czego oczekuje się od nich w szkole. W wywiadzie i ankietach pytaliśmy również o zachowania niewłaściwe, niezgodne z obowiązującymi normami, zagrażające bezpieczeństwu Uczniowie spotykają się czasem z agresją i niewłaściwymi zachowaniami: uczniowie klas młodszych najczęściej wymieniali popychanie, bicie, kopanie, niszczenie własności, wyśmiewanie. Miały one miejsce najczęściej na korytarzu szkolnym . Ich sprawcą był jeden uczeń, a oni dowiedzieli się od kogoś lub byli świadkami tych wydarzeń. Uczniowie klas 4-6 stwierdzili że z agresją spotykają się bardzo rzadko – czasami byli świadkami lub dowiedzieli się o popychaniu, przezywaniu, obgadywaniu, biciu, wyśmiewaniu. Sprawcą przemocy był zazwyczaj jeden uczeń lub grupa uczniów z klasy.

Tylko kilku uczniów stwierdziło, że byli osobą poszkodowaną Tylko kilku uczniów stwierdziło, że byli osobą poszkodowaną. Tylko trzech przyznało się , że byli sprawcą przemocy. Zdarzenia miały miejsce na korytarzu i w szatni. Stwierdzili że sami zazwyczaj przestrzegają norm zachowania obowiązujących w szkole . Jednak wg nauczycieli uczniowie nie zawsze potrafią krytycznie ocenić swoje zachowanie Nauczyciele podali, że uczniowie zazwyczaj zwracają uwagę na niewłaściwe zachowania swoich kolegów i zawsze zwracają się do nauczyciela, gdy zostają naruszone przepisy bezpieczeństwa. Rodzice pytani, czy ich dziecko było ofiarą przemocy ze strony rówieśników na terenie szkoły w większości odpowiedzieli, że nie. Kilkoro rodziców stwierdziło tylko, że dziecko jeden raz lub kilka razy było ofiarą przemocy. Niektórzy rodzice zaznaczyli w ankiecie, że ich dziecko było świadkiem niewłaściwych zachowań .

Nauczyciele pytani o niewłaściwe zachowania na lekcjach wymieniali najczęściej: rozmowy niezwiązane z tematem lekcji, bujanie na krześle, chodzenie po klasie, brak tolerancji dla wypowiedzi innych, wyrywanie do odpowiedzi bez podniesienia ręki, nadmierna ruchliwość; rozproszenie uwagi, chęć zaspokajania własnych potrzeb i brak dostrzegania potrzeb innych uczniów, rysowanie po stolikach, hałas, brak koncentracji uwagi, wulgaryzmy, próby wyśmiewania ucznia słabszego w nauce, komentowanie wypowiedzi innych, także nauczyciela, prowokowanie innych

Jakie działania wychowawcze podejmuje się w szkole w celu eliminowania niewłaściwych zachowań i postaw oraz w celu utrwalania właściwych ? Uczniowie klas 1-3 pytani, kto w szkole zwraca uwagę na niewłaściwe zachowania odpowiedzieli, że najczęściej nauczyciel dyżurujący na przerwie, ale również nauczyciel w klasie, inni pracownicy szkoły a nawet inni uczniowie. Również uczniowie klas 4-6 stwierdzili, że na niewłaściwe zachowania najczęściej zwracają uwagę nauczyciele dyżurujący na przerwie, nauczyciele w klasie, ale też pracownicy administracyjni, a czasami inny uczeń. Prawie wszyscy badani uczniowie stwierdzili, że znają konsekwencje niewłaściwego zachowania i nie przestrzegania norm. Większość z nich potrafiła wymienić różne konsekwencje niestosowania się do zasad.

Większość nauczycieli uważa, że istniejący w szkole system kar i nagród w wystarczającym stopniu wpływa mobilizująco na zachowania uczniów. Tylko kilku nauczycieli stwierdziło, że nie zawsze. Z analizy dokumentów szkolnych wynika, że wychowawcy klas , wychowawcy świetlicy realizują plany pracy (wychowawcy, świetlicy), które uwzględniają treści wychowawcze i tematy dotyczące respektowania norm społecznych. W dzienniku elektronicznym wpisywane są punktowane uwagi pozytywne i negatywne dotyczące zachowania uczniów, postawy, zaangażowania w pracę dla klasy, szkoły…. Każdy uczeń nosi do szkoły zeszyt korespondencji. Wpisywane są tam bieżące informacje dla rodziców . Z obserwacji wynika, że wychowawcy, nauczyciele na lekcjach, przerwach, w czasie zajęć dodatkowych stale nadzorują i kontrolują zachowanie uczniów , w razie potrzeby upominają, stosują adekwatne do sytuacji kary, wyciągają konsekwencje

Na bieżąco monitorowane są zachowania uczniów Na bieżąco monitorowane są zachowania uczniów. Nauczyciele współpracują ze sobą szukając rozwiązań trudnych spraw wychowawczych, współpracują z pedagogiem szkolnym, dyrekcją. Wychowawcy realizują zajęcia profilaktyczne W szkole we wszystkich klasach prowadzone były zajęcia „Spójrz inaczej”, w klasach 1 i 4 - zajęcia integracyjne. Odbywały się warsztaty profilaktyczne dla dzieci prowadzone przez zaproszonych gości – specjalistów.

Na lekcjach wychowawczych omawia się z uczniami tematy dotyczące zachowania w szkole, omawia się bieżące problemy wychowawcze zaistniałe w zespole klasowym, próbuje znaleźć rozwiązania. Dwa razy w roku ocenia się zachowania uczniów i zgodnie z WSO wychowawca wystawia każdemu uczniowi ocenę z zachowania. Uczniowie oceniają siebie nawzajem, dokonują też samooceny. Na początku roku pedagog przeprowadza diagnozę klas na podstawie spostrzeżeń wychowawców. Dotyczy ona m. in .problemów wychowawczych, zachowań uczniów. Wyniki diagnozy wykorzystuje się do tworzenia odpowiednich programów profilaktycznych, zaradczych, wyrównawczych oraz do dalszej pracy dyd- wych z uczniami w tym m. in.na lekcjach wychowawczych, oraz do rozmów z uczniami i rodzicami . W szkole działa Zespół Wychowawczy w składzie: przewodniczący zespołu: p. wicedyrektor, pedagog, wychowawca ucznia danej klasy, którego problemem zajmuje się zespół, rodzic ucznia (w razie potrzeby uczeń).

Mocne, słabe strony, rekomendacje Mocne strony: uczniowie czują się w szkole bezpiecznie wiedzą, jakich zachowań oczekuje się od nich znają zasady bezpieczeństwa i właściwego zachowania wiedzą, jakie konsekwencje ponosi się za niewłaściwe zachowanie nie notuje się w szkole zachowań nagannych uczniowie czują się dopilnowani w czasie zajęć lekcyjnych i w czasie przerw nad właściwym zachowaniem się uczniów w szkole czuwają również inni pracownicy sprawy wychowawcze rozwiązywane są na bieżąco w porozumieniu z nauczycielami, pedagogiem, dyrektorem w szkole diagnozuje się zachowania uczniów i podejmuje działania wychowawcze mające na celu eliminowanie zagrożeń i wzmacnianie właściwych zachowań rodzice otrzymują bieżącą informację o zachowaniu dziecka uwzględnia się inicjatywy uczniów w planie pracy szkoły

Słabe strony: uczniowie nie zawsze stosują się do określonych norm i zasad społecznych nie zawsze krytycznie potrafią ocenić swoje zachowanie zdarzają się w szkole zachowania niewłaściwe-mają miejsce najczęściej na korytarzu i zdarzają się w szatni niewłaściwe zachowania zdarzają się na lekcjach

Rekomendacje: kontynuować działania dotyczące eliminowania niewłaściwych zachowań i postaw oraz utrwalania właściwych. Konsekwentnie i jednolicie reagować na niewłaściwe zachowania uczniów rzetelnie informować uczniów o normach obowiązujących w szkole, stale przypominać o zasadach, komunikować uczniom, jakich zachowań się od nich oczekuje, często odsyłać do regulaminów, które te zasady określają. stale uczyć dzieci samokontroli i samooceny wzmocnić bezpieczeństwo na korytarzach i w szatniach.