Organizacje jako systemy polityczne

Według Arystotelesa polityka była sposobem tworzenia ładu z różnorodności, przy jednoczesnym unikaniu rządów totalitarnych. Organizacja jest polityczna ponieważ musi znaleźć sposoby stworzenia ładu i wspólnego kierunku działania

Organizacje jako systemy rządzenia Organizacje, tak jak rządy, posługują się jakimś systemem „rządzenia” jako sposobem tworzenia i utrzymania ładu wśród swoich członków. Toteż analiza polityczna może stanowić cenny wkład do analizy organizacji.

Oto najczęściej spotykane odmiany rządów politycznych znajdowanych w organizacjach: Autokracja – rządy absolutne, władza sprawowana przez jednostkę albo małą grupę Biurokracja – rządy sprawuje się przy użyciu słowa pisanego, co stwarza podstawy racjonalno-prawnego typu władzy, Technokracja – rządy sprawuje się wykorzystując wiedzę, ekspertów oraz zdolność rozwiązywania istotnych problemów Współzarządzanie – forma rządzenia, w której przeciwstawne strony łączą się w celu wspólnego zarządzania obustronnymi interesami Demokracja przedstawicielska – rządy sprawowane w wyniku wyboru urzędników, którzy otrzymali od wyborców mandat upoważniający ich do działania

- Demokracja bezpośrednia - system, w którym każdy ma równe prawa do rządzenia i uczestniczy w podejmowaniu wszystkich decyzji.

Organizacje jako systemy działalności politycznej Przejawem polityki organizacji jest gra sił i konfliktów między interesami personalnymi. Politykę organizacji można przeanalizować koncentrując się na relacjach między: interesami, konfliktem, a władzą

Władza Władza, według Roberta Dahl’a, wiąże się z umiejętnością skłaniania innej osoby do robienia czegoś, czego skądinąd nigdy by nie zrobiła

Źródła władzy w organizacji Do najważniejszych źródeł władzy należą: Formalne uprawnienia władcze Kontrola nad rzadkimi zasobami Wykorzystywanie struktury organizacji oraz przepisów i regulaminów Kontrola nad procesem podejmowania decyzji Kontrola nad wiedzą i informacjami Zdolność radzenia sobie z niepewnością Kontrola nad techniką Interpersonalne sojusze, sieci zależności oraz kontrola nad organizacją „nieformalną”

Kontrola nad kontrorganizacjami Płeć pracowników oraz zarządzanie relacjami między mężczyznami i kobietami w organizacji Czynniki strukturalne określające scenę działania Władza, którą już się posiada

Jednościowy, pluralistyczny i radykalny układ odniesienia Koncepcja jednościowa Interesy – nacisk kładzie się na osiąganie wspólnych celów Konflikt – uważa się za zjawisko rzadkie, przejściowe, które można wyeliminować Władza – przeważnie pomija się rolę władzy w życiu organizacji

Koncepcja pluralistyczna Interesy – nacisk kładzie się na zróżnicowanie interesów jednostkowych i grupowych Konflikt – uważa się go za wrodzoną i nieusuwalną cechę spraw organizacyjnych Władza – uważa się ją za najistotniejszą zmienną Koncepcja radykalna Interesy – nacisk kładzie się na przeciwstawny charakter sprzecznych interesów Konflikt – uważa się za nieuchronny Władza – uważa się ją za najistotniejszą cechę organizacji

Koalicje Metafora polityczna zachęca do postrzegania organizacji jako luźno powiązanych zespołów ludzi o rozbieżnych interesach, którzy zespalają się ze względu na korzyści np. zarobki Koalicje powstają, gdy grupy jednostek łączą się, aby współpracować w przypadkach szczególnych problemów, wydarzeń, lub by popierać szczególne wartości i ideologie. W ich skład wchodzą: grupy menadżerów, robotników, klientów, itp. Koalicje muszą utrzymywać równowagę między nagrodami i wkładem. Na równowagę wpływają np. wiek, pozycja, wykształcenie

Niektóre strategie zarządzania relacjami związanymi z płcią Niektóre strategie kobiece Królowa Elżbieta I Pierwsza Dama Kobieta niewidzialna Amazonka Dalila Joanna d’Arc Córeczka

Niektóre strategie męskie Wojownik Ojciec Król Henryk VIII Playboy Sportowiec Dobry przyjaciel Męski szowinista

Mocne strony metafory politycznej: Zachęca do dostrzeżenia, jak wszelka działalność organizacyjna jest oparta na interesach. Pokazuje decydującą rolę władzy w określaniu polityki w organizacji Upolitycznia nasze rozumienie zachowania ludzi w organizacjach Uświadamia nam społeczno – polityczne następstwa istnienia różnego rodzaju organizacji

Słabe strony metafory politycznej: Wzrost polityzacji organizacji Władza pluralistyczna może być bardziej pozorna niż rzeczywista. Niektórzy mają większą władzę od innych

Dziękujemy za uwagę Prezentację wykonały: Angelika Gosztyła, Justyna Ziora Źródła: „Menadżemnt podstawy zarządzania”, Leszek Korzeniowski, EAS, Kraków, 2005 „Obrazy Organizacji”, Gereth Morgan, PWN, Warszawa, 1999