HISTORIA PAPIERU

Papirus Egipcjanie osiągnęli taki poziom umiejętności pisania jak ludy Mezopotamii a być może nawet go przekroczyli. Mieli oni do dyspozycji papirus, który łatwo zrobić i łatwo na nim pisać, podobnie jak na dzisiejszym papierze. Materiał wyjściowy - cibora papirusowa (Cyperus papyrus) z rodziny turzycowatych - rośnie w tropikalnej Afryce i w rejonie Morza Śródziemnego przede wszystkim na błotach nad Nilem. Dolną część trójkątnej łodygi o grubości ręki i wysokości 4 - 5 m tnie się na cienkie, około 1,5 cm szerokie paski i układa obok siebie na desce. Drugą warstwę takich pasków układa się poprzecznie do pierwszych. Przez ubijanie i ściskanie powstaje arkusz. Wypływający przy tym sok zawierający skrobię wiąże całość. Następnie arkusz prasuje się i suszy. Przez sklejenie pojedynczych arkuszy powstaje zwój. Takie papirusy znaleziono między innymi w grobowcach faraonów egipskich. Najstarsze zwoje papirusowe sięgają połowy 4 tysiąclecia przed naszą erą. Papirus produkowali Egipcjanie i przypuszczalnie mieszkańcy Palestyny, Mezopotamii i Sycylii. Bez egipskiego papirusu byłby nie do pomyślenia kulturalny rozwój Greków i Rzymian, a tym samym całej Europy. Na papirusie pisano dzieła literackie, dokumenty urzędowe, podania, prywatne i urzędowe listy. Słowo papier wywodzi się z greckiego słowa papyros, które jest prawdopodobnie zapożyczeniem z egipskiego.

Pergamin Pergamin to alternatywa dla papirusu. Surowcem były skóry cielęce, owcze i kozie, które nacierano węglanem potasu lub wapnem, dokładnie oczyszczano i naciągano. Po wyschnięciu, wyskrobaniu i starannej obróbce zewnętrznej powierzchni można było je obustronnie zapisywać. Usunięcie starego zapisu możliwe było przy użyciu pumeksu. W ten sposób pergamin używano wielokrotnie. Był on trwalszy i elastyczniejszy od papirusu. Pisano na nim dzieła literackie i religijne. Najstarsze znaleziska z zapisanym pergaminem wywodzą się z 4 dynastii egipskiej (około 2700 lat p.n.e.). Od około 800 roku p.n.e. używano pergaminu w Mezopotamii. Nazwa pergamin pochodzi przypuszczalnie od miasta Pergamon w Azji Mniejszej. Mieszkańcy tego miasta ulepszyli pergamin, przez co wyparł on papirus. Do końca średniowiecza używano pergaminu i został on wyparty dopiero przez tańszy w produkcji papier. Dziś pergamin używany jest na oprawę drogocennych książek i sporadycznie na dokumenty.

Tapa Prosty w produkcji papirus miał swe odpowiedniki w większości prymitywnych kultur. Tapa to polinezyjski materiał zrobiony z kory różnych drzew przede wszystkim z rodziny morwowatych. Drzewa i krzewy dostarczały łyka, które zwilżone ubijano młotkami na twardym podłożu tak długo, aż powstał trzymający się razem, mniej lub bardziej cienki podobny do filcu materiał. Na wyspach Pacyfiku, w południowej i środkowej Ameryce, w Afryce i południowej Azji tapa służy do różnych celów - nie jest to w pierwszym rzędzie materiał do pisania, lecz używany jest też do malowania oraz na odzież.

Papier lany Papiernicy w Nepalu do robienia papieru najczęściej używają łyka roślin z rodziny wawrzynkowatych. Łyko moczono i po usunięciu zewnętrznej ciemnej części gotowano w ługu z popiołu drzewnego. Wygotowane łyko ubijano młotkiem aż włókna się rozluźnią. W drewnianym korycie przygotowuje się z tego rozcieńczoną zawiesinę. Jej porcję nalewa się do pływającej po wodzie formy, która składa się z drewnianej ramy i grubej tkaniny. Zawiesinę rozprowadza się rękoma równomiernie po całym sicie. Ostrożnie, uważając na poziome ustawienie formy, podnosi się ją do góry, by woda mogła odpłynąć. Tworzy się w ten sposób warstwa włókien - arkusz papieru. Dopiero po wysuszeniu na słońcu lub w pobliżu ognia gotowy arkusz można łatwo zdjąć z sita. Ta metoda ma jedną wadę - na każdy arkusz potrzebna jest osobna forma, która może być użyta dopiero po wyschnięciu arkusza.

Papier czerpany Przy papierze czerpanym mocno rozrzedzona zawiesina z włókien znajduje się w wielkiej kadzi. Łapie się ją sitem, na którym poprzez równomierne potrząsanie osadzają się włókna. Po okapaniu wody arkusz papieru wraz z ramką można odłożyć do suszenia. W późniejszej ulepszonej już metodzie wyjmuje się jeszcze mokry arkusz z sita, prasuje i w końcu suszy. Tym samym można przy tym sposobie natychmiast ponownie użyć sito. Zasadniczo ta technika wytwarzania papieru pozostała niezmieniona do dziś, chociaż mocno zmieniono metody przygotowania włókien, pozbywania się wody, prasowania i suszenia.

Papier – właściwości i jego gatunki

Papier to cienki, płaski materiał, wytwarzany poprzez sprasowanie bezładnie ułożonych i poplątanych włókien. Zwykle używane są włókna naturalne, głównie celulozowe, których źródłem jest pulpa drzewna, jednak najbardziej popularnym materiałem do produkcji papieru są włókna bawełny. Oprócz włókien w skład papieru wchodzą także substancje klejące, wypełniające i barwiące. Papier jest formowany w kształt wstęgi a później arkusza, który służy w naszym wypadku jako podłoże drukarskie. Posiada on strukturę włóknistą, utworzoną przez celulozę z drewna lub innych materiałów roślinnych, uzupełnioną o różne dodatki masowe i wypełniacze, których celem jest spowodowanie zmniejszenia przezroczystości i polepszenia niektórych cech drukowości . Substancje te wypełniają przerwy pomiędzy włóknami, wytwarzając jednocześnie gładszą powierzchnię. Innymi substancjami dodawanymi do produkowanego papieru są kleje masowe lub żywice, które powodują sklejanie lub zaklejanie włókien, co zwiększa wytrzymałość mechaniczną papieru oraz uodparnia go na przepuszczenie substancji ciekłych.

Właściwości papieru Powlekanie, stosowane między innymi w wypadku papieru popularnie nazywanego „kredą” jest dodatkowym procesem uszlachetniającym powodującym zwiększenie nieprzezroczystości papieru oraz zapobiegającym zmniejszeniu penetracji farby i wody do wnętrza arkusza drukarskiego. Kolejnym sposobem uszlachetniania stosowane między innymi przy papierach offsetowych „ reprint ” jest kalandrowanie to inaczej gładzenie, czyli przepuszczanie wstęgi papieru na szybko obracających się cylindrach, które nabłyszczają papier i wygładzają jego powierzchnię. Jeśli proces ten odbywa się wilgotną wstęgą papieru jest to satynowanie.

Podział papieru ze względu na klasy . Papiery charakteryzują się składem włóknistym, gramaturą, przeznaczeniem, rodzajem powierzchni i barwą. Zasadniczo rozróżnia się dwie grupy papierów: papiery bezdrzewne (nie zawierające ścieru drzewnego) i papiery drzewne (zawierające ścier drzewny. W zależności od składu włóknistego (rodzaju i zawartości podstawowych surowców) papiery dzieli się na 10 klas (pierwsza klasa odpowiada najwyższej jakości papieru, klasa dziesiąta - najniższej). Papier klasy I i II – charakteryzuje się najwyższą trwałością i mocą. Służy do produkcji banknotów i jest wykorzystywany przy sporządzaniu ważnych dokumentów. Papier klasy III - określa się jako bezdrzewny (100% celulozy) i zalicza się do papieru specjalnego. Przeznaczany jest do wieloletniego przechowywania lub ciągłego posługiwania się nim (np. na zeszyty szkolne). Papier klasy IV – ma trwałość i wytrzymałość zbliżoną do papieru III klasy. Przeznaczany jest na druki specjalne. Papier V i VI klasy – jest on dostatecznie dobry, charakteryzujący się dużą wytrzymałością i wieloletnią trwałością (np. do druku książek). Papier klasy VIII – jest przeznaczany wyłącznie do druku gazet .

Podział ze względu na gramaturę. Do materiałów papierniczych zaliczamy (podział ze względu na gramaturę czyli masę jednego metra kwadratowego wyrobu papierniczego wyrażonego w gramach): bibułka (do 25 g/m2), papier właściwy (25-160 g/m2), karton (160-315 g/m2), tektura (powyżej 315 g/m2),

Podział papieru ze względu na jego strukturę. Formaty papieru : bibuła: brystol ( Bristol ), karton, papier bezdrzewny, papier czerpany, papier kalibrowany, papier drzewny, papier kredowy, preszpan, tektura, 

Narzędzia do obróbki papieru Bogaty park maszynowy gwarantuje sprawną obróbkę po procesie druku oraz pozwala na wykonanie każdego rodzaju wykończenia.

Technika i formy papieroplastyki

Krojenie Gilotyna Perfecta 160 pracuje w oparciu o pliki CIP4, które generowane są w naświetlarni na etapie przygotowywania matryc. Załadowanie profilu CIP4 na gilotynę umożliwia automatyczne docinanie nawet najbardziej złożonych arkuszy drukarskich. Pozwala to na znaczną oszczędność czasu i pieniędzy.

Sztancowanie Czynność introligatorska polegająca na wykrawaniu z arkusza (lub stosu arkuszy) papieru, kartonu, tektury lub innego podobnego podłoża pożądanego kształtu którego nie można uzyskać za pomocą zwykłego krojenia na gilotynie. Maszyna firmy Yawa umożliwia wykrawanie najróżniejszych kształtów z użyciem wykrojników płaskich. Możemy sztancować do formatu B1 z prędkością 4000 arkuszy na godzinę. Maszyna sztancująca Heidelberg pozwala na sztancowanie do formatu B2+. Można na niej wykonywać również bigowanie, nacinanie papieru, folii samoprzylepnej lub perforowanie.

Falcowanie Jest to jedno- lub wielokrotne składanie arkusza papieru w celu osiągnięcia docelowego formatu i liczby stron składki. Na wyposażeniu introligatorni znajdują się dwie falcerki. Pozwalają one składać arkusze o różnej gramaturze i formacie (do formatu B1 włącznie).

Kaszerowanie Uszlachetnianie wyrobu papierniczego poprzez oklejanie cienkim papierem (niezadrukowanym lub zadrukowanym) papieru znacznie grubszego, kartonu, tektury falistej itp. w celach dekoracyjnych lub technologicznych. Automat do kaszerowania Reboard Astraline pozwala na zawijanie arkuszy do wymiaru 71 cm, z opcją zaginania rogów. Kaszerowanie tektury litej możliwe jest do wymiaru 700x1000 mm. Zastosowanie: wszelkiego typu segregatory, clipboardy, stojaki, teczki, główki kalendarzy, okładki książek, itd.

Z typowych prac introligatorskich wykonuje się także:  oprawy szyte i klejone wszelkich wydawnictw – linia do oprawy szytej - 6 stacji, maszyna zbiera, szyje drutem i kroi (trójnóż), wydajność 3000–5000 sztuk na godzinę.  klejenie punktowe opakowań, pudełek różnego typu i wielkości. Składarko-sklejarka Versor skleja pudełka jednopunktowo (liniowo) i trzypunktowo (krzyżowo).  spiralowanie – maszyna do spiralowania pozwala na łączenie bloków o grubości grzbietu do 12,7 mm . Możliwość założenia spirali 1/4, 5/16, 7/16, 9/16 cala oraz różnego rodzaju zawieszek, np. do kalendarza, do notesu, itd.  

Origami z wykorzystaniem poznanych technik

Origami Sztuka składania papieru, pochodząca z Chin, rozwinięta w Japonii i dlatego uważa się ją za tradycyjną sztukę japońską. W XX w. ostatecznie ustalono reguły orgiami: punktem wyjścia ma być kwadratowa kartka papieru, której nie wolno ciąć, kleić i dodatkowo ozdabiać i z której poprzez zginanie tworzone są przestrzenne figury.

Prace wykonane techniką origami .

Smok

Łabędź

Słoń

Lis

Żaba

Skorpion

Technika quilling

Quilling (ang. quill - tuleja, rurkować) Technika z rodzaju papieroplastyki, (zwana też papierowym filigranem) służąca do tworzenia ozdób z wąskich pasków papieru zwiniętych w kształt sprężyny spiralnej i odpowiednio uformowanych przez zagniecenie zewnętrznych warstw papieru. Przygotowane elementy najczęściej naklejane są na zdobioną powierzchnię tak, że powierzchnia paska papieru jest w stosunku do niej prostopadła. Rzadziej z elementów skleja się samodzielne kompozycje dekoracyjne. Technika wywodzi się prawdopodobnie z jubilerskiej techniki filigranu.

Niesamowita praca wykonana techniką quilling

Kwiaty wykonane techniką quilling

Balony wykonane techniką quilling

Unikalna kompozycja wykonana techniką quilling

Kwiaty wykonane techniką quilling

Motyl wykonany techniką quilling

Wiewiórka wykonana techniką quilling

Unikalny motyl wykonany techniką quilling

Kompozycja wykonana techniką quilling

Unikalny motyl wykonany techniką quilling

Kwiaty wykonane techniką quilling

Kosz z kwiatami wykonane techniką quilling

Technika Tea Bags

Technika tea bags - technika origami polegająca na składaniu małych kwadratów według wzoru, w zasadzie powinny być to kwadraty z papierowych torebek po herbatkach (Lipton, Pickwick, Vitax, Teekanne). Jest popularna od kilkunastu lat w Holandii, Niemczech oraz w Wielkiej Brytanii. Najbardziej znaną osobą w tej dziedzinie jest holenderka Tina van der Plas - autorka wielu publikacji.

Technika tea bags płaska

Tea Bags

TECHNIKA IRIS FORDING

Iris folding - technika ta pochodzi z Holandii polega na naklejaniu pasków papieru według spiralnego wzoru. W centrum wzoru jest oczko tzw. „iris”, które wyklejamy najczęściej holograficznym papierem. Iris można wykorzystać do robienia kartek, tematycznych obrazków, ozdabiania pudełek itp.

Przykładowe prace wykonane techniką Iris Fording

Kartka walętynkowa