INWESTYCJE ZAGRANICZNE W POLSCE 2014-2015 Warszawa, 7 lipca 2016 r. Konferencja IBRKK „Świat i Polska przed nowymi wyzwaniami” XXV Raport Roczny INWESTYCJE ZAGRANICZNE W POLSCE 2014-2015 Warszawa, 7 lipca 2016 r.

Tematyka Raportu: Napływ BIZ i rola podmiotów z kapitałem zagranicznym w gospodarce Polski Bezpośrednie inwestycje zagraniczne w Polsce według danych NBP (Jan Przystupa) Podmioty z kapitałem zagranicznym według danych GUS (Izabella Zagoździńska) Pozycja podmiotów z kapitałem zagranicznym w gospodarce Polski (Janusz Chojna) Wpływ BIZ na stabilność finansową (Janusz Sawicki) Nakłady inwestycyjne podmiotów z kapitałem zagranicznym w sektorze usług w Polsce (Urszula Kłosiewicz-Górecka) Sytuacja finansowa podmiotów z kapitałem zagranicznym na tle podmiotów krajowych w sektorze MSP (Zdzisław Wołodkiewicz-Donimirski)

Tematyka Raportu: Uwarunkowania zewnętrzne i wewnętrzne oraz funkcjonowanie podmiotów z kapitałem zagranicznym w gospodarce Polski Międzynarodowe przepływy BIZ (Marzenna Błaszczuk-Zawiła) Atrakcyjność Polski dla inwestorów zagranicznych na tle krajów EŚW (Piotr Ważniewski) Firmy z kapitałem zagranicznym wobec zmian koniunktury i warunków działalności gospodarczej (Krzysztof Marczewski) Uwarunkowania rozwoju eksportu firm z kapitałem zagranicznym (Ewa Duchnowska) Nakłady na B+R w przedsiębiorstwach z przewagą kapitału zagranicznego w Polsce (Wojciech Burzyński) Wsparcie rozwoju rynku pojazdów elektrycznych ze środków publicznych (Łukasz Ambroziak) Zarządzanie kompetencjami w firmach z kapitałem zagranicznym i w firmach z kapitałem polskim (Elżbieta Małgorzata Jagiełło)

INWESTYCJE ZAGRANICZNE W POLSCE 2014-2015 Janusz Chojna Napływ bezpośrednich inwestycji zagranicznych i podmioty z kapitałem zagranicznym w gospodarce Polski

2015: znaczne ożywienie światowego napływu BIZ według UNCTAD 2008-2014 Średnioroczny napływ tylko 1,4 bln USD, o 26% niższy niż w 2007 r. (1,9 bln USD) Wzrost znaczenia krajów rozwijających się jako odbiorców BIZ i inwestorów Zdecydowane osłabienie pozycji Unii Europejskiej w światowych przepływach BIZ 2015 Napływ ok. 1,8 bln USD, o 38% wyższy niż w 2014 r. i tylko o ok. 7% niższy niż w 2007 r. Zadecydowały transakcje fuzji i przejęć (wzrost o 67%) Wzrost napływu znacznie wyższy w krajach rozwiniętych (o 84%) niż w rozwijających się (o 10%); kraje transformujące się – spadek o 38%

Podstawowe cechy napływu BIZ do Polski w latach 2014-2016 Silne wahania napływu (w USD): 2014 – ponad 4-krotny wzrost, 2015 – spadek o 57% (pasywa bp), 2016 (4 m) – spadek o 5% Reinwestowane zyski podstawą napływu BIZ (67% w 2014 r., 70% w 2015 r.) O wahaniach decydowały przede wszystkim transakcje fuzji i przejęć oraz kapitał w tranzycie Źródło: NBP i obliczenia własne

Składowe oceny pozycji sektora zagranicznego w gospodarce Polski Wskaźniki udziału liczba podmiotów liczba pracujących przychody z całokształtu działalności sprzedaż eksportowa inwestycje na nowe środki trwałe aktywa trwałe aktywa obrotowe kapitał własny zobowiązania Składowe syntetycznego wskaźnika przewag strukturalno-efektywnościowych wydajność pracy skłonność do eksportu produktywność aktywów Inne badane wskaźniki kondycja finansowa

Udział sektora zagranicznego w gospodarce Polski i jego przewaga nad sektorem krajowym w zakresie wskaźników strukturalno-efektywnościowych w latach 1995-2014   Źródło: obliczenia własne na podstawie danych GUS

Udział firm z kapitałem zagranicznym w gospodarce Polski w 2014 r Udział firm z kapitałem zagranicznym w gospodarce Polski w 2014 r. wg składowych wskaźnika syntetycznego i jego zmiany w stosunku do lat 2009 i 2013 Wyszczególnienie 2014 r. (%) 2014/09 (pp) 2014/13 WSKAŹNIK SYNTETYCZNY 37,9 -2,1 0,0 Liczba podmiotów 16,1 0,2 0,4 Liczba pracujących 32,6 4,0 1,6 Przychody 40,0 -1,2 0,8 Sprzedaż eksportowa 67,1 -4,2 0,6 Inwestycje w środki trwałe 34,4 -4,1 -0,7 Aktywa trwałe 34,0 -3,4 -1,3 Aktywa obrotowe 40,9 -3,1 0,5 Kapitał własny 32,0 -2,6 Zobowiązania 43,8 -4,5 -1,6 Źródło: GUS i obliczenia własne

Inwestorzy zagraniczni mieli w obecnej dekadzie dominujące znaczenie dla gospodarki Polski jedynie w zakresie kreowania zatrudnienia

Przewaga firm z kapitałem zagranicznym (FKZ) nad firmami z kapitałem wyłącznie polskim (FKP) w zakresie podstawowych parametrów jakościowych Syntetyczny wskaźnik przewag strukturalno-efektywnościowych Spadek przewagi FKZ z ponad 130% w latach 2004-2005 do 86% w latach 2013-2014 Wydajność pracy Spadek przewagi FKZ z ponad 2- krotnej w latach 1999-2004 do 38% w 2014 r. Produktywność aktywów W latach 1998-2013 stabilna przewaga FKZ ma poziomie ok. 5%; wzrost do 15% w 2014 r. Skłonność do eksportu Spadek przewagi FKZ z ok. 4-krotnej w 2005 r. do ok. 3-krotnej w 2014 r. Rentowność obrotu brutto i netto W okresie od 1998 r. gorsza w FKZ niż w FKP tylko w latach 2008, 2011 i 2013-2014

Ocena perspektyw Według UNCTAD światowe przepływy BIZ obniżą się o 10-15% - do 1,5-1,6 bln USD w 2016 r. (koniunktura w gospodarce światowej, spadek zysków korporacji transnarodowych, spadek transakcji M&As). W 2017 r. wzrost o 5-10%, do 1,6-1,7 bln USD, a w 2018 r. do ponad 1,8 bln USD Przywrócenie spadkowej tendencji udziału firm z kapitałem zagranicznym w gospodarce Polski nieuchronne w średnim i długim okresie Podstawowe wyzwanie dla polityki wobec inwestorów zagranicznych – zmiana układu przewag lokalizacyjnych, odejście od utrwalonego modelu inwestycji pracochłonnych

Dziękuję za uwagę janusz.chojna@ibrkk.pl