Konferencja w sprawie zakazu handlu w niedzielę 22 stycznia 2014

Stan rzeczy: projekty ograniczenia czasu pracy handlu w niedzielę Projekty ogólnokrajowe: Projekt poselski z czerwca 2013: - treść: zakaz dla wszystkich podmiotów z wyjątkiem wskazanych - sposób: nowelizacja art.151 Kodeksu Pracy - po posiedzeniu Rady Ministrów w dniu 21.01.2014 podano, że Rząd negatywnie ocenia poselski projekt zmian w Kodeksie pracy i jest przeciwny prowadzeniu dalszych prac nad tym dokumentem Projekt społeczny z grudnia 2013: - złożony przez „S” i NRZHiU: 115 000 podpisów - przyspieszenie procedury sejmowej - treść: zakaz dla podmiotów zatrudniających

Stan rzeczy: projekty ograniczenia czasu pracy handlu w niedzielę Projekty lokalne: Kraków: - inicjatywa radnych - ograniczenie dot. niedziel, Wielkiego Piątku, Wigilii – od godz. 12.00 - ograniczenie dot. wszystkich - konsultacje wśród interesariuszy Radom: - ograniczenie dot. niedziel od godz. 12.00 - konsultacje społeczne – ankiety wśród obywateli Radomia

Populizm Populistyczne uzasadnienia: ochrona polskiego (?) handlu „kara” za płace, podatki, poziom cen (zgodne z prawem i zasadami) przypisywanie czynów karalnych Pomijanie danych o strukturze rynku i roli sieci w gospodarce: zagraniczne sieci to ledwie 28% rynku sieciowego sklepy wielkopowierzchniowe to ok 50% rynku silne sieci typu integracyjnego (ok. 60.000 sklepów) kreowanie wroga w postaci jednego formatu (dyskont)

Struktura handlu wielkopowierzchniowego Typ sklepu Rok 1996 2012 Hipermarket 30 434 Supermarket 1300 1998 Dyskont   2920 Sklep ogólnospożywczy małego formatu 109 000 84 150 Sklep chemiczno - kosmetyczny 20 500 10 400 Zatrudnienie szacowane na ok. 450 000 osób Uzupełnienie: - sieci kupieckie (integracyjne) – ok. 45 tys. sklepów - małe supermarkety osiedlowe (poniżej 400 m2) - ok. 1500 sklepów

Dyskryminacja w handlu: cui bono? Zakaz nie obejmuje samozatrudnień i ich rodzin. Linie niezgody: sieci kupieckie: zatrudniający a niezatrudniający (to też sieci!) koszty zamknięcia hipermarketu, a koszty zamknięcia supermarketu zakaz a ograniczenie czasu pracy (jednym wolno innym nie) sytuacja sklepów „przy ulicy” i w centrum handlowym sytuacja najemców i najmujących Cui bono? polityka niektóre firmy sieciowe sklepy niezależne i nieświadome struktury interesów ulica vs galeria

Skutki zakazu handlu w niedzielę Skutki ekonomiczne dla firm handlowych: Spadek obrotów od 4 do 10% (w centrach handlowych nawet 25%) Spadek (i tak już niskiej) rentowności Będzie to miało negatywny wpływ i skutki dla: Rynku pracy Konsumenta Producentów i usługodawców

Skutki zakazu - rynek pracy Redukcja miejsc pracy (kalkulacyjnych etatów) od 4 do 10%, co daje od 25 do 70 tys. miejsc pracy = wzrost bezrobocia Spadek zatrudnienia tymczasowego (umowy cywilne) Wzrost ilości zatrudnienia na niepełne etaty Pogorszenie warunków płacowych i socjalnych pracy Zwiększona rotacja Spadek zatrudnień w branżach związanych z handlem Publiczne koszty bezrobocia

Skutki zakazu - konsument Wyższe ceny za zakupy w małych sklepach otwartych w niedzielę Pogorszenie warunków wypoczynku i rekreacji; utrata okazji poza-handlowego wykorzystania czasu wolnego w centrach handlowych (kino, gastronomia, rozrywka) Utrata komfortu swobodnego planowania zakupów - szczególnie dla osób pracujących w sobotę, czy też dojeżdżających na zakupy do centrów handlowych z małych miast/wsi Zmuszanie do robienia zakupów „na zapas” Konsument płaci „w cenie” ponoszone przez przemysł i handel straty - inflacja

Skutki zakazu - producent i usługodawca Redukcja zamówień i spadek sprzedaży Pogorszenie kondycji firm usługowych Pogorszenie warunków najmu powierzchni handlowych Wzrost kosztów Zaostrzenie konkurencji – eliminacja mniejszych dostawców Zaostrzenie form wsparcia promocyjnego: koszty sprzedaży Parcie ku eksportowi – wzrost cen na rynku krajowym Spadek inwestycji w produkcji Koncentracje pionowe (handel-produkcja) Zachwianie klimatu inwestycyjnego: możliwy odpływ inwestorów

Aspekty prawne I. Obecny stan prawny: Kodeks pracy – art. 1519a  § 1i2 - Zakaz pracy w święta Ograniczenia – art. 1519a §3 KP Zakaz nie obejmuje osób prowadzących działalność gospodarczą, oraz zatrudnionych na podstawie umów cywilnoprawnych Przepisy wprowadzające Kodeks pracy – art. XII § 1 Gminne prawo miejscowe określające czas i dni otwarcia placówek handlowych Ograniczenia – art. 20, 22 i 32 Konstytucji RP i in. Akt generalny, powszechnie obowiązujący na danym terenie II. Wniosek Rzecznika Praw Obywatelskich do TK

Konferencja w sprawie zakazu handlu w niedziele 22.01.2014

Polska Rada Centrów Handlowych największa w Polsce organizacja, skupiająca firmy związane z branżą centrów oraz ulic handlowych stowarzyszenie non-profit ponad 200 firm członkowskich narodowy partner International Council of Shopping Centers 11 lat działalności Misja PRCH „wspieranie rozwoju firm i profesjonalistów działających na rynku nieruchomości handlowych w Polsce, a także promocja pozytywnego wizerunku branży centrów i ulic handlowych” Ponad 200 firm 3400 profesjonalistów 70% powierzchni centrów handlowych zależnych od firm stowarzyszonych 3000 lokali należących do sieci handlowych zrzeszonych w PRCH

Centra Handlowe w Polsce Pierwsze Centrum Handlowe CH Panorama w Warszawie - otwarto w 1993 roku 403 centra handlowe w Polsce, w tym: 368 tradycyjnych centrów handlowych 25 parki handlowe 10 centra wyprzedażowe (outlety)

Centra Handlowe w Polsce Struktura salonów wg kategorii Żródło: PRCH Retail Research Forum 2013

Centra Handlowe w Polsce Struktura salonów wg pochodzenia Żródło: PRCH badanie własne 2013

Centra Handlowe a polscy przedsiębiorcy Na terenie Centrów Handlowych funkcjonują firmy będącą własnością polskich przedsiębiorców tj. Solar, Simple, Tatuum, grupa LPP: Reserved, Cropp, Mohito, House Gino Rossi, CCC, Wojas, Prima Moda YES, Kruk, Apart Smyk, Empik, Matras których rozwój był możliwy dzięki rozwojowi infrastruktury handlowej w Polsce

6 największy rynek pracy w Europie Zatrudnienie w centrach handlowych 5,2 mln zatrudnionych w centrach handlowych w Europie 400 000 zatrudnionych w centrach handlowych w Polsce 6 największy rynek pracy w Europie 111,8 mld złotych rocznie generowanych obrotów Żródło: ISCS Industry Fact Sheet 2013

Zatrudnienie w centrach handlowych jedno Centrum Handlowe to: 1500 - 3000 miejsc pracy na etapie budowy (proces deweloperski) Ok. 1 000 miejsc pracy w przypadku obiektu funkcjonującego 7 dni w tygodniu Miejsce pracy: sprzedawców, ekip sprzątających, serwisu ochrony osób i mienia, doradców ds. marketingu, architektów, prawników, doradców, etc. Zatrudnieni w centrach handlowych to często ludzie młodzi (do 30 lat), wśród których stopa bezrobocia przekracza 30%.

NAWYKI ZAKUPOWE POLAKÓW Analiza nawyków zakupowych pozwala poznać, jak, gdzie, kiedy konsumenci kupują Ze względu na brak ogólnodostępnych, niekomercyjnych badań opisujących zwyczaje zakupowe mieszkańców Krakowa oraz Radomia, pokazujemy dane charakteryzujące nawyki zakupowe mieszkańców Aglomeracji Warszawy. Warszawa jako największy ośrodek miejski wyprzedza i kształtuje trendy związane ze styl życia Polaków. Zakupy są elementem stylu życia.

NAWYKI ZAKUPOWE POLAKÓW Przeciętny mieszkaniec aglomeracji odwiedza galerie handlowe 42 razy w roku 3-4: średnia liczba centrów handlowych, w których dokonywane są regularne zakupy 56% mieszkańców aglomeracji odwiedza centra handlowe co najmniej raz w tygodniu Źródło: Wielkie badanie klientów centrów handlowych w Aglomeracji Warszawskiej, n=2109, CAWI, GfK Polonia 2012

Wizyta w centrum handlowym zajmuje ok. 2 godzin Średnia długość wizyty w centrum handlowym: 102 minuty Średni czas dojazdu do centrum handlowego: 33 minuty 56% klientów dociera do CH m.in. komunikacją miejską Źródło: Wielkie badanie klientów centrów handlowych w Aglomeracji Warszawskiej, n=2109, CAWI, GfK Polonia 2012

Weekend to czas zakupów Źródło: Wielkie badanie klientów centrów handlowych w Aglomeracji Warszawskiej, n=2109, CAWI, GfK Polonia 2012

NAWYKI ZAKUPOWE POLAKÓW Źródło: Wielkie badanie klientów centrów handlowych w Aglomeracji Warszawskiej, n=2109, CAWI, GfK Polonia 2012

Zakaz handlu w niedziele w centrach handlowych w Polsce Data 24. maja 2013 projekt nowelizacji Kodeksu pracy wprowadzający zakaz pracy w niedziele i święta w placówkach handlowych 30. września 2013 decyzja radnych Miasta Radom o poddanie projektu ograniczenia handlu do konsultacji społecznych 4. listopada – 3. grudnia 2013 konsultacje społeczne w Krakowie 31. grudnia 2013 obywatelski projekt ustawy zakazującej handlu w niedziele 2. stycznia – 28. lutego 2014 konsultacje społeczne w Radomiu

Skutki zakazu handlu w niedziele W skali całego kraju: 10% redukcji zatrudnienia  likwidacja 40 000 miejsc pracy głównie: kobiet w wieku między 25-55 roku życia ludzi uczących się, pracujących wyłącznie w weekendy osoby z wykształceniem podstawowym, średnim mających niskie kwalifikacje W 4 przebadanych przez PRCH centrach handlowych w Radomiu i Krakowie : 70% przedsiębiorców funkcjonujących deklaruje redukcję zatrudnienia w przypadku wprowadzenia ograniczenie handlu w niedziele   47% - przewiduje redukcję o 1 etat 33% - przewiduje redukcję o 2 etaty 20% - przewiduje redukcję o 3 lub więcej etatów odpływ młodych ludzi poza granice miasta i powiatu, poszukujących lepszych warunków do życia

Skutki zakazu handlu w niedziele W skali całego kraju: 5-10% spadek obrotów firm operujących w centrach 30-45% spadek obrotów firmy reprezentujących: restauracje, kina, kawiarnie, restauracje, kręgielnie, odwiedzanych przede wszystkim w weekendy W skali miast Krakowa i Radomia: Średnio ok. 1/5 obrotów przypada na niedzielny handel. Kraków Radom Żródło: PRCH badanie własne 2013

Skutki zakazu handlu w niedziele 82% przedsiębiorców przewiduje spadek konkurencyjność podmiotów operujących w Centrach Handlowych Art. 32 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej: „Wszyscy są wobec prawa równi. Wszyscy mają prawo do równego traktowania przez władze publiczne. Nikt nie może być dyskryminowany w życiu politycznym, społecznym lub gospodarczym z jakiejkolwiek przyczyny.” Żródło: PRCH badanie własne 2013

Kontakt Polska Rada Centrów Handlowych ul. Nowogrodzka 50 lok. 448 00-695 Warszawa E-mail: prch@prch.org.pl Tel. / fax: + 48 22 629 23 81