Ryzyko a stopa zwrotu
Standardowe narzędzia inwestowania Analiza fundamentalna – ocena kondycji i perspektyw rozwoju podmiotu emitującego papiery wartościowe Analiza techniczna – prognozowanie kursów, wykorzystując dwa rodzaje narzędzi: –Wykresy kursów akcji w przeszłości, których formacje mają tendencje do powtarzania się –Wskaźniki techniczne, charakteryzujące stan rynku akcji i pozwalające na prognozę najbliższych zachowań na rynku
Portfel papierów wartościowych to zestaw papierów wartościowych lub innych instrumentów finansowych, których posiadaczem jest inwestor.
Składniki portfela Udziały wartościowe w portfelu Udziały sumują się do 1 Udziały mogą być ujemne w przypadku krótkiej sprzedaży Zmiany cen walorów w portfelu zmieniają ich udziały
Przykład Stworzony został portfel składający się z 50 akcji spółki A po 10 zł oraz 20 akcji spółki B po 50 zł. Wartość portfela W=50*10+20*50=1500 Udział akcji A w A =(50*10)/1500=1/3 Udział akcji B w A =(20*50)/1500=2/3
Stopa zwrotu inwestycji w akcje Relacja wielkości dochodu uzyskanego z inwestycji do wielkości zainwestowanego kapitału R=(FV-PV)/PV –R – stopa zwrotu w okresie inwestowania –FV – cena waloru w momencie sprzedaży –PV – cena waloru w momencie zakupu
Przykład Inwestor kupił 100 akcji po 20 zł, a po miesiącu sprzedał je po cenie 25 zł Stopa zwrotu z inwestycji w skali miesiąca wynosi –R=(25-20)/20=0,25=25%
Roczna stopa zwrotu RA=(1+R) 1/n -1 Przykład Inwestor kupił 10 akcji A po 20 zł, po 3 miesiącach cena akcji wyniosła 21 R=(21-20)/20=5% RA=(1+0,05) 1/4 -1=21,55%
Oczekiwana stopa zwrotu Oszacowania dotyczące przyszłości Bierze się pod uwagę: –Stopę zwrotu uzyskaną w ostatnim okresie –Średnią arytmetyczną stóp zwrotu z kilku ostatnich okresów
Oczekiwana stopa zwrotu z portfela Stopy zwrotu składników portfela Udziały składników w portfelu Im wyższa stopa zwrotu pojedynczego składnika portfela tym wyższa stopa zwrotu portfela Jeśli składniki portfela mają tę samą stopę zwrotu, to stopa zwrotu portfela jest jej równa
Stopa zwrotu portfela dwuskładnikowego R P =w A R A +w B R B Oznaczenia: –R P – stopa zwrotu portfela złożonego z akcji A i akcji B –R A – stopa zwrotu z akcji spółki A –R B – stopa zwrotu z akcji spółki B –w A - udział spółki A w portfelu –w B – udział spółki B w portfelu Stopa zwrotu dla portfela wieloskładnikowego R P =w 1 R 1 +w 2 R 2 +…+w n R n
Przykład Stopa zwrotu dla spółki A wynosi 15%, a dla spółki B 25%. Rozpatrzmy 3 portfele: Portfel 1: R P = 0,9*15%+0,1*25%=16% Portfel 2: R P = 0,5*15%+0,5*25%=20% Portfel 3: R P = 0,1*15%+0,9*25%=24%
Ryzyko w inwestycjach Zrealizowana stopa zwrotu może różnić się od oczekiwanej Ryzyko negatywne występuje gdy zrealizowana stopa zwrotu jest niższa od oczekiwanej Ryzyko pozytywne występuje gdy zrealizowana stopa zwrotu jest wyższa od oczekiwanej
Miary ryzyka Odchylenie standardowe Współczynniki wrażliwości i model CAPM Miary zagrożenia (VaR)
Ryzyko portfela Inwestycje o wyższym dochodzie charakteryzują się wyższym ryzykiem Zmniejszenie ryzyka przy tworzeniu portfela możliwe jest dzięki istnieniu powiązania między różnymi inwestycjami Korelacja stóp zwrotu akcji dwóch spółek to powiązanie stóp zwrotu akcji tych spółek
Współczynnik korelacji stóp zwrotu Zawiera się w przedziale [-1;1] Mierzy powiązania między stopami zwrotu akcji 2 spółek Wartość bezwzględna wskazuje na siłę powiązania Znak oznacza kierunek powiązania
Ryzyko portfela 2 spółek S p 2 =w A 2 s A 2 + w B 2 s B 2 + 2w A w B s A s B r AB Ryzyko jest uzależnione od ryzyka każdej spółki i korelacji stóp zwrotu tych spółek Zachodzą następujące właściwości: –Im wyższe ryzyko składników portfela, tym wyższe ryzyko całego portfela –Im współczynnik korelacji stóp zwrotu bliższy liczbie -1, tym niższe ryzyko portfela
Ryzyko portfela wielu spółek Ryzyko portfela wielu spółek zależy od: –Ryzyka każdej spółki –Korelacji stóp zwrotu każdej ze spółki Im wyższe ryzyko składników portfela, tym wyższe ryzyko całego portfela Im współczynniki korelacji stóp zwrotu bliższe liczbie -1, tym niższe ryzyko portfela
Współczynnik beta Wartości publikowane w pismach fachowych Wskazuje, o ile punktów procentowych wzrośnie lub zmaleje stopa zwrotu danej akcji gdy stopa zwrotu indeksu rynkowego wzrośnie o jeden punkt procentowy
Charakterystyka współczynnika beta β>1 oznacza, że wzrost stopy zwrotu z akcji jest wyższy niż wzrost stopy zwrotu indeksu (lub spadek) β (0;1) oznacza, że stopa zwrotu akcji wzrasta o mniej niż wzrasta stopa zwrotu indeksu (lub spada) β =1 stopa zwrotu z akcji zachowuje się tak jak stopa zwrotu z indeksu β =0 stopa zwrotu nie zmienia się mimo zmian indeksu β ujemna oznacza odwrotne zachowanie się stopy zwrotu akcji w stosunku do indeksu
Dywersyfikacja portfela W celu zmniejszenia ryzyka inwestycji należy utworzyć portfel, gdyż wówczas ryzyko portfela złożonego z różnych spółek jest mniejsze niż suma ryzyka każdej spółki Uwzględnia się korelację stóp zwrotu
Obligacje w portfelu Czynniki wpływające na cenę obligacji –Kondycja finansowa emitenta –Poziom stóp procentowych w gospodarce Rating - profesjonalne zestawienie klas ryzyka kredytowego związanego z niedotrzymaniem warunków umowy przez emitenta Im wyższa stopa procentowa, tym niższa cena obligacji
Aspekty praktyczne W czasie hossy należy starać się zrealizować przynajmniej część dochodów W czasie dużej hossy należy zacząć sprzedawać akcje W czasie dużej bessy należy zacząć kupować akcje Nie należy wahać się przed realizowaniem strat, aby uniknąć jeszcze większych strat
Zarządzanie indywidualne Niewielkie koszty bezpośrednie Konieczność dysponowania dużą ilością wolnego czasu Wykorzystanie dużej ilości informacji
Zarządzanie zbiorowe Nie stanowi obciążenia czasowego dla inwestora Fundusze zarządzają portfelem profesjonalnie Mniejsze jednostkowe koszty transakcji Lepsza dywersyfikacja