PACJENT DOROSLY WYLECZONY – PROBLEMY PSYCHOLOGICZNE MARIA ROGIEWICZ

PACJENT WYLECZONY KTO TO? „Osoba która przetrwała” Osoba w remisji Osoba która zakończyła terapię Zwycięzca Weteran Multan – przetrwanie to akt dalszego życia Carter – ruch poprzez pewne fazy, stadia. Dalsze życie poprzez lub poza rakiem

PACJENT WYLECZONY - REAKCJE Rzadko zapomina o wcześniejszych doświadczeniach Panika, narastający strach gdy: podejrzane oznaki, czeka na badanie kontrolne, syndrom Damoklesa Odbudowywanie zaufania bardzo trudne Szok, rozczarowanie z powodu chronicznych, późnych skutków choroby (zespół zmęczenia)

Co to znaczy być zdrowym?  nie być chorym  w pełni wykorzystać swój potencjał  mieć dobre relacje z bliskimi  dobrze funkcjonować  być szczęśliwym  …

Co może przeżywać osoba wyleczona? PYTANIE JAK ŻYĆ? Dotychczas nadzieja była potrzebna do osiągnięcia tego CO JEST - REMISJA, WYZDROWIENIE!!

TRUDNO BYĆ WYLECZONYM BO:  Smith – „gloryfikacja wyzdrowienia” może często przeszkadzać w identyfikacji problemów.  Maher – konflikt między przeżyciem a brakiem ustalonych norm, oczekiwań dotyczących tego co może przynieść przyszłość.  Sięgał i Christ – „osobom, które przeżyły często przypomina się jak duże maja szczęście, że żyją”. Lekarze postrzegają ich jako niewdzięcznych, neurotycznych gdy zgłaszają niezadowolenie, domagają się troski.

TRUDNO BYĆ WYLECZONYM BO:  Są osoby zszokowane, rozczarowane chronicznymi, opóźnionymi skutkami choroby.  Mają trudności z ubezpieczeniem  Są dyskryminowania przy zatrudnianiu do pracy.

BARIERY PSYCHOLOGICZNE 1.Zmniejszone zaufania do własnego ciała 2.Niepewna przyszłość prowadząca do:  trudności z obrazem własnego ciała  strachu przed śmiercią  obaw  przewrażliwienia  dysfunkcji seksualnych  depresji

BARIERY PSYCHOLOGICZNE  poczucie bycia „zniszczonym dobrem” (bez względu na to czy są czy nie oznaki oszpecenia, amputacji)  obsesje związane z symptomami i samobadaniem  potrzeba wsparcia emocjonalnego Wiele osób jednak:  dostosowuje się do życia  przereorganizowuje priorytety  buduje nowe podejście do życia

BARIERY SPOLECZNE  Zmiany społeczne w rodzinie Lęk Nadopiekuńczość Odmowa rozmowy  izolacja fizyczna, psychologiczna  stygmat raka  roszada w funkcjonowaniu w rolach

Do czego teraz jest potrzebna nadzieja? Teraz chcę mieć NADZIEJĘ NA NADZIEJĘ ale do czego?

Nadzieja to:  Odnosi się do przyszłości  Towarzyszy nam przez całe życie  Potrzebne jest cały czas zadawanie sobie pytania PO CO? DO CZEGO?

Co wyleczony może robić z nadzieją?  zachować ją  budzić  podtrzymywać  przechowywać  budować  odzyskiwać  …

Co zrobić gdy nadzieja się chwieje? Odzyskiwanie nadziei poprzez: -inwentaryzację sił i słabości -odwołanie się do wczesniejszych sytuacji (zasoby) -odkurzanie zapomnianych, zaniedbanych kompetencji

Co zrobić gdy nadzieja się chwieje? Zaszczepianie nadziei: -wytwarzanie motywacji do pokonywania przeszkód -odwoływanie się do walorów osobistych -zachęcanie do współpracy z innymi

Gdy motywacja traci impet Berendes proponuje  dyskusję nastawioną na rozumienie sytuacji wyleczonego  pomoc w wyznaczaniu celów, hierarchia ważnosci  wybranie realistycznych celów krótko i długoterminowych

Gdy motywacja traci impet – Berendes proponuje cd.  Zidentyfikowanie dróg osiągnięcia celów oraz wybranie tej, która daje największe szanse osiągnięcia celu  Pomoc w znalezieniu sposobów by zwiększyć orientację na cel i monitorowanie drogi do celu

Źródła nadziei dla wyleczonych to:  rodzina  przyjaciele  wiara (religia)

SPONTANICZNE REMISJE  Eversone & Cole – spontaniczna remisja jest częściową lub kompleksową remisja guza lub metastazy bez odpowiedniej terapii medycznej.  Kemi At al. – w wyniku spontanicznych remisji  Kryzys egzystencjalny  Odpowiedzialność za własne życie  Brak depresji w obliczu śmierci ( w związku z przekonaniami religijnymi)  Dramatyczna zmiana światopoglądu

CO DECYDUJE O SPONTANICZNEJ REMISJI? Roud i inni  wiara w uleczenie  przyjęci odpowiedzialności za chorobę  zaufanie lekarz - pacjent  chęć życia  rozprawienie się z groźbą śmierci

CO DECYDUJE O SPONTANICZNEJ REMISJI? Van Baalem et al.  nagła zmiana w autonomicznym zachowaniu  nastawienie do choroby  nastawienie do terapii Schiller  uzewnętrznienie zachowań nastawionych na radzenie sobie  wzrost autonomii

WAŻNE NIE TO CO LUDZIE ROBIĄ ALE Z JAKIM ZAMIAREM TO ROBIĄ Kobele  subiektywne doświadczenie zagrożenia życia wyzwala refleksję nad życiem  punktem zwrotnym decyzja o nowo wytyczonym celu  konkretne wyobrażenia celu mają funkcję stabilizującą

PRACA Z …. JAK NAZWAĆ?  starania o indywidualny sens  starania o indywidualną korzyść ze sposobu zachowań Aby zrozumieć proces spontanicznej remisji pytanie „po co” a nie „co” Intencja nie musi być uświadamiana