Wyzwania dla samorządowej oświaty Kontrola wykorzystania dotacji oświatowych ● Ustawowy zakres merytoryczny kontroli ● Kontrola liczby uczniów (pobrania dotacji) oraz wykorzystania dotacji (wydatków) ● Specyfika kontroli szkół niepublicznych dla dorosłych opr. Anna Morow Dyrektor Wydziału Audytu i Kontroli Urząd Miasta Lublin
Kontrola wykorzystania dotacji oświatowych Ustawowy zakres merytoryczny kontroli szkół, przedszkoli i placówek oświatowych prowadzonych przez inne organy niż jst. Prawo jst do kontroli: art. 80 ust. 3e, 3f i 3g uso – dot. dotowanych publicznych, art. 90 uso: ust. 3e, 3f, 3fa, 3fb, 3fc, 3g – dot. dotowanych niepublicznych; kontrola wykorzystania dotacji (od 2009 r.) – wg przeznaczenie zgodnie z ust. 3d i 3da art. 80 i 90 uso, kontrola pobrania dotacji (od 2015 r.) – kontrola liczby uczniów, na których udzielana jest dotacja,
Kontrola wykorzystania dotacji oświatowych Ustawowe uprawnienia kontrolujących: ● wstęp do szkół i placówek, ● wgląd do prowadzonej przez te szkoły i placówki dokumentacji: - organizacyjnej, - finansowej, - przebiegu nauczania, - wglądu do list obecności i ich weryfikacji (w szkołach niepublicznych dla dorosłych), ● przetwarzanie danych osobowych uczniów tych szkół, przedszkoli, placówek...
Kontrola wykorzystania dotacji oświatowych Sankcje za utrudnianie kontroli – dla szkół/placówek niepublicznych: wezwanie dyrektora szkoły/placówki lub organu prowadzącego „do zaprzestania tych działań” w określonym terminie, wstrzymanie przekazywania dotacji do dnia umożliwienia kontroli (ew. refundacja wydatków za ten okres – nawet gdy wstrzymanie wykracza poza rok budżetowy), problem: szkoły, które zaprzestały działalności
Kontrola wykorzystania dotacji oświatowych Przeznaczenie dotacji – art. 80/90 (pole do nadużyć): ust. 3d: … na dofinansowanie realizacji zadań szkoły... w zakresie kształcenia, wychowania i opieki, w tym kształcenia specjalnego i profilaktyki społecznej. … mogą być wykorzystane wyłącznie na: wydatki bieżące (każdy wydatek na cele działalności szkoły...), w tym: - wynagrodzenie osoby fizycznej – dyrektora... - sfinansowanie zadań organu prowadzącego z art. 5 ust. 7 uso (z wyjątkiem inwestycji i zakupów inwestyc. oraz operacji na rynku kapitałowym), zakup środków trwałych (książki i zbiory biblioteczne, środki dydaktyczne, sprzęt rekreacyjny i sportowy, meble, pozostałe środki trwałe),
Kontrola wykorzystania dotacji oświatowych Przeznaczenie dotacji – art. 80/90 – cd.: nowy ust. 3da: dotacja może być wykorzystana wyłącznie na pokrycie w wydatków związanych z realizacją zadań wymienionych w ust. 3d, poniesionych w okresie roku budżetowego, na który została udzielona, niezależnie od tego, którego roku dotyczą te zadania, możliwość finansowania zaległości płatniczych oraz zaliczkowania (prefinansowania) zakupów i usług
Kontrola wykorzystania dotacji oświatowych Podstawowe dokumenty do kontroli statut szkoły/placówki, regulaminy, księga uczniów dokumentacja przebiegu nauczania, …, do wykorzystania dotacji – głównie dokumentacja finansowo-księgowa szkoły: dowody źródłowe operacji gospodarczych dot.: - zaciągnięcia zobowiązania (np. umowy, listy płac, faktury, rachunki...) i wykonania usługi (np. dzienniki zajęć, protokoły odbioru, dokumentacja faktograficzna, - dokonania wydatku ( przelewy, polecenia zapłaty, płatności kartą, wyciągi bankowe z konta szkoły) – faktyczna zapłata.
Kontrola wykorzystania dotacji oświatowych Kontrola pobrania dotacji (liczby uczniów) typowe źródła dokumentów do kontroli liczby uczniów: ● księga uczniów, ● dzieci poniżej 2,5 roku życia (pesel), ● umowy z uczniami i rodzicami (w przedszkolach), ● harmonogram zajęć, ● dokumentacja przebiegu nauczania: dzienniki zajęć, dzienniki praktyk, listy obecności podpisywane w szkołach dla dorosłych (uczniowie zapisani do kilku klas, na różne kierunki, w kilku szkołach prow. przez ten sam organ, ● wydane świadectwa, ● dokumenty finansowo-księgowe: ewidencja wpłat, liczba zamawianych posiłków, ew. wpłaty czesnego (KP, przelewy – nie muszą, ale mogą udostępnić),
Kontrola wykorzystania dotacji oświatowych Specyfika kontroli w szkołach dla dorosłych Typowe problemy: ● podwójne finansowanie tych samych uczniów, ● fikcyjni uczniowie: - brak wpisów do księgi uczniów, - brak wpisu ucznia do dziennika (listy obecności), - brak wpłat czesnego, - brak świadectw, - brak dokumentów egzaminów zewnętrznych, - lub ww. dokumenty są kompletne, ale ucznia brak, ● niespełnienie wymogu 50% frekwencji (lub 100% frekwencji w semestrze wykazanej dla 100% uczniów), ● nierzetelnie prowadzona dokumentacja przebiegu nauczania (brak bieżących wpisów do dzienników zajęć, listy obecności dostępne w sekretariacie bez ograniczeń),
Kontrola wykorzystania dotacji oświatowych Specyfika kontroli w szkołach dla dorosłych Typowe problemy dotyczą głównie szkół sieciowych. niższe rzeczywiste koszty prowadzenia szkół, niekontrolowalne przepływy środków z dotacji (wpływ dotacji na rachunek szkoły i transfer środków na rachunek organu – „proporcjonalne” rozliczanie), utrudnianie kontroli (opóźnianie dostarczenia dokumentów do kontroli, nieprzejrzyście prowadzona dokumentacja finansowa i przebiegu nauczania), przewlekłe postępowania odwoławcze, wysokie, niesprawdzalne koszty obsługi prawnej, przedkładanie w toku postępowania administracyjnego innych dokumentów niż w trakcie kontroli,
Kontrola wykorzystania dotacji oświatowych ułomna i mało skuteczna wobec poszerzonego katalogu możliwości przeznaczenia dotacji, długotrwałych procesów odwoławczych i niestabilnego orzecznictwa sądowego. Kontrola liczby uczniów skuteczna tylko gdy realizowana jest na bieżąco, w trakcie zajęć, przy dużym zaangażowaniu sił i środków jst.
Dziękuję Państwu za uwagę Anna Morow amorow@lublin.eu