BIBLIOTEKARSTWO DZIECIĘCE W XXI WIEKU – CZY TYLKO DLA DZIECI? KNIHOVNICTVÍ PRO DĚTI VE XXI STOLETÍ – JE POUZE PRO DĚTI? dr Agata Walczak-Niewiadomska Katedra Bibliotekoznawstwa i Informacji Naukowej Uniwersytet Łódzki

Biblioteki dziecięce w XXI wieku Knihovny pro děti v XXI století 2 Źródło: 09/childrens_section_ifla.jpg zróżnicowana architektura /odlišná architektura zróżnicowane warunki lokalowe /odlišné nároky na prostory zróżnicowany zakres wiekowy użytkowników / přizpůsobení se různým věkovým kategoriím

Różnorodność metod pracy Různorodé metody práce 3 metody dostosowae do wieku użytkowników přizpůsobení metod věku uživatelů rozwój i implementacja projektów dzięki współpracy z operatorami funduszy unijnych i narodowych (m.in. Programem Rozwoju Bibliotek) oraz organizacjami pozarządowymi (NGO) Rozvoj a implementace projektů díky spolupráci s provozovateli evropských i národnách fondů (např. Program rozvoje knihoven), a také spolupráce s nestátními organizacemi Źródło: lj.libraryjournal.com

Tradycyjne postrzeganie bibliotek dziecięcych Tradiční vnímání dětských knihoven 4 Grupy użytkowników: Věkové rozdělení uživatelů: 3-6 lat (przedszkolaki) 3-6 let (děti předškolního věku) 7-11 lat (uczniowie) 7-11 let (žáci) lat (młodzież) (mládež) Metody pracy: Pracovní metody: głośne czytanie / čtení nahlas konkursy czytelnicze / čtenářské soutěže Wystawy / výstavy spotkania z autorami / Setkání s autory zajęcia plastyczne / výtvarná výchova Źródło: photos-from-cardiffs-new-library/

Innowacje w bibliotekach dziecięcych Inovace v dětských knihovnách 5 rozszerzenie wieku użytkowników o grupę użytkowników w wieku 0-3 lat / rozšíření řad uživatelů o děti ve věku 0-3 let wprowadzenie projektów międzypokoleniowych / zavedení mezigeneračních projektů poszerzenie oferty aktywności (m.in. kodowanie, gry planszowe) / rozšíření nabízených služeb (deskové hry) edukacja medialna i informacyjna / mediální a informační výchova rodzinna alfabetyzacja (family literacy) / rodinná alfabetizace terapia zajęciowa / terapie vyučováním Źródło:

Rozszerzenie wieku użytkowników o grupę użytkowników w wieku 0-3 lat Rozšíření řad uživatelů o děti ve věku 0-3 let 6 wymagana obecność rodziców / potřebná přítomnost rodičů możliwość organizacji zajęć ze specjalistami – pediatrą, psychologiem, nauczycielem / možnost organizování setkání se specialisty (pediatři, psychologové, učitelé) wzorce amerykańskie – Family Place Libraries / americký vzor – Family Place Libraries wczesna alfabetyzacja (emergent literacy) / včasná alfabetizace Źródło: s-un-rincon-de-lectura-infantil/

Wprowadzenie projektów międzypokoleniowych Zavedení mezigeneračních projektů 7 idea łączenia dwóch lub więcej pokoleń podczas wspólnych zajęć / idea spojení 2 a více generací ke společným aktivitám najczęściej warsztaty historyczno-komputerowe – dziadek / babcia → wnuczęta / nejčastěji aktivity počítačově – dějepisné  prarodiče s vnuky Źródło:

Poszerzenie oferty aktywności (m.in. kodowanie, gry planszowe) Rozšíření nabídky (např. deskové hry, šifry) 8 możliwość zaproszenia rodziny do wspólnej gry možnost pozvání rodiny ke společné hře wspólna nauka kodowania společné lekce šifrování Źródło: 11/19/games-day-board-games/

Edukacja medialna i informacyjna 9 zajęcia dla dzieci aktivity pro děti zajęcia dla rodziców aktivity pro rodiče Źródło: Źródło: Monitor-Kid-Mobile-Devices

Rodzinna alfabetyzacja (family literacy) Rodinná alfabetizace 10 metoda nauczania znana od lat 70. XX wieku, bazująca na założeniu, że rodzic jest pierwszym nauczycielem dziecka metoda učení, která vznikla v 70. letech, založená na tom, že rodič je prvním učitelem dítěte wprowadzenie dziecka w świat książki zaczyna się od pierwszych miesięcy życia już w środowisku domowym uvedení dítěte do světa knih již od prvních měsíců v domácím prostředí Kluby Czytających Rodzin (Fundacja ABCXXI. Cała Polska Czyta Dzieciom) – 48 w całej Polsce Klub rodičů, kteří čtou dětem – 48 v celém Polsku Źródło: OQI

Terapia zajęciowa Terapie různými aktivitami 11 Biblioterapia arteterapia dogoterapia Źródło: 02/78-dogoterapia-w-filii-nr-11

biblioteka w XXI wieku przestała być miejscem statycznym, nastawionym tylko na obsługę dzieci i młodzieży Knihovna přestala ve XXI století být statickým místem, nastaveným pouze pro podporu dětí a mládeže coraz częściej do kanonu usług wchodzą aktywności angażujące całe rodziny, a nawet czworonożnych przyjaciół Pořád častěji jsou nabízeny služby, které angažují celé rodiny, a dokonce i řtyřnohé přátelé wiele nowych usług służy rozrywce, ale wciąż nadrzędnym celem pozostaje wspieranie czytelnictwa Hodně nových služeb láká k zábavně strávenému času, ale pořád zůstává prioritou podpora čtení rodzinne korzystanie z biblioteki wspiera nie tylko proces czytelniczy, ale też wzmacnia więzi emocjonalne Rodinné návštěvy knihoven podporují nejenom čtení v rodinách, ale zlepšují i rodinné vztahy 12 Podsumowanie Závěr

Kontakt: 13 Dziękuję za uwagę! Díky za pozornost!