Rodzaje zmian zachodzących w otoczeniu przedsiębiorstwa: 1) ciągłe – na przestrzeni przeszłość-teraźniejszość lub teraźniejszość-przyszłość nie występują gwałtowne skoki wartości badanych parametrów, 2) nieciągłe – charakteryzują się skokami (często bardzo dużymi), uniemożliwiającymi jednoznaczne wyznaczenie trendów w zakresie zachodzących zmian obserwowanych w danym okresie. Metody służące do analizy poszczególnych zmian: Ad. 1) metody bezscenariuszowe: a) ekstrapolacja trendu b) analiza luki strategicznej c) metoda opinii ekspertów Ad. 2) metody scenariuszowe: a) s. możliwych zdarzeń b) s. stanów otoczenia c) s. procesów w otoczeniu d) s. symulacyjne
1a. Ekstrapolacja trendu – metoda polegająca na obserwacji zdarzeń zachodzących w przeszłości, ich opracowaniu (w celu wyznaczenia charakteru i kierunku zmian) i przewidywaniu przyszłości na podstawie tych danych historycznych. Przykład: przedsiębiorstwo osiągnęło następujące wyniki sprzedaży: ROK SPRZEDAŻ 2001 145 2002 148 2003 146 2004 173 2005 168 2006 181 Na ich podstawie należy oszacować sprzedaż w latach 2007-2010
Krok 1 – prezentacja danych z poprzednich lat
Krok 2 – wyznaczenie linii trendu
1b) Analiza luki strategicznej – odbywa się poprzez porównanie dwóch lub więcej trendów. Pozwala na ustalenie m.in. jak przedsiębiorstwo rozwija się na tle pewnych procesów zachodzących w otoczeniu. Metoda często stosowana jest do określania zależności pomiędzy podażą przedsiębiorstwa (wielkością jego sprzedaży) oraz popytem rynkowym. Przykład. Dla analizowanego przedsiębiorstw została określona wielkość popytu w poszczególnych latach: ROK POPYT 2001 345 2002 318 2003 293 2004 345 2005 387 2006 429 Porównaj trend sprzedaży i popytu
Kroki 1 i 2 – jak poprzednio – ustalenie trendu dla sprzedaży Krok 3 – wprowadzenie danych dotyczących popytu
Krok 4 – ustalenie trendu w zakresie popytu i porównanie obu wielkości
Metody scenariuszowe: a) scenariusze możliwych zdarzeń - metody oparte na intuicji oraz opiniach ekspertów, służą do formułowania zbioru wydarzeń, które mogą zaistnieć w przyszłości, b) scenariusze stanów otoczenia - służą do szacowania prawdopodobieństwa wystąpienia w przyszłości procesów w otoczeniu organizacji, c) scenariusze procesów w otoczeniu - stanowią uszczegółowienie metody scenariuszy stanów otoczenia, koncentrują się na trendach o potencjalnie dużej sile wpływu, d) scenariusze symulacyjne - metody wykorzystywane do wyprzedzającej oceny wartości poszczególnych opcji strategicznych,
Model „pięciu sił” M.Portera