Begina Sławińska V rok, Filozofia, Uniwersytet Szczeciński Czy zabijanie niewalczacych jest moralnie dopuszczalne?

2 Wojna i niewinnosc I. Poglądy Elizabeth Anscombe i Paula Ramsey’a Poglądy George’a Mavrodesa Rozróżnienie na walczących (winnych) i niewalczących (niewinnych); Przeciw temu rozróżnieniu; Zarzut: Zarzut: użycie słów „niewalczący” i „niewinny” jako zamienników; słowo „niewinność” nie posiada żadnej treści moralnej; Argument: niewalczący niewinnym?   entuzjastyczne pochwalanie wojny przez niewalczących / niechęć do wojny lub przymus ze strony walczącego (poborowego)  Bronią Tezy o nietykalności: niewalczący - niewinny jest nietykalny -Podstawą jej jest Zasada Kary: człowieka wolno karać wyłącznie za jego własne czyny. Podstawa ta nie ustanawia zakazu umyślnego zabijania niewalczących; Zakaz ten jest naturalny i niezależny od konwencji; Zakaz ten można ustanowić tylko na mocy konwencji – jeżeli on istnieje to jest przygodny i uwarunkowany (Wychodząc od przedstawienia poniższych poglądów Fullinwider przedstawia swoje od II rozdziału.)

3 Wojna i niewinnosc II. Przykład 1: Jones, Smith, żona Smitha i gangsterzy. Z punktu widzenia obrony własnej: a/ Jones zabijając Smitha jest usprawiedliwiony moralnie; Smith bezpośrednio zagroził Jonesowi  zabicie Smitha było koniecznością. b/ /+/ dodatnie tła: Smith strzelał – powód: żona i gangsterzy  Jones miał prawo do obrony – zabicie usprawiedliwione; c/ /+/ dodanie tła: osoby trzecie pośrednio uczestniczą w strzelaninie  zabicie ich nie byłoby już usprawiedliwione Okoliczności /+/ nieistotne moralnie. /+/ Żona i gangsterzy  nietykalni;  niewinni Smith  chciał zabić /+/ a został zabity  winny Jones  zabił w obronie własnej /możliwie także pośredników/

4 II. /+/ Żona i gangsterzy  winni - tykalni Jones  zabił w obronie własnej /możliwie także pośredników/ c.d. Przykład 1: Jones, Smith, żona Smitha i gangsterzy. Z punktu widzenia kary /osoby winne powinny ponieść karę/: Okoliczności /+/ istotne moralnie: osoby trzecie powodują chęć zabicia Jonesa oraz pośrednio uczestniczą w strzelaninie  zabicie ich byłoby już może usprawiedliwione. Smith  chciał zabić /+/ a został zabity;  winny Pojęciami: „winny” i „niewinny” posługując się punktem widzenia kary, powiemy, że: Żona i gangsterzy są równie winni jak Smith; Gangsterzy może wręcz bardziej winni niż Smith. Natomiast z punktu widzenia obrony własnej: winny (wolno było go zabić); Tylko Smith jest winny (wolno było go zabić); niewinni (nie wolno było ich zabić). Żona i gangsterzy są niewinni (nie wolno było ich zabić).

5 Wojna i niewinnosc III. Siły zbrojne państwa B Siły zbrojne państwa A  bezpośrednie zagrożenie;  wolno zabić. Argument na rzecz moralnego zakazu zabijania niewalczących: Państwo może być usprawiedliwione zabijając w obronie własnej  Wolno zabijać tych, którzy bezpośrednio stwarzają zagrożenie /+/ Ludność cywilna A /+/ Ludność cywilna A  Popiera wojnę i w niej uczestniczy;  moralnie nietykalna;  niewinna Do czego wolno się posunąć, kiedy powołujemy się na obronę własną?  Możemy tylko zabijać siły zbrojne bezpośrednio zagrażające.  Nie możemy umyślnie zabijać niewalczących (cywilów – niewinnych); Zabijanie ich byłoby nieusprawiedliwione moralnie.

6 IV. Elizabeth Anscombe i Paul Ramsey vs Fullinwider George Mavrodes vs Fullinvider R. K. Fullinwider: jest za rozróżnieniem na walczących (winnych) i niewalczących (niewinnych);   Poborowy jest winny (wolno go zabić), a niewalczący zwolennik wojny jest niewinny (nie wolno go zabić).  Broni tezy o nietykalności: Niewalczący nietykalny; walczący usprawiedliwienie tykalny - Podstawą jej jest Zasada Obrony Własnej, a nie jak u Anscombe i Ramsey’a Zasada Kary Zasada Kary tego nie usprawiedliwia umyślenego zabijania niewalczących. Zasada Obrony Własnej usprawiedliwia. ALE  Na mocy osłabionej tezy o nietykalności (Zasada Kary + Zasada Obrony Własnej); (przy założeniu konwencjonalizmu) można by usprawiedliwić zabijanie niewalczących, którzy byliby moralnie winni. Lecz nic nie usprawiedliwiłoby zabijanie niewalczcących niewinnych. NIETYKALNOŚĆ: MORALNIE NIEWINNYMCH NIEWALCZĄCYCH (obowiązek naturalny) Zakaz ten jest naturalny i niezależny od konwencji;  Zabijanie na wojnie Mavrodes ocenił z perspektywy Zasady Kary, na której gruncie nie można wyjaśnić zakazu zabijania niewalczących – dlatego przyjął konwencjonalizm

7 Czy zabijanie niewalczacych jest moralnie dopuszczalne? Na mocy oslabionej tezy o nietykalnosci Zasada Kary + Zasada Obrony Własnejprzy założeniu konwencjonalizmu (Zasada Kary + Zasada Obrony Własnej); (przy założeniu konwencjonalizmu) mozna by usprawiedliwic mozna by usprawiedliwic zabijanie niewalczacych, ktorzy byliby moralnie winni. Lecz nic nie usprawiedliwiloby zabijanie niewalczcacych niewinnych (niezależne od konwencji).

8 Begina Sławińska Na podstawie: George R. Fullinwider, Wojna i niewinność, [w:] T. Żuradzki, T. Kamiński, Etyka wojny. Antologia tekstów. Warszawa PWN 2009, s