Różnorodność biologiczna siedlisk w Polskich Obszarach Morskich Jan Warzocha Morski Instytut Rybacki w Gdyni autorzy zdjęć: J. Abramowicz, J. Warzocha – (Multimedialny Atlas Biotopów - część 5) E. Andrulewicz

Różnorodność biologiczna (lata 80. XX wieku): hierarchiczny układ trzech poziomów organizacji życia: GENETYCZNY GATUNKOWY SIEDLISKOWY w kontekście praktycznym: Pojęcie elastyczne, bardzo użyteczne w organizowaniu działań z zakresu ochrony środowiska w kontekście naukowym: Zjawisko, podlegające procesowi badania naukowego, mierzalne i obejmujące dwa aspekty życia: rozmaitość i zmienność (Gaston 1996)

główne siedliska (typy siedlisk) dennych w POM

zgrupowania bezkręgowców bentosowych na tle osadów

zgrupowania bezkręgowców dennych vs głębokość

Główne czynniki strukturalne kształtujące różnorodność biologiczną dna: Naturalne: -różnorodność geologiczno- geomorfologiczna; (systemy „otwarte” i „zamknięte”, ukształtowanie dna, różnorodność osadów-”ekotony”) -warunki hydro-chemiczne (temperatura, zasolenie, tlen) - występowanie roślinności dennej Antropogeniczne: - zakłócenia fizyczne (mechaniczne) dna - następstwa eutrofizacji - inwazje biologiczne

złożoność ekologicza: biotop/siedlisko dna piaszczystego:

Dno piaszczyste; kamienie szczątki organiczne

Dno piaszczyste: ripplemarki (pręgi faliste) i okresowa materia organiczna w zagłębieniach

dno piaszczyste: dryfujące glony

dno piaszczysto-kamieniste

żwiry

głębokie (65-70m) dno mieszane: glina, piasek, żwir, kamienie, konkrecje

fragmenty torfu na dnie piaszczystym

fragmenty torfu na dnie piaszczystym

dno torfowe przy brzegu

dno mieszane: piasek, kamienie, muszlowiska, glony

Dno kamieniste

dno piaszczysto-kamieniste porośnięte glonami

zwierzęta osiadłe na kamieniach

pąkle przytwierdzone do kamienia

Rośliny tworzące siedliska dla zwierząt: rośliny naczyniowe na dnie piaszczystym

fauna stowarzyszona z roślinami

łąki trawy morskiej

rośliny tworzące siedlisko dla zwierząt

wynurzona roślinność przybrzeżna

zwierzęta tworzące siedliska dla innych zwierząt: dno piaszczyste: agregacje małża omułka

zwierzęta tworzące siedliska dla innych zwierząt: zwarte „ławice” omułka

omułek tworzący „siedlisko” dla kolonijnych mszywiołów

modyfikacja siedlisk przez zwierzęta: bioturbacja

bioturbacja, gatunki obce: małgiew piaskołaz

czynniki antropogeniczne; eutrofizacja : masowy rozwój glonów nitkowatych

dno piaszczyste zdominowane przez glony nitkowate

czynniki antropogeniczne; eutrofizacja „głębokie” dno muliste