AMPUTACJA- JAK Z TYM ŻYĆ?

SPIS TREŚCI 1. Wstęp 2. Protezy Formalności związane z protezowaniem Finansowanie protez Zaopatrzenie w przedmioty ortopedyczne i środki pomocnicze Zdjęcia 3. Pozycje ułożeniowe po zabiegu. 4. Ćwiczenia po amputacji. 5. Pytania pacjentów 6. Przykład znanej osoby: Philippe Croizon Jan Mela 7. Tu możesz szukać pomocy!

Jak można sobie świetnie poradzić w „nowym” życiu! Poradnik ten przeznaczony jest dla osób potrzebujących informacji na temat tego, jak żyć „normalnie” po amputacji. Jak można sobie świetnie poradzić w „nowym” życiu!

PROTEZY- FORMALNOŚCI ZWIĄZANE Z PROTEZOWANIEM

PROTEZY- FORMALNOŚCI ZWIĄZANE Z PROTEZOWANIEM cd. 4. Wniosek poświadczony przez NFZ przedstawia się Zakładowi Protetycznemu, któremu zleca się wykonanie protezy. Zakład ten wystawia fakturę, pozostawia sobie oryginał wniosku a wydaje jego kserokopię. 5. Z poświadczonym wnioskiem należy udać się do PCPR w celu uzyskania dofinansowania. Do PCPR należy zabrać następujące dokumenty: orzeczenie o niepełnosprawności, informacje o dochodach, fakturę oraz kserokopię wniosku NFZ z Zakładu Protetycznego.

FINANSOWANIE PROTEZ

ZAOPATRZENIE W PRZEDMIOTY ORTOPEDYCZNE I ŚRODKI POMOCNICZE W ramach zaopatrzenia w przedmioty ortopedyczne i środki pomocnicze obowiązuje tzw. system otwarty, co oznacza, że nie przeprowadza się konkursów ofert, ale finansuje się przedmioty lub środki pomocnicze do określonego limitu ceny, pozostawiając wybór osobie uprawnionej. 1. Zlecenie na zaopatrzenie w przedmioty ortopedyczne i środki pomocnicze wystawia lekarz lub felczer ubezpieczenia zdrowotnego. 2. Wystawione zlecenie należy przedstawić w jednym z punktów potwierdzania zleceń uruchomionych przez oddział NFZ. Może to uczynić uprawniony lub inna osoba w jego imieniu - osobiście lub drogą pocztową. Zlecenie ważne jest 90 dni od dnia wystawienia (termin ten nie biegnie w czasie oczekiwania w kolejce na potwierdzenie zlecenia). 3. Po uzyskaniu potwierdzenia realizujemy zlecenie bezpośrednio u wybranego świadczeniodawcy, np. w sklepie ortopedycznym (wykaz świadczeniodawców dostępny jest w NFZ, w tym na stronie internetowej). W ramach zaopatrzenia comiesięcznego można pobrać jednorazowo środki na okres trzech kolejnych miesięcy kalendarzowych, licząc od miesiąca wystawienia zlecenia. W przypadku zaopatrzenia comiesięcznego, np. w chorobach urologicznych, każdorazowe potwierdzanie zlecenia nie jest wymagane. Takie zlecenie jest ważne przez miesiąc. Na podstawie pierwszego zlecenia na dany rodzaj środka uprawniony otrzymuje z NFZ Kartę zaopatrzenia comiesięcznego ważną 1 rok. NFZ może wydać (wysłać pocztą) Kartę zaopatrzenia na kolejny okres na podstawie danych o dotychczasowej realizacji. Karta służy do odnotowywania wystawionych zleceń oraz pobranych środków.

ZAOPATRZENIE W PRZEDMIOTY ORTOPEDYCZNE I ŚRODKI POMOCNICZE cd Osoby niepełnosprawne które otrzymały z Narodowego Funduszu Zdrowia refundację zakupu artykułów i spełnią kryterium dochodowe, mogą ubiegać się w Powiatowych Centrach Pomocy Rodzinie o uzyskanie środków na pokrycie wydatków związanych z powyższym zakupem.  Osoby zainteresowane powinny złożyć pisemny wniosek, który powinien zawierać: - imię, nazwisko, adres zamieszkania; - numer NIP; -cel dofinansowania; - oświadczenie o wysokości dochodów i liczbie osób pozostających we wspólnym gospodarstwie domowym; nazwę banku oraz numer rachunku bankowego; Do wniosku osoba zainteresowana powinna dołączyć: - kopię orzeczenia lub kopię wypisu z treści orzeczenia lub kopie orzeczenia o stałej albo długotrwałej niezdolności do pracy w gospodarstwie rolnym; - fakturę określającą kwotę opłacaną w ramach ubezpieczenia zdrowotnego oraz kwotę udziału własnego lub inny dowód potwierdzający zakup; Wysokość dofinansowania wynosi: do 100% udziału własnego osoby niepełnosprawnej w limicie ceny ustalonym na podstawie odrębnych przepisów, jeżeli taki udział jest wymagany, do 150% sumy kwoty limitu, wyznaczonego przez Narodowy Fundusz Zdrowia oraz wymaganego udziału własnego osoby niepełnosprawnej w zakupie tych przedmiotów i środków, jeżeli cena zakupu jest wyższa niż ustalony limit. Szczegółowe uregulowania znajdują się w rozporządzeniu Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 25 czerwca 2002 r. w sprawie określenia rodzajów zadań powiatu, które mogą być finansowane ze środków Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych (Dz. U. Nr 96, poz. 861 z późn. zm.). Szczegółowe uregulowania znajdują się w rozporządzeniu Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 25 czerwca 2002 r. w sprawie określenia rodzajów zadań powiatu, które mogą być finansowane ze środków Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych (Dz. U. Nr 96, poz. 861 z późn. zm.).

FOTOGRAFIE PROTEZ KOŃCZYN DOLNYCH

FOTOGRAFIE PROTEZ KOŃCZYN DOLNYCH Proteza mechaniczna przedramienia

POZYCJE UŁOŻENIOWE Amputacja na poziomie goleni. 1. pozycja leżenie tyłem Z kończyną dolną amputowaną wyprostowaną w stawie kolanowym. W 3 dni po zabiegu obciążenie przedniej powierzchni stawu kolanowego (rzepka). 2. pozycja leżenie tyłem Z kończyną dolną amputowaną uniesioną w górę w skok ( w płaszczyźnie strzałkowej) oparta kikutem na miękkim podłożu. Stabilizacja stawu kolanowego w wyproście podwieszką taśmową do łóżka. 3. pozycja leżenie tyłem Z kończyną dolną amputowaną wysuniętą poza podłoże do połowy uda, szczyt kikuta dolną powierzchnią oparty na podwieszce zamocowanej linką na „bałkanie”. Obciążenie przedniej powierzchni stawu kolanowego workiem z piaskiem ( ten zabieg może być stosowany dopiero kilka dni ( 5-6) po operacji ze względu na ból – nosi cechy wyciągu redresyjnego). 4. pozycja leżenie przodem Kikut wysunięty poza podłoże. Na tylnej powierzchni kikuta podwieszka taśmowa z przymocowanym ciężarem (worek z odważnikiem działającym w dół w kierunku wyprostu, udo ustabilizowane podwieszką taśmową do łóżka ( forma wyciągu redresyjnego – może być stosowana po zagojeniu się rany i w przypadku utrwalonego ograniczenia ruchu wyprostu).

POZYCJE UŁOŻENIOWE Amputacja na poziomie uda. 1. pozycja leżenia tyłem Pod plecami, do okolicy krętarzy większych podłożony dodatkowy materac – ta pozycja może być stosowana w pierwszych dniach. 2. pozycja leżenia przodem Kończyny dolne złączone w przywiedzeniu szeroką taśmową podwieszką zapobiega się tendencjom odwiedzeniowym. Na okolice pośladkową zakłada się ciężar (worek z piaskiem) , który nie pozwala na zgięcie stawów biodrowych – pozycja tą stosujemy w 5-6 dobie po zabiegu. 3. pozycja leżenia przodem Stabilizacja miednicy do łóżka szeroką podwieszką taśmową, podwieszka łącząca kikut ze zdrową kończyną ( bądź 2 kikuty przy amputacjach obustronnych) zawieszona na „bałkanie” nad stawami biodrowymi, stwarza możliwość umieszczenia obu kończyn dolnych ku górze (stawy biodrowe w przeproście) – stosować ten rodzaj wyciągu 10-14 dni po zabiegu i później. 4. wyciąg Degi Stosuje się w przypadku utrwalonych ograniczeń ruchu w stawach biodrowych.

JAK ĆWICZYC PO AMPUTACJI W pierwszych dniach po amputacji, podczas pobytu w szpitalu będziesz wymagać asysty podczas większości czynności takich jak przechodzenia na wózek inwalidzki i poruszanie się. Jeśli kikut goi się bez powikłań, zostaniesz po amputacji jest wypisana/y do domu. Niezależnie od stanu ogólnego oraz wieku po przejściu amputacji powinieneś jak najszybciej podjąć rehabilitację pod okiem lekarza specjalisty i terapeuty. Skierowanie na fizjoterapię z pewnością wyda każdy lekarz pierwszego kontaktu. Twoja sytuacja wymaga bowiem szybkiego działania. O sposobie rehabilitacji i o ewentualnym protezowaniu powinien decydować lekarz specjalizujący się w rehabilitacji. Nie każda osoba po amputacji otrzyma protezę. Decydują tutaj kryteria możliwości odtworzenia funkcjonalności, tak zwany komfort życia, perspektywy zdrowotne oraz aspekty ekonomiczne. Po dokonaniu oceny stanu pacjenta fizjoterapeuta powinien zalecić odpowiedni zestaw ćwiczeń po to aby utrzymywać go w dobrej kondycji i przygotować do wysiłku związanego z dalszą terapią i nauką chodzenia. Ważne tu mogą być ćwiczenia izometryczne pozwalające utrzymywać odpowiednie napięcie mięśni, pierwsze ćwiczenia z powodzeniem można wykonywać leżąc w łóżku. Kolejnym etapem ćwiczeń jest nauka chodzenia o jednej nodze się przy pomocy balkoniku lub o dwóch kulach.      Wszelkie ćwiczenia po amputacji powinny być wykonywane w uzgodnieniu z terapeutą, ponieważ istnieje ryzyko, iż samodzielnie, źle dobrane ćwiczenia nieodwracalnie pogorszą możliwości rehabilitacji. Bardzo ważnym jest odpowiednie ułożenie pozycji amputowanej nogi. Pewne pozycje nie są wskazane, niektóre są zakazane. Chodzi tutaj przede wszystkim o ryzyko powstania przykurczów w stawach, które później pogorszą perspektywy protezowania. Powinieneś pamiętać, że Twoja współpraca i udział w terapii decyduje o przyszłych możliwościach odzyskania funkcjonalności, a pierwsze dni po amputacji są bardzo ważne.

PYTANIA PACJENTÓW   1. Na czym polega postępowanie pooperacyjne i ile ono trwa? Postępowanie to zmierza do wygojenia rany, przygotowania kikuta oraz całego organizmu. Okres ten jest różny ale zwykle nie przekracza 2- 3 miesięcy od zabiegu. Dopasowanie protezy oraz nauka posługiwania się nią może trwać kolejne 3 miesiące. PAMIĘTAJ: nie możesz się zniechęcać; powinieneś uzbroić się w cierpliwość! 2. Z jakimi możliwymi konsekwencjami po amputacji mogę się spotkać? Mogą to być: - przykurcze mięsni ograniczające siłę i zakres ruchu - nerwiaki i zbliznowacenia tkanek (niestety może to być bolesne) - nadmierne pocenie w miejscu umocowania protezy wynikające z nieprzewiewności materiału, z którego została wykonana - podrażnienia skóry spowodowane tarciem protezy - niedokrwienie kikuta w przypadku gdy amputacja została wykonana z powodu martwicy (dotyczy kończyn dolnych) PAMIĘTAJ: przy wyborze protezy zwróć uwagę na materiał, z którego jest ona wykonana; pamiętaj też o stosowaniu kremów, które możesz stosować na podrażnione miejsca; 3. Na pomoc jakich specjalistów mogę liczyć? W skład zespołu rehabilitacyjnego wchodzi ortopeda, fizjoterapeuta, specjalista medycyny fizykalnej, techniki protetyczny, instruktor terapii zajęciowej, doradca rehabilitacyjny, psycholog, asystenci społeczni, personel administracyjny. Ich podstawowym celem jest zapewnienie odpowiednich usług medycznych, chirurgicznych, terapeutycznych, protetycznych i psychosocjalnych. PAMIĘTAJ: nie bój się prosić o pomoc, jeżeli masz jakikolwiek problem! Te osoby na pewno chętnie Ci pomogą!

PYTANIA PACJENTÓW cd. 4. Co to są objawy fantomowe? Przejawiają się tym ,że w okresie bezpośrednio po amputacji prawdopodobnie będziesz nadal odczuwać istnienie poszczególnych fragmentów utraconej kończyny, jak gdyby ciągle jeszcze stanowiły one część Twojego ciała. Możesz odczuwać to jako ból fantomowy, który na szczęście z czasem minie i pozostanie jedynie czucie fantomowe. 5. Czy prawdą jest, że będę szybciej odczuwać zmęczenie, niż osoba zdrowa? Dlaczego? Niestety tak. Użytkowanie protezy będzie wymagało od Ciebie większego zużycia energii. W związku z tym musisz część wysiłku, który dawniej poświęcałeś na inne czynności przeznaczyć na kompensację własnej niepełnosprawności. 6. Jakie są ceny protez? Ceny wahają się w zależności od miejsca amputacji oraz okresu użytkowania, np. protezy kończyn dolnych od 140 do 3000 zł. a protezy kończyn górnych od 370- 2800zł.

ZNANE OSOBY PO AMPUTACJI Jan Mela Philippe Croizon

PHILIPPE CROIZON Philippe Croizon utracił ręce i nogi w wyniku amputacji, po porażeniu prądem o napięciu 20.000 V, jakiego doznał podczas pracy w zakładach metalowych. Jego największym dokonaniem było przepłynięcie Kanału La Manche bez rąk i nóg, a jedynie z protezami dolnych kończyn.

JAN MELA Jan Mela stracił lewe podudzie i prawe przedramię w wyniku porażenia prądem, którego doznał w 2002 w Malborku, kiedy wszedł podczas deszczu do niezabezpieczonej stacji transformatorowej. W Gdańsku po trzech miesiącach leczenia zdecydowano o amputacji kończyn. Jest najmłodszym w historii zdobywcą bieguna północnego i bieguna południowego. Według Jaśka ludzie często tworzą granicę między życiem a marzeniami.- Żyjemy sobie, chodzimy do pracy, a wieczorem kładziemy się do łóżka i zaczynamy marzyć, by potem wrócić do realnego życia... A te dwie sfery trzeba łączyć, bo inaczej skazujemy marzenia na przegraną. Według Jana bariery w życiu są często wytworem wyobraźni i jeżeli uwierzymy, że może ich nie być - przestają być przeszkodami i najnormalniej w świecie można je obejść. - Nie można do życia i ludzi podchodzić schematycznie. Najbardziej wartościowe cechy człowieka są w duszy, a oczy to jej zwierciadło. Jan Mela uważa, że jedną z najważniejszych cech jest pokora, której wielu ludziom brakuje. Interesuje go obserwowanie ludzi i ich uczuć. - Często ci, którzy mówią, że są dobrzy i szlachetni, okazują się inni. Od nas zależy, którym cechom pozwolimy się ujawnić. Życie jest jak ogród, jeśli o niego nie dbamy - zarasta. Według Jana ważne jest, by szukać w sobie talentów i wielu rzeczy się uczyć. On np. lubi rysować i choć uważa, że wychodzi mu to marnie, nie rezygnuje.

TU MOŻES SZUKAĆ POMOCY NFZ Kujawsko- Pomorski Oddział Wojewódzki NFZ 85- 071 Bydgoszcz, Al. Mickiewicza 15 Tel. (52) 325-27-00 Faks. (52) 325-27-09 www.nfz-bydgoszcz.pl Delegatura w Toruniu Adres: ul. Szosa Chełmińska 28, 87-100 Toruń telefon:56 65-82-600 ,  .fax:56 65-82-621 e-mail: torun@nfz-bydgoszcz.pl Delegatura we Włocławku Adres: ul. Kilińskiego 16, 87-800 Włocławek telefon:54 41-27-400  fax:54 41-27-403 e-mail: wloclawek@nfz-bydgoszcz.pl

TU MOŻES SZUKAĆ POMOCY PCPR Bydgoszcz Kontakt: Bydgoszcz 85-950 ul. Konarskiego 1/3  Telefon: 0-52 349 74 13 do 415 Fax: 0-52 349 74 12 E-mail: pcpr@powiat.bydgoski.pl PCPR Inowrocław Kontakt:  Inowrocław 88-100 ul. Roosevelta 36  Telefon: 0-52 359 22 55 E-mail: pcpr_ino@unet.pl PCPR Toruń Kontakt:  Toruń 87-100 ul. Dekarta 24  Telefon:0-56 660 83 11 Fax: 0-56 660 83 00 w.266 Email: sekretariat@pcpr-torun.pl PCPR Tuchola Kontakt:  Tuchola 89-500 ul. Pocztowa 7 Telefon: 0-52 559 20 18 Email: pcpr@tuchola.pl PCPR Włocławek Kontakt:  Włocławek 87-800 ul. Brzeska 15  Telefon: 0-54 231 02 84  Email: pcpr.wloclawek.@wp.pl PCPR Nakło Kontakt:  Nakło 89-100 ul. Dąbrowskiego 46  Telefon: 0-52 386 08 04 Fax: 0-52 386 07 71 Email: pcpr@autognej.pl

TU MOŻESZ SZUKAĆ POMOCY cd PCPR Mogilno Kontakt:  Mogilno 88-300 ul. Narutowicza 1  Telefon: 0-52 318 03 05 Fax: 0-52 318 03 06 Email: pcprmogilno@op.pl PCPR Chełmno Kontakt:  Chełmno 86-200 ul. Słowackiego 3 Telefon/Fax: 0-56 677 24 46 Email: pcprchelmno@op.pl PCPR Aleksandrów Kujawski Kontakt:  Aleksandrów Kujawski 87-700 ul. Słowackiego 8  Telefon/Fax: 0-54 282 61 54 Email: pcpr@bip.powiataleksandrowski.akcessnet.net PCPR Brodnica Kontakt:  Brodnica 87-300 ul. Zamkowa 13a  Telefon/Fax: 0-56 498 47 69 Email: pcprbrodnica@wp.pl

TU MOŻESZ SZUKAĆ POMOCY cd Zakłady protetyczne w Bydgoszczy „Lux- Dent” Niepubliczny Zakład Opieki Zdrowotnej ul. Kijowska 1, Bydgoszcz tel. 52 345 38 98 Abramowski Jacek Zakład Protetyczny ul. Gajowa 34, Bydgoszcz tel. 52 342 89 05 Zakład protetyczny we Włocławku „Duradent” Prywatny Zakład Protetyczny Piotr Dura ul. Wiejska 18a, Włocławek tel. 607538446

Poradnik ten został wykonany przez studentki trzeciego roku doradztwa zawodowego i rehabilitacyjnego, studiujących na Uniwersytecie Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy, pod nadzorem dr A. Zawiślak. Marta Cichecka Monika Drzazgowska Marta Dębosz