Analiza ekonomiczno – finansowa Zajęcia 3 – Analiza rachunku zysków i strat
Rachunek Zysków i Strat W odróżnieniu od bilansu, rachunek zysków i strat informuje w jaki sposób tworzył się wynik finansowy przedsiębiorstwa (zysk bądź strata). W rachunku zawarte są wielkości strumieniowe przychodów i odpowiadających im kategorii kosztów, co pozwala na ustalenie cząstkowych wyników z poszczególnych segmentów tzn. pozwala na ustalenie struktury wyniku finansowego. Zgodnie z UoR i MSSF spółka ma możliwość wyboru formy prezentacji rachunku zysków i strat. Dla obu przypadków dane są prezentowane „metodą drabinkową”.
Poziom wstępnego podziału Poziom operacyjny Poziom finansowy Poziom nadzwyczajny Poziom wstępnego podziału
Poziom operacyjny Podstawowy poziom spółki; Realizujący założenia, do którego firma została powołania; Zysk / strata na działalności operacyjnej ukazuje pozycje produktów przedsiębiorstwa na rynku; Pozostała działalność operacyjna to pośredni efekt podejmowanych czynności przez spółkę; Pozostała działalność zabezpiecza firmę przed ryzykiem gospodarczym czy stanowi osłonę zysku przed podziałem.
Poziom finansowy Działalność finansowa służy osiągnięciu korzyści ekonomicznych – z przyrostu wartości aktywów lub uzyskaniu dodatkowych przychodów; Jednakże działalność finansowa służy pozyskaniu środków na sfinansowanie działalności operacyjnej firmy; Ponadto może być związana z operacjami finansowymi z podmiotami zagranicznymi.
Poziom nadzwyczajny Ukazuje skutki finansowe zdarzeń trudnych do przewidzenia pozostającymi poza kontrolą firmy.
Poziom wstępnego podziału Ostatni poziom pokazuje podział zysku między część wyniku finansowego dla budżetu państwa w roku bieżącym, ale także część odroczoną oraz część pozostałą do podziału w spółce.
Rachunek Zysków i Strat Wstępna analiza rachunku zysków i strat obejmuje: analizę poziomą i pionową (jak w przypadku bilansu); analizę struktury przychodów i kosztów tzn. udział poszczególnych przychodów (kosztów) w sumie przychodów (kosztów); analizę zależności pomiędzy poszczególnymi kategoriami wyniku finansowego (struktury wyniku finansowego).
Analiza struktury przychodów i kosztów Zmiany wielkości pozycji mogą być przedstawione w kwotach absolutnych lub kwotach względnych. Zaleca się przedstawianie wielkości zmian w procentach, gdyż lepiej obrazują one skalę zmian niż wielkości absolutne. Zaleca się stosowanie stałej bazy porównań przy ustalaniu dynamiki przychodów/kosztów tj. pierwszy rok poddany analizie. Ważnym problemem jest poziom inflacji, gdyż w znacznym stopniu utrudnia ocenę zmian tzn. czy wzrost przychodów/zysków jest wynikiem realnym, czy może nominalnym, spowodowanym wyższym poziomem cen.
Analiza struktury przychodów i kosztów Rachunek zysków i strat można podzielić na dwie grupy: przychodów oraz kosztów. Do grupy przychodów zaliczamy: Przychody ze sprzedaży; Pozostałe przychody operacyjne; Przychody finansowe; Zyski nadzwyczajne. Do grupy kosztów zaliczamy: Koszty sprzedaży; Pozostałe koszty operacyjne; Koszty finansowe; Straty nadzwyczajne.
Analiza struktury przychodów i kosztów Strukturę przychodów i kosztów porównuje się względem analogicznych pozycji w grupach. O poprawie wyniku finansowego świadczy większa dynamika przychodów niż kosztów.
Analiza struktury wyniku finansowego Analiza struktury wyniku finansowego opiera się na pięciu wskaźnikach. W1: Zysk z działalności operacyjnej / Zysk ze sprzedaży * 100%; W2: Zysk brutto / Zysk z działalności operacyjnej * 100%; W3: Zysk brutto / Zysk ze sprzedaży * 100%; W4: Zysk netto / Zysk ze sprzedaży * 100%; W5: Podatek dochodowy / Zysk brutto * 100%.
W1 – relacja zysku z działalności operacyjnej do zysku ze sprzedaży Relacja niższa od 100% ukazuje jako część zysku z podstawowej działalności spółki została utracona wskutek operacji incydentalnych; Relacja powyżej 100% wskazuje, iż działania incydentalne wpłynęły na poprawę zysku z podstawowej działalności.
W2 – relacja zysku brutto do zysku z działalności operacyjnej Wskaźnik informuje: jaka część zysku z działalności operacyjnej została utracona w działalności finansowej i na skutek zdarzeń nadzwyczajnych < 100%; albo jaka część zysku z działalności operacyjnej została wygenerowana na skutek działalności finansowej i zdarzeń nadzwyczajnych > 100%.
W3 – relacja zysku brutto do zysku ze sprzedaży Wskaźnik informuje: jaka część zysku z podstawowej działalności została pomniejszona na skutek pozostałej działalności operacyjnej i finansowej < 100%; albo o ile został powiększony zysk z podstawowej działalności została powiększony na skutek pozostałej działalności operacyjnej i finansowej > 100%.
W4 – relacja zysku netto do zysku ze sprzedaży Wskaźnik informuje jaką część zysku ze sprzedaży udało się spółce wygenerować po działalności operacyjnej, finansowej, wskutek zdarzeń nadzwyczajnych oraz po zapłacie podatku.
W5 – efektywna stopa procentowa Wskaźnik informuje o obciążeniu bieżącego i przyszłego zysku podatkiem dochodowym; Stopa może być: niższa od nominalnej stopy podatkowej – spółka utworzyła rezerwę na odroczony podatek dochodowy; Wyższa od nominalnej stopy podatkowej – aktywa na odroczony podatek dochodowy pomniejszają podstawę opodatkowania.
Analiza struktury wyniku finansowego Powyższe wskaźniki można również stosować, gdy zamiast zysków w RZiS występują straty. Ukazuje się wtedy jaka część strat została wygenerowana poprzez dany rodzaj działalności.