Olsztyn, 7 czerwca 2016 r. Konsultacje społeczne projektu Planu przeciwdziałania skutkom suszy w regionach wodnych Łyny i Węgorapy, Świeżej oraz Jarft

Wyniki projektu Planu przeciwdziałania skutkom suszy w regionach wodnych Łyny i Węgorapy, Świeżej oraz Jarft 2

Katalog działań dla regionów wodnych Łyny i Węgorapy, Świeżej oraz Jarft Materiały wyjściowe: Opracowanie dla regionów wodnych RZGW w Warszawie Katalogów działań służących ograniczeniu skutków suszy na obszarach na suszę narażonych, WIND-HYDRO, 2014 Ochrona przed suszą w planowaniu gospodarowania wodami - Metodyka postępowania, KZGW, Warszawa 2013 Wyniki ankietyzacji gmin przeprowadzonej przez RZGW w Warszawie w lipcu 2015 r. Realizowane/projektowane działania zawarte w istniejących planach i programach z zakresu gospodarki wodnej (mała retencja, nawodnienia rolnicze). Działania zawarte w projektach aPGW wraz z aPWŚK dla obszarów dorzeczy Pregoły, Świeżej oraz Jarft 3

Katalog działań dla regionów wodnych Łyny i Węgorapy, Świeżej oraz Jarft Zawartość katalogu: działania akty prawne zawierające przepisy, które w sposób pośredni bądź bezpośredni warunkują realizację wskazanych działań organy odpowiedzialne za przygotowanie dyspozycji/aktu prawnego potencjalne źródła finansowania 4

Katalog działań dla regionów wodnych Łyny i Węgorapy, Świeżej oraz Jarft Organy odpowiedzialne: organy administracji rządowej i samorządowej (w tym organy wydające pozwolenia wodnoprawne) wojewódzkie zarządy melioracji i urządzeń wodnych, Dyrektor RZGW w Warszawie Lasy Państwowe, Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa, nadleśnictwa administratorzy cieków zarządcy dróg 5

Katalog działań dla regionów wodnych Łyny i Węgorapy, Świeżej oraz Jarft Źródła finansowania działań: Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej oraz Wojewódzkie Fundusze Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej Program Operacyjny Infrastruktura i Środowisko Program Rozwoju Obszarów Wiejskich Regionalne Programy Operacyjne 6

Katalog działań dla regionów wodnych Łyny i Węgorapy, Świeżej oraz Jarft Podział działań z uwagi na okres realizacji: bieżące (B) - możliwe do zastosowania w momencie wystąpienia suszy, krótkookresowe (K) - powinny być realizowane w danym cyklu planistycznym tj. do 6 lat, długookresowe (D) - mogą być realizowane w długiej perspektywie. 7

Katalog działań dla regionów wodnych Łyny i Węgorapy, Świeżej oraz Jarft Podział działań ze względu na zasięg: działania bieżące – wskazane do bieżącej realizacji, możliwe do zastosowania w momencie wystąpienia suszy działania ponadregionalne - działania ogólne, zaproponowane do stosowania na obszarze całego regionu wodnego; mają na celu planowanie oraz wdrażanie strategii na rzecz zmniejszenia zapotrzebowania na wodę działania przypisane gminom oraz jednolitym częściom wód powierzchniowych - adekwatne do występujących problemów i potrzeb w danym obszarze 8

Katalog działań dla regionów wodnych Łyny i Węgorapy, Świeżej oraz Jarft Działania bieżące Działania bieżące obejmują fazę reagowania na bieżące wystąpienie zagrożenia suszą oraz polegają na: ocenie zjawiska suszy, ograniczeniu negatywnych skutków suszy przy kryzysowym zarządzaniu zasobami wodnymi 9

Katalog działań dla regionów wodnych Łyny i Węgorapy, Świeżej oraz Jarft Działania bieżące: 10 Kod z kataloguNazwa działaniaPodmiot odpowiedzialny 1B Czasowe ograniczenia w korzystaniu z wód w zakresie poboru wody Dyrektor RZGW 2B Czasowe ograniczenia w korzystaniu z wód w zakresie wprowadzania ścieków do wód albo do ziemi Dyrektor RZGW 3B Zmiany sposobu gospodarowania wodą w zbiornikach retencyjnych Dyrektor RZGW 5B Stosowanie nawodnień rolniczych w czasie suszy rolniczej, w tym: przeprowadzenie oceny potrzeb nawodnień upraw polowych, sadowniczych i roślin przemysłowych podmioty wydające pozwolenia wodnoprawne (na wniosek zainteresowanej strony)

Katalog działań dla regionów wodnych Łyny i Węgorapy, Świeżej oraz Jarft Działania bieżące: 11 Kod z katalogu Nazwa działaniaPodmiot odpowiedzialny 36B Czasowe ograniczenie wstępu na tereny leśne nadleśniczy 37B Czasowy zakaz wykorzystywania wody z sieci wodociągowej do celów innych niż socjalno-bytowe – w tym działania z aPWŚK wójt, burmistrz, prezydent miasta 43B Koordynowanie działań związanych z ochroną przed suszą w regionie wodnym RZGW 44B Przesunięcie terminu realizacji prac utrzymaniowych polegających na wykoszeniu roślinności występującej w korycie rzeki RZGW, WZMIUW 46B Koordynowanie działań związanych z ochroną przed suszą w województwie Wojewoda

Katalog działań dla regionów wodnych Łyny i Węgorapy, Świeżej oraz Jarft Działania ponadregionalne Działania ponadregionalne - ukierunkowane na zaplanowanie i wdrożenie strategii zmierzających do: zmniejszenia zapotrzebowania na wodę, ograniczenia negatywnych skutków suszy, opracowania aktów prawnych oraz zasad finasowania, jak również sposobów gromadzenia danych o zasięgu i wielkości szkód spowodowanych suszą, prowadzenie monitoringu, prognozowania i ostrzegania przed zjawiskiem suszy, opracowania taryfikatora cen wody w okresie występowania suszy, opracowania planu awaryjnego lub alternatywnego zaopatrzenia ludności w wodę. 12

Katalog działań dla regionów wodnych Łyny i Węgorapy, Świeżej oraz Jarft Działania o charakterze ponadregionalnym: 13 Typ działa nia Kod z katalogu Nazwa działaniaPodmiot odpowiedzialny Krótkookresowe 4K Przygotowanie procedury wprowadzenia stanu klęski suszy w celu ograniczenia jej skutków Dyrektor RZGW 7K Opracowanie taryfikatora cen wody w okresie występowania suszy samorządy gminne 10K Opracowanie oraz wdrożenie planu awaryjnego/alternatywnego sposobu zaopatrywania ludności w wodę (awaryjne źródła zasilania, tymczasowe rurociągi, beczkowozy itp.) samorządy gminne 39K Analiza możliwości zwiększenia retencji na terenach leśnych, rolniczych i zurbanizowanych na obszarze ZP… w ramach utrzymania oraz zwiększenia istniejącej zdolności retencyjnej w Regionie Wodnym ……… RZGW w Warszawie (w zależności od zakresu analizy - przy udziale: PGL Lasy Państwowe, administracja samorządowa)

Katalog działań dla regionów wodnych Łyny i Węgorapy, Świeżej oraz Jarft Działania o charakterze ponadregionalnym: 7K 7K Opracowanie taryfikatora cen wody w okresie występowania suszy realizacja wymogu RDW pokrywania kosztów wszystkich usług wodnych – przez użytkowników wód uzależnienie ceny wody od jej dostępności i od przebiegu i głębokości suszy ograniczenia proporcjonalnie do ilości zużycia, priorytet korzystania dla celów komunalnych, produkcji farmaceutyków czy żywności. 14

Katalog działań dla regionów wodnych Łyny i Węgorapy, Świeżej oraz Jarft Działania o charakterze ponadregionalnym: 10K 10K Opracowanie oraz wdrożenie planu awaryjnego/alternatywnego sposobu zaopatrywania ludności w wodę (awaryjne źródła zasilania, tymczasowe rurociągi, beczkowozy itp.) możliwość redukcji kosztów dostarczenia wody w przypadku wystąpienia suszy zapewnienie ciągłości dostaw wody budowa nowych ujęć/rurociągów, zakup wody, dowóz beczkowozami 15

Katalog działań dla regionów wodnych Łyny i Węgorapy, Świeżej oraz Jarft Działania o charakterze ponadregionalnym: 16 Typ działania Kod z katalogu Nazwa działania Podmiot odpowiedzialny Długookresowe 24D Prowadzenie systemów monitoringu, prognozowania i ostrzegania przed zjawiskiem suszy IMGW-PIB, IUNG, PIG, DGLP, RZGW 25D Wypracowanie jednolitych zasad gromadzenia danych i informacji o zasięgu i wielkości szkód spowodowanych suszą - w tym działania z aPWŚK IMiGW-PIB, IUNG, PIG, RZGW 26D Edukacja i zwiększanie świadomości społeczeństwa administracja rządowa, administracja samorządowa 27D Opracowywanie aktów prawnych, krajowych i lokalnych, umożliwiających stosowanie działań ograniczających skutki suszy - w tym działania z aPWŚK -

Katalog działań dla regionów wodnych Łyny i Węgorapy, Świeżej oraz Jarft Działania o charakterze ponadregionalnym: 17 Typ działania Kod z katalogu Nazwa działania Podmiot odpowiedzialny Długookresowe 28D Opracowanie zasad finansowania wspomagających ekonomicznie programy wdrażające działania z zakresu ograniczania skutków suszy i racjonalizacji zużycia wody - 30D Ponowne wykorzystanie wód, w tym wód po oczyszczeniu ścieków oraz wód opadowych wszyscy użytkownicy wód 34D Uwzględnienie w miejscowych planach zagospodarowania przestrzennego wymagań związanych z ograniczeniem skutków suszy wójt, burmistrz, prezydent miasta 45D Monitorowanie postępów we wdrażaniu działań wynikających z Planu przeciwdziałania skutkom suszy dla potrzeb aktualizacji PPSS RZGW

Katalog działań dla regionów wodnych Łyny i Węgorapy, Świeżej oraz Jarft Działania przypisane gminom oraz JCWP: 18 Typ działania Kod z katalogu Nazwa działaniaPodmiot odpowiedzialny Krótkookresowe 8K Weryfikacja pozwoleń wodnoprawnych na pobór wód - w tym działania z aPWŚK podmioty wydające pozwolenia wodnoprawne 9K Zmiana reguł sterowania urządzeniami wodnymi retencjonującymi wodę w sposób umożliwiający wykorzystanie wody do nawodnień właściciele lub zarządcy urządzeń wodnych 12K Budowa ujęć wód podziemnych dla nawadniania użytków rolnych - 38K Inwentaryzacja ujęć wód podziemnych wykorzystywanych do nawodnień rolniczych (dot. studni wykonanych w ramach zwykłego korzystania z wód), kontrola poboru wody z tych ujęć (działanie wskazane dla JCWPd) - działanie z aPWŚK prezydent miasta/starosta

Katalog działań dla regionów wodnych Łyny i Węgorapy, Świeżej oraz Jarft Działania przypisane gminom oraz JCWP: 19 Typ działania Kod z katalogu Nazwa działaniaPodmiot odpowiedzialny Krótkookresowe 40K Analiza możliwości odtworzenia retencji dolinowej rzeki… administrator cieku 41K Analiza stanu technicznego istniejących systemów melioracji na obszarze ONNP … w Zlewni Planistycznej … administrator urządzenia melioracyjnego 47K Opracowanie i wdrożenie rozwiązań hydrotechnicznych zabezpieczających elektrownie systemowe przed brakiem dostępności zasobów wodnych w przypadku niżówek Właściciel/użytkownik elektrowni systemowej

Katalog działań dla regionów wodnych Łyny i Węgorapy, Świeżej oraz Jarft Działania przypisane gminom oraz JCWP: 20 Typ działania Kod z katalogu Nazwa działaniaPodmiot odpowiedzialny Długookresowe 13D Odbudowa/przebudowa systemów melioracyjnych z odwadniających na nawadniająco-odwadniające i budowa systemów melioracyjnych (nawadniająco-odwadniających) WZMiUW, właściciele gruntów, spółki wodne 14DBudowa obiektów tzw. dużej retencjiWZMiUW, Dyrektor RZGW 15D Budowa obiektów małej retencji (na podstawie programów małej retencji) – w tym działania z aPWŚK samorządy wojewódzkie, nadleśnictwa

Katalog działań dla regionów wodnych Łyny i Węgorapy, Świeżej oraz Jarft Działania przypisane gminom oraz JCWP: 21 Typ działania Kod z katalogu Nazwa działaniaPodmiot odpowiedzialny Długookresowe 16DZwiększanie retencji leśnej Lasy Państwowe, samorządy, właściciele terenu 17D Budowa i rozbudowa systemów sieci wodociągowej oraz usprawnienie istniejących systemów wodociągowych zakłady wodociągowe, samorządy gminne 18D Zwiększanie retencji na obszarach rolniczych ARiMR, właściciele gospodarstw rolnych 19D Propagowanie zmiany struktury upraw rolniczych na gatunki i odmiany roślin uprawnych bardziej odpornych na suszę rolniczą oraz odpowiednie nawożenie gleb ARiMR, wojewódzkie ośrodki doradztwa rolniczego (w zakresie doradztwa)

Katalog działań dla regionów wodnych Łyny i Węgorapy, Świeżej oraz Jarft Działania przypisane gminom oraz JCWP: 22 Typ działania Kod z katalogu Nazwa działaniaPodmiot odpowiedzialny Długookresowe 20D Zwiększenie retencji obszarów zurbanizowanych administracja samorządowa 21D Racjonalizacja wykorzystania zasobów wodnych w przemyśle, w tym wprowadzenie rozwiązań związanych z wprowadzaniem zamkniętych obiegów wody i wodooszczędnych technologii produkcji organ wydający pozwolenie wodnoprawne 22D Renaturyzacja koryt cieków i ich brzegów, przywracanie naturalnych meandrów oraz funkcji retencyjnych cieków - w tym działania z aPWŚK administrator (właściciel) cieku, samorządy 23D Odtwarzanie starorzeczy i obszarów bagiennych administrator (właściciel) cieku, administracja samorządowa, administracja rządowa

Katalog działań dla regionów wodnych Łyny i Węgorapy, Świeżej oraz Jarft Działania przypisane gminom oraz JCWP: 23 Typ działania Kod z katalogu Nazwa działaniaPodmiot odpowiedzialny Długookresowe 31D Prowadzenie uprawowych zabiegów agrotechnicznych w sposób zapobiegający przesuszaniu gleby właściciele gospodarstw rolnych 32DTworzenie zadrzewień przydrożnych wójt, burmistrz, prezydent miasta, zarządca drogi 33D Tworzenie i ochrona roślinnych pasów ochronnych właściciele gospodarstw rolnych 35D Budowa nowych urządzeń wodnych (innych niż zbiorniki retencyjne) i odbudowa/przebudowa istniejących urządzeń wodnych RZGW, WZMIUW

Katalog działań dla regionów wodnych Łyny i Węgorapy, Świeżej oraz Jarft Działania realizowane w ramach Planu utrzymania wód: 29K - Konserwacja istniejących urządzeń wodnych (krótkookresowe) Działania przypisane obszarom chronionym: 42D - Realizacja działań zawartych w Planach Zadań Ochronnych oraz Planach Ochrony (długookresowe) 24

Program działań przeciwdziałający wystąpieniu skutków suszy w regionach wodnych Łyny i Węgorapy, Świeżej oraz Jarft Podstawa doboru działań - poziom narażenia na skutki suszy: gminy narażone na występowanie skutków suszy w stopniu niskim, gminy narażone na występowanie skutków suszy w stopniu umiarkowanym, gminy narażone na występowanie skutków suszy w stopniu wysokim, gminy narażone na występowanie skutków suszy w stopniu najwyższym. 25

Program działań przeciwdziałający wystąpieniu skutków suszy w regionach wodnych Łyny i Węgorapy, Świeżej oraz Jarft Podstawa doboru działań – pozostałe aspekty: specyfika obszarów, w szczególności rodzaj występującej suszy, hierarchizacja obszarów narażonych na skutki występowania suszy, grupy użytkowników wód, dla których susza stanowi największą przeszkodę w prowadzeniu działalności, obszary i ekosystemy od wód zależne, wstępna ocena możliwości powiększenia dyspozycyjnych zasobów wodnych, wskazania wynikające z ankietyzacji gmin przeprowadzonej przez RZGW w Warszawie w lipcu 2015 r. 26

Program działań przeciwdziałający wystąpieniu skutków suszy w regionach wodnych Łyny i Węgorapy, Świeżej oraz Jarft Zawartość programu: nazwa działania kod działania w katalogu działań, kod teryt gminy, nazwa gminy, nazwa powiatu, JCW zlokalizowane na obszarze gminy. 27

Rozmieszczenie działań w regionach wodnych Łyny i Węgorapy, Świeżej oraz Jarft – działania dla gmin/JCW 28

Rozmieszczenie działań w regionach wodnych Łyny i Węgorapy, Świeżej oraz Jarft 29 Gminy narażone na wystąpienie skutków susz - I i/lub II poziom lub brak narażenia: brak działań

13D – Odbudowa/przebudowa systemów melioracyjnych z odwadniających na nawadniająco-odwadniające i budowa systemów melioracyjnych (nawadniająco-odwadniających) 30 Gminy narażone na wystąpienie skutków suszy rolniczej - poziom III lub IV: systemy melioracyjne wymagające przebudowy/odbudowy (gminy z systemami o pow. powyżej 3 ha) lub budowa nowych (informacja na podstawie ankietyzacji)

13D – Odbudowa/przebudowa systemów melioracyjnych z odwadniających na nawadniająco-odwadniające i budowa systemów melioracyjnych (nawadniająco-odwadniających) 31

13D – Odbudowa/przebudowa systemów melioracyjnych z odwadniających na nawadniająco-odwadniające i budowa systemów melioracyjnych (nawadniająco-odwadniających) 32

14D – Budowa obiektów tzw. dużej retencji 15D – Budowa obiektów małej retencji 35D – Budowa nowych urządzeń wodnych (innych niż zbiorniki retencyjne) 33 Gminy narażone na wystąpienie skutków suszy rolniczej/hydrologicznej/hydrogeologicznej - poziom III lub IV: inwestycje z dokumentów planistycznych

14D – Budowa obiektów tzw. dużej retencji 34

15D – Budowa obiektów małej retencji 35

35D – Budowa nowych urządzeń wodnych (innych niż zbiorniki retencyjne) 36

16D – Zwiększanie retencji leśnej 37 Gminy narażone na wystąpienie skutków suszy rolniczej/hydrologicznej - poziom III lub IV: obszary leśne o powierzchni powyżej 20 ha lub wskazano tego typu działanie w ankiecie

16D – Zwiększanie retencji leśnej 38

16D – Zwiększanie retencji leśnej 39

18D – Zwiększanie retencji na obszarach rolniczych 40 Gminy narażone na wystąpienie skutków suszy rolniczej - poziom III lub IV tereny użytkowane rolniczo

18D – Zwiększanie retencji na obszarach rolniczych 41

18D – Zwiększanie retencji na obszarach rolniczych 42

20D – Zwiększenie retencji obszarów zurbanizowanych 43 Gminy narażone na wystąpienie skutków suszy hydrologicznej/ hydrogeologicznej - poziom II, III lub IV: obszary zurbanizowane

20D – Zwiększenie retencji obszarów zurbanizowanych 44

20D – Zwiększenie retencji obszarów zurbanizowanych 45

22D – Renaturyzacja koryt cieków i ich brzegów, przywracanie naturalnych meandrów oraz funkcji retencyjnych cieków 23D – Odtwarzanie starorzeczy i terenów bagiennych 46 Gminy narażone na wystąpienie skutków suszy rolniczej/hydrologicznej - poziom III lub IV Działania z dokumentów planistycznych – aPGW, aPWŚK

22D – Renaturyzacja koryt cieków i ich brzegów, przywracanie naturalnych meandrów oraz funkcji retencyjnych cieków 23D – Odtwarzanie starorzeczy i terenów bagiennych 47

22D – Renaturyzacja koryt cieków i ich brzegów, przywracanie naturalnych meandrów oraz funkcji retencyjnych cieków 23D – Odtwarzanie starorzeczy i terenów bagiennych 48

Analiza kosztów i korzyści 49 Dla każdego działania: Wariant 0 Wariant 0 – koszty bez podjęcia działania Wariant 1 Wariant 1 – koszty ponoszone w przypadku wdrożenia

Analiza kosztów i korzyści 50 Jednostkowy wskaźnik utraconych korzyści = dochód brutto (w zł) / zużycie wody (w m3) x wskaźnik produktywności Szacunkowy koszt utraconych korzyści: dla rolnictwa - 1,58 zł/m 3 dla przetwórstwa przemysłowego – 13,51 zł/m 3 Rzeczywisty rachunek kosztów i korzyści: Koszty – indywidualne kosztorysy na etapie projektowania Korzyści – rachunek ex-post

13D – Odbudowa/przebudowa systemów melioracyjnych z odwadniających na nawadniająco-odwadniające i budowa systemów melioracyjnych (nawadniająco-odwadniających) 51 Analiza kosztów i korzyści Wariant 0 – niepodjęcie działania: Straty w produkcji rolniczej – 1,58 zł za m 3 deficytu wody Wariant 1 – realizacja działania: Powierzchnia systemów melioracyjnych do przebudowy – 22 mln ha Koszt – max 100 tys. PLN/ha koszt wzrostu potencjalnej retencji glebowej - 98 zł/m 3

52 Wskaźniki służące ocenie zjawiska suszy w regionach wodnych Łyny i Węgorapy, Świeżej oraz Jarft gdzie:  stan ostrzegawczy - wstępne stadium rozwijania się suszy,  stan alarmowy - duża podatność wystąpienia zjawiska suszy,  stan klęski - wystąpienie skutków suszy, stan wprowadzający do stanu klęski żywiołowej. I – stan ostrzegawczy II – stan alarmowy III – stan klęski Wskaźniki dla suszy: atmosferycznej rolniczej (glebowej) hydrologicznej hydrogeologicznej

53 Wskaźnik suszy efektywnej EDI (Effective Drought Index) służy do: ‒oceny narażenia na skutki suszy w dobowej skali czasu ‒ilościowej oceny deficytu opadów. Wskaźniki indykatywne suszy meteorologicznej Wskaźnik standaryzowanego opadu SPI (Standardized Precipitation Index) ‒opiera się wyłącznie na danych dotyczących sum opadów atmosferycznych ‒może być obliczany dla różnej skali czasowej (od 1 do 36 miesięcy). ‒może służyć do monitorowania zarówno klimatu wilgotnego, jak i suchego.

54 Zintegrowany Wskaźnik Suszy CDI (Combined Drought Indicator) - kombinacja wskaźników opadów, wilgotności gleby i pochłanianej energii fotosyntetycznie czynnej. Koncepcja wskaźnika CDI zakłada, iż brak opadów prowadzi do deficytu wilgotności gleby, który powoduje zmniejszenie produkcji roślinnej. Taka relacja umożliwia zapewnienie systemu wczesnego ostrzegania o suszy rolniczej. System klasyfikacji składa się z trzech poziomów ostrzegawczych w relacji przyczynowo-skutkowej. Wskaźniki indykatywne do monitorowania suszy rolniczej

55. Wskaźniki indykatywne do monitorowania suszy hydrologicznej Metoda przepływu granicznego ThLM (Yevjevich's ThLM - Threshold Level Method) Bazuje na wynikach pomiarów hydrometrycznych dla umownych wartości granicznych przepływu Q 0, poniżej którego notuje się wystąpienie tzw. niżówek.

56 Wskaźniki indykatywne do monitorowania suszy hydrogeologicznej Wskaźnik zagrożenia niżówką hydrogeologiczną kn - zwany również wskaźnikiem zagrożenia suszą gruntową. Określany jako odniesienie bieżącego średniego poziomu położenia zwierciadła wody podziemnej (AG) do średniego niskiego z wielolecia (SNG) oraz do stanu niskiego ostrzegawczego (SNO).

Możliwości powiększenia dyspozycyjnych zasobów wodnych 57 Analiza danych dotyczących: Obecnej retencji w regionie wodnym Planowanej retencji w regionie wodnym Analizowane dokumenty/materiały: aktualizacja Planów gospodarowania wodami na obszarze dorzecza Pregoły, Świeżej i Niemna (aPGW) Plany Zarządzania Ryzykiem Powodziowym w regionie wodnym Łyny i Węgorapy, Świeżej i Jarft (PZRP) ankietyzacja w urzędach gmin

Możliwości powiększenia dyspozycyjnych zasobów wodnych 58 Region wodny Łyny i Węgorapy Liczba zbiorników istniejących:34 Sumaryczna pojemność: tys. m 3 Liczba zbiorników planowanych:5 Sumaryczna pojemność:6 362 tys. m 3 Regiony wodne Świeżej i Jarft Obliczenia szacunkowe

Możliwości powiększenia dyspozycyjnych zasobów wodnych 59 Główne wskaźniki: wskaźnik sztucznej retencji wskaźnik sztucznej retencji - stosunek pojemności sztucznych, wielozadaniowych zbiorników wodnych do sumy średniego rocznego odpływu, jednostkowy deficyt retencji jednostkowy deficyt retencji [tys. m 3 /km 2 ] - objętość deficytu, jaka pozostaje niezaspokojona, pomimo budowy nowych zbiorników wodnych objętość deficytu retencji objętość deficytu retencji [tys. m 3 ] – pojemność o jaką należy zwiększyć zasoby dyspozycyjne, aby podnieść odporność zlewni na głęboką niżówkę

Możliwości powiększenia dyspozycyjnych zasobów wodnych 60 Region wodny Łyny i Węgorapy wskaźnikZlewnia ŁynyZlewnie dopływów Pregoły (z wyłączeniem zlewni Łyny) wskaźnik sztucznej retencji dotychczasowy [%] 444,0249,43 wskaźnik sztucznej retencji oczekiwany [%] 444,5149,43 jednostkowy deficyt retencji [tys. m 3 /km 2 ] -48,06-50,06 objętość deficytu retencji [tys. m 3 ]

Możliwości powiększenia dyspozycyjnych zasobów wodnych 61 Regiony wodne Świeżej oraz Jarft 160 mln m 3 wskaźnik niedoboru dynamicznych zasobów wodnych niżówki ekstremalnej:160 mln m 3 292,6 mln m 3 potrzeby zasobów dyspozycyjnych:292,6 mln m 3

Możliwości powiększenia dyspozycyjnych zasobów wodnych 62 Wnioski możliwe i celowe jest zwiększanie dyspozycyjnych zasobów wodnych w regionach wodnych Łyny i Węgorapy, Świeżej oraz Jarft powiększanie aktualnych dyspozycyjnych zasobów wodnych jest celowe z uwagi na prognozowane wydłużanie i pogłębianie się okresów suszy atmosferycznej, glebowej, a w konsekwencji hydrologicznej

naturalne sposoby retencjonowania wód - zwiększanie lesistości, odtwarzanie terenów wodno-błotnych, przywracanie naturalnego charakteru cieków, sztuczne sposoby zwiększania retencji - budowy zbiorników retencyjnych wraz z budowlami hydrotechnicznymi oraz wszelkie projekty zwiększenia zielonej oraz niebieskiej infrastruktury na obszarach zurbanizowanych. 63 Wskazania w zakresie ograniczania skutków suszy

działania związane z ochroną przyrody i renaturyzacją rzek działania na obszarach zurbanizowanych dobre praktyki w rolnictwie 64 Wskazania w zakresie ograniczania skutków suszy

Dziękujemy za uwagę 65