NAUKA ORGANIZACJI I ZARZĄDZANIA III SSA, III SNA licencjat
NAUKA ORGANIZACJI I ZARZĄDZANIA PODSTAWY ORGANIZACJI I ZARZĄDZANIA Grupa w organizacji
NAUKA ORGANIZACJI I ZARZĄDZANIA GRUPA W ORGANIZACJI PLAN ZAJĘĆ Relacje jednostka – grupa Pojęcie grupy Więź obiektywna, subiektywna i behawioralna Przesłanki (motywy) tworzenia grup Zależności między jednostką a efektami pracy grupowej Cechy grup w organizacjach Wybrane kryteria opisu grup w organizacjach (do zrobienia samemu) Kryterium wielkości Kryterium formalności Kryterium rekrutacji Kryterium intensywności uczestnictwa w grupie Syndrom myślenia grupowego Podejmowanie decyzji przez organ monokratyczny i kolegialny (cechy)
NAUKA ORGANIZACJI I ZARZĄDZANIA GRUPA W ORGANIZACJI ZAGADNIENIA Jakie grupy występują w organizacji? Czy poszczególne grupy w organizacji coś łączy? Czy grupy wpływają na organizację? W jaki sposób? Czy organizacja wpływa na grupy? W Jaki sposób?
NAUKA ORGANIZACJI I ZARZĄDZANIA GRUPA W ORGANIZACJI ZWIĄZEK MIĘDZY GRUPA A ORGANIZACJĄ ORGANIZACJA TO GRUPA LUDZI, KTÓRYCH ŁĄCZY WSPÓLNY CEL ORGANIZACJA GRUPA
NAUKA ORGANIZACJI I ZARZĄDZANIA GRUPA W ORGANIZACJI POJĘCIE GRUPY Grupa 1. pewna liczba jednostek skupiona w całość 2. zbiorowość, której członkowie połączeni są jakąś więzią 3. zespół ludzi, np. spełniających określone zadanie
NAUKA ORGANIZACJI I ZARZĄDZANIA GRUPA W ORGANIZACJI POJĘCIE GRUPY Grupa (min. 2 osoby) dwie lub więcej osób, które współdziałają i wzajemnie na siebie oddziałują w dążeniu do wspólnego celu Grupa społeczna (min. 3 osoby) zbiór jednostek między, którymi zachodzą istotne stosunki społeczne Adam Dawczak-Dębicki Para Kaszubów na ławce w Gdyni
NAUKA ORGANIZACJI I ZARZĄDZANIA GRUPA W ORGANIZACJI POJĘCIE GRUPY Dlaczego diada* nie jest grupą społeczną: brak możliwości ustosunkowania się do relacji między członkami grupy (tworzenie sojuszy, mediacja, wspólne przeciwstawianie się innemu członkowi grupy, itp.) tworzy nieskomplikowaną i niedynamiczną całość nie można w niej zastosować przymusu grupowego Diada - para
NAUKA ORGANIZACJI I ZARZĄDZANIA GRUPA W ORGANIZACJI POJĘCIE GRUPY Grupa społeczna zbiór jednostek, w którym wspólnota pewnych istotnie społecznych cech wyraża się w tożsamości zbiorowej i towarzyszą temu kontakty, interakcje i stosunki społeczne w jej obrębie częstsze i bardziej intensywne niż z osobami z zewnątrz. zbiorowość ludzi pomiędzy którymi występuje: więź obiektywna, więź subiektywna, więź behawioralna.
NAUKA ORGANIZACJI I ZARZĄDZANIA GRUPA W ORGANIZACJI POJĘCIE GRUPY WIĘŹ SUBIEKTYWNA Poczucie wspólnoty z członkami grupy, do której należymy. W miejscu pracy wyraża się poprzez elementy kulturowe, np.: normy wartości tradycję
NAUKA ORGANIZACJI I ZARZĄDZANIA GRUPA W ORGANIZACJI POJĘCIE GRUPY WIĘŹ OBIEKTYWNA Poczucie wspólnoty wynikające z podobieństwa sytuacji życiowej. W miejscu pracy wyraża się poprzez: wykształcenie wynagrodzenie stanowisko (itp.)
NAUKA ORGANIZACJI I ZARZĄDZANIA GRUPA W ORGANIZACJI POJĘCIE GRUPY WIĘŹ BEHAWIORALNA To podobne lub wspólne działanie podejmowane przez członków grupy W miejscu pracy wyraża się poprzez: artefakty behawioralne* postawy** * Artefakty behawioralne – realne zachowania ** Postawy, czyli stwierdzenia oceniające, dotyczące: podmiotów, przedmiotów, wydarzeń.
NAUKA ORGANIZACJI I ZARZĄDZANIA GRUPA W ORGANIZACJI POJĘCIE GRUPY ROLA GRUPOWA rodzaj roli społecznej podejmowanej w małej grupie Rola społeczna zestaw praw i obowiązków przypisanych określonej pozycji społecznej i wiążących każdego, kto tę pozycję zajmuje, bez względu na cechy osobiste
PRZESŁANKI (MOTYWY) TWORZENIA GRUP NAUKA ORGANIZACJI I ZARZĄDZANIA GRUPA W ORGANIZACJI PRZESŁANKI (MOTYWY) TWORZENIA GRUP PRZESŁANKI ZWIĄZANE PRZESŁANKI ZWIĄZANE Z ZASPOKOJENIEM POTRZEB Z CECHAMI GRUPY
PRZESŁANKI ZWIĄZANE Z ZASPOKOJENIEM POTRZEB NAUKA ORGANIZACJI I ZARZĄDZANIA GRUPA W ORGANIZACJI MOTYWY TWORZENIA GRUP PRZESŁANKI ZWIĄZANE Z ZASPOKOJENIEM POTRZEB Jednostki tworzą grupy, ponieważ uczestnictwo w grupie zaspokaja: potrzeby bezpieczeństwa (udzielanie sobie wzajemnej pomocy, pomoc w rozwiązaniu problemów jednostkowych, ochrona członka grupy przed konsekwencjami jego błędu) potrzeby społeczne (satysfakcja z przynależności, wsparcie emocjonalne) potrzeby uznania (prestiż, szacunek)
PRZESŁANKI ZWIĄZANE Z CECHAMI GRUP NAUKA ORGANIZACJI I ZARZĄDZANIA GRUPA W ORGANIZACJI MOTYWY TWORZENIA GRUP PRZESŁANKI ZWIĄZANE Z CECHAMI GRUP Przesłanki jakimi kieruje się kierownictwo podejmując decyzje o utworzeniu grup w organizacji: cel dla realizacji, którego powstaje grupa charakter przedsięwzięcia zakres specjalności potrzebnych do osiągnięcia celu czas realizacji przedsięwzięcia środki niezbędne do realizacji zadania połączenie umiejętności, oceny i doświadczenia
TYPY ZALEŻNOŚCI MIĘDZY JEDNOSTKĄ A EFEKTAMI PRACY GRUPOWEJ NAUKA ORGANIZACJI I ZARZĄDZANIA GRUPA W ORGANIZACJI TYPY ZALEŻNOŚCI MIĘDZY JEDNOSTKĄ A EFEKTAMI PRACY GRUPOWEJ Trzy typy wpływu jednostki na ostateczny efekt pracy grupowej wg Georga Steinera Indywidualne wkłady pracy sumują się Przewaga pracy jednej osoby Współdziałanie Georg Steiner ur. 1929 r.
TYPY ZALEŻNOŚCI MIĘDZY JEDNOSTKĄ A EFEKTAMI PRACY GRUPOWEJ NAUKA ORGANIZACJI I ZARZĄDZANIA GRUPA W ORGANIZACJI TYPY ZALEŻNOŚCI MIĘDZY JEDNOSTKĄ A EFEKTAMI PRACY GRUPOWEJ Trzy typy wpływu wg Georga Steinera Indywidualne wkłady pracy sumują się rezultat pracy jest wspólny potencjalny wpływ każdego członka grupy na osiągnięcie rezultatu Przewaga pracy jednej osoby jedna osoba ma wpływ na osiągnięcie rezultatu (pozostałe osoby nie mają) praca innych osób jest zbędna
TYPY ZALEŻNOŚCI MIĘDZY JEDNOSTKĄ A EFEKTAMI PRACY GRUPOWEJ NAUKA ORGANIZACJI I ZARZĄDZANIA GRUPA W ORGANIZACJI TYPY ZALEŻNOŚCI MIĘDZY JEDNOSTKĄ A EFEKTAMI PRACY GRUPOWEJ Trzy typy wpływu wg Georga Steinera Współdziałanie rezultat pracy jest wspólny rezultat pracy nie przekroczy poziomu wyznaczonego przez najmniej efektywnego uczestnika największy wpływ na efekt końcowy ma najmniej sprawny członek grupy
TYPY ZALEŻNOŚCI MIĘDZY JEDNOSTKĄ A EFEKTAMI PRACY GRUPOWEJ NAUKA ORGANIZACJI I ZARZĄDZANIA GRUPA W ORGANIZACJI TYPY ZALEŻNOŚCI MIĘDZY JEDNOSTKĄ A EFEKTAMI PRACY GRUPOWEJ TYPOLOGIA ZADAŃ grupowych wg Georga Steinera została sformułowana na podstawie obserwacji wpływu jednostki na efekty pracy grupowej. ZADANIA DYSJUNKCYJNE ADDYTYWNE KONIUNKCYJNE
TYPY ZALEŻNOŚCI MIĘDZY JEDNOSTKĄ A EFEKTAMI PRACY GRUPOWEJ NAUKA ORGANIZACJI I ZARZĄDZANIA GRUPA W ORGANIZACJI TYPY ZALEŻNOŚCI MIĘDZY JEDNOSTKĄ A EFEKTAMI PRACY GRUPOWEJ Typologia zadań grupowych wg Georga Steinera OPIS ZADANIA DYSJUNKCYJNE ZADANIA KONIUNKCYJNE ZADANIA ADDYTYWNE CECHA Jedna osoba ma największy wpływ na wspólny efekt Najmniej sprawna osoba ma największy wpływ na efekt końcowy Wszystkie osoby mają jednakowy wpływ na efekt końcowy DYNAMIKA WYSIŁKU Zmniejszenie wysiłku osób mających najmniejszy wpływ Wysiłek spada do poziomu najmniej sprawnej osoby Wysiłek osób jest tym mniejszy im mniejszy jest stosunek efektu działań jednostkowych efektu działań wspólnych DYNAMIKA WYSIŁKU SPADA = ZMNIEJSZENIE WYSIŁKU W TRAKCIE PRACY GRUPOWEJ
TYPY ZALEŻNOŚCI MIĘDZY JEDNOSTKĄ A EFEKTAMI PRACY GRUPOWEJ NAUKA ORGANIZACJI I ZARZĄDZANIA GRUPA W ORGANIZACJI TYPY ZALEŻNOŚCI MIĘDZY JEDNOSTKĄ A EFEKTAMI PRACY GRUPOWEJ Typologia zadań grupowych wg Georga Steinera STRATA MOTYWACYJNA zmniejszanie się wysiłku w pracy grupowej, wskutek której grupa zadaniowa nie może osiągnąć swojej potencjalnej sprawności
TYPY ZALEŻNOŚCI MIĘDZY JEDNOSTKĄ A EFEKTAMI PRACY GRUPOWEJ NAUKA ORGANIZACJI I ZARZĄDZANIA GRUPA W ORGANIZACJI TYPY ZALEŻNOŚCI MIĘDZY JEDNOSTKĄ A EFEKTAMI PRACY GRUPOWEJ Ogólne wnioski z badań przeprowadzonych przez Georga Steinera Podczas wykonywania zadań przez grupę często pojawia się zjawisko tzw. straty motywacyjnej. Wzrost liczebności grupy także obniża wysiłek. Praca grupowa nie podnosi wysiłku osób w działaniach zespołowych.
CECHY GRUPY W ORGANIZACJACH: NAUKA ORGANIZACJI I ZARZĄDZANIA GRUPA W ORGANIZACJI CECHY GRUPY W ORGANIZACJACH: 1. ISTNIENIE PRZYWÓDZTWA NIEFORMALNEGO W GRUPIE 2. ISTNIENIE NORM GRUPOWYCH I PODPORZĄDKOWANIE SIĘ IM 3. ZWARTOŚĆ GRUPY (in. SOLIDARNOŚĆ) Znajomość tych cech umożliwia kierownikom sprawne zarządzanie.
CECHY GRUPY W ORGANIZACJACH: NAUKA ORGANIZACJI I ZARZĄDZANIA GRUPA W ORGANIZACJI CECHY GRUPY W ORGANIZACJACH: PRZYWÓDZTWO NIEFORMALNE W GRUPIE Przywódca nieformalny: wyłania się stopniowo to osoba ciesząca się w grupie największym autorytetem i szacunkiem Umiejętności organizacji (kierownictwa): zidentyfikowanie nieformalnego przywódcy zdefiniowanie roli nieformalnego przywódcy Rola nieformalnego przywódcy: rola związana z zadaniem rola związana z utrzymaniem grupy
CECHY GRUPY W ORGANIZACJACH: NAUKA ORGANIZACJI I ZARZĄDZANIA GRUPA W ORGANIZACJI CECHY GRUPY W ORGANIZACJACH: NORMY GRUPOWE 1. Powstają z czasem 2. Członkowie grupy podporządkowują się normom grupowym pod wpływem: spodziewanej sankcji nacisków grupowych dążenia do akceptacji stopnia świadomości poczucia praworządności 3. Powstają na podstawie: zwyczaju (wpływ osób na organizację) narzucone formalnie (wpływ organizacji na ludzi) 4. Mają różny stopień ważności z punktu widzenia organizacji
CECHY GRUPY W ORGANIZACJACH: NAUKA ORGANIZACJI I ZARZĄDZANIA GRUPA W ORGANIZACJI CECHY GRUPY W ORGANIZACJACH: ZWARTOŚĆ GRUPY (in. SOLIDARNOŚĆ) Przejawia się w pozytywnym odczuciu członków grupy wynikającym z przynależności do tej grupy (im odczucie pozytywne jest silniejsze tym bardziej zwarta grupa) Zwartość grupy wskazuje na siłę wpływu grupy jako całości na poszczególnych jej członków (im bardziej zwarta grupa tym większe prawdopodobieństwo przestrzegania norm grupowych przez członków grupy) Zwartość wewnątrz grupy jest umacniana przez: konflikt z jednostką spoza grupy konflikt z inną grupą
wpływu grupy na jednostkę NAUKA ORGANIZACJI I ZARZĄDZANIA GRUPA W ORGANIZACJI PODEJMOWANIE DECYZJI PRZEZ ORGAN MONOKRATYCZNY I ORGAN KOLEGIALNY jako przykład siły wpływu grupy na jednostkę Patrz prezentacja: TOiD 02 Pojęcie decyzji i decydowania, slajd 24-27
SYNDROM MYŚLENIA GRUPOWEGO SYNDROM MYŚLENIA STADNEGO NAUKA ORGANIZACJI I ZARZĄDZANIA GRUPA W ORGANIZACJI SYNDROM MYŚLENIA GRUPOWEGO SYNDROM MYŚLENIA STADNEGO Patrz prezentacja: TOiD 03 Grupomyśl
NAUKA ORGANIZACJI I ZARZĄDZANIA GRUPA W ORGANIZACJI Dziękuję za uwagę