Program Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007-2013

Polityka rozwoju obszarów wiejskich w Unii Europejskiej – lata 2007 - 2013 Jeden program rozwoju obszarów wiejskich (dawny II filar WPR oraz część polityki strukturalnej dla obszarów wiejskich i rolnictwa) Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich (dawna Orientacja + Gwarancja) Płatności bezpośrednie Płatności rynkowe Europejski Fundusz Gwarancji Rolnej (dawna Gwarancja) 11

Rozwój obszarów wiejskich w ramach Wspólnej Polityki Rolnej Plan Rozwoju Obszarów Wiejskich SPO Restrukturyzacja… Program Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007 - 2013 -wspierany przez Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich

Schemat powiązań pomiędzy EFS, EFRR oraz EFRROW Europejski Fundusz Społeczny Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich (2007-2013) Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego Poprawa Konkurencyj- ności Poprawa stanu środowiska i krajobrazu Poprawa jakości życia i dywersyfikacja ekonomiczna OW Zatrudnie- nie Kapitał ludzki, szkolenia Inwestycje Środowisko ONW Zalesienia Różnicowanie gospodarki Infrastruktura Podstawowe usługi Powiązania miasto/wieś Podejście LEADER OBSZARY WIEJSKIE

Środki UE dla Polski w ramach polityki spójności, Wspólnej Polityki Rolnej (rozwój obszarów wiejskich) oraz Wspólnej Polityki Rybackiej (mld euro) w tym ok. 5 mld euro na obszary wiejskie

Budżet PROW 2007-2013 Razem 17.235.317.541 euro w tym: EFROW 13.230.038.156 euro Wkład krajowy 4.005.279.385 euro

Polskie podstawy prawne Ustawa z dnia 7 marca 2007 r. o wspieraniu rozwoju obszarów wiejskich z udziałem środków Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich Rozporządzenia MRiRW w sprawie szczegółowych zasad i warunków udzielania pomocy w ramach poszczególnych działań PROW 2007-2013

Główne cele PROW Poprawa konkurencyjności rolnictwa i leśnictwa przez wspieranie restrukturyzacji, rozwoju i innowacji; Poprawa stanu środowiska naturalnego i terenów wiejskich przez wspieranie gospodarowania gruntami; Poprawa jakości życia na obszarach wiejskich oraz popieranie różnicowania działalności gospodarczej.

Oś 1 (gospodarcza): poprawa konkurencyjności sektora rolnego i leśnego Kod Nazwa działania/oś 1 Wydatki publiczne Wydatki prywatne* Koszt całkowity 111 Szkolenia zawodowe dla osób zatrudnionych w rolnictwie i leśnictwie 40 000 000 0,00 112 Ułatwianie startu młodym rolnikom 420 000 000 113 Renty strukturalne 2 187 600 000 114 Korzystanie z usług doradczych przez rolników i posiadaczy lasów 350 000 000 87 500 000 437 500 000 121 Modernizacja gospodarstw rolnych 1 779 932 000 2 669 898 000 4 449 830 000 123 Zwiększanie wartości dodanej podstawowej produkcji rolnej i leśnej 1 100 000 000 3 300 000 000 4 400 000 000 125 Poprawianie i rozwijanie infrastruktury związanej z rozwojem i dostosowaniem rolnictwa i leśnictwa 600 000 000 132 Uczestnictwo rolników w systemach jakości żywności 100 000 000 133 Działania informacyjne i promocyjne 30 000 000 12 857 143 42 857 143 141 Zobowiązania z okresu 2004-2006 dla działania "Wspieranie gospodarstw niskotowarowych" 440 000 000 142 Grupy producentów rolnych 140 000 000 RAZEM Oś I 7 187 532 000 6 070 255 143 13 257 787 143

Oś 2 (środowiskowa): poprawa środowiska naturalnego i obszarów wiejskich Kod działania Nazwa działania/oś 2 Wydatki publiczne Wydatki prywatne Koszt całkowity 211, 212 Wspieranie gospodarowania na obszarach górskich i innych obszarach o niekorzystnych warunkach gospodarowania (ONW) 2 448 750 000 0,00 214 Program rolnośrodowiskowy (Płatności rolnośrodowiskowe) 2 303 750 000 221, 223 Zalesianie gruntów rolnych oraz zalesianie gruntów innych niż rolne 653 501 520 226 Odtwarzanie potencjału produkcji leśnej zniszczonego przez katastrofy i wprowadzanie instrumentów zapobiegawczych 140 000 000 140 000 000 RAZEM Oś II 5 546 001 520

Oś 3 (społeczna): jakość życia na obszarach wiejskich i różnicowanie gospodarki wiejskiej Kod działania Nazwa działania/oś 3 Wydatki publiczne Wydatki prywatne* Koszt całkowity 311 Różnicowanie w kierunku działalności nierolniczej 345 580 000 691 160 000 312 Tworzenie i rozwój mikroprzedsiębiorstw 1 023 583 600 2 047 167 200 321 Podstawowe usługi dla gospodarki i ludności wiejskiej 1 471 440 320 0,00 322, 323, 313 Odnowa i rozwój wsi 589 580 000 RAZEM Oś III 3 430 183 920 1 369 163 600 4 799 347 520

Oś 4 LEADER Kod działania Nazwa działania/oś 4 Wydatki publiczne Wydatki prywatne Koszt całkowity 4.1/413 Wdrażanie lokalnych strategii rozwoju 620 500 000 403 115 385 1 023 615 385 4.21 Wdrażanie projektów współpracy 15 000 000 0,00 4.31 Funkcjonowanie lokalnej grupy działania, nabywanie umiejętności i aktywizacja 152 000 000 RAZEM tylko Oś IV 787 500 000 1 190 615 385 RAZEM oś I, II, III, IV 16 951 217 440 7 842 534 128 24 793 751 568 RAZEM PROW 2007-2013 17 217 817 440 7 842 534 128 25 060 351 568

Organy odpowiedzialne wyznaczone przez kraj członkowski instytucja zarządzająca (IP) agencja płatnicza (AP) jednostka certyfikująca (JC)

Ustawa z dnia 7 marca 2007 roku o  wspieraniu rozwoju obszarów wiejskich z udziałem środków Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich (Dz. U. Nr 64 , poz. 427). Art.16.1. Minister właściwy do spraw rozwoju wsi może określić, w drodze rozporządzenia, po zasięgnięciu opinii komitetu monitorującego, o którym mowa w art.77 rozporządzenia nr 1698/2005, podział środków programu w ramach określonych działań na poszczególne: Województwa lub lata realizacji programu - mając na względzie wysokość limitów określonych w programie, zapewnienie zrównoważonego wsparcia rozwoju obszarów wiejskich w poszczególnych województwach oraz zarządzania i wdrażania programu zgodnie z art.75 ust. 1 rozporządzenia nr 1698/2005, w szczególności w zakresie zarządzania środkami finansowymi przeznaczonymi na realizację programu.

Działania dzielone na koperty regionalne: Ułatwienie startu młodym rolnikom Modernizacja gospodarstw rolnych Poprawianie i rozwijanie infrastruktury związanej z rozwojem dostosowaniem rolnictwa i leśnictwa schemat I – Scalanie gruntów schemat II – Gospodarowanie rolniczymi zasobami wodnymi oś 3 Różnicowanie w kierunku działalności nierolniczej Tworzenie i rozwój mikroprzedsiębiorstw Podstawowe usługi dla ludności Odnowa i rozwój wsi oś 4 Leader

Podział środków na województwa w EURO (środki publiczne) województwo Ułatwianie startu młodym rolnikom Modernizacja gospodarstw rolnych Różnicowanie w kierunku działalności nierolniczej Podstawowe usługi dla gospodarki i ludności wiejskiej Odnowa i rozwój wsi Tworzenie i rozwój mikroprzedsiębiorstw Budżet działania w EURO 420 000 000,00 1 779 932 000,00 345 580 000,00 1 471 440 320,00 589 580 000,00 1 023 583 600,00 dolnośląskie 18 396 000,00 77 961 021,60 12 613 670,00 90 346 435,65 36 200 212,00 59 674 923,88 kujawsko-pomorskie 32 298 000,00 136 876 770,80 16 173 144,00 84 019 242,27 33 665 018,00 56 297 098,00 lubelskie 47 376 000,00 200 776 329,60 49 590 730,00 120 658 106,24 48 345 560,00 78 713 578,84 lubuskie 8 106 000,00 34 352 687,60 5 218 258,00 52 088 987,33 20 871 132,00 27 534 398,84 łódzkie 37 842 000,00 160 371 873,20 33 279 354,00 93 877 892,42 37 615 204,00 62 029 166,16 małopolskie 15 498 000,00 65 679 490,80 29 961 786,00 114 330 912,86 45 810 366,00 110 956 462,24 mazowieckie 69 762 000,00 295 646 705,20 55 292 800,00 178 485 710,82 71 516 054,00 124 263 049,04 opolskie 11 340 000,00 48 058 164,00 7 464 528,00 46 350 370,08 18 571 770,00 34 290 050,60 podkarpackie 13 062 000,00 55 355 885,20 25 158 224,00 100 499 373,86 40 268 314,00 84 445 647,00 podlaskie 33 096 000,00 140 258 641,60 20 492 894,00 71 953 431,65 28 830 462,00 34 494 767,32 pomorskie 17 346 000,00 73 511 191,60 9 745 356,00 75 632 032,45 30 304 412,00 49 336 729,52 śląskie 10 416 000,00 44 142 313,60 10 401 958,00 78 427 769,06 31 424 614,00 68 170 667,76 świętokrzyskie 18 270 000,00 77 427 042,00 25 780 268,00 63 124 789,73 25 292 982,00 48 210 787,56 warmińsko-mazurskie 20 496 000,00 86 860 681,60 9 538 008,00 80 046 353,41 32 073 152,00 40 943 344,00 wielkopolskie 53 298 000,00 225 873 370,80 28 683 140,00 143 465 431,20 57 484 050,00 104 303 168,84 zachodniopomorskie 13 398 000,00 56 779 830,80 6 185 882,00 78 133 480,99 31 306 698,00 39 919 760,40

Oś 4 Leader- podział środków proporcjonalnie do liczby potencjalnych beneficjentów   Potencjalni beneficjenci Potencjalni beneficjenci w % 4.1 Wdrażanie Lokalnych Strategii Rozwoju 4.21 Wdrażanie projektów współpracy 4.31 Funkcjonowanie lokalnej grupy działania, nabywanie umiejętności i aktywizacja Razem Budżet działania w EURO Polska 18 470 337,00 100,00% 620 500 000,00 15 000 000,00 152 000 000,00 787 500 000,00 dolnośląskie 1 233 770 6,68% 41 447 770,28 1 001 960,60 10 153 200,78 52 602 931,66 kujawsko-pomorskie 1 030 231 5,58% 34 609 998,48 836 663,94 8 478 194,63 43 924 857,06 lubelskie 1 289 824 6,98% 43 330 871,12 1 047 482,78 10 614 492,20 54 992 846,10 lubuskie 606 240 3,28% 20 366 272,69 492 335,36 4 988 998,31 25 847 606,35 łódzkie 1 047 301 5,67% 35 183 454,99 850 526,71 8 618 670,68 44 652 652,39 małopolskie 1 969 288 10,66% 66 157 060,59 1 599 284,30 16 206 080,92 83 962 425,81 mazowieckie 2 149 814 11,64% 72 221 724,32 1 745 891,80 17 691 703,62 91 659 319,75 opolskie 700 245 3,79% 23 524 314,82 568 678,04 5 762 604,11 29 855 596,98 podkarpackie 1 422 521 7,70% 47 788 748,01 1 155 247,74 11 706 510,39 60 650 506,13 podlaskie 614 558 3,33% 20 645 710,96 499 090,51 5 057 450,55 26 202 252,02 pomorskie 882 824 4,78% 29 657 947,88 716 952,81 7 265 121,80 37 640 022,49 śląskie 1 105 192 5,99% 37 128 268,75 897 540,74 9 095 079,53 47 120 889,02 świętokrzyskie 861 213 4,66% 28 931 939,17 699 402,24 7 087 275,99 36 718 617,40 warmińsko-mazurskie 808 425 4,38% 27 158 557,66 656 532,42 6 652 861,83 34 467 951,91 wielkopolskie 1 932 654 10,46% 64 926 363,12 1 569 533,36 15 904 604,66 82 400 501,14 zachodniopomorskie 816 237 4,42% 27 420 997,16 662 876,64 6 717 149,99 34 801 023,80

Wdrażanie poszczególnych działań PROW 2007-2013 Wspieranie gospodarowania na obszarach górskich i innych obszarach o niekorzystnych warunkach gospodarowania – (15 marca br. do 11 czerwca br.); Renty strukturalne – (25 czerwca br. do 20 sierpnia br.); Grupy producentów rolnych – (od 16 lipca br.); Zalesianie gruntów rolnych oraz innych niż rolne – (od 1 sierpnia br.); Modernizacja gospodarstw rolnych – (od 9 listopada). Pozostałe działania od I połowy 2008 r., LEADER (III kw. 2008 r.). w tym w pierwszej kolejności - Ułatwianie startu młodym rolnikom, Zwiększanie wartości dodanej podstawowej produkcji rolnej i leśnej, Różnicowanie w kierunku działalności nierolniczej - termin uruchomienia działań uzależniony jest od uzyskania przez ARiMR akredytacji;

Cele Krajowej Sieci Obszarów Wiejskich Skupienie organizacji i struktur administracyjnych zaangażowanych w rozwój obszarów wiejskich Podmioty, które są aktywnie zaangażowane w rozwój obszarów wiejskich oraz wyrażą chęć otrzymywania oraz dostarczania informacji w tym zakresie Ułatwienie wymiany informacji i wiedzy w zakresie rozwoju obszarów wiejskich wśród wszystkich zainteresowanych partnerów na poziomie lokalnym, regionalnym, krajowym oraz wspólnotowym oraz wsparcie wdrażania i oceny polityki rozwoju obszarów wiejskich

Plan Działania KSOW Identyfikacja i analiza możliwych do przeniesienia dobrych praktyk (oraz przekazanie informacji na ich temat) Pomoc techniczna dla współpracy międzyterytorialnej i transnarodowej Organizacja wymiany doświadczeń i know-how Przygotowanie programów szkoleniowych dla LGD w procesie tworzenia Zarządzanie Siecią

Struktura organizacyjna KSOW Sekretariat KSOW Sekretariaty Pomocnicze (16) Grupa Koordynacyjna / Grupa Robocza

Dziękuję za uwagę