RIS Mazovia – jaka powinna być? REGIONALNA STRATEGIA INNOWACJI DLA MAZOWSZA Warszawa, 23 marca 2006 r. Grzegorz Gorzelak Uniwersytet Warszawski

Co to jest RSI? (1) Jest to proces, analiza, dokument, działanie. –proces: powiększanie świadomości nt. potrzeby rozwijania potencjału innowacji w regionie, zbliżanie do siebie wierzchołków trójkąta, tworzenie regionalnego konsensu; –analiza potencjału badawczo-naukowego regionu, poziomu technologicznego przedsiębiorstw i ich zapotrzebowania na innowacje, zdolności instytucji pośredniczących między sferą B+R a firmami.

Co to jest RSI? (2) –dokument zawierający warstwę diagnostyczną (SWOT), zestaw celów na różnych poziomach i ewentualnie programy działań; –działania powinny umożliwiać wcielanie w życie RSI, w tym zinstytucjonalizować strategię przez powołanie ciała za nią odpowiedzialnego.

Co powinno być w RSI? Wizja: co chcemy osiągnąć? Diagnoza: jacy jesteśmy, jak to oceniamy (na podstawie wizji)? Cele: co powinniśmy robić, by zrealizować wizję? Założenia systemu realizacji. System monitoringu – śledzenie realizacji, proponowanie zmian.

Jaka powinna być RSI? Uczciwa, nie lukrująca rzeczywistości. Oparta na pogłębionych badaniach empirycznych, uwzględniających także otoczenie regionu. Realistyczna, ale i odważna. Zwarta, dająca świadectwo dokonania wyboru najważniejszych celów, nawet kosztem innych zamierzeń. Otwarta na zmiany. Mobilizująca środki i wysiłki własne, a nie odwołująca się głównie do funduszy Unijnych.

Jakie są polskie RSI? (1) Różne. Słabsze i lepsze. Czasem przygotowywane przez przypadkowych wykonawców – wyraźnie widac słabości niektórych regionalnych środowisk naukowych. Nie zawsze oparte na uczciwych i pogłębionych diagnozach – często pobożne życzenia przeważają nad chłodną jakościową oceną własnego potencjału naukowo-badawczego i technologicznego. Stosujące raczej podejście sektorowe, nie zaś funkcjonalne. Często przegadane i słabo intelektualnie zdyscyplinowane.

Jakie są polskie RSI? (2) Z reguły pozbawione wizji – a więc oparte na powszechnie słusznych wyobrażeniach. Wskazujące na schematyczne bariery i utrudnienia w promowaniu innowacji – szukające przyczyn poza regionem. W kilku przypadkach wskazujące na cele niezwiązane z innowacjami – np. agroturystyka, powrót do natury, materiały budowlane (!), przy czym często mało selektywne (wszystkie sektory są innowacyjne). Pomijają szeroką edukację i relacje regionu z otoczeniem. Zbyt optymistyczne w planach realizacyjnych – analiza ex post pokazuje, że są znaczne opóźnienia we wdrażaniu strategii.

Zespoły badawcze uczestniczące w 5. i 6. Programach Ramowych UE oraz Centra Doskonałości

Jakie są zalety całego przedsięwzięcia? Zwrócenie uwagi na rolę innowacji, potrzebę transferu technologii, pożądane związki w złotym trójkącie. Pobudzenie świadomości w regionach - wśród przedsiębiorców, władz publicznych i w sferze nauki. Wykonanie ćwiczenia opracowania RSI – na błędach uczyć się będziemy. Włączenie się do europejskiego nurtu prac nad regionalnymi strategiami i regionalnymi systemami innowacji, nawiązanie kontaktów, uzyskanie transferu wiedzy. Zwiększenie możliwości partnerstwa rząd – regiony.

Jakie są niedoskonałości całego przedsięwzięcia? Brak wspólnej bazy danych – niewiele więcej wiemy o potencjale innowacyjnym polskich regionów, nie mamy możliwości uzyskania obrazu ogólnokrajowego. Rozwiązania instytucjonalne nie składają się na system ogólnokrajowy. Nie wiadomo, czy krytyczna dyskusja przyczyni się do zwiększenia wiedzy o metodyce budowy strategii.

Jaka RIS Mazovia? Angażująca wszystkich najważniejszych partnerów regionu (w tym władze miast). Oparta na porządnych, pogłębionych i jakościowych badaniach wierzchołków Złotego Trójkąta rozwoju regionalnego: nauki – przedsiębiorczości – instytucji oraz relacji między nimi. Poprawna metodologicznie i uwzględniająca dorobek teorii, a nie poprawna politycznie, schematyczna i schlebiająca władzom. Prowadząca do utworzenia krajowego ośrodka koordynującego System Wspierania Innowacji i Transferu Technologii (SWITT).