opr. Jakub Mro ż ek SFERY INGERENCJI ADMINISTRACJI

POLICJA ADMINISTRACYJNA REGLAMENTACJA Ś WIADCZENIA MATERIALNE NIEMATERIALNE

POLICJA ADMINISTRACYJNA cz. I Jest to (bodaj) najbardziej typowa forma ingerencji administracji (ergo) regulacji stosunków prawnych przez normy administracyjnoprawne W znaczeniu funkcjonalnym policja administracyjna in genere obejmuje działania polegaj ą ce na ochronie bezpiecze ń stwa (szczególnie ż ycia oraz zdrowia) oraz porz ą dku publicznego (szczególnie mienia). Z tego równie ż powodu (w znaczeniu funkcjonalnym) policj ę administracyjna to działania zmierzaj ą ce do ochrony okre ś lonych dóbr oraz stanów. W powy ż szym znaczeniu mo ż liwe jest wyodr ę bnienie celu policji administracyjnej, którym jest zagwarantowanie nienaruszalno ś ci dotychczasowego stanu porz ą dku, mienia i innych poddanych administracyjnoprawnej ochronie dóbr osobistych. W znaczeniu podmiotowym za policj ę administracyjn ą nale ż y rozumie ć szereg instytucji (pa ń stwowych, rz ą dowych, rzadziej samorz ą dowych), które powołane s ą do nadzoru i kontroli przestrzegania okre ś lonych regulacji administracyjnoprawnych (korzystaj ą cych z uprawnie ń władczych w przypadku ich nieprzestrzegania wyra ż aj ą cych si ę w prawie do nakłania okre ś lonych sankcji administracyjnoprawnych, a w skrajnych wypadkach uprawnienia do wszcz ę cia post ę powania karnoprawnego). Tym samym policj ą administracyjn ą b ę d ą STRA Ż E oraz INSPEKCJE bez wzgl ę du na ww. ich typizacj ę administracyjnoprawn ą

POLICJA ADMINISTRACYJNA cz. II Wyznaczenie jasnych granic podmiotowego znaczenia terminu „policji administracyjnej” jest – z uwagi na specyfik ę działa ń – wysoce kłopotliwe. Wynika to z faktu funkcjonowania podmiotów, które utraciły „czysto” publiczno-prawny charakter. Mowa tutaj o Wewn ę trznej Słu ż bie Ochrony (daw. Stra ż y Przemysłowej), która obecnie jest „zawieszona” pomi ę dzy typow ą policj ą administracyjn ą (w podmiotowym znaczeniu), a agencj ą ochrony mienia sensu stricto (a wi ę c typowym podmiotem prawa prywatnego). Podobne w ą tpliwo ś ci nastr ę cza kwalifikacja Stra ż y Ochrony Kolei, która obecnie: 1) równie ż utraciła swój publicznoprawny charakter (jej utworzenie jest fakultatywne); 2) Zachowała uprawnienia typowej policji (m.in. ma prawo do zatrzymania, legitymowania osób podejrzanych itp.) 3) Współdziała z Policj ą, Ż W etc w realizacji jej podstawowych celów; 4) Praca w niej jest zbli ż ona do pracy w słu ż bach mundurowych; (legitymacje słu ż bowe, stopnie słu ż bowe „mundury”, samochody słu ż bowe jad ą ce na sygnale korzystaj ą z uprzywilejowania etc.) 5) Jej pracownicy nie s ą funkcjonariuszami w rozumieniu przepisów emerytalnych; 6) de iure jej pracownicy s ą quasi pracownikami ochrony mienia podmiotu prawa handlowego – spółki akcyjnej PKP PLK – polskiego zarz ą dcy infrastruktury kolejowej

POLICJA ADMINISTRACYJNA cz. III Bior ą c pod uwag ę powy ż sze – funkcjonalne znaczenie – terminu policji administracyjnej istnieje trudny do jednoznacznej charakteryzacji stosunek policji administracyjnej do reglamentacji (która nale ż y do odr ę bnej sfery ingerencji administracji). Cz ęść autorów zalicza policj ę administracyjn ą do reglamentacji (lub te ż jako jej wyodr ę bnion ą cz ęść ), gdy ż zarówno w policji adm. jak i reglamentacji mamy do czynienia z ograniczeniami formułowanymi w interesie publicznym oraz z tym samym katalogiem form władczych. Wynika to z faktu, ż e zarówno policja administracyjna (w znaczeniu funkcjonalnym) jak i reglamentacja ma charakter działa ń kreatywnych w zakresie celowego kształtowania działalno ś ci gospodarczej. Zasadnicz ą ró ż nic ą pomi ę dzy reglamentacj ą a policj ą administracyjn ą (w funkcjonalnym znaczeniu) jest fakt, ż e w reglamentacji uznaniem obj ę ta jest tre ść decyzji, w policji za ś interpretacja prawnego warunku rozstrzygni ę cia np. poj ę cia porz ą dku publicznego

REGLAMENTACJA cz. I Reglamentacja oznacza ró ż norodn ą sfer ę działalno ś ci administracji, której istot ą jest ograniczenie w dziedzinie wytwarzania składników procesu wytwarzania, ś wiadczenia usług i obrotu towarowego, swobody działalno ś ci podmiotów gospodaruj ą cych w imi ę szeroko poj ę tego interesu społeczno-ekonomicznego A. Chełmo ń ski, T. Kocowski (in:) J. Bo ć, Prawo Adm.

REGLAMENTACJA cz. II Powy ż sza definicja wskazuje na gospodarczy charakter tej ż e sfery ingerencji administracji Mo ż na kolokwialnie stwierdzi ć, ż e reglamentacja jest to narzucanie (w gospodarce) woli pa ń stwa na podstawie szczegółowych norm administracyjnoprawnych Zwykle reglamentacj ą s ą działania wtórne wzgl ę dem okre ś lonych warto ś ci np. swobody działalno ś ci gospodarczej. S ą to zatem działania nast ę pcze b ę d ą ce w opozycji do głównej normy, ergo działania stanowi ą ce swoisty „wyj ą tek od reguły”. Wida ć to szczególnie na powy ż szym przykładzie, gdzie (co do zasady) istnieje wolno ść prowadzenia działalno ś ci gospodarczej (norma pierwotna), za ś pa ń stwo (wtórnie) w drodze działa ń reglamentacyjnych stwarza regulacje prawne b ę d ą ce w opozycji do powy ż szej zasady – b ę d ą ce wyj ą tkami od tej generalnej warto ś ci. Przykładem reglamentacji jest np. koncesja na prowadzenie okre ś lonej działalno ś ci gospodarczej (np. handel broni ą, sprzeda ż alkoholi, daw. skup złomu itp.)

ŚWIADCZENIA MATERIALNE S ą to działania polegaj ą ce na zapewnieniu okre ś lonych ś wiadcze ń materialnych dla adresatów okre ś lonych norm prawno administracyjnych Typowym przykładem s ą wypłaty z tytułu ubezpiecze ń społecznych, otrzymanie pomocy społecznej, stypendium naukowego, przydział mieszkania komunalnego itp. Sfera tych ż e działa ń jest szczególnie newralgiczna, podatna na wyst ą pienie wszelkiego rodzaju braków (finansowe, materiałowe itp.)

ŚWIADCZENIA NIEMATERIALNE S ą to działania polegaj ą ce na regulacji niematerialnych warunków ż ycia w społecze ń stwie, które s ą jednak poddane regulacji administracyjnoprawnej Realizacja tych ż e działa ń mo ż e przybiera ć form ę decyzji administracyjnej (b ą d ź innego rozstrzygni ę cia np. wezwanie do wojska) lub wynika ć wprost z przepisów prawa (np. obowi ą zek szkolny) Realizacja tej ż e sfery ingerencji administracji wkracza miejscami w sfer ę policji administracyjnej

Ceterum censeo Carthaginem delendam esse