POLISACHARYDY
Polisacharydy (inaczej: wielocukry, cukry złożone) – grupa węglowodanów i zarazem biopolimerów, które są złożone z merów będących cukrami prostymi. Wśród polisacharydów wyróżnia się związki zawierające kilka jednostek cukrowych (oligosacharydy, np. disacharydy, trisacharydy, tetrasacharydy itd.) oraz wielocukry właściwe, do których należą m.in.: -skrobia -glikogen -dekstran -celuloza -hemicelulozy -chityna -kwas hialuronowy
-Są to wielocząsteczkowe związki zbudowane z cząsteczek cukrów prostych, połączonych ze sobą wiązaniami glikozydowymi -Cukry te są bardzo szeroko rozpowszechnione w organizmach żywych i pełnią tam bardzo różnorodne funkcje (są m.in. Substancjami zapasowymi, stanowią składnik ścian komórkowych i uczestniczą w rozpoznawaniu bakterii przez limfocyty). -Wszystkie polisacharydy ulegają hydrolizie. Dzieje się ona pod wpływem rozcieńczonych kwasów lub enzymów.
POWSTAWANIE Cukry złożone powstają w wyniku połączenia wiązaniami glikozydowymi dwóch lub więcej cząsteczek cukrów prostych. Hydroliza cukrów złożonych prowadzi do rozerwania wiązań glikozydowych. Przebiega ona jednak tym trudniej, im dłuższy jest łańcuch cukrowy i im bardziej jest on rozgałęziony. Cukry złożone powstają w wyniku połączenia wiązaniami glikozydowymi dwóch lub więcej cząsteczek cukrów prostych. Hydroliza cukrów złożonych prowadzi do rozerwania wiązań glikozydowych. Przebiega ona jednak tym trudniej, im dłuższy jest łańcuch cukrowy i im bardziej jest on rozgałęziony. typ α – cząsteczki są zwrócone tą samą stroną do góry, np. w cząsteczkach maltozy i skrobi; ten typ wiązania warunkuje charakterystyczne wygięcie łańcucha polisacharydów typ α – cząsteczki są zwrócone tą samą stroną do góry, np. w cząsteczkach maltozy i skrobi; ten typ wiązania warunkuje charakterystyczne wygięcie łańcucha polisacharydów typ β – cząsteczki są zwrócone raz jedną, raz drugą stroną do góry. typ β – cząsteczki są zwrócone raz jedną, raz drugą stroną do góry. Polisacharydy w których dominują wiązania β (np. celuloza i celobioza) tworzą liniowe łańcuchy, które blisko do siebie przylegają i są powiązane licznymi wiązaniami wodorowymi, co powoduje, że stają się one nierozpuszczalne w wodzie i odporne mechanicznie. Natomiast skrobia, w której dominują wiązania α jest o wiele łatwiej rozpuszczalna i jej całkowita hydroliza jest możliwa dzięki kwasom i enzymom. Polisacharydy w których dominują wiązania β (np. celuloza i celobioza) tworzą liniowe łańcuchy, które blisko do siebie przylegają i są powiązane licznymi wiązaniami wodorowymi, co powoduje, że stają się one nierozpuszczalne w wodzie i odporne mechanicznie. Natomiast skrobia, w której dominują wiązania α jest o wiele łatwiej rozpuszczalna i jej całkowita hydroliza jest możliwa dzięki kwasom i enzymom.
SKROBIA Skrobia jest produktem fotosyntezy, powstającym z połączenia się cząsteczek glukozy, a także materiałem zapasowym roślin. Tworzą ją dwa polisacharydy: amyloza (ok. 20% skrobi) i amylopektyna, która jest jej głównym składnikiem. Skrobia jest produktem fotosyntezy, powstającym z połączenia się cząsteczek glukozy, a także materiałem zapasowym roślin. Tworzą ją dwa polisacharydy: amyloza (ok. 20% skrobi) i amylopektyna, która jest jej głównym składnikiem. Cząsteczki skrobi zbudowane są z dużej liczby reszt glukozowych (C 6 H 10 O 5 ) n, gdzie n=kilkaset do kilku tysięcy, w zależności od pochodzenia skrobi. Cząsteczki skrobi zbudowane są z dużej liczby reszt glukozowych (C 6 H 10 O 5 ) n, gdzie n=kilkaset do kilku tysięcy, w zależności od pochodzenia skrobi.
Zasadnicza różnica w budowie polisacharydów, które składają się na skrobię polega na tym, że amyloza ma budowę liniową, zaś w amylopektynie są łańcuchy rozgałęzione. BUDOWA LINIOWA NP. AMYLOZA BUDOWA ROZGAŁĘZIONA NP. AMYLOPEKTYNA
AMYLOZA- organiczny związek chemiczny, złożony wielocukier, jeden ze składników skrobi. Amyloza stanowi zwykle ok % masy skrobi. AMYLOZA- organiczny związek chemiczny, złożony wielocukier, jeden ze składników skrobi. Amyloza stanowi zwykle ok % masy skrobi. Wzór ukazujący amylozę jako prosty, śrubowo skręcony łańcuch złożony z merów D-glukozy (do 1000) połączonych ze sobą wiązaniami α-1,4- glikozydowymi jest bardzo uproszczony. W rzeczywistości w skład amylozy wchodzą także słabo rozgałęzione łańcuchy glukanowe. Łańcuchy te występują w postaci lewoskrętnej helisy stabilizowanej wiązaniami wodorowymi. Wzór ukazujący amylozę jako prosty, śrubowo skręcony łańcuch złożony z merów D-glukozy (do 1000) połączonych ze sobą wiązaniami α-1,4- glikozydowymi jest bardzo uproszczony. W rzeczywistości w skład amylozy wchodzą także słabo rozgałęzione łańcuchy glukanowe. Łańcuchy te występują w postaci lewoskrętnej helisy stabilizowanej wiązaniami wodorowymi. Amyloza reaguje z jodem dając intensywnie niebieskie zabarwienie. W wyniku hydrolizy amylozy powstaje maltoza. Amyloza reaguje z jodem dając intensywnie niebieskie zabarwienie. W wyniku hydrolizy amylozy powstaje maltoza. Łatwo rozpuszczalna w wodzie Łatwo rozpuszczalna w wodzie
AMYLOPEKTYNA Amylopektyna – organiczny związek chemiczny, mocno rozgałęziony wielocukier. Jest głównym składnikiem skrobi, stanowi otoczkę jej ziarenek (ok. 80% masy). Odpowiada za efekt pęcznienia skrobi i jej zdolności do tworzenia zoli. Zbudowana jest z ponad 2000 jednostek D- glukozy. Ma bardzo dużą masę cząsteczkową Amylopektyna – organiczny związek chemiczny, mocno rozgałęziony wielocukier. Jest głównym składnikiem skrobi, stanowi otoczkę jej ziarenek (ok. 80% masy). Odpowiada za efekt pęcznienia skrobi i jej zdolności do tworzenia zoli. Zbudowana jest z ponad 2000 jednostek D- glukozy. Ma bardzo dużą masę cząsteczkową W amylopektynie występują, podobnie jak w amylozie, wiązania α-1,4-glikozydowe, oraz dodatkowo wiązania α-1,6-glikozydowe. W amylopektynie występują, podobnie jak w amylozie, wiązania α-1,4-glikozydowe, oraz dodatkowo wiązania α-1,6-glikozydowe.
Skrobia jest to bezpostaciowa substancja stała, koloru białego, bez smaku i zapachu. Nie rozpuszcza się w zimnej wodzie. W gorącej wodzie pęcznieje, tworząc kleik skrobiowy. Skrobia jest to bezpostaciowa substancja stała, koloru białego, bez smaku i zapachu. Nie rozpuszcza się w zimnej wodzie. W gorącej wodzie pęcznieje, tworząc kleik skrobiowy. Dzięki zawartej w skrobi amylozie roztwór jodu zabarwia się na kolor ciemnoczerwony. To zabarwienie spowodowane jest umieszczeniem się cząsteczek jodu wewnątrz skręconego spiralnie łańcucha reszt glukozowych w amylozie i powstaniem barwnego związku kompleksowego. Jest to reakcja charakterystyczna, pozwalająca na wykrycie nawet minimalnych ilości skrobi. Dzięki zawartej w skrobi amylozie roztwór jodu zabarwia się na kolor ciemnoczerwony. To zabarwienie spowodowane jest umieszczeniem się cząsteczek jodu wewnątrz skręconego spiralnie łańcucha reszt glukozowych w amylozie i powstaniem barwnego związku kompleksowego. Jest to reakcja charakterystyczna, pozwalająca na wykrycie nawet minimalnych ilości skrobi. Skrobia nie posiada własności redukujących. Skrobia nie posiada własności redukujących.
CIEKAWOSTKA
Długotrwałe ogrzewanie skrobi z wodą w obecności kwasów lub enzymów (np. amylaz) prowadzi do hydrolizy skrobi. Jest to reakcja złożona, przebiegająca przez wiele etapów pośrednich. Długotrwałe ogrzewanie skrobi z wodą w obecności kwasów lub enzymów (np. amylaz) prowadzi do hydrolizy skrobi. Jest to reakcja złożona, przebiegająca przez wiele etapów pośrednich. Skrobia nie od razu ulega całkowitemu rozpadowi na glukozę. Na pierwszych etapach hydrolizy ze skrobi powstają dekstryny, złożone z mniejszej liczby reszt glukozowych Skrobia nie od razu ulega całkowitemu rozpadowi na glukozę. Na pierwszych etapach hydrolizy ze skrobi powstają dekstryny, złożone z mniejszej liczby reszt glukozowych
CELULOZA Celuloza to polisacharyd zbudowany z reszt glukozowych połączonych w długie, nierozgałęzione łańcuchy wiązaniami glikozydowymi innymi niż w skrobi. Celuloza to polisacharyd zbudowany z reszt glukozowych połączonych w długie, nierozgałęzione łańcuchy wiązaniami glikozydowymi innymi niż w skrobi.
Cząsteczki glukozy zbudowane są z dużej liczby reszt glukozowych. Jej wzór można przedstawić jako (C 6 H 10 O 5 ) m przy czym zależnie od pochodzenia celulozy m (liczba reszt glukozowych) może wynosić Cząsteczki glukozy zbudowane są z dużej liczby reszt glukozowych. Jej wzór można przedstawić jako (C 6 H 10 O 5 ) m przy czym zależnie od pochodzenia celulozy m (liczba reszt glukozowych) może wynosić Celuloza jest polimerem o masie cząsteczkowej rzędu kilku milionów jednostek u. Celuloza jest polimerem o masie cząsteczkowej rzędu kilku milionów jednostek u. Bez smaku i zapachu, nie rozpuszcza się w wodzie. Bez smaku i zapachu, nie rozpuszcza się w wodzie. Jako polisacharyd ulega hydrolizie w środowisku kwaśnym lub pod wpływem enzymów. Proces ten nazywany jest scukrzeniem. Jako polisacharyd ulega hydrolizie w środowisku kwaśnym lub pod wpływem enzymów. Proces ten nazywany jest scukrzeniem. Nie posiada właściwości redukujących Nie posiada właściwości redukujących
ZASTOSOWANIE POCHODNYCH CELULOZY Azotany (V) wykorzystuje się do produkcji klejów i lakierów, celuloidu (tworzywo sztuczne) i materiału wybuchowego, tzw. nitrocelulozy. Azotany (V) wykorzystuje się do produkcji klejów i lakierów, celuloidu (tworzywo sztuczne) i materiału wybuchowego, tzw. nitrocelulozy. Octany celulozy służą do produkcji błon fotograficznych, tworzyw sztucznych, lakierów oraz włókien syntetycznych Octany celulozy służą do produkcji błon fotograficznych, tworzyw sztucznych, lakierów oraz włókien syntetycznych
GLIKOGEN Glikogen jest zapasowym wielocukrem zwierząt i ludzi. Występuje on głównie w wątrobie i mięśniach. W organizmie ludzkim jego zapas wynosi około 300 gramów. Glikogen jest zapasowym wielocukrem zwierząt i ludzi. Występuje on głównie w wątrobie i mięśniach. W organizmie ludzkim jego zapas wynosi około 300 gramów. Pod względem budowy glikogen wykazuje duże podobieństwo do skrobi. Jest on zbudowany z reszt α-glukozy. Jednakże cząsteczka glikogenu jest bardziej rozgałęziona Pod względem budowy glikogen wykazuje duże podobieństwo do skrobi. Jest on zbudowany z reszt α-glukozy. Jednakże cząsteczka glikogenu jest bardziej rozgałęziona
Glikogen jest związkiem wybitnie energetycznym. Zawarta w nim glukoza dostarcza (w wyniku przemian) energii, potrzebnej do przebiegu różnych procesów fizjologicznych. Glikogen jest związkiem wybitnie energetycznym. Zawarta w nim glukoza dostarcza (w wyniku przemian) energii, potrzebnej do przebiegu różnych procesów fizjologicznych. Jest to substancja stała, bez zapachu i smaku, która pęcznieje w zimnej wodzie. Jest to substancja stała, bez zapachu i smaku, która pęcznieje w zimnej wodzie. Glikogen występuje również w niektórych rodzajach kukurydzy, bakteriach i grzybach. Glikogen występuje również w niektórych rodzajach kukurydzy, bakteriach i grzybach. Z jodem glikogen daje czerwono-brunatne zabarwienie. Z jodem glikogen daje czerwono-brunatne zabarwienie. Wpływa na poziom glukozy we krwi. Wpływa na poziom glukozy we krwi. Glikogen jest cukrem nieredukującym Glikogen jest cukrem nieredukującym
fragment wiązania glikozydowego w amylozie
Fragment wiązania glikozydowego w celulozie Fragment wiązania glikozydowego w celulozie
POLISACHARYDY W KOSMETYCE Przedstawicielem polisacharydów czyli cukrów złożonych stosowanym w kosmetyce jest kwas hialuronowy. Zmniejsza on ryzyko powstawania podrażnień i uczuleń, zwiększa odporność skóry na działanie czynników zewnętrznych, działa łagodząco i kojąco. Kwas hialuronowy jest powszechnie stosowany w dermatologii estetycznej jako nośnik w tzw. wypełniaczach zmarszczek, a także środkach powiększających usta, w których coraz częściej zastępuje kolagen. Przedstawicielem polisacharydów czyli cukrów złożonych stosowanym w kosmetyce jest kwas hialuronowy. Zmniejsza on ryzyko powstawania podrażnień i uczuleń, zwiększa odporność skóry na działanie czynników zewnętrznych, działa łagodząco i kojąco. Kwas hialuronowy jest powszechnie stosowany w dermatologii estetycznej jako nośnik w tzw. wypełniaczach zmarszczek, a także środkach powiększających usta, w których coraz częściej zastępuje kolagen.
Pracę wykonały: - Karolina Szczebak - Karolina Szczebak KLASA 2 D KLASA 2 D -Marta Petelenz
BIBLIOGRAFIA polisacharydy polisacharydy polisacharydy polisacharydy ydy&hl=pl&biw=1024&bih=602&prmd=iv ns&tbm=isch&tbo=u&source=univ&sa=X &ei=mozoTY- DIsWEOtfRoKoB&ved=0CG0QsAQ ydy&hl=pl&biw=1024&bih=602&prmd=iv ns&tbm=isch&tbo=u&source=univ&sa=X &ei=mozoTY- DIsWEOtfRoKoB&ved=0CG0QsAQ
FILM EDUKACYJNY ,Wykrywanie-skrobi-w- ziemniakach.html ,Wykrywanie-skrobi-w- ziemniakach.html
DZIĘKUJEMY ZA UWAGĘ DZIĘKUJEMY ZA UWAGĘ