Biotechnologia w produkcji zwierzęcej: klonowanie

Zwierzęta transgeniczne:

Europejska Agencja do spraw Leków (EMEA) przyznała licencję lekowi o nazwie ATryn, który jest uzyskiwany z mleka genetycznie zmodyfikowanych kóz, które mają gen związany z hamowaniem krzepnięcia krwi. Niedobór białka zwanego antytrombiną - występuje u jednej na 3 do 5 tysięcy osób, które muszą przyjmować silnie działające leki w rodzaju warfaryny. Jedna koza może zastąpić 90 000 ludzkich dawców krwi

Zagadnienia ochrony różnorodności biologicznej poszczególnych państw znalazły swoje odbicie w zapisach Konwencji o różnorodności biologicznej (Rio de Janeiro, ]99] r.). W artykule 15. Konwencji jednoznacznie sformułowano, ze państwa maja suwerenne prawo dysponowania swoimi zasobami genowymi. Jednakże w tej Konwencji nie definiuje się sposobu egzekwowania tych praw, a jedynie stwierdza, ze sposób ich stosowania oraz sposób podziału zysków powinny być uczciwe i powinny uwzględniać wzajemne poszanowanie interesów. Wzajemne poszanowanie praw zostało sformułowane w Protokole biobezpieczeństwa (zwanym często Protokołem z Kartageny). Dokument ten został podpisany 20 stycznia 2000 r. w Montrealu, a stanie się międzynarodowym aktem prawnym po ratyfikowaniu go przez 50 państw. Polska także podpisała ten dokument i wyraziła wolę ratyfikacji. Protokół reguluje przede wszystkim zasady międzynarodowego handlu materiałem genetycznie zmodyfikowanym oraz sposoby wymiany informacji i współpracy. U podstaw tego dokumentu leży "zasada przezorności" (ang. precautionary principie), a zatem obowiązek przewidywania ewentualnych zagrożeń. Obecne polskie prawodawstwo w znacznym stopniu uwzględnia tę zasadę.

Biotechnologie mogą wpływać na różnorodność biologiczna przez wykorzystanie naturalnych, rodzimych zasobów genowych i wprowadzanie do ekosystemów organizmów zmodyfikowanych genetycznie, które następnie wchodzą w relacje z innymi komponentami ekosystemów. Mogą to być relacje genetyczne, tj. krzyżowanie się, lub ekologiczne, tj. tworzenie nowych zależności. W ostatnich latach biotechnologia staje się coraz bardziej komercyjna, jednocześnie coraz częstsze są obawy dotyczące ewentualnych negatywnych skutków jej stosowania. Zagrożenia, które mogą być z tym związane (a są one bardzo mocno manifestowane przez organizacje "zielone") wymusiły opracowanie odpowiednich norm prawnych, umożliwiających rozsądną i merytorycznie uzasadnioną kontrolę postępów biotechnologii przez kompetentne organy państwowe, co jest zgodne z wymogami polskiego członkostwa w'OECD i ONZ oraz stowarzyszenia z UE.

Materiały źródłowe: Biotechnologia przyjazna dla wszystkich. PFB 2006. Biotechnologia roślin. Pod red. S. Malepszego, PWN 2004. Biotechnologia zwierząt. Pod red. L. Zwierzchowskiego, K. Jaszczaka, J.A. Modlińskiego, PWN 1997. Biotechnologia żywności. Pod red. W. Bednarskiego, A. Repsa, WNT 2003. Biotechnology 2020. EC Community research. Bruksela 2005 Kawa M.: Co to jest GMO ? Organizmy modyfikowane genetycznie. BioTechnolog.pl 2006. Nowicki B., Jasek S., Maciejowski J., Nowakowski P., Pawlina E.: Rasy zwierząt gospodarskich. PWN 2001. Postępy genetyki molekularnej bydła i trzody chlewnej. Pod red. M. Świtońskiego, AR Poznań 2004. Winter P.C., Hickey G.I., & Fletcher H.L., Instant Notes In Genetics. BIOS Scientific Publishers Limited 1998.

Dziękuję za uwagę