POLSKA W NATO - 15 lat dr hab. Zdzisław POLCIKIEWICZ prof. nadzw. Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego Członek Zarządu Głównego Stowarzyszenia Polskich Artylerzystów
Wolności się nie posiada, Wolność się stale zdobywa (...) Cytat: „Przyszłość Polski od Was zależy (...) Wolności się nie posiada, Wolność się stale zdobywa (...) Wolność łatwiej odzyskać, niż ją potem utrzymać (...)” Jan Paweł II
Rzeczypospolitej do cywilizacji zachodniej 1000 lat przynależności Rzeczypospolitej do cywilizacji zachodniej Bitwa pod Legnicą – 1241 r. Bitwa pod Wiedniem – 1683 r. Bitwa warszawska - 1920 r.
4 czerwca 1989 r. - pierwsze częściowo wolne wybory (opozycja demokratyczna przejęła władzę) 24 sierpnia 1989 r. - Tadeusz Mazowiecki powołany przez Sejm na urząd premiera (przemiany ustrojowe, reformy gospodarcze) 22 grudnia 1990 r. – Lecz Wałęsa zostaje Prezydentem RP (wydarzenia te uruchomiły lawinę przemian) Kierunki polityki - stosunki z sąsiadami, wstąpienie do NATO (wyjście ze strefy buforowej – 3 przeszkody) GENEZA
GENEZA 22 maja 1992 r. - wizyta prezydenta Lecha Wałęsy w Moskwie 9 kwietnia 1991 r. – początek wycofywania wojsk rosyjskich (zakończono we wrześniu 1993 r.) Polska może wreszcie samodzielnie decydować o polityce bezpieczeństwa kierując się interesem narodowym 22 maja 1992 r. - wizyta prezydenta Lecha Wałęsy w Moskwie (zgoda Borysa Jelcyna na wycofanie wojsk z Polski)
GENEZA 24-26 sierpnia 1993 r. – wizyta prezydenta Rosji B. Jelcyna w Polsce „Rosja nie ma nic przeciwko wejściu Polski do każdego sojuszu, z NATO włącznie. Mamy dwa suwerenne państwa i narody i musimy wzajemnie szanować swoje stanowiska”. Zmiana stanowiska polityków zachodnich, szczególnie USA
GENEZA PARTNERSTWO DLA POKOJU 10 stycznia 1994 r. – szczyt NATO w Brukseli 12 stycznia 1994 r. – B. Clinton w Pradze 2 lutego 1990 r. – Polska przystępuje do PdP 1. Rekonstrukcji armii masowej z poboru o zadaniach z UW zmiana przysięgi i przyjęcie tradycji reorganizacja struktury (220 tys.) zmiana dyslokacji jednostek wojskowych wycofanie sprzętu bojowego i zmniejszenie infrastruktury osiąganie interoperacyjności (zmiana procedur, znajomość angielskiego, wspólne jednostki np. MNC i ćwiczenia,) 2. Skrócenie służb zasadniczej 3. Wprowadzenie cywilnej kontroli nad armią 4. Współpraca z sąsiadami (wspólne bataliony), udział w misji Rezultat – armia mniejsza ale o większych zdolnościach
GENEZA 8-9 lipca 1997 r. - szczyt szefów państw NATO w Madrycie Deklaracja o euroatlantyckim bezpieczeństwie i współpracy Sekretarz Generalny NATO Javier Solana zaprosił Polskę do rozpoczęcia negocjacji o członkostwie w NATO
Prezydent USA Bill Clinton GENEZA „Polska wraca do swoich korzeni (…). Nic o was bez was. Nigdy więcej o waszym losie nie będą decydować inni. Nigdy nikt nie zaprzeczy waszemu niezbywalnemu prawu do wolności. Będziemy pracować razem, aby zapewnić bezpieczną przyszłość niepodzielnej Europie dla waszej i naszej wolności” 10 lipca 1997 r. Prezydent USA Bill Clinton z wizytą w Polsce Wita Polskę w NATO
BADANIA POLSKIEJ OPINII PUBLICZNEJ (sondaż OBOP – marzec 1999 r.)
GENEZA 12. 1998 r. – akt ratyfikacji przez państwa NATO (USA – 80/19) 26.02.1999 r. - Prezydent RP Aleksander Kwaśniewski podpisuje akt ratyfikacji Traktatu Północnoatlantyckiego. „To niezwykły moment w naszej historii: pragnienia ziściły się, wspólne wysiłki przyniosły sukces – wchodzimy do NATO”. GENEZA 12. 1998 r. – akt ratyfikacji przez państwa NATO (USA – 80/19) 29.01.1999 r. - po ratyfikacji przez państwa Sojuszu J. Solana zaprosił Polskę do członkowstwa w NATO 17.02.1999 r.
GENEZA 12.03.1999 r. - minister spraw zagranicznych Bronisław Geremek podpisał protokół o przystąpieniu do Sojuszu. 16.03.1999 r. - oficjalna ceremonia przyjęcia nowych członków „Zimna wojna dla Polski kończy się dziś. Polska wraca na zawsze tak, gdzie jest jej miejsce - do wolnego świata” 50 lat NATO - Dokonał się akt dziejowej sprawiedliwości
NASZE KORZYŚCI 1. Zmiana środowiska bezpieczeństwa (najsilniejszy sojusz na świecie) 2. Umocnienie pozycji Polski w świecie (zwiększenie narodowego potencjału, wiarygodny partner) 3. Stymulacja przemian w polskiej armii niewielka armia profesjonalna zmiana procedury i programów szkolenia (warunek interoperacyjności) ustawiczne doskonalenie żołnierzy (ok. 3 tys. ukończyło zagraniczne uczelnie) - służba w strukturach dowodzenia Sojuszu (około 300 stanowisk, dotychczas 1,5 tys.) udział w misjach = doświadczenie bojowe ćwiczenia sojusznicze (ponad 100) stabilny system finansowania rozwoju armii (programy modernizacyjne armii) Rezultat: mamy nowoczesne, profesjonalne SZ o większych zdolnościach
NASZE KOSZTY Operacja w Iraku i w Afganistanie (Polska jako 4 państwo) zginęło 62 żołnierzy odniosło obrażenia ok. 750 żołnierzy koszt ponad 6 mld złotych Czy stać nas na tak duże zaangażowanie?
Artykuł 5 Traktatu Waszyngtońskiego NASZE KOSZTY – obawy o skuteczność pomocy "Strony zgadzają się, że zbrojna napaść na jedną lub więcej z nich w Europie lub Ameryce Północnej będzie uznana za napaść przeciwko nim wszystkim i dlatego zgadzają się, że jeśli taka zbrojna napaść nastąpi, to każda z nich, w ramach wykonywania prawa do indywidualnej lub zbiorowej samoobrony, uznanego na mocy artykułu 51. Karty Narodów Zjednoczonych, udzieli pomocy Stronie lub Stronom napadniętym, podejmując niezwłocznie, samodzielnie jak i w porozumieniu z innymi Stronami, działania, jakie uzna za konieczne, łącznie z użyciem siły zbrojnej, w celu przywrócenia i utrzymania bezpieczeństwa obszaru północnoatlantyckiego" (podkreślenia autora). Pacta Sunt Servanda (łac) umów należy dotrzymywać Hugo Grocjusz
PLANY EWENTUALNOŚCIOWE (CONTINGENCY PLANNING) NASZE KOSZTY OBECNOŚC INSTALACJI NATO NA TERENIE POLSKI Wniosek – potrzeba większego zainteresowania NATO bezpieczeństwem Polski
Jaka jest przyszłość NATO? 1. Sytuacje konfliktowe w relacjach pomiędzy członkami NATO. 2. Kryzys ekonomiczny – zmniejszenie wydatków obronnych, obniżenie budżetu NATO. 3. Reforma NATO – szczyt państw członkowskich w Lizbonie w dniach 19-20 listopada 2010 r. 4. Nowa Koncepcja Strategiczna NATO – podstawa to obrona zbiorowa, gwarancja odstraszania to siły nuklearne). 5. Sojusz nie tylko organizacja o charakterze tylko militarnym, ale także forum zajmujące się bezpieczeństwem całościowym. 6. Potrzeba solidarności i dalszego rozszerzania NATO (stabilizacja)
Od czego zależy bezpieczeństwo Polski? PODSUMOWANIE – Sojusz gwarantem bezpieczeństwa Źródło: Ocena stanu bezpieczeństwa państwa. Raport z badania sondażowego CBOS na zlecenie BBN , styczeń 2012. Od czego zależy bezpieczeństwo Polski?
PODSUMOWANIE Czy Polska jest krajem w którym żyje się bezpiecznie? Źródło: Ocena stanu bezpieczeństwa państwa. Raport z badania sondażowego przeprowadzonego przez CBOS na zlecenie BBN , styczeń 2012. PODSUMOWANIE Czy Polska jest krajem w którym żyje się bezpiecznie?
CZŁONKOWSTWO POLSKI W ORGANIZACJACH I INSTYTUCJACH MIĘDZYNARODOWYCH Źródło: Biała Księga Partnerstwo strategiczne z USA i dobra współpraca z Rosją Stabilizacja środowiska bezpieczeństwa – udział w operacjach – nasze możliwości.
zapewniającymi skuteczne odstraszanie potencjalnego napastnika” „Powszechnym, przyjętym kryterium bezpieczeństwa jest własny potencjał obronny potoczony z układami sojuszniczymi, zapewniającymi skuteczne odstraszanie potencjalnego napastnika” J. Nowak-Jeziorański
DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ!!!