T: BROŃ CHEMICZNA

Historia broni chemicznej. Działanie rażące broni chemicznej. Charakterystyka bojowych środków trujących. Sposoby ochrony przed bojowymi środkami trującymi. Środki zapalające. Ochrona przed środkami zapalającymi.

Broń chemiczna, zwana też bronią C, w którym podstawowym czynnikiem rażącym są bojowe środki trujące – specjalna grupa związków chemicznych, które przez bezpośrednie działanie na organizm człowieka lub przez skażenie środowiska ( powietrza, wody, gleby) i żywności mogą spowodować masowe porażenie ludzi, zwierząt, roślin.

Historia broni chemicznej. Broń chemiczna stosowana była od zawsze, w zależności od pomysłowości dowódców. Przykładem zastosowania środków bojowych może być np. użycie przez Spartan w czasie trwania wojny peloponeskiej, /431-404 rok p.n.e./, dymów trujących na bazie siarki i mokrego drewna.

Historia broni chemicznej. cd. zastosowanie chloru przez Niemców w 1915 r., pod Ypres w dniu 22 kwietnia. Napad polegał na opróżnieniu 6000 butli stalowych /ok. 180 ton/ w czasie 5 min na odcinku 6-km frontu. Dzięki sprzyjającym warunkom atmosferycznym wiatr 2-3 m/s zatruciu uległo ok. 20 000 żołnierzy przeciwnika. Zmusiło to wojska francuskie do wycofanie się na znacznym odcinku frontu. Po sukcesach niemieckich, po BST sięgnęły inne kraje ogółem w czasie I wojny wyprodukowano ok.150.000 ton. Zatruciu uległo 1.009.038 osób, w tym śmiertelnych zatruć było 78.390, co stanowi 7,7 % śmiertelności.

Rozwój broni chemicznej. 1936 - agresja Włoch na Etiopię i użycie iperytu przeciwko oddziałom etiopskim. Z ogólnej liczby 50 tys. poległych Etiopczyków, aż 15 tys. zginęło od gazów bojowych. 1937 - Japończycy kilkakrotnie użyli iperytu i fosgenu przeciwko Chińczykom. W niektórych walkach 10% strat chińskich spowodowanych było gazami bojowymi. 1936-1939 - wojna domowa w Hiszpanii. Kilkakrotne, nieudokumentowane użycie pocisków z gazem duszącym przez wojska gen. Franco 1987 - wojna Irak-Iran. Saddam Hussain rozkazał zrzucić na Teheran bomby wypełnione mieszanką sarinu i iperytu. 1988 - operacja Anfal. Irak zaatakował gazami bojowymi kurdyjskie miasto Halabdża. Zginęło 5 tys. ludzi. Amerykanie w Wietnamie Francuzi i Hiszpanie przeciw powstańcom w Maroku

Konwencja o zakazie broni chemicznej (ang Konwencja o zakazie broni chemicznej (ang. Chemical Weapons Convention, CWC) traktat podpisany 13 stycznia 1993, a obowiązujący od 29 kwietnia 1997. Obecnie wiąże 182 państwa. Konwencja zakazuje produkcji, rozwoju, składowania, przekazywania i nabywania oraz użycia broni chemicznej. Zobowiązuje też sygnatariuszy do udzielenia informacji o posiadanej broni tego rodzaju i jej zniszczenia oraz udostępnienia danych na temat przemysłu chemicznego. Nad przestrzeganiem traktatu czuwa Międzynarodowa Organizacja ds. Zakazu Broni Chemicznej, której siedziba znajduje się w Hadze.

Działanie rażące broni chemicznej. Głównymi właściwościami BST są: Zdolność masowego rażenia na dużych obszarach. Zdolność przenikania do nieszczelnych pomieszczeń. Zachowanie zdolności rażenia w powietrzu, w terenie, i skażonych przedmiotach przez określony czas w zależności od użytego środka chemicznego. Wadą BST jest znikoma odporność na warunki meteorologiczne, zwłaszcza: Wiatr; Deszcz.

Co to są bojowe środki trujące BST ? Są to substancje chemiczne; Mają na celu: Nagłe zahamowanie funkcjonowania lub sparaliżowania organizmów żywych; Porażenie wzroku, układu oddechowego, pokarmowego; Środki niszczenia roślin stosowane są głównie w celu wyeliminowania kryjówek przeciwnika;

Porażenie BST następuje wskutek: działanie skażonego powietrza na drogi oddechowe, oczy i skórę; Spożywanie skażonych produktów i picia skażonej wody (oddziaływanie na układ pokarmowy); Zetknięcie się ze środkami znajdującego się na przedmiotach. Charakterystykę toksyczności „k „oblicza się na podstawie iloczynu stężenia środka trującego „c” i czasu ekspozycji „t” K= c X t

Podział BST w zależności od trwałości Dymy trujące ( wywołują kszel, łzawienie) acetofen adamsyt Trwałe środki trujące (utrzymują swoje rażące działanie od kilku godzin do kilku dni, a nawet tygodni, wyparowuja powoli) /TST/ to: V- gazy, Sarin, Soman, Tabun, iperyt, luizyt, Nietrwałe środki trujące ( działają rażąco od kilku do kilkudziesięciu minut)/NST/to: Kwas pruski, Fosgen, Chlorocyjan.

Ze względu na sposób działania BST podzielono na 6 grup. Paraliżująco-drgawkowe (związki fosforoorganiczne). Przedstawiciele to: V-gazy, Sarin, Soman, Tabun. Przenikają błyskawicznie przez skórę, błony śluzowe, drogi oddechowe. Obawy pojawiają się po 30s a po 1min następuje utrata przytomności. Objawy: Zwężenie źrenic, znieruchomienie oczu; Wydzielina z jamy ustnej; Zwolnienie akcji serca; Gwałtowne drgawki; Skurcze kręgosłupa z odchyleniem głowy do tyłu; Utrata przytomności; Zatrzymanie oddechu.

2. Parzące: Objawy: 3. Duszące: Iperyt; Luizyt. Przenikają przez skórę, drogi oddechowe, błony śluzowe lub przewód pokarmowy. Objawy: Na skórze: rumień, pęcherze wypełnione płynem surowiczym, głębokie owrzodzenia; Na oczach i w oczach: gwałtowne łzawienie, światłowstręt, zapalenie spojówek, owrzodzenie wewnątrz oczu; W układzie oddechowym: kaszel, chrypa, bezgłos, zapalenie dróg oddechowych, ropień płuc, uduszenie. W przewodzie pokarmowym: owrzodzenie, bóle, nudności, wymioty, krwawienie, biegunka. 3. Duszące: Fosgen; Dwufosgen; Chlor; Zatrucie następuje przez drogi oddechowe po kilku godzinnym utajnieniu. Porażenie dróg oddechowych, narastająca duszność, sinica skóry, jednolite słabe tętno, śmierć.

4. Ogólnotrujące: Objawy: 5. Psychochemiczne: Kwas pruski (cyjanowodór) Chlorocyjany; Zatrucie następu przez drogi oddechowe lub błony śluzowe, układ pokarmowy i wilgotna skórę. Objawy: Porażenie gardła; Zawroty głowy; Duszności; Utrata przytomności; Drgawki oraz porażenie centralnego układu nerwowego i oddechowego. 5. Psychochemiczne: LSD-25 Sernyl Do zatrucia dochodzi po przez układ pokarmowy lub oddechowy. Halucynacje, przewidzenia, złudzenia; Uczucie strachu, Zaburzenia ruchowe, zobojętnienie, zniechęcenie.

6. Drażniące: Objawy: Chloroacetofenon; Adamsyt. Zatrucia z reguły następują przez układ pokarmowy lub oddechowy (zatrucia wodą). Objawy: Łzawienie, Kichanie, Kaszel, Nieżyt oskrzeli i tchawicy, Obrzęk płuc.

ŚRODKI ROŚLINOBÓJCZE Substancje chemiczne, które stosowane w małych ilościach dezorganizują wzrost roślin. Stosowane są do hamowania rozwoju albo niszczenia roślin. Substanceje chemiczne powodujące opadanie liści z drzew i krzewów. Substancje chemiczne stosowane do wysuszania roślin, głównie listowia i źdźbeł, przed zbiorami (ziemniaki, buraki). Substancje chemiczne używane do niszczenia roślin zdrewniałych, krzewów i drzew

TOKSYNY – substancje trujące wydzielane przez organizmy żywe Zwierzęce – pochodzenie od ryb jadowitych: fugu, mureny ( toksyny paraliżujące) Roślinne – kurara ( środek o działaniu paraliżującym) cykutotoksyna ( występuje w szaleju jadowitym, powoduje pobudzenie, drgawki oraz wymioty) Bakteryjne jad kiełbasiany – występuje najczęściej w zepsutej żywności. Objawy po 12 h. lub w ciągu 3 dni objawy: nudności, biegunka, zaburzenia wzroku, porażenie mięsni oddechowych( zatrzymanie oddechu, śmierć)

TOKSYCZNE ŚRODKI PRZEMYSŁOWE Amoniak bezbarwny, lżejszy od powietrza gaz o przenikliwym zapachu; wywołuje ostry kaszel, obrzęk płuc, poparzenie skóry, utratę wzroku Chlor – żółtozielony gaz, cięższy od powietrza, wywołuje niewydolność oddechową, owrzodzenie spojówek, podrażenienie skóry, bóle głowy, niepokój Kwas azotowy – żółta ciecz o przykrym, przenikliwym zapachu, wywołuje zapalenie oskrzeli, rozedmę płuc, oparzenia, porażenie wzroku Kwas siarkowy – bezbarwna, bezwonna, oleista ciecz, działanie j.w.

Sposoby ochrony przed bojowymi środkami trującymi. Pod pojęciem op. chem. należy rozumieć wszystkie przedsięwzięcia mające na celu: Zapewnienie maksymalnego bezpieczeństwa ludności; Likwidacje skutków napadu powietrznego; Zadania te mogą być zrealizowane po przez organizacje sprawnych systemów: Powiadamiania; Obrony biernej; Obrony czynnej.

System powiadamiania obejmuje: Wykrycie napadu; Rozpoznanie rodzaju środka BST; Powiadomienie o napadzie. Środki obrony biernej stanowią: Indywidualne środki ochrony/maska przeciw gazowa, odzież ochronna, narzutki z folii itp../; Zbiorowe środki ochrony /schrony i ukrycia/; W skład obrony czynnej wchodzą: Przedsięwzięcia organizacyjno – szkoleniowe; Pierwsza pomoc oraz leczenie zatrutych i rannych; Likwidacja skutków napadu chemicznego.

Środki zapalające. Środki zapalające także wchodzą w skład broni chemicznej. Służą do rażenia: Ludzi; Infrastruktury; Urządzeń obronnych; Zapasów; Zasiewów; Lasów itp..

Do przenoszenia środków zapalających mogą służyć: Bomby lotnicze; Pociski artyleryjskie; Fugasy; Granaty; Miotacze ognia; Inne środki przenoszenia ładunków bojowych.

Najczęściej stosowane środki zapalające to: Napalm /800-1200°C/ bomby, pociski artyleryjskie, miotacze ognia, zbiorniki zapalające, fugasy; Pirożel /1200-1600°C/ bomby lotnicze; Magnez /1100-1200°C/ bomby lotnicze, pociski artyleryjskie miny, granaty; Termit /3000°C/ bomby lotnicze, pociski artyleryjskie, granaty; Fosfor biały /1000-1200°C/bomby lotnicze, pociski artyleryjskie, miny.

Ochrona przed środkami zapalającymi Bojowe środki zapalające wytwarzają bardzo wysoką temperaturę, są trudne do ugaszenia ze względu na swój skład. Z reguły gasi się je odcinając dopływ tlenu lub dużą ilością wody (z wyjątkiem termitu i fosforu - których nie wolno gasić wodą), piaskiem i za pomocą gaśnic. Do ochrony ludzi stosuje się: - schrony, podpiwniczenia, stacje metra oraz inne ukrycia; Polowe ukrycia terenowe (transzeje, szczeliny przeciwlotnicze); Naturalne ukrycia terenowe (wąwozy, jaskinie, jary itp..) Indywidualne środki ochrony przed skażeniami i specjalne ubiory. Do ochrony sprzętu stosuje się: Przykryte okopy i ukrycia; Naturalne wąwozy i jary; Płótno brezentowe oraz inne dostępne materiały; Środki ppoż. (piasek, wodę, gaśnice itp..)

PYTANIA ?

Dziękuję za uwagę