Kształtowanie spójnej przestrzeni obszarów funkcjonalnych Krótki tekst w oparciu o zasady Polskiej Polityki Architektonicznej Na naradę w MIR

Głównym zagrożeniem dla spójności p Główny  Głównym zagrożeniem dla spójności przestrzennej a zatem i funkcjonalnej a w konsekwencji społecznej i ekonomicznej obszarów funkcjonalnych, poza wadliwym systemem planowania lokalnego jest nieopanowany proces rozlewania się zabudowy na terenach peryferyjnych.

 Nie jest możliwe opanowanie tego zjawiska jedynie w oparciu o dotychczasowe tradycyjne narzędzia warsztatu urbanistycznego. Dla zapobieżenia tendencjom peryferyjnej ekspansji zabudowy,która poprzez przypadkowość i fragmentację tkanki kreuje przestrzeń substandardową, konieczne jest tworzenie zespołów urbanistycznych o funkcji generatorów rozwoju

 Zadaniem ich powinno być oferowanie atrakcyjnych warunków zamieszkania w dobrze zaplanowanej i funkcjonującej tkance miejskiej o zróżnicowanej intensywności, opartej o kręgosłup wydajnego transportu publicznego.

 Tylko tak powstające zespoły zabudowy mogą osiągnąć poziom spójności niezbędny do zapewnienia dobrych warunków życia,zarówno z ekologicznego jak i ekonomicznego mogą osiągnąć poziom spójności niezbędny do zapewnienia dobrych warunków życia,zarówno z ekologicznego jak i ekonomicznego punktu widzenia. punktu widzenia.

 Przykładami takich układów mogą być zarówno warszawski przedwojenny Żoliborz jak i Ursynów-Natolin zrealizowane na podstawie całościowego planu i oferujące swoim mieszkańcom wysoki standard.  W oparciu o tę zasadę powstała w latach siedemdziesiątych pasmowa koncepcja rozwoju aglomeracji warszawskiej. rozwoju aglomeracji warszawskiej.

 We współczesnej Europie jest szereg realizacji i zamierzeń budowy dzielnic tego rodzaju. Są nimi nowe dzielnice Helsinek, Sztokholmu, zamierzony linearny zespół Paris-Roissy czy też restrukturyzacja dzielnic przemysłowych Lille i planowana koncepcja aglomeracji Montpellier

 Warto jednak zauważyć że zarówno w przypadku wymienionych przykładów warszawskich jak i europejskich wszystkie wymienione realizacje powstały w oparciu procedury organizacyjno-finansowe pozwalające na kompleksowy proces zagospodarowania przestrzeni. W warunkach polskich zapomniano o nich na fali przesadnego entuzjazmu dla wolnego rynku lat dziewięćdziesiątych.

 Trzeba więc jasno powiedzieć że nie jest możliwe tworzenie racjonalnie zorganizowanej spójnej przestrzeni miejskiej bez rozwoju działań wspólnotowych oraz umożliwiających je procedur.  Doprowadzenie do takiego stanu przebudowy polskich miast nie będzie procesem łatwym ani szybkim. Jego osiągnięcie wymaga wieloletnich konsekwentnych działań wykraczających zdecydowanie poza horyzonty politycznych kadencji.  Ten trud trzeba jednak podjąć aby ograniczyć ekologiczne i ekonomiczne straty obecnych procesów dezurbanizacji.

Narzędzia instytucjonalno-prawne Narzędzia instytucjonalno-prawne niezbędne dla kształtowania spójnej niezbędne dla kształtowania spójnej przestrzeni obszarów funkcjonalnych przestrzeni obszarów funkcjonalnych

 1.Podział terytorialny odpowiadający delimitacji obszaru funkcjonalnego. (Jednostka zdolna do efektywnej koordynacji zarządzania przestrzenią gmin usytuowanych w jej granicach – możliwa forma: powiat lub związek gmin). (Jednostka zdolna do efektywnej koordynacji zarządzania przestrzenią gmin usytuowanych w jej granicach – możliwa forma: powiat lub związek gmin).

 2.Analiza całości Obszaru Funkcjonalnego w celu wyboru terenów korzystnych dla rozwoju (wewnętrznych dla przekształcenia i intensyfikacji, zewnętrznych dla ukierunkowanego rozwoju).

 3.Stworzenie Funduszu Inwestycyjnego (źródła?)  4.Powołanie operatora dla przeprowadzenia inwestycji w układzie PPP.

5.Opracowanie projektu realizacyjnego wybranego terenu rozwoju  wykup, scalenie, restrukturyzacja terenu  projekt planu wielofunkcyjnego zespołu zabudowy (konkurs).  realizacja infrastruktury (cel publiczny)  sprzedaż działek deweloperom  skoordynowany proces projektowania  realizacja zabudowy mieszkaniowej, usługowej, miejsc pracy  dochód z operacji dla uczestników publicznych i prywatnych

 W Polsce opisany powyżej proces nie występuje. Brak jest nie tylko niezbędnych procedur prawnych i konstrukcji finansowych, brak także świadomości że są one warunkiem koniecznym kreowania ładu przestrzennego czyli spójnej przestrzeni.

 Nie ulega wątpliwości że istotnym zadaniem Ministerstwa Infrastruktury i Rozwoju powinno być przygotowanie modelu takiego sposobu kształtowania przestrzeni obszarów funkcjonalnych w oparciu o doświadczenia szeregu w oparciu o doświadczenia szeregu Krajów Unii Europejskiej. Krajów Unii Europejskiej.

 Jednak patrząc na tabelkę program działań MIR na rok 2014 nie widać żadnych zadań które stanowiłyby realizację celu szóstego KPZK poza modyfikacją ustawy Prawo Budowlane. Dlatego trudno jest przypuszczać aby cel ten mógł być realnie osiągany w najbliższych latach. Dlatego trudno jest przypuszczać aby cel ten mógł być realnie osiągany w najbliższych latach.