Projekt systemowy współfinansowany przez Unię Europejską ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki , Priorytet IX, Działanie 9.4. Wysoko wykwalifikowane kadry systemu oświaty

Śmieci – nie zasypujmy nimi ZIEMI „Jak skutecznie i atrakcyjnie kształcić proekologiczne postawy i zachowania od najmłodszych lat” Opracowała Irena Olszewska-Żywno

Odpady, odpadki, śmieci, nieczystości.... Uboczne produkty działalności człowieka, nieprzydatne w miejscu i czasie, w którym powstały, szkodliwe lub uciążliwe dla środowiska. Encyklopedia Gazety Wyborczej, tom 12, r.

Odpady Odpady, są to zbędne materiały, których już nie potrzebujemy. Powstają wszędzie tam, gdzie przebywa i prowadzi swoją działalność człowiek. Wielkość i charakter wytwarzanych odpadów zależą od jakości i dostępności surowców, technologii produkcji, postępu technicznego, poziomu życia ludności, konsumpcji dóbr materialnych i etyki ekologicznej. Encyklopedia Gazety Wyborczej, tom 12, r.

Odpady, c.d. Każdy nie zagospodarowany i nie mający określonego przeznaczenia produkt (surowiec, materiał, produkt finalny) nabywa właściwości odpadu. Każdy odpad staje się surowcem lub materiałem z chwilą jego zagospodarowania. Encyklopedia Gazety Wyborczej, tom 12, r.

Co wiemy o odpadach? Ze względu na konsystencję powstających odpadów dzielimy je na:  stałe  półpłynne  płynne Wielka Księga Pytań i odpowiedzi- na ratunek Ziemi

Co wiemy o odpadach? c.d. Ze względu na źródło powstawania dzielimy odpady na dwie grupy:  odpady komunalne (popularnie nazywane śmieciami) powstające w gospodarstwach domowych, zakładach użyteczności publicznej, biurach, na ulicach – opadłe liście, zmiotki uliczne, zawartość śmietniczek publicznych  odpady przemysłowe – powstające w toku działalności produkcyjnej: złom, pyły, szlamy, osady, itp. Wielka Księga Pytań i odpowiedzi- na ratunek Ziemi

Co wiemy o odpadach? c.d.  odpady niebezpieczne – można znaleźć zarówno wśród odpadów komunalnych jak i przemysłowych. Są to odpady zawierające substancje niebezpieczne takie jak: rtęć czy metale ciężkie (zużyte akumulatory, baterie, przeterminowane leki. Odpady różnią się w zależności od tego czy powstają w miastach czy w niewielkich ośrodkach gminnych lub na wsiach. Wielka Księga Pytań i odpowiedzi- na ratunek Ziemi

Teren wiejski, teren małych miast Przeważają odpady komunalne. Mają w swym składzie mniej od odpadów miejskich makulatury ( jako materiał opałowy) odpadów organicznych (skarmianie inwentarza, kompostowanie). Encyklopedia Gazety Wyborczej, tom 15

Teren miejski Wytwarzane są odpady przemysłowe i komunalne w proporcji zależnej od uprzemysłowienia miasta. Odpady przemysłowe są głównie wynikiem działania przemysłu rolno – spożywczego. Odpady miejskie to w dużej ilości: - szkło - tworzywa sztuczne - substancje organiczne - różnorodne odpady przemysłowe. Encyklopedia Gazety Wyborczej, tom 15

Zbiórka surowców wtórnych Selektywna zbiórka odpadów, zawracanie - to określenia polskie, zastępujące angielskie słowo recykling odpady - segregacja - surowce wtórne - produkty Recykling - to ponowne przetwarzanie odpadów Na podstawie tekstu ustawy o odpadach(DZ.U.2001 ), E.Tyralska-Wojtycza (2003), Śmieci mniej-Ziemi lżej. Regionalny Ośrodek Edukacji Ekologicznej w Krakowie

RECYKLING Wykorzystywanie odpadów jako materiału wyjściowego (jako surowca wtórnego) w procesach przemysłowych lub szeroko pojęte przyrodniczych oraz ich zagospodarowanie. Recykling ma duże znaczenie dla ochrony środowiska i jest coraz szerzej stosowany. Konieczne jest maksymalne wykorzystanie selektywnie gromadzonych odpadów w miejscach ich powstawania. Encyklopedia Gazety Wyborczej, tom 15, r.

Recykling - wg definicji prawnej zawartej w ustawie o odpadach (Dz.U Nr 62, poz. 628) „ jest to taki odzysk, który polega na powtórnym przetwarzaniu substancji lub materiałów zawartych w odpadach w procesie produkcyjnym w celu uzyskania substancji lub materiału o przeznaczeniu pierwotnym lub o innym przeznaczeniu, w tym też recykling organiczny, z wyjątkiem odzysku energii.”

Recykling organiczny – wg Ustawy o odpadach c.d. „obróbka tlenowa, w tym kompostowanie lub beztlenowa odpadów, które ulegają rozkładowi biologicznemu w kontrolowanych warunkach przy wykorzystaniu mikroorganizmów, w wyniku której powstaje materia organiczna lub metan; składowanie odpadów na składowisku odpadów nie jest traktowane jako recykling organiczny”.

Recykling c.d. Przykłady zastosowania recyklingu z odpadów komunalnych selektywnie gromadzonych można otrzymać:  biomasę nadającą się do przetwarzania na kompost  makulaturę do produkcji papieru i tektury  tworzywa sztuczne (PET, folie polietynowe i in.), które można wykorzystać do takich samych wyrobów  szkło  metale (zwłaszcza wykonane z aluminium puszki po napojach) Encyklopedia Gazety Wyborczej, tom 15, r.

BIURO PROJEKTU Zachodniopomorskie Centrum Doskonalenia Nauczycieli ul. Gen. J. Sowińskiego 68, p Szczecin tel.: 091/