Zespół nadpobudliwości psychoruchowej z deficytem uwagi jest zaburzeniem neurorozwojowym o zróżnicowanej etiologii, choć dokładna przyczyna nadal pozostaje nieznana. Występuje ono najczęściej u chłopców. W Polsce, na to zaburzenie cierpi ok. 150 tysięcy dzieci.

Do podstawowych grup objawów w ADHD należą: 1. Zaburzenia koncentracji uwagi; 2. Impulsywność; 3. Nadruchliwość.

Zaburzenia koncentracji uwagi – typowe zachowania dziecka:  Bardzo długo zabiera się do odrabiania lekcji;  Nie potrafi na długo skupić się w czasie pracy;  Nie potrafi dokończyć wielu czynności;  Bardzo łatwo się rozprasza;  Ma kłopoty z zapamiętaniem przyswajanego materiału;  Nie słyszy i nie odpowiada na polecenia;  Nie pamięta co było zadane w szkole, co trzeba przynieść na następne zajęcia;  Ma tendencje do marzycielstwa - śni na jawie ;  Jest „gapowate” – gapi się przez okna zamiast się uczyć,  Gubi i zapomina rzeczy.

Nadmierna impulsywność - typowe zachowania dziecka: :  Nie przewiduje konsekwencji swojego działania;  Rozpoczyna zadania bez całkowitego zrozumienia instrukcji;  Nie wysłuchuje poleceń do końca;  Ma kłopoty z wykonaniem złożonych lub terminowych prac;  Ma trudności w uczeniu się na podstawie wcześniejszych doświadczeń oraz ogólnych zasad;  Nie potrafi poczekać na swoją kolej,  Często wtrąca się do rozmowy innych;  Nie potrafi zaplanować swojej pracy.

Nadruchliwość - typowe zachowania dziecka:  Biega w kółko, jest stale w ruchu;  Ma trudności z wysiedzeniem w ławce przez całą lekcję, chodzi po klasie;  Wspina się na wszystkie meble;  Ciągle się wierci – niepokój w obrębie miejsca siedzenia;  Ogląda TV jeszcze coś robiąc;  Preferuje zabawy ruchowe;  Je śniadanie biegając po kuchni;  Jest gadatliwe i hałaśliwe.

Trudności z liczeniem i pisaniem Osiągnięcia szkolne poniżej średniej w wieku 8-11 lat Pozostanie w tej samej klasie na drugi rok Usunięcie ze szkoły Nieukończenie szkoły średniej 15% 80 – 90% 29% 13% 10-30%

 Nadmierny upór i nieposłuszeństwo;  Niepodporządkowanie się rodzicom;  Wybuchy złości i agresja słowna;  Negatywne relacje z rodzeństwem.

 Dziecko z ADHD może mieć problemy z nawiązywaniem i utrzymywaniem przyjaźni (w mniejszym stopniu zdolne jest do „odczytywania” sygnałów społecznych, które wysyłają mu rówieśnicy) ;  Rówieśnicy oraz ich rodzice w sposób otwarty unikają kontaktów z takim dzieckiem lub zniechęcają się do ich podtrzymywania ze względu na jego nadpobudliwe i niekontrolowane zachowanie

 Dziecko z ADHD może mieć obniżoną samoocenę, szczególnie wtedy, gdy rodzice nie rozumieją na czym choroba ta polega i w konsekwencji obwijaną dziecko za niewłaściwe zachowania

 rozmawiając z dzieckiem na leży upewnić się, czy słucha i używać jak najmniej słów, polecenia wydawać jasne i zwięzłe;  ustalić z dzieckiem plan dnia (obowiązki i przyjemności) i przestrzegać stałego systemu;  uczyć porządkowania i organizowania, dbać o to by kończyło rozpoczęte działania;  jasno sformułować system wymagań wobec dziecka i konsekwentnie przestrzegać realizacji (jasno sprecyzowane normy i zasady dają poczucie pewności i bezpieczeństwa);

 w czasie odrabiania lekcji, dbać o to, by był porządek w pokoju, by leżały na wierzchu tylko te przedmioty, które są potrzebne, wyciszyć radio i TV;  uwzględniać męczliwość dziecka, dłuższe prace dzieląc na etapy;  wydłużać okresy koncentracji uwagi poprzez organizowanie gier stolikowych i planszowych, słuchanie czytanych bajek i opowiadań;

 ograniczyć ilość oglądanych programów TV (gier komputerowych) nacechowanych przemocą i agresją;  umożliwić jak największą ilość różnych zorganizowanych zadań ruchowych, emocje rozładowywać i wyciszać poprzez ukierunkowaną aktywność fizyczną;  zauważać wysiłki dziecka, zapewniać poczucie sukcesu, stosować jak najczęściej pochwały i nagrody;  uczyć pozytywnego reagowania w sytuacjach trudnych, tłumacząc zasady postępowania w takich momentach;

 wieczorem przed zaśnięciem, wyciszać emocje dziecka poprzez prowadzenie rozmów na temat minionego dnia oraz czytać (monotonnym głosem) baśnie dostarczające pozytywne wzory zachowań dla dziecka;  akceptować dziecko takim jakie jest (uwierzyć, że zachowanie nie wypływa z jego złej woli) i pomóc w przezwyciężaniu trudności.