Systemy podatkowe

Akty prawne: 1. Ustawa z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa 2. Ustawa z dnia 20 listopada 1998 r. o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne 3. Ustawa z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych 4. Ustawa z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych 5. Ustawa z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług 6. Ustawa z dnia 6 grudnia 2008 r. o podatku akcyzowym 7. Ustawa z dnia 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych 8. Ustawa z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych 9. Ustawa z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn 10. Ustawa z dnia 15 listopada 1984 r. o podatku rolnym 11. Ustawa z dnia 30 listopada 2002 o podatku leśnym 12. Ustawa z dnia 24 sierpnia 2006 r. o podatku tonażowym 13. Ustawa z dnia 19 listopada 2009 r. o grach hazardowych 14. Ustawa z dnia 15 stycznia 2016 r. o podatku od niektórych instytucji finansowych

System podatkowy - związek publicznoprawny, - własność prywatna, Warunki wprowadzenia podatku: - związek publicznoprawny, - własność prywatna, - źródło zapłaty.

Podatek - obowiązkowe świadczenie pieniężne pobierane przez związek publicznoprawny (państwo, jednostka samorządu terytorialnego) bez konkretnego, bezpośredniego świadczenia wzajemnego. Zebrane podatki są wykorzystywane na potrzeby ustalone przez organ pobierający Współcześnie uznaje się, iż podatki są świadczeniami pieniężnymi, W historii znane są również podatki świadczone w innych niż pieniądz dobrach. 4 4

Pojęcie podatku zostało zdefiniowane : w art. 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa: publicznoprawne, nieodpłatne, przymusowe i bezzwrotne świadczenie pieniężne na rzecz Skarbu Państwa, województwa, powiatu lub gminy, wynikające z ustawy podatkowej. Przepisy Ordynacji podatkowej stosuje się również do opłat i innych niepodatkowych należności budżetu państwa i budżetów jednostek samorządu terytorialnego, do których ustalania lub określania uprawnione są organy podatkowe, oraz opłat, o których mowa w przepisach o podatkach i opłatach lokalnych.

Definicja podatku Podatek jest świadczeniem: pieniężnym, ogólnym, przymusowym, bezzwrotnym, nieodpłatnym, publicznoprawnym. ogólnym, jednostronnym.

innych danin publicznych, Prawne podstawy nakładania obowiązków podatkowych stanowi obowiązująca od dnia 17 października 1997 r. Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. W art. 217 ustawodawca postanowił, że: nakładanie: podatków, innych danin publicznych, określanie: podmiotów opodatkowania, przedmiotów opodatkowania, stawek podatkowych, kategorii podmiotów zwolnionych od podatków, zasad przyznawania ulg i umorzeń podatkowych może następować wyłącznie w drodze ustawy.     Zgodnie z zasadą wyrażoną w art. 8 Konstytucji jej przepisy stosuje się bezpośrednio, chyba że Konstytucja stanowi inaczej. Oznacza to, że jeżeli w przepisach prawa podatkowego zawarte jest unormowanie sprzeczne z określonym przepisem Konstytucji, stosuje się przepis Konstytucji. Miejsce Konstytucji w systemie źródeł prawa podatkowego wymaga nadto, aby proces jego wykładni przebiegał w taki sposób, by dokonana interpretacja była zgodna z Konstytucją. W tej kwestii należy zwrócić uwagę na wytyczne Trybunału Konstytucyjnego, zawarte w uchwale z dnia 6 września 1995 r., sygn. W 20/94 (Orzecznictwo Trybunału Konstytucyjnego, 1995, nr 1, poz. 6, cz. II, s. 258-265), który wskazuje, iż w sytuacji, gdy jest możliwe takie wyłożenie przepisu, aby pozostawał on w zgodzie z Konstytucją, należy z tej możliwości skorzystać, odrzucając taką drogę interpretacji, która prowadzi do odczytania przepisu jako niekonstytucyjnego.

Funkcje i cele podatków Funkcje podatku: Fiskalna, Stymulacyjna, Regulacyjna, Informacyjna. Cele podatku: Fiskalny , Gospodarczy, Społeczny

Zasady podatkowe A. Smitha Pewność Dogodność Równomierność Taniość

Pewność podatku Stabilność podatku Jasność i zrozumiałość - terminu płatności - sposobu zapłaty - sumy do zapłacenia

Dogodność Sposób i czas ściągania podatku najdogodniejszy dla podatnika Podatek nie powinien narażać na udrękę, kłopoty i ucisk (A. Smith)

Taniość Zasada ta postuluje, by ustawodawca sięgał do takich źródeł podatkowych, które zapewniają państwu odpowiednio wysokie dochody. Nie mogą to być zatem podatki, których koszt poboru jest wysoki, a podmiot i przedmiot opodatkowania mało wydajny.

Taniość Ograniczanie kosztów poboru (koszty sądowe, egzekucji) Ograniczanie kosztów „obsługi” podatku ponoszonych przez podatników

A. Wagner - zasady Fiskalne (wydajność i elastyczność), Gospodarcze (nienaruszalność źródeł), Techniczne (pewność, dogodność, taniość, prostota), Sprawiedliwości (powszechność i równość)

Zasada sprawiedliwości poziomej wywodzi się ze zdolności płatniczej - sprawiedliwe podatki to podatki progresywne Sprawiedliwość pozioma – równe traktowanie równych

Sprawiedliwość pionowa Wywodzi się ze zdolności płatniczej nierówne dochody opodatkowane w sposób zróżnicowany

Klasyfikacja podatków wg OECD Podatki dochodowe podatek dochodowy od osób fizycznych (PIT) podatek dochodowy od osób prawnych (CIT) Obowiązkowe składki ubezpieczeniowe, zdrowotne itp. Opodatkowanie własności Podatki od nieruchomości podatek rolny (gruntowy) podatek leśny Podatek od spadków i darowizn Podatki od towarów i usług Podatek od wartości dodanej (VAT) Akcyza: podatek pobierany od spożycia niektórych artykułów, pobiera się od przedsiębiorcy, który wlicza ją do ceny towaru. Cło: podatek graniczny od towarów, w ostatecznym rozrachunku płaci konsument (część doktryny prawa podatkowego nie uważa ceł za podatki ze względu iż jego celem nie jest co do zasady ochrona interesu finansowego fiskusa, ale ochrona rynku wewnętrznego. Zgodnie z klasyfikacją dochodów budżetu państwa wpływy z tytułu ceł są włączane do pozycji dochody niepodatkowe. Zgodnie z tą klasyfikacją cło należy do kategorii opłat, czyli świadczeń, którym towarzyszy równoległe świadczenie ekwiwalentne w postaci pozwolenia na wwóz lub wywóz towarów). Inne podatek od środków transportowych podatek od czynności cywilnoprawnych Podatek cedularny, typ opodatkowania polegający na odrębnym opodatkowywaniu każdego rodzaju dochodów podatników. Pozwala na preferowanie jednych, a dyskryminowanie innych rodzajów dochodów przez ustalanie zróżnicowanych stawek i skal opodatkowania. Utrudnia jednak stosowanie progresji w stosunku do podatników osiągających dochody z kilku źródeł.

Klasyfikacja podatków Podatki można klasyfikować według kryteriów: I kryterium - przedmiot opodatkowania II kryterium - stosunek podatku do źródła zapłaty III kryterium - miejsce zasilania

Podatki wg przedmiotu opodatkowania I. Podatki przychodowe, II. Podatki dochodowe, III. Podatki majątkowe, IV. Podatki od wydatków.

ryczałt od przychodów osób duchownych podatek rolny, podatek leśny. Przedmiot podatki I. PODATKI PRZYCHODOWE ryczałt od przychodów ewidencjonowanych, karta podatkowa, ryczałt od przychodów osób duchownych podatek rolny, podatek leśny.

Przedmiot podatku II. PODATKI DOCHODOWE podatek dochodowy od osób fizycznych, prawnych, wpłaty z zysku

Przedmiot podatku III. PODATKI MAJĄTKOWE 1. Podatki od posiadania majątku: podatek od nieruchomości, podatek od środków transportowych, podatek tonażowy, podatek od niektórych instytucji finansowych 2. Podatki od przyrostu majątku: podatek od spadków i darowizn 3. Podatki od obrotu majątkiem: podatek od czynności cywilnoprawnych

podatek od towarów i usług, podatek akcyzowy, podatek od gier. Przedmiot podatku PODATKI OD WYDATKÓW (KONSUMPCYJNE) podatek od towarów i usług, podatek akcyzowy, podatek od gier.

Klasyfikacja podatków cd. Według kryterium stosunku przedmiotu opodatkowania do źródła podatku, podatki dzielimy na: podatki bezpośrednie, podatki pośrednie,

podatek dochodowy od osób fizycznych,    Zasadniczy podział podatków wg MF jest następujący: bezpośrednie, czyli: podatek dochodowy od osób fizycznych, podatek dochodowy od osób prawnych, podatek od spadków i darowizn, podatek od czynności cywilnoprawnych, podatek rolny, podatek leśny, podatek od nieruchomości, podatek od środków transportowych, pośrednie: podatek od towarów i usług, podatek akcyzowy, podatek od gier.

System podatkowy Podział podatków ze względu na miejsce zasilania: - podatki państwowe (centralne), - podatki samorządowe (lokalne), - podatki wspólne.

Podział ze względu na miejsce zasilania Podatki państwowe (centralne): - podatek od towarów i usług (VAT), - podatek akcyzowy, - podatek od gier, - podatek dochodowy od osób prawnych (CIT), - podatek dochodowy od osób fizycznych (PIT).

Podział ze względu na miejsce zasilania Podatki samorządowe (lokalne): - podatek od czynności cywilnoprawnych (PCC), - podatek rolny, - podatek leśny, - podatek od nieruchomości, - podatek od spadków i darowizn, - podatek od środków transportowych, - karta podatkowa

- podatki wspólne: - PIT Gmina – 39,34%, Powiat - 10,25%, Podział podatków ze względu na miejsce zasilania: - podatki wspólne: - PIT Gmina – 39,34%, Powiat - 10,25%, Województwo – 1,60% - CIT Gmina – 6,71%, Powiat – 1,40%, Województwo – 14,75%

Konstrukcja prawna podatku: - podmiot podatku (kto płaci podatek?), - przedmiot podatku (od czego płaci podatek?) - podstawa podatku (od czego oblicza podatek?), - elementy korekty podatku (zwolnienia, ulgi, zniżki, zwyżki podatkowe?), - stawki i skale podatkowe (w jakiej wysokości płaci?), - warunki płatności podatku (jak i kiedy płaci?).