WULKANY
WSTĘP Wulkany to góry ziemi często pokryte lodowcami. W środku wulkanu znajduje się MAGMA. Przed wybuchem pojawiają się większe lub mniejsze wstrząsy sejsmiczne. Pojawiają się one za wynikiem magmy pnącej się do góry i ,,rozłupującej" przy tym ziemi i skał. Właśnie rozłupywanie ziemi robi wstrząsy. Wybuch to uwolnienie wielkiej energii, która wyrzuca na zewnątrz skały i lawę. Lawa ma ponad 1000 stopni Cencjusza. Czasami lawa posuwa się bardzo powoli i mozolnie, a czasami pędzi ponad 130 KM\H! Wybuch wulkanu może być silniejszy od 11 bomb atomowych! Z wulkanu czasami zsuwa się ogromna masa błota i wody. Nazywa się to spływ PIROPLASTYCZNY. Potoki błota spływają z prędkością do 150KM/H. Często błoto jest gorące. Po wybuchu tworzy się ogromna chmura pyłu. Ziarna z niej są większe niż zirnka piachu! Czsami oblatują cały świat i zostają kilka miesięcy! Gdy wpadają w silniki lecącego samolotu silniki palą się i w 95% przypadków następuje wypadek. Gdy wulkany znajdują się na malutkiej wysepce lub są wysepką albo pod wodą, po wybuchu robi się ogromne sunami. Wulkan Karakatau gdy explodował, (jedna z największych explozji na świecie) prawie cała wyspa wyleciała w powietrze. 11 metrowe sunami przepłyneło 4800 Km i uderzyło w stały lond. Huk słyszalny był na 14 km a słup dymu sięgał 50-100km w górę. Teraz na jego miejscu rośnie mniejszy wulkan, zwany Dziecko Karakatau-(ang.-children krakatau). Możliwe, że w końcu też wybuchnie. Kilkaset lat, po wybuchu, tam gdzie kidyś był popiół i skały (zastygnięta lawa) jest bardzo żyzna ziemia, gdyż ,,substancje wulkaniczne" zawierają mnóstwo dobrych (żyznych) minerałów. Właśnie dlatego ludzie osiedlają się u stóp wulkanu. Często w pobliżu wulkanów są kopalnie siarki i pod ziemią tunele lawowe.
Wulkan jest to miejsce na powierzchni Ziemi, w którym wydobywają się (lub wydobywały) z głębi Ziemi podczas erupcji produkty wulkaniczne. Wulkany mogą tworzyć pojedyncze wzniesienia lub występować jako górskie kompleksy wulkaniczne. Produkty erupcji takie jak lawa, materiały piroklastyczne, gazy wulkaniczne dopływają z głębi Ziemi na powierzchnię poprzez kanał, którego lejkowaty rozszerzony wylot nosi nazwę krateru. Kształt i rozmiary wulkanów zależą od ilości i jakości wyrzucanych z głębi Ziemi materiałów, a także od sposobu ich wydobywania się. Łącznie na świecie znanych jest ok. 850 czynnych wulkanów, z których wiele znajduje się pod wodą. Największym skupiskiem aktywnych wulkanów jest Indonezja, gdzie 77 spośród 167 wulkanów miało erupcję w czasach historycznych.
OPIS Wulkan zbudowany jest: -krater -stożek pasożytniczy -lawa -stożek -komin -ognisko magmowe Podział wulaknów ze wzgledu na kształt stożka a) stozkowe(wezuwiańskie) mają strome stoki i są wysmukłe powstają w yniku zastygania bardzo szybko kwaśnej lawy b) tarczowe(hawajskie) powstaja w wyniku zastygania lawy zasadowej,jest to proces powolny dlatego wulkany mają szeroką podstawę. Podzial wulkanów ze wzgledu na częstotliwość: a) aktywne-wybuchaja co jakiś czas, stanowią zagrożenie dla ludzi i zwierząt b) drzemiące wybuchły w przeszłości historycznek i istnieja zapisy na temat ich aktywności c) wygasłe o tym ze są to wulkany świadczy tylko budowa geologiczna n. góra ślęża koło Wrocławia Podział wulkanow ze wzgl na charakter wyrzucanych materiałow a) lawowe wydobywa się z nich sama lawa b) eksplozywne- wydobywa się z nich gł. materiały piroplastyczne np. zastyganięte frag. lawy o róznych rodzajach np. bomby wulkaniczne, popioły gazy c)mieszane(stratowulkany) wydobywaja się znich materiały piroplastyczne i lawa jest ich najwiecej Czynne wulkany na lądzie - Etna na Sycylii.Stromboli na Wyspach Liparyjskich, Wezuwiusz, Santoryn w Grecji, Hekla na Islandii. Proszę czekać...
ZDJĘCIA WULKANÓW
TYPY WULKANÓW Na ziemi można spotkać określone typy wulkanów. Są nimi: 1. wulkan eksplozywny - wyrzuca z gazy i sypkie materiały w sposób bardzo energiczny i gwałtowny 2. wulkan wylewny - z niego wydostaje się na powierzchnie jedynie lawa bez wyraźnej eksplozji 3. wulkan tarczowy - posiada kształt łagodnego wzniesienia o słabo nachylonych stokach 4. wulkan mieszany - przykładem tego typu wulkanu jest Wezuwiusz 5. wulkan wygasły - erupcja nie notowana w pamięci ludzkiej, np.: Kilimandżaro, Aconcaqua 6. wulkan drzemiący - czasami wznawiający swoją aktywność erupcyjna nawet po upływie kilkuset lat Wulkanizm - jest procesem, polegającym a na wydobyciu się z wnętrza skorupy ziemskiej droga przez szczeliny lub otwór centralny lawy w postaci ciekłej substancji skalistej, różnego rodzaju i kształtu materiałów piroklastycznych i trujących mniej lub bardziej chemicznych gazów. W gazach największy objętościowo udział posiada para wodna, stanowiąca 60 - 90 % całkowitej masy, potem w kolejności znajdują się dwutlenek węgla, związki azotu, dwutlenek siarki oraz co jest rzadkością wodór, tlenek węgla, związki siarki, związki chloru oraz chlorki metali. W czasie erupcji wulkanów na powierzchnię ziemi wydostają się produkty erupcji, tworząc rozmaite i fantastyczne formy ukształtowania, otrzymujące swój określony charakter zależnie od rodzaju wydobywającej się lawy oraz jej parametrów. Ne te formy wpływa głównie: