Uregulowania prawne: ustawa z dnia 7 grudnia 2012r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2013r., poz. 35 z późn. zm.) ustawa z dnia 16 grudnia 2010r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz ustawy o transporcie drogowym (Dz. U. z 2010r. Nr 247, poz. 1652 z późn. zm.).
Główne zmiany w VAT od 1 stycznia 2014r. zmienione zasady powstawania obowiązku podatkowego (art. 19a), nowe reguły rządzące ustalaniem podstawy opodatkowania (art. 29a i 30a-30c), zmiany w w regulacjach dotyczących zwolnień z VAT towarów używanych, inne niż dotychczas terminy odliczeń podatku naliczonego (art. 86, 86a, 88), nowe zasady fakturowania (art. 106a i n.). Zmiany faktycznie dokonywane są prze ustawodawcę co roku. Zwłaszcza podatek VAT zmienia się nam, mutuje i przeobraża. Nie pozostaje nam nic innego jak się po prostu do tego przyzwyczaić i tolerować taki stan rzeczy, a raczej tę zmienność. W ciągu ostatniego okresu oraz początku 2013 r., jeśli idzie o zmiany w podatku od towarów i usług, wydają się wyjątkowe. Były zmiany i od 01.01 i od 01. 04 i od lipca i w końcu od października, no i oczywiście zmiany, które za chwil zaczną obowiązywać od 01.01.2014r. Od nowego roku mamy zmiany, które pogrupowałabym w następujący sposób: 06.10.2013
Poprzednie brzmienie art. 19 ust. 1 Art. 19a ust. 1 ustawy o VAT Obowiązek podatkowy powstaje z chwilą dokonania dostawy towarów lub wykonania usługi, z zastrzeżeniem ust. 5 i 7-11, art. 14 ust. 6, art. 20 i art. 21 ust. 1. (art. 19a ust. 1 ustawy o VAT) Poprzednie brzmienie art. 19 ust. 1 Obowiązek podatkowy powstaje z chwilą wydania towaru lub wykonania usług Do dnia 31 grudnia 2013 r. regulacje dotyczące momentu powstania obowiązku podatkowego w podatku od towarów i usług znajdowały się w przepisach art. 19 ustawy. Z dniem 01.01. przepis art. 19 zostanie uchylony. Nowe regulacje co do obowiązku podatkowego będą zawarte w art. 19a. Przepisy dot. obowiązku podatkowego zostały w istotny sposób zmienione. Najważniejsza zmiana wiąże się z rezygnacją z zasady wiążącej moment powstania obowiązku podatkowego z datą wystawienia faktury. O d 1.01. W ust. 1 artykułu została wyrażona zasada ogólna dotycząca momentu powstania obowiązku podatkowego. Zgodnie z nią obowiązek podatkowy powstaje odpowiednio z chwilą wykonania usługi bądź wydania towarów. Jest to taka sama zasada, jaka obowiązywała w dotychczasowych przepisach. Dotychczas również miała ona rangę zasady ogólnej. Należy jednak zauważyć, że inaczej niż w przepisach dotychczas obowiązujących zupełnie inny będzie zakres jej zastosowania. O ile bowiem ta reguła ogólna w dotychczasowym stanie prawnym (zwłaszcza w zakresie obrotu między przedsiębiorcami) znajdowała zastosowanie stosunkowo rzadko, o tyle zgodnie z przepisami obecnie obowiązującymi jej zastosowanie będzie zdecydowanie pierwszoplanowe. W art. 19a jest bowiem wyraźnie mniej regulacji wprowadzających wyjątki od zasady ogólnej (szczególne momenty powstania obowiązku podatkowego), a nadto dotyczą one raczej czynności marginalnie występujących w obrocie. Można zatem stwierdzić, że zgodnie z nowymi, obowiązującymi od dnia 1 stycznia 2014 r., przepisami obowiązek podatkowy będzie powstawał przede wszystkim w dacie wykonania usługi bądź wydania towarów.
c) albo przez wysłanie towaru przez przewoźnika. Pismo Ministerstwa Finansów z dnia 9 października 1995 r. (WWM/4648/95/AŚ) dotycząc wydania towaru w kontekście dostaw realizowanych na różnych warunkach. Wydanie towaru następuje przez przeniesienie posiadania, z tym że jego objęcie przez odbiorcę w obrocie handlowym może mieć miejsce: a) albo przez dostarczenie towaru do magazynu odbiorcy (parytet ceny: franco magazyn odbiorcy), b) albo przez odebranie towaru z magazynu dostawcy (parytet ceny: loco magazyn dostawcy), c) albo przez wysłanie towaru przez przewoźnika. 06.10.2013
Firma zrealizowała dostawę do polskiego nabywcy na warunkach EXW magazyn. Załadunek nastąpił 28.02.2014r., towar na miejsce dojechał 1.03. obowiązek podatkowy powstanie 28.02. Firma zrealizowała dostawę do kontrahenta polskiego na warunkach DAP siedziba nabywcy. Załadunek w magazynie sprzedającego miał miejsce 31.01.2014r., towar dojechał 1.02. obowiązek podatkowy powstaje 1.02. 06.10.2013
Częściowe wykonanie usługi – art. 19a ust. 2 W odniesieniu do przyjmowanych częściowo usług, usługę uznaje się również za wykonaną, w przypadku wykonania części usługi, dla której to części określono zapłatę. WAŻNE jeżeli w umowie jest klauzula o możliwości żądania przez wykonawcę zapłacenia należności za częściowe wykonanie czynności powstanie obowiązek podatkowy Szczególna regulacja dotyczy usług wykonanych częściowo. W przepisach obowiązujących dotychczas mamy tylko szczatkowe regulacje w tym zakresie. Chodzi tu o usługi budowlane ibudowlano montazowe, do których wprowadzono zasadę, że obowiązek podatkowy w VAT w razie częściowego wykonania usługi powstaje, jeżeli nastąpiło przyjęcie częściowego wykonania usługi na podstawie protokołu zdawczo – odbiorczego. W komentowanym artykule stanowi się, kiedy (pod jakimi warunkami) są one uznawane za wykonane, co skutkuje powstaniem obowiązku podatkowego. Zgodnie z tymi przepisami wykonanie usługi częściowej ma miejsce, gdy strony czynności określiły zapłatę dla wykonanej części usługi. (art. 19a ust. 2) Powstanie obowiązku podatkowego w takim przypadku będzie zasadniczo uzależnione od woli stron, w szczególności od tego czy umówią się one na częściowe przyjmowanie usług, co będzie stnowiło tytuł do częściowej zapłaty.
Sprzedaż okresowa/ciągła – art. 19a ust. 3, 4 3. Usługę, dla której w związku z jej świadczeniem ustalane są następujące po sobie terminy płatności lub rozliczeń, uznaje się za wykonaną z upływem każdego okresu, do którego odnoszą się te płatności lub rozliczenia, do momentu zakończenia świadczenia tej usługi. Usługę świadczoną w sposób ciągły przez okres dłuższy niż rok, dla której w związku z jej świadczeniem w danym roku nie upływają terminy płatności lub rozliczeń, uznaje się za wykonaną z upływem każdego roku podatkowego, do momentu zakończenia świadczenia tej usługi. 4. Przepis ust. 3 stosuje się odpowiednio do dostawy towarów, z wyjątkiem dostawy towarów, o której mowa w art. 7 ust. 1 pkt 2. (dzierżawa, najem, leasing) Art. 19a ust. 3 określa również moment wykonania "usługi, dla której w związku z jej świadczeniem ustalane są następujące po sobie terminy płatności lub rozliczeń". Regulacja ta odnosi się przede wszystkim do sprzedaży o charakterze ciągłym, lecz może mieć również zastosowanie do każdego rodzaju usług, o ile tylko strony postanowią, że będą one rozliczane nie jednorazowo, lecz w następujących po sobie okresach. Dotychczas tego rodzaju przepisów w ustawie w zasadzie nie było. Z przepisów wykonawczych wynikała możliwość zbiorczego (za cały miesiąc) fakturowania sprzedaży ciągłej. Regulacja ta była jednak bardzo restrykcyjnie interpretowana (zob. np. wyrok NSA z dnia 31 maja 2011 r., I FSK 817/10, LEX nr 1095690; wyrok NSA z dnia 21 września 2010 r., I FSK 1473/09, LEX nr 744239), co w praktyce znacznie ograniczało możliwości fakturowania sprzedaży ciągłej. "Usługa, dla której w związku z jej świadczeniem ustalane są następujące po sobie terminy płatności lub rozliczeń" to taka usługa, która wykonywana jest zwykle przez pewien czas, zaś rozliczenie należności za nią następuje w ramach okresu.Jeśli strony umówiły się na rozliczanie czynności w okresach rozliczeniowych, to zastosowanie ma właśnie ta reguła (zgodnie z którą usługa jest wykonana z chwilą zakończenia okresu rozliczeniowego). Organ podatkowy (organ kontroli skarbowej) nie ma możliwości kwestionowania tego, że strony umówiły się na rozliczanie czynności w ramach okresów rozliczeniowych, ani ustalania momentu powstania obowiązku podatkowego w związku z wykonaniem każdej z czynności (usług jednostkowych) w danym okresie.
Strony mogą przyjąć dowolne okresy rozliczeniowe Strony mogą przyjąć dowolne okresy rozliczeniowe. Nie ma wymogu, aby okresem rozliczeniowym był miesiąc. Okres rozliczeniowy - na którego zakończenie będzie powstawać obowiązek podatkowy - może być dłuższy bądź krótszy niż miesiąc (lub niż kwartał - jeśli podatnik rozlicza się kwartalnie). Jedyny wyjątek dotyczy okresów rozliczeniowych dłuższych niż rok. Jeśli w związku ze świadczeniem usługi w danym roku nie następuje koniec okresu bądź termin płatności - to usługa jest uznawana za wykonaną (w odpowiedniej części) na koniec (każdego) roku (kalendarzowego). Przykładowo Podatnik B dostarcza [oeczywo do sklepu w sposób ciagły 6 razy w tygodniu. Strony umówiły się na rozliczanie wykonanych dostaw dwa razy w miesiącu. W 2014r. Będzie można wystawiać faktury dla dostaw wykonywanych w okresie półmiesięcznym zaś obowiązek podatkowy będzie powstawał na koniec każdego z tych okresów. Zwrócić należy uwagę, że termin powstania obowiązku podatkowego dla tego rodzaju usług został powiązany z momentem powstania przychodu w podatku dochodowym. W odniesieniu bowiem do przychodów z usług wykonywanych w sposób ciągły bądź w okresach rozliczeniowych - przepisy obu ustaw o podatku dochodowym przyjmują taką samą zasadę. Powyższe oznacza, że w przypadku wykonywania tego rodzaju usług przychód i obrót będą rozliczane w tym samym okresie.
Przykład Podatnik prowadzący stację paliw umożliwia klientom podpisanie umowy, na podstawie której wszystkie zakupy paliw w danym miesiącu, rozliczane będą łącznie po zakończeniu danego miesiąca. Obecnie zawarcie takiej umowy nie wpływa na sposób powstawania obowiązku podatkowego z tytułu dostaw paliwa (obowiązek ten najpóźniej powstaje 7 dnia, licząc od dnia zatankowania paliwa). Z dniem 1 stycznia 2014 r. się to zmieni. Od tego dnia obowiązek podatkowy z tytułu dostaw paliwa dokonywanych na podstawie takich umów powstawać będzie ostatniego dnia danego miesiąca (np. w przypadku paliwa zatankowanego w styczniu 2014 r. – w dniu 31 stycznia 2014 r.). 06.10.2013
Sprzedaż okresowa/ciągła – art. 19a ust. 3, 4 Podatnik świadczy usługę ciągłą na podstawie umowy zawartej na 13 miesięcy. Pierwszy okres rozliczeniowy rozpoczyna się w 1 listopada 2014 r., a kończy 31 listopada 2015 r. Obowiązek podatkowy powstanie w rozliczeniu za: grudzień 2014 r.- 11,12/2014 listopad 2015 - 01-11/2015 r. 06.10.2013
Wystawienie faktury, a obowiązek podatkowy w VAT Od dnia 1 stycznia 2014 r. obowiązek podatkowy dla niektórych czynności nadal powstaje w chwili wystawienia faktury albo w terminie, w którym faktura powinna być wystawiona, jeśli nie dokonano tego w terminie. Dotyczy to jednakże tylko trzech ściśle określonych czynności (art. 19a ust. 5 pkt 3 ustawy o VAT). Reguła wiążąca moment powstania obowiązku podatkowego z datą wystawienia faktury ma zatem obecnie charakter wyjątku, a nie zasady. 06.10.2013
Przykład W dniu 27 lutego 2013 r. podatnik sprzedał i wydał towar firmie ABC. W tej sytuacji podatnik mógł rozpoznać obowiązek podatkowy z tytułu dostawy towaru w lutym 2013 r. (wystawiając fakturę w dniu 27 lub 28 lutego 2013 r.), jak również w marcu 2013 r. (wystawiając fakturę później). W analogicznej sytuacji mającej miejsce w 2014 r. wyboru takiego podatnik mieć nie będzie. Obowiązek podatkowy z tytułu dostawy towaru powstałby w takiej sytuacji bezwzględnie w lutym 2014 r. 06.10.2013
Obowiązek podatkowy dla usług budowlano - montażowych Obowiązek podatkowy dla usług budowlanych bądź budowlano-montażowych powstaje w dacie wystawienia faktury - albo w dacie, w której faktura powinna być wystawiona (o ile nie została ona wystawiona terminowo) (art. 19a ust. 5 pkt 3a ustawy o VAT). Faktura dla usług budowlanych powinna być wystawiona w terminie 30 dni, licząc od dnia ich wykonania (art. 106i ust. 3 pkt 1 ustawy o VAT). Faktura dla tych usług powinna być wystawiona w terminie 30 dni, licząc od dnia ich wykonania. Momentem wykonania tych usług zwykle będzie dzień podpisania stosownych protokołów zdawczo-odbiorczych. Nie jest wszakże wykluczone, że umowy o te roboty inaczej będą określać moment uznania usług (części usług) za wykonane. Jeśli faktura zostanie wystawiona w ciągu 30 dni, licząc od chwili wykonania tych usług, to obowiązek podatkowy powstaje w dacie wystawienia faktury. Jeśli nie - powstaje 30. dnia od chwili ich wykonania. Art. 106i ust. 3 pkt 1 ustawy o VAT
Przykład W dniu 28 lutego 2014 r. podatnik wykona usługę budowlaną. W tym samym dniu podatnik wystawił fakturę dokumentującą tę usługę z terminem płatności 15 marca 2014 r. Nabywca usługi opłaci ją częściowo (w 60%) w dniu 13 marca 2014 r., w pozostałej zaś części w dniu 5 kwietnia 2014 r. Mimo to obowiązek podatkowy z tytułu świadczenia usługi budowlanej powstanie już w dniu 28 lutego 2014 r., tj. w dniu wystawienia faktury (inaczej rzecz by się miała w analogicznej sytuacji mającej miejsce w 2013 r.; obowiązek podatkowy powstałby wówczas w 60% w dniu 13 marca 2013 r., zaś w pozostałych 40% w dniu 30 marca 2013 r.). 06.10.2013
Obowiązek podatkowy dla dostawy książek drukowanych, gazet, czasopism i magazynów Moment wystawienia faktury - a więc i powstania obowiązku podatkowego - w tych przypadkach jest zależny od tego, czy umowa zawarta między stronami przewiduje rozliczenie zwrotów wydawnictw. Jeśli umowa takiego zwrotu nie przewiduje, faktura powinna być wystawiona najpóźniej 60. dnia od dnia wydania tych towarów. Jeśli umowa przewiduje rozliczenie zwrotów, to obowiązek wystawienia faktury powinien zostać zrealizowany najpóźniej w ciągu 120 dni od pierwszego dnia wydania tych towarów. (termin wystawienia faktury: art. 106i ust. 3 pkt 2 w zw. z ust. 4 ustawy o VAT), Moment wystawienia faktury - a więc i powstania obowiązku podatkowego - w tych przypadkach jest zależny od tego, czy umowa zawarta między stronami przewiduje rozliczenie zwrotów wydawnictw. Jeśli umowa takiego zwrotu nie przewiduje, faktura powinna być wystawiona najpóźniej 60. dnia od dnia wydania tych towarów. Jeśli umowa przewiduje rozliczenie zwrotów, to obowiązek wystawienia faktury powinien zostać zrealizowany najpóźniej w ciągu 120 dni od pierwszego dnia wydania tych towarów.
Obowiązek podatkowy dla czynności polegających na drukowaniu książek Obowiązek podatkowy dla usług drukowania książek (z wyłączeniem map i ulotek) oraz gazet, czasopism i magazynów powstaje z chwilą wystawienia faktury. (art. 19a ust. 5 pkt 3c ustawy o VAT) Nie ma obecnie, od dnia 1 stycznia 2011 r., zastosowania wymóg, aby książki i czasopisma, o których mowa, były oznaczone odpowiednio symbolami ISBN bądź ISSN. W przypadkach tych obowiązek podatkowy powstaje w dacie wystawienia faktury, o ile jest ona wystawiona w terminie. Zgodnie z przepisami ustawy faktura dla tych usług powinna być wystawiona najpóźniej 90. dnia od dnia wykonania czynności. Jeśli faktura zostanie wystawiona w ciągu 90 dni od chwili wykonania czynności, to obowiązek podatkowy powstaje w dacie wystawienia faktury. Jeśli nie - powstaje 90. dnia od chwili wykonania tych usług. Wyjątek dla tych usług dotyczy jedynie przypadku, gdy podatnikiem od tych usług jest usługobiorca. Ma to miejsce wówczas, gdy usługi drukowania są wykonywane przez podmiot zagraniczny (niemający w Polsce siedziby bądź stałego miejsca prowadzenia działalności). W takim przypadku po stronie polskiego nabywcy usług powstaje import usług. Obowiązek podatkowy dla tych importowanych usług powstanie wówczas na zasadach ogólnych, tj. z chwilą ich wykonania.
Obowiązek podatkowy z tytułu otrzymanych zaliczek Jeżeli przed dokonaniem dostawy towaru lub wykonaniem usługi otrzymano całość lub część zapłaty, w szczególności: przedpłatę, zaliczkę, zadatek, ratę, wkład budowlany lub mieszkaniowy przed ustanowieniem spółdzielczego prawa do lokalu mieszkalnego lub lokalu o innym przeznaczeniu, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą jej otrzymania w odniesieniu do otrzymanej kwoty, z zastrzeżeniem ust. 5 pkt 4. (art. 19 a ust. 8 ustawy o VAT) Nie zmienią się od nowego roku zasady związane z powstaniem obowiązku podatkowego związane z otrzymaniem zaliczki.Dla powstania obowiązku podatkowego na tej zasadzie nie ma znaczenia, czy otrzymanie należności będzie udokumentowane fakturą, czy też nie. Należy zresztą zauważyć, że faktury dokumentujące tego rodzaju płatności powinny być wystawiane w terminie do 15. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym otrzymano płatność. Przepis stanowi, że obowiązek podatkowy powstaje także wówczas, gdy otrzymano całość należności przed wykonaniem czynności. Jest to sytuacja inna niż w obecnym stanie prawnym, gdzie przepis wiązał powstanie obowiązku podatkowego z otrzymaniem części należności. W związku z tym można się było wówczas spotkać z opiniami, że zapłacenie całości należności przed wydaniem towaru lub wykonaniem usługi nie będzie powodować powstania obowiązku podatkowego (gdyż nie jest to zapłata części należności). Obecnie zaś tego problemu już nie ma, gdyż komentowany przepis wprost stanowi także o całości należności.
Powstanie obowiązku podatkowego w związku z otrzymaniem całości lub części zapłaty Obowiązek podatkowy powstaje z chwilą otrzymania całości lub części zapłaty z tytułu: a) wydania towarów przez komitenta komisantowi na podstawie umowy komisu, b) przeniesienia z nakazu organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w imieniu takiego organu własności towarów w zamian za odszkodowanie, c) dokonywanej w trybie egzekucji dostawy towarów, o której mowa w art. 18, d) świadczenia, na podstawie odrębnych przepisów, na zlecenie sądów powszechnych, administracyjnych, wojskowych lub prokuratury usług związanych z postępowaniem sądowym lub przygotowawczym, z wyjątkiem usług, do których stosuje się art. 28b, stanowiących import usług, e) świadczenia usług zwolnionych od podatku zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 37-41; (art. 19a ust. 5 pkt 1 ustawy o VAT) W porównaniu z przepisami dotychczasowymi powstanie obowiązku podatkowego w dacie otrzymania płatności będzie jednak dotyczyć mniejszej liczby czynności. Po pierwsze - obowiązek podatkowy w zw. Z otrzymaniem płatności powstanie w odniesieniu do wydania towarów między komitentem a komisantem na podstawie umowy komisu. Dotychczas obowiązek z tego tytułu powstawał z chwilą otrzymania należności nie później niż 30 dnia od dnia dostawy towarów dokonanej przez komisanta. Dotychczas moment powstania obowiązku z tytułu przeniesienia z nakazu organu władzy publicznej towarów w zamian za odszkodowanie powstawał w ten sam sposób. Tak samo przy egzekucji. Takie same zasady co do powstania obowiązku podatkowego sa w przypadku usług na rzecz sądów z tym że one wynikały dotychczas z przepisów wykonawczych. W przypadku usług finansowych, z uwagi na zwolnienie tychże usług z podatku) jest to raczej obowiązek wykazania kwot związanych z tymi czynnościami w deklaracji, nie łączący się z żadnym podatkiem.
Obowiązek podatkowy z tytułu dotacji, subwencji i podobnych świadczeń Obowiązek podatkowy z tytułu otrzymania całości lub części dotacji, subwencji i innych dopłat o podobnym charakterze, powstaje z chwilą ich otrzymania w całości lub w części. (art. 19a ust. 5 pkt 2 ustawy o VAT) Jest to regulacja nieco odmienna od wcześniejszej, zgodnie z którą obowiązek podatkowy z tytułu należnych na podstawie odrębnych przepisów dotacji, subwencji i innych dopłat o podobnym charakterze powstawał z chwilą uznania rachunku bankowego podatnika. Dzisiaj obowiązująca regulacja jest lepsza, gdyż dotyczy dotacji otrzymywanych w każdej formie, nie tylko bezgotówkowej. Z uwagi jednak na to, że standardem jest otrzymywanie kwot dotacji na rachunek bankowy i wówczas chwilą ich otrzymania będzie właśnie uznanie tych kwot na rachunku.
Obowiązek podatkowy w związku z dostawą mediów i usług komunalnych Obowiązek podatkowy z tytułu a) dostaw energii elektrycznej, cieplnej lub chłodniczej oraz gazu przewodowego, b) świadczenia usług: - telekomunikacyjnych i radiokomunikacyjnych, - wymienionych w poz. 140-153, 174 i 175 załącznika nr 3 do ustawy, - najmu, dzierżawy, leasingu lub usług o podobnym charakterze, - ochrony osób oraz usług ochrony, dozoru i przechowywania mienia, - stałej obsługi prawnej i biurowej, - dystrybucji energii elektrycznej, cieplnej lub chłodniczej oraz gazu przewodowego powstaje z chwilą wystawienia faktury (art. 19a ust. 5 pkt 4 ustawy o VAT), gdy zaś faktury nie wystawiono w terminie lub wystawiono ją z opóźnieniem - z chwilą upływu terminu płatności (art. 19a ust. 7 w związku z art. 106i ust. 3 pkt 4 ustawy o VAT) . W początkowych projektach proponowano nie wprowadzać do komentowanego artykułu wskazanych przepisów; ostatecznie jednak się w nim znalazły. Obowiązek podatkowy na mocy omawianej reguły powstaje z chwilą wystawienia faktury, nie później jednak niż z upływem terminu płatności. W zależności zatem od tego, co stanie się wcześniej - czy zostanie wystawiona faktura, czy też upłynie termin płatności - obowiązek podatkowy powstanie w chwili zajścia wcześniejszego z tych zdarzeń. Inaczej niż w przepisach dotychczas obowiązujących nie ma znaczenia, gdzie został określony termin płatności. Nie musi on być ustalony koniecznie w umowie. Chociaż należy zauważyć, że jeśli zostanie on określony na fakturze, to obowiązek podatkowy i tak powstanie w dacie wystawienia tej faktury. Jeśli dla usług określonych w w/w przepisie podatnikiem jest usługobiorca, u którego dochodzi do importu usług, to obowiązek podatkowy dla tych importowanych usług powstanie na zasadach ogólnych, tj. z chwilą ich wykonania albo w ostatnim dniu okresu rozliczeniowego, jeśli te usługi są świadczone w okresach rozliczeniowych. Dotyczy to wszakże tylko tych przypadków, w których do importu usług dochodzi w związku z tym, że miejsce świadczenia danej usługi jest ustalane na zasadach ogólnych, tzn. na podstawie przepisów art. 28b ustawy.
Przykład Podatnik świadczy usługi najmu. Faktury za najem podatnik wystawia pod koniec miesiąca poprzedzającego dany miesiąc z terminem płatności upływającym 15 dnia rozliczanego miesiąca. Fakturę za luty 2014 r. podatnik wystawi w dniu 30 stycznia 2014 r. Obowiązek podatkowy z tytułu świadczenia usługi najmu w lutym powstanie w takiej sytuacji u podatnika już w dniu 30 stycznia 2014 r. (niezależnie od tego kiedy najemca zapłaci czynsz za luty, w szczególności od tego czy uczyni to w terminie płatności). Załóżmy, że podatnik czynsz za luty 2014 r. otrzyma już w dniu 15 stycznia 2014 r. Inaczej niż obecnie, nie przyspieszy to powstania obowiązku podatkowego. Obowiązek ten powstanie w dacie wystawienia faktury, tj. w dniu 30 stycznia 2014 r. Ewentualne wystawienie tej faktury w lutym spowodowałoby, że obowiązek podatkowy powstałby również w lutym 2014 r. (mimo otrzymania czynszu najmu za luty w styczniu 2014 r.). 06.10.2013
Zaliczki przy najmie – art. 19a ust. 8, art. 106i ust. 2 Otrzymanie zaliczki na poczet usługi najmu nie powoduje powstania obowiązku podatkowego (art. 19a ust. 8). W ust. 8 jest zastrzeżenie, że nie dotyczy on ust. 5 pkt 4 art. 19a) Otrzymanie zaliczki na poczet usługi najmu nie powoduje konieczności wystawienia faktury (art. 106i ust. 2, art. 106b ust. 1 pkt 4). 06.10.2013
Zaliczki w eksporcie od 1 stycznia 2014 art. 41 ust. 9a i 9b Jeżeli podatnik otrzymał całość lub część zapłaty przed dokonaniem dostawy towarów, stawkę podatku 0% w eksporcie towarów stosuje się w odniesieniu do otrzymanej zapłaty, pod warunkiem że wywóz towarów nastąpi w terminie 2 miesięcy, licząc od końca miesiąca, w którym podatnik otrzymał tę zapłatę, oraz podatnik w tym terminie otrzymał dokument, o którym mowa w ust. 6. Przepisy ust. 7, 9 i 11 stosuje się odpowiednio. Przepis ust. 9a stosuje się również, jeżeli wywóz towarów nastąpi w terminie późniejszym niż określony w ust. 9a, pod warunkiem że wywóz towarów w tym późniejszym terminie jest uzasadniony specyfiką realizacji tego rodzaju dostaw potwierdzoną warunkami dostawy, w których określono termin wywozu towarów. 06.10.2013
Przykład Spółka otrzyma zaliczkę na poczet eksportu towarów w styczniu 2014 r. Zaliczkę tę powinna wykazać w deklaracji za styczeń. Spółka ma prawo zastosować stawkę VAT w wysokości 0%, jeśli wywóz towarów nastąpi do końca marca 2014 r. i spółka w tym terminie otrzyma dokument potwierdzający wywóz. 06.10.2013
Stawka VAT 0% do eksportu towarów będzie miała zastosowanie również w sytuacji, gdy wywóz nastąpi w terminie późniejszym niż 2 miesiące od otrzymania zapłaty, ale termin ten uzasadniony będzie specyfiką realizacji tego rodzaju dostaw potwierdzoną warunkami dostawy, w których określono termin wywozu towarów. (art. 41 ust. 9b ustawy o VAT) 06.10.2013
Przykład Polski przedsiębiorca zawarł z rosyjskim nabywcą umowę na dostawę urządzeń, z której wynika, że wytworzenie tych towarów wiąże się ze skomplikowanym i długim okresem produkcyjnym, dlatego wywóz towarów będzie miał miejsce dopiero we wrześniu 2014 r. W styczniu 2014 r. zagraniczny nabywca uiści zaliczkę na poczet przyszłej dostawy. Polski podatnik będzie miał prawo opodatkować otrzymaną część należności stawką VAT 0% w deklaracji za styczeń 2014 r. pomimo tego, że wywóz nie nastąpi w terminie 2 miesięcy od otrzymania zaliczki. Wynika to ze specyfiki tej dostawy oraz zawartych w umowie postanowień odnośnie wysyłki towarów. 06.10.2013
Przepis przejściowy Art. 7 ustawy z dnia 7 grudnia 2012 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2013 r. poz. 35 z późn. zm.) 1.W przypadku czynności wykonanych przed dniem 1 stycznia 2014 r. obowiązek podatkowy powstaje zgodnie z art. 19-21 ustawy zmienianej w art. 1, w brzmieniu obowiązującym przed tym dniem. 2. Czynność, dla której w związku z jej wykonywaniem ustalane są następujące po sobie terminy płatności lub rozliczeń, uznaje się na potrzeby stosowania ust. 1 za wykonaną z upływem każdego okresu, do którego odnoszą się te płatności lub rozliczenia, do momentu zakończenia wykonywania tej czynności. Czynność wykonywaną w sposób ciągły przez okres dłuższy niż rok, dla której w związku z jej wykonywaniem w danym roku nie upływają terminy płatności lub rozliczeń, uznaje się za wykonaną z upływem każdego roku podatkowego, do momentu zakończenia wykonywania tej czynności. 06.10.2013
Przepis przejściowy cd. 3. W przypadku czynności, o których mowa w art. 19 ust. 13 pkt 1 ustawy zmienianej w art. 1, dla których do dnia 31 grudnia 2013 r. wystawiono fakturę, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą upływu terminu płatności, jeżeli został on określony w umowie właściwej dla rozliczeń z tytułu wykonywania tych czynności. Przepis ust. 3 z dniem 31.12.2013r. zostanie zmieniony. W przypadku czynności, o których mowa w art. 19a ust. 5 pkt 3 i 4 ustawy, które zostaną wykonane po dniu 31 grudnia 2013 r., dla których przed dniem 1 stycznia 2014 r. wystawiono fakturę, obowiązek podatkowy powstaje zgodnie z art. 19 ustawy., czyli na obecnych zasadach. 06.10.2013
Przykład Podatnik sprzeda i wyda towar nabywcy będącemu przedsiębiorcą w dniu 29 grudnia 2013 r., lecz fakturę dokumentującą tę dostawę wystawi dopiero 3 stycznia 2014 r. Obowiązek podatkowy z tytułu takiej dostawy powstanie na obecnie obowiązujących zasadach, czyli w dniu 3 stycznia 2014 r. (w dniu wystawienia faktury). 06.10.2013
Przykład Podatnik dokonuje dostaw gazu LPG. Z kontrahentem X podatnik ten ma zawartą umowę przewidującą, że dostawy gazu LPG rozliczane są w miesięcznych okresach rozliczeniowych trwających od 10 dnia danego miesiąca do 9 dnia miesiąca kolejnego. Z przepisów przejściowych wynika, że dostawy gazu LPG dokonane w okresie rozliczeniowym trwającym od 10 grudnia 2013 r. do 9 stycznia 2014 r. uznaje się za wykonane z dniem 9 stycznia 2014 r. (z upływem okresu rozliczeniowego). Do dostaw tych (w tym do dostaw dokonanych między 10 a 31 grudnia 2013 r.) nie będą miały zatem zastosowania obecne przepisy, lecz przepisy obowiązujące od 1 stycznia 2014 r. Obowiązek podatkowy z tytułu dostaw gazu LPG dokonanych w okresie od 10 grudnia 2013 r. do 9 stycznia 2014 r. powstanie zatem w dniu 9 stycznia 2014 r. 06.10.2013
Podstawa opodatkowania (art.29a). Podstawą opodatkowania jest wszystko, co stanowi zapłatę, którą dokonujący dostawy towarów lub usługodawca otrzymał lub ma otrzymać z tytułu sprzedaży od nabywcy, usługobiorcy lub osoby trzeciej, włącznie z otrzymanymi dotacjami, subwencjami i innymi dopłatami o podobnym charakterze mającymi bezpośredni wpływ na cenę towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika Reasumując – sprzedawca jest zobowiązany dołożyć wszelkich starań, aby nazwa towaru lub usługi na paragonie była tak skonstruowana, aby można było na jej podstawie dokładnie określić indywidualnie zakupiony towar bądź usługę oraz by umożliwiała ich właściwe przyporządkowanie do stawki podatku. Oznacza to, że paragony powinny zawierać nazwy towarów i usług na tyle szczegółowe, aby z jednej strony pozwalały organowi podatkowemu na weryfikację prawidłowego rozliczenia, a z drugiej zapewniały konsumentowi możliwość kontroli dokonywanych zakupów. Można określić towar jako np. „guziki”, bez rozszerzania nazwy o wielkość, kolor, rodzaj, ale jedynie pod warunkiem, że będą one podlegały opodatkowaniu jednakową stawką podatku. Stosowanie jednej nazwy jest dopuszczalne również wtedy, gdy towary są oferowane po różnych cenach. Jeśli jednak w danej kategorii asortymentowej czy cenowej występuje zróżnicowanie stawek, wówczas zastosowanie ogólnej nazwy, jak „guziki”, nie jest wystarczające dla właściwej identyfikacji towaru. Nazewnictwo nie powinno bazować na grupach towarowych.
Art. 29a ust. 6 Podstawa opodatkowania obejmuje: - podatki, cła, opłaty i inne należności o podobnym charakterze, z wyjątkiem podatku; - koszty dodatkowe, takie jak prowizje, koszty opakowania, transportu i ubezpieczenia, pobierane przez dokonującego dostawy lub usługodawcę od nabywcy lub usługobiorcy
Podstawa opodatkowania nie obejmuje kwot: Art. 29a ust. 7 Podstawa opodatkowania nie obejmuje kwot: - stanowiących obniżkę cen w formie rabatu z tytułu wcześniejszej zapłaty; - udzielonych nabywcy lub usługobiorcy opustów i obniżek cen, uwzględnionych w momencie sprzedaży; - otrzymanych od nabywcy lub usługobiorcy jako zwrot udokumentowanych wydatków poniesionych w imieniu i na rzecz nabywcy lub usługobiorcy i ujmowanych przejściowo przez podatnika w prowadzonej przez niego ewidencji dla potrzeb podatku. Co to znaczy: Brak wymogu wymiany używanych do tej pory kas, które pozwalają obecnie na prawidłowe ewidencjonowanie obrotów. Jak podkreślono, mogą one nadal być wykorzystywane, aż do czasu ich zużycia. Podatnik powinien natomiast dysponować kasą rejestrującą, w szczególności posiadającą wystarczającą pamięć, odpowiednią do profilu prowadzonej przez niego działalności, co nie jest nowym wymogiem. Wymóg umieszczania NIP nabywcy (na jego żądanie) na paragonie będzie dotyczył tylko kas, które umożliwiają taką funkcję.
Przykład Podatnik prowadzący sklep internetowy sprzeda w marcu 2014 r. telefon za 2699 zł brutto (2194,31 zł netto + 504,69 zł VAT). Regulamin sklepu prowadzonego przez podatnika (musi go zaakceptować każdy kupujący w tym sklepie) przewiduje, że nabywca udziela sprzedawcy pełnomocnictwa do wysyłki na rzecz i w imieniu nabywcy towaru pocztą lub firmą kurierską. Z tytułu dostawy, o której mowa, koszt wysyłki firmą kurierską wyniesie 18 zł brutto. Mimo to podstawa opodatkowania dostawy telefonu nie zmieni się (pozostanie nią kwota 2194,31 zł), gdyż w związku z obciążeniem klienta tą kwotą nie zwiększy się podstawa opodatkowania tej dostawy.
Podstawa opodatkowania – czynności nieodpłatne W przypadku dostawy towarów, o której mowa w art. 7 ust. 2, podstawą opodatkowania jest cena nabycia towarów lub towarów podobnych, a gdy nie ma ceny nabycia - koszt wytworzenia, określone w momencie dostawy tych towarów. (art. 29a ust. 2) 06.10.2013
Przykład W dniu 10 stycznia 2014 r. podatnik nabędzie towar za 250 zł netto. Towar ten w dniu 20 stycznia 2014 r. nieodpłatnie przekaże kontrahentowi, co stanowić będzie podlegającą opodatkowaniu nieodpłatną dostawę towarów. W międzyczasie (w dniu 14 stycznia 2014 r.) sprzedawca, od którego podatnik kupił przekazany towar, obniży cenę sprzedaży tego towaru z 250 zł do 200 zł netto. W tej sytuacji podatnik będzie mógł jako podstawę opodatkowania nieodpłatnego przekazania towarów przyjąć nie kwotę 250 zł (określoną w momencie dostawy cenę nabycia przekazywanego towaru), lecz kwotę 200 zł (określoną w momencie dostawy cenę nabycia towaru podobnego). 06.10.2013
Podstawa opodatkowania – opakowania zwrotne Do podstawy opodatkowania nie wlicza się wartości opakowania, jeżeli podatnik dokonał dostawy towaru w opakowaniu zwrotnym, pobierając kaucję za to opakowanie lub określając taką kaucję w umowie dotyczącej dostawy towaru. W przypadku niezwrócenia przez nabywcę opakowania, o którym mowa w ust. 11, podstawę opodatkowania podwyższa się o wartość tego opakowania: 1) w dniu następującym po dniu, w którym umowa przewidywała zwrot opakowania - jeżeli tego opakowania nie zwrócono w terminie określonym w umowie; 2) 60. dnia od dnia wydania opakowania - jeżeli w umowie nie określono terminu zwrotu tego opakowania. (art. 29a ust. 11 i 12) 06.10.2013
Przykład W dniu 20 stycznia 2014 r. spółka wyda towar na paletach i z tytułu wydania palet pobierze kaucję. Umowa ta przewidywać będzie, że jeżeli palety nie zostaną zwrócone do 28 lutego spółka będzie uprawniona do zatrzymania kaucji. Kontrahent nie zwróci palet w tym terminie. W tej sytuacji spółka będzie obowiązana powiększyć podstawę opodatkowania dostaw towarów o kwotę pobranej kaucji. Powinna to uczynić z dniem 1 marca 2014 r., tj. w dniu następującym po dniu, w którym umowa przewidywała zwrot opakowania. 06.10.2013
Wymogu potwierdzenia odbioru faktury korygującej nie stosuje się, gdy podatnik nie uzyskał potwierdzenia mimo udokumentowanej próby doręczenia faktury korygującej i z posiadanej dokumentacji wynika, że nabywca towaru lub usługobiorca wie, że transakcja została zrealizowana zgodnie z warunkami określonymi w fakturze korygującej (w przypadkach takich podstawę opodatkowania obniżać będzie nie wcześniej niż w deklaracji podatkowej składanej za okres rozliczeniowy, w którym zostały łącznie spełnione wskazane przesłanki). (art. 29a ust. 15 pkt 4 i ust. 16) 06.10.2013
wyrok Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z dnia 26 stycznia 2012 r. w sprawie C-588/10 Wyrok NSA z dnia 3 lutego 2012 r. (I FSK 589/11); …jeśli uzyskanie potwierdzenia odbioru faktury w rozsądnym terminie jest niemożliwe lub nadmiernie utrudnione, to obniżenie podstawy opodatkowania jest możliwe, jeżeli podatnik wykazał, że dochował należytej staranności w okolicznościach danej sprawy celem upewnienia się, że nabywca towarów lub usług jest w posiadaniu korekty faktury, i że zapoznał się z nią oraz że dana transakcja została w rzeczywistości zrealizowana na warunkach określonych w owej korekcie faktury. 06.10.2013
Podstawa opodatkowania WNT 1. Do ustalenia podstawy opodatkowania w przypadku wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów, w tym również dokonywanego na podstawie art. 12a ust. 4-6, stosuje się odpowiednio art. 29a ust. 1, 6, 7, 10 i 11. 2. Do ustalenia podstawy opodatkowania w przypadkach, o których mowa w art. 11, stosuje się odpowiednio art. 29a ust. 2. 3. Jeżeli po dokonaniu wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów nabywca otrzymuje zwrot podatku akcyzowego zapłaconego na terytorium państwa członkowskiego, z którego wysłano lub transportowano towary, podstawę opodatkowania obniża się o kwotę zwróconego podatku akcyzowego, przy czym ma on obowiązek udowodnić na podstawie posiadanych dokumentów, że otrzymał zwrot podatku akcyzowego. (art. 30a) 06.10.2013
Podstawa opodatkowania – import towarów (art. 30b) Doprecyzowano pojęcie pierwszego miejsca przeznaczenia; Za pierwsze miejsce przeznaczenia uważa się miejsce pierwszego przeładunku na terytorium kraju o ile takie miejsce nie zostanie wymienione w liście przewozowym lub jakimkolwiek innym dokumencie przewozowym, na podstawie którego towary są importowane. (art. 30b ust. 5) 06.10.2013