BIZNES PLAN część II © Aleksander Kusak X.2015

Przykład – sporządzenie planu finansowego 2

1. Zapas materiałów (w cenie nabycia) Ilość Cena 44 000 A: 3 000 3,0 INFORMACJE BILANSOWE A. AKTYWA TRWAŁE   438 000 B. AKTYWA OBROTOWE 405 600 1. Zapas materiałów (w cenie nabycia) Ilość Cena 44 000 A: 3 000 3,0 9 000 B: 10 000 3,5 35 000 2. Zapas produktów (wg kosztu wytworzenia) 81 600 X: 350 180 63 000 Y: 120 155 18 600 3. Należności 250 000 4. Środki pieniężne 30 000 C. ZOBOWIĄZANIA KRÓTKOTERMINOWE   235 000 1. Zobowiązania wobec dostawców 190 000 2. Zobowiązania podatkowe 45 000 D. KAPITAŁ OBROTOWY 170 600 E. KAPITAŁY STAŁE 608 600 1. Kapitał akcyjny 200 000 2. Kapitał zapasowy 135 000 3. Zysk roku bieżącego 18 600 4. Zadłużenie St. proc = 15,0% 255 000

4

5 PLAN KOSZTÓW OGÓLNEGO ZARZĄDU Koszty Kwota 1. Materiały 33 000 2. Płace 38 000 3. Energia 12 000 4. Amortyzacja   8 500 5. Pozostałe 5 000 6. Razem   96 500 PLAN KOSZTÓW SPRZEDAŻY Koszty Kwota 1. Materiały 7 500 2. Płace   25 000  3. Energia 8 500  4. Amortyzacja 3 300  5. Pozostałe 10 000  6. Razem 54 300  PLAN KOSZTÓW WYDZIAŁOWYCH Koszty Kwota 1. Materiały  42 000 2. Płace   35 000  3. Energia 20 200  4. Amortyzacja 36 400  5. Pozostałe 5 200  6. Razem 138 800  Klucz do podziału kosztów wydziałowych: produkt X – 55%, produkt Y – 45% Dodatkowe dane do rachunku CF i bilansu: 1. wzrost należności na koniec roku planowanego 35 000 2. wzrost zobowiązań na koniec roku planowanego 53 000 w tym: - wzrost zobowiązań z tytułu dostaw 14 156 - wzrost zobowiązań z tytułu podatków 18 844 - wzrost zobowiązań wobec pracowników 20 000 5

TWORZENIE PLANU Tab. 1 PLAN SPRZEDAŻY PRODUKT SPRZEDAŻ W SZT. CENA ZBYTU PRZYCHODY OGÓŁEM X Y Razem - Tab. 2 PLAN PRODUKCJI TREŚĆ PRODUKT X PRODUKT Y 1. Plan sprzedaży 2. Planowany zapas końcowy 3. Zapas początkowy 4. PLANOWANA PRODUKCJA

Łączne zużycie materiałów Tab. 3 PLAN ZUŻYCIA MATERIAŁÓW BEZPOŚREDNICH   PRODUKT X Treść Produkcja w sztukach Zużycie jednostkowe Łączne zużycie materiałów Cena Koszt materiałów Materiał A Materiał B Razem PRODUKT Y Koszt materiałów Łączny koszt 

Tab. 4 PLAN ZAKUPU MATERIAŁÓW BEZPOŚREDNICH Treść Materiał A Materiał B Razem 1. Planowane zużycie w szt.   - 2. Planowany stan końcowy w szt. 3. Stan początkowy w szt. 4. Planowany zakup (1+2 - 3) 5. Jednostkowa cena nabycia 6. Wartość nabycia materiałów (4*5)

Tab. 5 PLAN KOSZTÓW ROBOCIZNY BEZPOŚREDNIEJ Treść Produkt X Produkt Y Razem A. Robocizna wykwalifikowana   1. Planowana produkcja - 2. Normatywne zużycie czasu na 1 produkt 3. Planowany budżet czasu (1*2) 4. Stawka wynagrodzenia za rbg  - 5. Całkowite wynagrodzenie B. Robocizna niewykwalifikowana Razem (A + B)

Tab. 6 PLANOWANY KOSZT WYTWORZENIA PRODUKTÓW Treść Produkt X Produkt Y Razem Uwagi 1. Koszty bezpośrednie (zmienne)   materiały  Tab. 3 wynagrodzenia Tab. 5 2. Koszty wydziałowe 3. Razem koszt wytworzenia (1 + 2) 4. Planowana produkcja w szt. -  Tab. 2 5. Planowany jedn. koszt wytworzenia

Tab. 7 PLANOWANY RACHUNEK ZYSKÓW i STRAT Przychody Tab. 1  Koszty wytworzenia   Tab. 6  Koszty ogólnego zarządu Koszty sprzedaży ZYSK OPERACYJNY Odsetki ZYSK BRUTTO Podatek dochodowy (20%) ZYSK NETTO

Tab. 8. PLANOWANY RACHUNEK PRZEPŁYWÓW PIENIĘŻNYCH Metoda pośrednia Zysk netto Amortyzacja Zmiana zapasów materiałów Zmiana zapasów produktów Zmiana należności Zmiana zobowiązań z tyt. dostaw Zmiana zobowiązań wobec pracowników Zmiana zobowiązań z tyt. podatków CASH FLOW I Inne wydatki (nieoperacyjne) Spłata zadłużenia Inwestycje Inne wpływy (nieoperacyjne) Wzrost zadłużenia CASH FLOW II Gotówka początkowa Gotówka końcowa

Metoda pośrednia wg rodzajów działalności Tab. 9 PLANOWANY RACHUNEK PRZEPŁYWÓW PIENIĘŻNYCH (c.d.) Metoda pośrednia wg rodzajów działalności Zysk netto Korekty Amortyzacja Odsetki od kredytów Zmiana zapasów Zmiana należności Zmiana zobowiązań krótkoterminowych CASH FLOW NA DZIAŁALNOŚCI OPERACYJNEJ Wpływy z działalności inwestycyjnej Wydatki na działalność inwestycyjną CASH FLOW NA DZIAŁALNOŚCI INWESTYCYJNEJ Wpływy z działalności finansowej Wydatki na działalność finansową - odsetki od kredytu CASH FLOW NA DZIAŁALNOŚCI FINANSOWEJ ŁĄCZNE CASH FLOW Gotówka początkowa Gotówka końcowa

Tab. 10. PLANOWANY RACHUNEK PRZEPŁYWÓW PIENIĘŻNYCH (c.d.) Lp. Wyszczególnienie Kwota 1. Źródła finansowania 2. Źródła zewnętrzne 3. Sprzedaż 4. Wykorzystanie źródeł finansowania 5. Zwiększenie aktywów 6. Koszty operacyjne – amortyzacja 7. Koszty finansowe 8. Spłata kredytów 9. Podatek dochodowy 10. Przepływy pieniężne 11. Gotówka początkowa 12. Gotówka końcowa 14

Tab. 11. PLANOWANY BILANS AKTYWA KWOTA PASYWA Majątek trwały Majątek obrotowy Zapasy materiałów Zapasy produktów Należności Gotówka Kapitał własny Kapitał akcyjny Kapitał zapasowy Zysk okresu bieżącego Kredyty długoterminowe Zobowiązania krótkoterminowe RAZEM

16

Wskaźniki Rok Rok 1 Rok 2 Rok 3 bazowy __________________________________________________________________________ Wskaźniki Rok Rok 1 Rok 2 Rok 3 bazowy ___________________________________________________________________________ Wsk. bieżącej płynności 0.77 0.80 0.97 0.97 Wsk. wysokiej płynności 0.43 0.43 0.47 0.47 Wsk. poziomu kapitału obrotowego (%) (-)13.2 (-)12.4 (-)1.5 (-)1.5 Wsk. zadłużenia aktywów (%) 56.7 61.1 53.5 52.9 Wsk. zadłużenia kredytowego[1] (%) 29.1 32.3 7.7 7.5 Wsk. zadłużenia długoterminowego 0.0 0.0 0.0 0.0 Wsk. pokrycia odsetek (-)0.03 1.17 1.58 1.64 Wsk. marży brutto (%) 22.0 26.0 28.3 28.9 Wsk. zyskowności operacyjnej (%) 6.0 11.5 14.2 14.6 Wsk. zyskowności brutto (%) (-)14.7 2.1 5.6 6.1 Wsk. zyskowności netto (%) (-)14.7 2.1 5.6 6.1 Wsk. obrotu aktywów 0.84 1.08 1.47 1.66 Wsk. obrotu majątku trwałego 1.50 2.12 3.08 3.58 Wsk. obrotu zapasów 4.39 4.72 5.44 5.52 Wsk. spływu należności (dni) 96 78 52 41 [1] Wskaźnik zadłużenia kredytowego jest częścią wskaźnika zadłużenia aktywów i wyraża relację zadłużenia kredytowego do aktywów. Jest wyrażony w procentach

23

Przykład 2 Przedsiębiorstwo zamierza kupić maszyny, których cena nabycia wynosi 500 tys. zł. Transport i instalacja będą kosztować dodatkowo 60 tys. zł. Inwestycja spowoduje zwiększenie kapitału obrotowego o 80 tys. zł. Maszyny będą eksploatowane przez 8 lat. Przewidywana sprzedaż jest następująca: lata 1 2 3 4 5 6 7 8 sprzedaż (w tys. zł) 400 600 750 750 750 750 750 600 Koszty operacyjne bez uwzględnienia amortyzacji będą wynosić: Lata 1 2 3 4 5 6 7 8 koszty operacyjne (w tys. zł ) 250 265 280 297 315 320 320 325 Projekt jest finansowany z własnych środków. Wymagana stopa zwrotu wynosi 12% Stawka podatku dochodowego wynosi 19%. Amortyzacja jest naliczana według metody liniowej

28 28

29 29

Przykład 5 Ocenić projekt inwestycyjny, którego początkowe nakłady wynoszą 500 mln zł. Źródłem sfinansowania jest kapitał własny właściciela. Rachunek przepływów pieniężnych w ciągu najbliższych 5 lat funkcjonowania projektu przedstawia poniższa tabela. Stopa dyskontowa 12% (dane w mln zł)   Wyszczególnienie 1 2 3 4 5 +Zysk netto +Amortyzacja 35 30 40 45 50 32 Generowane CF I 65 70 75 80 82 +/- Zmiana KO - Inwestycje +/- Zadłużenie długoterm. -20 -15 -5 -10 Wolne CF 55 30 30

Ustalanie NPV przy g = 0% Wyszczególnienie 1 2 3 4 5 NCF 1 2 3 4 5 NCF Współcz. dyskontujący (12%) DCF Łącznie DCF dla lat 1 - 5 Wartość rezydualna - RV Zdyskontowane RV NPV

Przykład 6 Ustalić wartość NPV dla projektu inwestycyjnego o nakładach początkowych 350 mln zł mając następujące dane: - wartość sprzedaży (dane w tabeli) - koszty operacyjne bez amortyzacji stanowią 85% wartości sprzedaży - amortyzacja (dane w tabeli) - kredyt na inwestycję 150 mln zł spłacany przez 5 lat po 30 mln zł rocznie - oprocentowanie kredytu 15% rocznie od kwoty nie spłaconej - stawka podatku dochodowego 19% zysku brutto - zmiany kapitału obrotowego (dane w tabeli) - zakładany wzrost przepływów pieniężnych po okresie szczegółowej projekcji 3% rocznie Wyszczególnienie Rok 1 Rok 2 Rok 3 Rok 4 Rok 5 Lata następne Przychody ze sprzedaży 538,3 571,2 603,2 634,0 666,3 686,3 Amortyzacja 23,7 25,1 26,5 27,9 29,3 30,2 Zmiana kapitału obrotowego 17,8 17,2 16,8 16,2 16,9 10,5

Tabela przewidywanych przepływów typu FCFE na lata 1-5 i okresy następne: Pozycje FCFE Rok 1 Rok 2 Rok 3 Rok 4 Rok 5 Lata następne Sprzedaż   Koszty operacyjne (bez amort.) (85% sprzedaży) Koszt amortyzacji Zysk EBIT Odsetki od kredytów Zysk EBT Podatek dochodowy (19% zysku ) Zysk EAT Amortyzacja Zmiany aktywów trwałych Spłata kredytu Zmiana KO FCFE  

Ustalanie NPV Wyszczególnienie 1 2 3 4 5 NCF 1 2 3 4 5 NCF Współcz. dyskontujący (14%) DCF Łącznie DCF dla lat 1 - 5 Wartość rezydualna - RV Zdyskontowane RV NPV

Ryzyko w fazie realizacji inwestycji Ryzyko inwestycyjne Ryzyko odchyl. CF w fazie eksploatacji inwestycji Ryzyko dotyczące kosztu kapitału Ryzyko odchyl. CF w działalności operacyjnej Ryzyko odchyl. CF w działalności finansowej Ryzyko odchyl. CF w działalności inwestycyjnej Ryzyko odchyl. zysku operacyjnego w ZKO Ryzyko inwestycyjne Ryzyko odchyl. w wielkości sprzedaży zakresie cen wyrobów zakresie kosztów

PRZYKŁAD 1.1 Przeprowadzić analizę bezpieczeństwa finansowego przedsiębiorstwa. Ustalić wielkości graniczne i dopuszczalne odchylenia czynników na podstawie poniższych danych: - aktualna wielkość produkcji 2000 szt. - cena wyrobu 12 zł - koszty stałe 7000 zł - jednostkowe koszty zmienne 6.5 zł/szt.