SYSTEMY PODATKOWE Piotr Sokół
Akty prawne: 1. Ustawa z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa – t.j. Dz. U. z 2012 r. poz.749 ze zm. 2. Ustawa z dnia 20 listopada 1998 r. o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne – t.j. Dz. U z 2012 r. poz. 361 ze zm. 3. Ustawa z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych 4. Ustawa z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych 5. Ustawa z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług 6. Ustawa z dnia 6 grudnia 2008 r. o podatku akcyzowym 7. Ustawa z dnia 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych 8. Ustawa z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych 9. Ustawa z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn 10. Ustawa z dnia 15 listopada 1984 r. o podatku rolnym 11. Ustawa z dnia 30 listopada 2002 o podatku leśnym 12. Ustawa z dnia 24 sierpnia 2006 r. o podatku tonażowym 13. Ustawa z dnia 19 listopada 2009 r. o grach hazardowych
Literatura: Alina Majchrzycka-Guzowska, Finanse i prawo finansowe, Warszawa 2011 (rozdz. III Podatki – system podatkowy) Robert Wolański, System podatkowy w Polsce, Kraków 2009
EGZAMIN Test jednokrotnego wyboru Termin egzaminu:
Podatki Warunki wprowadzenia podatku; - związek publicznoprawny, - własność prywatna, - źródło zapłaty.
6 Pojęcie podatku zostało zdefiniowane : Pojęcie podatku zostało zdefiniowane : w art. 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa jako : w art. 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa jako : publicznoprawne, nieodpłatne, przymusowe i bezzwrotne świadczenie pieniężne na rzecz Skarbu Państwa, województwa, powiatu lub gminy, wynikające z ustawy podatkowej. publicznoprawne, nieodpłatne, przymusowe i bezzwrotne świadczenie pieniężne na rzecz Skarbu Państwa, województwa, powiatu lub gminy, wynikające z ustawy podatkowej.
Definicja podatku Podatek jest świadczeniem: pieniężnym, przymusowym, bezzwrotnym, nieodpłatnym, publicznoprawnym ogólnym, jednostronnym.
8 Prawne podstawy nakładania obowiązków podatkowych stanowi obowiązująca od dnia 17 października 1997 r. Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. Prawne podstawy nakładania obowiązków podatkowych stanowi obowiązująca od dnia 17 października 1997 r. Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. W art. 217 ustawodawca postanowił, że: W art. 217 ustawodawca postanowił, że: nakładanie: nakładanie: podatków, podatków, innych danin publicznych, innych danin publicznych, określanie: określanie: podmiotów opodatkowania, podmiotów opodatkowania, przedmiotów opodatkowania, przedmiotów opodatkowania, stawek podatkowych, stawek podatkowych, kategorii podmiotów zwolnionych od podatków, kategorii podmiotów zwolnionych od podatków, zasad przyznawania ulg i umorzeń podatkowych zasad przyznawania ulg i umorzeń podatkowych może następować wyłącznie w drodze ustawy. może następować wyłącznie w drodze ustawy.
Funkcje i cele podatków Funkcje podatku: Fiskalna, Stymulacyjna, Regulacyjna, Informacyjna. Cele podatku: - Fiskalny, - Gospodarczy, - Społeczny.
Zasady podatkowe A. Smitha Pewność Dogodność Równomierność Taniość
Pewność podatku Stabilność podatku Jasność i zrozumiałość - terminu płatności - sposobu zapłaty - sumy do zapłacenia Dogodność Sposób i czas ściągania podatku najdogodniejszy dla podatnika
Taniość Zasada ta postuluje, by ustawodawca sięgał do takich źródeł podatkowych, które zapewniają państwu odpowiednio wysokie dochody. Nie mogą to być zatem podatki, których koszt poboru jest wysoki, a podmiot i przedmiot opodatkowania mało wydajny.
Taniość Ograniczanie kosztów poboru (koszty sądowe, egzekucji) Ograniczanie kosztów „obsługi” podatku ponoszonych przez podatników
A. Wagner - zasady Fiskalne - wydajność i elastyczność, Gospodarcze - nienaruszalność źródeł Techniczne - pewność, dogodność, taniość, prostota, - Sprawiedliwości - powszechność i równość.
Klasyfikacja podatków Podatki można klasyfikować według kryteriów: I kryterium - przedmiot opodatkowania II kryterium - stosunek podatku do źródła zapłaty III kryterium - miejsce zasilania
Podatki wg przedmiotu opodatkowania I. Podatki przychodowe, II. Podatki dochodowe, III. Podatki majątkowe, IV. Podatki od wydatków.
I. PODATKI PRZYCHODOWE ryczałt od przychodów ewidencjonowanych, karta podatkowa, ryczałt od przychodów osób duchownych podatek rolny, podatek leśny. 18 Przedmiot podatki
II. PODATKI DOCHODOWE podatek dochodowy od osób fizycznych, podatek dochodowy od osób prawnych, wpłaty z zysku 19 Przedmiot podatku
III. PODATKI MAJĄTKOWE 1. Podatki od posiadania majątku: podatek od nieruchomości, podatek od środków transportowych, podatek tonażowy. 2. Podatki od przyrostu majątku: podatek od spadków i darowizn 3. Podatki od obrotu majątkiem: podatek od czynności cywilnoprawnych 20 Przedmiot podatku
IV. PODATKI OD WYDATKÓW (KONSUMPCYJNE) podatek od towarów i usług, podatek akcyzowy, podatek od gier. 21
Klasyfikacja podatków cd. Według kryterium stosunku przedmiotu opodatkowania do źródła podatku, podatki dzielimy na: podatki bezpośrednie, podatki pośrednie,
23 Zasadniczy podział podatków wg MF jest następujący: Zasadniczy podział podatków wg MF jest następujący: bezpośrednie, czyli: bezpośrednie, czyli: podatek dochodowy od osób fizycznych, podatek dochodowy od osób fizycznych, podatek dochodowy od osób prawnych, podatek dochodowy od osób prawnych, podatek od spadków i darowizn, podatek od spadków i darowizn, podatek od czynności cywilnoprawnych, podatek od czynności cywilnoprawnych, podatek rolny, podatek rolny, podatek leśny, podatek leśny, podatek od nieruchomości, podatek od nieruchomości, podatek od środków transportowych, podatek od środków transportowych, pośrednie: pośrednie: podatek od towarów i usług, podatek od towarów i usług, podatek akcyzowy, podatek akcyzowy, podatek od gier. podatek od gier.
Podział podatków ze względu na miejsce zasilania: - podatki państwowe (centralne), - podatki samorządowe (lokalne), - podatki wspólne.
Podział ze względu na miejsce zasilania Podatki państwowe (centralne): - podatek od towarów i usług (VAT), - podatek akcyzowy, - podatek od gier, - podatek dochodowy od osób prawnych (CIT), - podatek dochodowy od osób fizycznych (PIT).
Podział ze względu na miejsce zasilania Podatki samorządowe (lokalne): - podatek od czynności cywilnoprawnych (PCC), - podatek rolny, - podatek leśny, - podatek od nieruchomości, - podatek od spadków i darowizn, - podatek od środków transportowych, - karta podatkowa
Podział podatków ze względu na miejsce zasilania: Podział podatków ze względu na miejsce zasilania: - podatki wspólne: - podatki wspólne: - PIT Gmina – 39,34%, - PIT Gmina – 39,34%, Powiat - 10,25%, Powiat - 10,25%, Województwo – 1,60% Województwo – 1,60% - CIT Gmina – 6,71%, - CIT Gmina – 6,71%, Powiat – 1,40%, Powiat – 1,40%, Województwo – 14,75% Województwo – 14,75% 27
Konstrukcja prawna podatku: Konstrukcja prawna podatku: - podmiot podatku (kto płaci podatek?), - podmiot podatku (kto płaci podatek?), - przedmiot podatku (od czego płaci - przedmiot podatku (od czego płaci podatek?) podatek?) - podstawa podatku (od czego oblicza - podstawa podatku (od czego oblicza podatek?), podatek?), - elementy korekty podatku (zwolnienia, - elementy korekty podatku (zwolnienia, ulgi, zniżki, zwyżki podatkowe?), ulgi, zniżki, zwyżki podatkowe?), - stawki i skale podatkowe (w jakiej - stawki i skale podatkowe (w jakiej wysokości płaci?), wysokości płaci?), - warunki płatności podatku (jak i kiedy - warunki płatności podatku (jak i kiedy płaci?). płaci?). 28
Definicja Zobowiązanie podatkowe Wynikające z obowiązku podatkowego zobowiązanie podatnika do zapłacenia na rzecz Skarbu Państwa, województwa, powiatu albo gminy podatku w wysokości, w terminie oraz w miejscu określonych w przepisach prawa podatkowego (art. 5 OP)
Powstawanie zobowiązań podatkowych Z punktu widzenia sposobu powstawania zobowiązań podatkowych wyróżnia się: Zobowiązania powstające z chwilą zaistnienia zdarzenia (z mocy prawa) art. 21 §1 p. 2 (np. podatku dochodowego, VAT) Zobowiązania powstające z chwilą doręczenia decyzji organu podatkowego art. 21 §1 p.1 (np. podatku od spadków i darowizn, karty podatkowej)
Sposoby powstawania zobowiązań podatkowych 1/ w drodze wydania i doręczenia podatnikowi decyzji ustalającej wysokość zobowiązania podatkowego (decyzja konstytutywna) 2/ bez wydawania decyzji: a/ z mocy prawa, z chwilą zaistnienia warunków przewidzianych, b/ w drodze obliczenia wysokości należnego podatku przez samego podatnika, zobowiązanego jednocześnie do terminowej zapłaty tegoż podatku, c/ w drodze obliczenia wysokości należnego podatku przez płatnika, zobowiązanego jednocześnie do jego pobrania i wpłacenia na właściwy rachunek budżetu. Brak wykonania zobowiązania – decyzja deklaratoryjna
Powstawanie zobowiązań podatkowych Metody wymiaru podatku: 1/ wymiar jest zbędny, wysokość podatku wynika jednoznacznie z przepisów prawa, 2/ wymiar jest dokonywany przez podatnika – porównanie danych faktycznych dotyczących osoby podatnika lub jego działalności z danymi wyznaczonymi normatywnie i na tej podstawie obliczenie wysokości podatku po zastosowaniu ewentualnych ulg i zwolnień. 3/ wymiar jest dokonywany przez płatnika, który oblicza podatek, pobiera go od podatnika i wpłaca na rzecz urzędu skarbowego lub organu gminy, 4/ wymiar jest dokonywany przez organ podatkowy – ustalenie w formie decyzji podatkowej stanowiącej jednocześnie tzw. nakaz płatniczy.
Odpowiedzialność podatnika, płatnika i inkasenta Podatnik odpowiada całym swoim majątkiem za ciążące na nim podatki, zgodnie z art. 26 Płatnik również odpowiada całym swoim majątkiem za niepobranie należności od podatnika Inkasent ponosi odpowiedzialność majątkową za pobrane a nie wypłacone w terminie podatki
Zabezpieczenie wykonania zobowiązań podatkowych Prawo organu podatkowego do zabezpieczenia na majątku podatnika (także płatnika i inkasenta) zobowiązań podatkowych stwarza art. 33 § 1 i 2 Ordynacji, w sytuacjach: przed terminem płatności podatku, jeżeli zachodzi uzasadniona obawa, że nie zostanie ono wykonane przed wydaniem decyzji ustalającej wysokość zobowiązania podatkowego, jak i decyzji określającej wysokość zaległości podatkowej, jeżeli z dowodów zgromadzonych w postępowaniu wynika, że zobowiązanie podatkowe może nie zostać wykonane
Szczególny tryb zabezpieczenia – przyjęcie przez organ podatkowy, na wniosek strony, zabezpieczenia wykonania decyzji w formie Gwarancji bankowej lub ubezpieczeniowej, Poręczenia banku, Weksla z poręczeniem wekslowym banku, Czeku potwierdzonego przez krajowy bank wystawcy czeku, Zastawu rejestrowego na prawach z papierów wartościowych emitowanych przez Skarb Państwa lub Narodowy Bank Polski – według ich wartości nominalnej,
Szczególny tryb zabezpieczenia Uznania kwoty na rachunku depozytowym organu podatkowego, Pisemnego, nieodwołalnego upoważnienia organu podatkowego, potwierdzonego przez bank lub spółdzielczą kasę oszczędnościowo- kredytową, do wyłącznego dysponowania środkami pieniężnymi zgromadzonymi na rachunku lokaty terminowej.
Terminy płatności Zgodnie z art. 47 §1, termin płatności podatku wynosi 14 dni i liczy się od dnia doręczenia decyzji ustalającej wysokość zobowiązania podatkowego. Z kolei, jeśli podatnik jest zobowiązany sam obliczyć i wpłacić podatek, to za termin płatności uważa się ostatni dzień, w którym zapłata powinna nastąpić (art.47 §2).
Odsetki za zwłokę Podatek, zaliczka na podatek, rata podatku nie zapłacona w terminie płatności stają się zaległością podatkową Od zaległości podatkowych naliczane są odsetki za zwłokę (art.56 § 1) S tawka odsetek za zwłokę jest równa sumie 200% podstawowej stopy oprocentowania kredytu lombardowego, ustalanej zgodnie z przepisami o Narodowym Banku Polskim, i 2%, z tym że stawka ta nie może być niższa niż 8% Stawkę odsetek za zwłokę ogłasza Minister Finansów w drodze obwieszczenia w Monitorze Polskim
Wzór na naliczanie odsetek za zwłokę Kz × L × O = On = Opz 365 Poszczególne wzory i liczby oznaczają: Kz - kwotę zaległości, L - liczbę dni zwłoki, O - stawkę odsetek za zwłokę w stosunku rocznym, liczbę dni w roku, On - kwotę odsetek, Opz - kwotę odsetek po zaokrągleniu. W przypadku zaległości podatkowej istniejącej w okresach, w których obowiązywały różne stawki odsetek za zwłokę od zaległości podatkowych, odsetki są naliczane, według wzoru określonego powyżej, odrębnie za każdy z tych okresów. Zaokrągleniu podlega suma odsetek za poszczególne okresy.
Odsetki za zwłokę od zaległości podatkowych Stawka odsetek za zwłokę jest równa sumie 200% podstawowej stopy oprocentowania kredytu lombardowego (od r. – 3%), ustalanej zgodnie z przepisami o Narodowym Banku Polskim, i 2%, z tym że stawka ta nie może być niższa niż 8% (art.56 OP) Stawka odsetek za zwłokę jest zaokrąglana w górę do dwóch miejsc po przecinku Odsetki za zwłokę od zaległości podatkowych (w stosunku rocznym) Od 9 października 2014 r. 8,0% Uchwała RPP z 8 października 2014 r.
Wzór na naliczanie odsetek za zwłokę z zastosowaniem obniżonej stawki odsetek za zwłokę Kz × L × O = On = Opz 365 Poszczególne wzory i liczby oznaczają: Kz - kwotę zaległości, L - liczbę dni zwłoki, O 1 - obniżoną stawkę odsetek za zwłokę w stosunku rocznym, liczbę dni w roku, On - kwotę odsetek, Opz - kwotę odsetek po zaokrągleniu. W przypadku zaległości podatkowej istniejącej w okresach, w których obowiązywały różne obniżone stawki odsetek za zwłokę od zaległości podatkowych, odsetki są naliczane, według wzoru określonego powyżej, odrębnie za każdy z tych okresów. Zaokrągleniu podlega suma odsetek za poszczególne okresy.
W przypadku złożenia prawnie skutecznej korekty deklaracji wraz z uzasadnieniem przyczyn korekty i zapłaty w całości, w ciągu 7 dni od dnia złożenia korekty, zaległości podatkowej, stosuje się obniżoną stawkę odsetek za zwłokę. Obniżona stawka wynosi 75% stawki pełnej. Obniżona stawka odsetek za zwłokę od zaległości podatkowych (w stosunku rocznym) Od 9 października 2014 r. 6% Uchwała RPP z 8 października 2014 r.
OPŁATA PROLONGACYJNA Dotyczy decyzji: - odroczenia terminu płatności podatku lub rozłożenia zapłaty podatku na raty, - odroczenia lub rozłożenia na raty zaległości podatkowych wraz z odsetkami za zwłokę. Stawka opłaty prolongacyjnej wynosi 50% stawki odsetek za zwłokę
Wzór na ustalanie opłaty prolongacyjnej K × L × S = OP = OPpz 365 Poszczególne wzory i liczby oznaczają: K - kwotę odroczonego lub rozłożonego na raty podatku, odroczonej lub rozłożonej na raty zaległości podatkowej, L - liczbę dni, na które odroczono termin płatności podatku lub zapłatę zaległości podatkowej bądź rozłożono na raty zapłatę podatku lub zaległości podatkowej, S - stawkę opłaty prolongacyjnej, liczbę dni w roku, OP - kwotę opłaty prolongacyjnej, OPpz - kwotę opłaty prolongacyjnej po zaokrągleniu.
Wygaśnięcie zobowiązania Efektywne – prowadzą do zaspokojenia roszczenia podatkowego Nieefektywne – nie wiążą się z zaspokojeniem roszczenia
Efektywne - zapłata podatku, - pobranie podatku przez płatnika lub inkasenta - przejęcie rzeczy lub własności majątkowych (majątku) dłużnika, - przejęcie własności nieruchomości lub prawa majątkowego w postępowaniu egzekucyjnym, - zaliczenie na poczet zobowiązania podatkowego środków pieniężnych przyjętych jako zabezpieczenie,
Efektywne - kompensacyjne sposoby wygasania zobowiązań podatkowych, w tym: - potrącenie, - zaliczenie nadpłaty, - zaliczenie zwrotu podatku.
Wygaśnięcie zobowiązania Zapłata podatku Najczęstszą i mającą zasadnicze znaczenie formą wygasania zobowiązań podatkowych jest zapłata pieniężna. Zapłata podatku może nastąpić w formie gotówkowej lub bezgotówkowej.
Wygaśnięcie zobowiązania Pobór podatku przez płatnika lub inkasenta Pobór podatku w prawidłowej wysokości przez te podmioty oznacza, że brak jest podstaw do żądania ponownej zapłaty przez podatnika ze strony organu podatkowego.
Wygaśnięcie zobowiązania Przeniesienie własności rzeczy lub praw majątkowych wybór przeniesienia własności rzeczy jako formy wygaśnięcia zobowiązania podatkowego następuje wyłącznie na wniosek podatnika.
Wygaśnięcie zobowiązania Potrącenie zaliczenie wierzytelności podatnika na poczet przyszłych zobowiązań podatkowych.
Wygaśnięcie zobowiązania Zaliczenie nadpłaty lub zaliczenie zwrotu podatku na poczet zobowiązań podatkowych.
Zapłata podatku Formy: - Gotówkowa, - Bezgotówkowa, w tym: - polecenie przelewu, - karta płatnicza, - papiery wartościowe, - znaki akcyzy.
Nieefektywne Zaniechanie, Umorzenie zaległości podatkowej, Przedawnienie zobowiązania podatkowego, Zwolnienie z obowiązku zapłaty (w przypadku zastosowania się podatnika do urzędowej interpretacji prawa podatkowego).
Wygaśnięcie zobowiązania Zaniechanie może mieć miejsce, jeżeli istnieją obowiązek podatkowy i zobowiązanie podatkowe.
Instytucja zaniechania (art. 22 OP) 1. Zaniechanie ustalania zobowiązań podatkowych (formy) - generalna (rozporządzenie MF dotyczące określonej kategorii podatników) - indywidualna. 2. Zaniechanie poboru podatku
Wygaśnięcie zobowiązania Umorzenie zaległości jest kompetencją o charakterze uznaniowym, a jej zastosowanie zostało przez ustawodawcę uzależnione od zajścia pewnych przesłanek, tzw. kierunkowych dyrektyw.
Wygaśnięcie zobowiązania Przedawnienie można podzielić na przedawnienie obejmujące zobowiązania podatkowe powstające: - na mocy decyzji administracyjnej i - przedawnienie obejmujące zobowiązania powstające z mocy prawa.
Karta podatkowa Ustawa o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne z dnia 20 listopada 1998r. (Dz.U. Nr 144, poz. 930) Rozdział 3, Art
Karta podatkowa jest zryczałtowanym podatkiem dochodowym od osób fizycznych prowadzących niektóre z rodzajów działalności gospodarczej, stanowiącym dochód gminy. Wniosek o zastosowanie opodatkowania w formie karty podatkowej, według ustalonego wzoru, za dany rok podatkowy, składa się właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego nie później niż do dnia 20 stycznia roku podatkowego, a jeżeli podatnik rozpoczyna działalność w trakcie roku podatkowego - przed rozpoczęciem działalności. Karta Podatkowa
Karta podatkowa Jeżeli do dnia 20 stycznia roku podatkowego podatnik nie zgłosił likwidacji działalności gospodarczej lub nie dokonał wyboru innej formy opodatkowania, uważa się, że prowadzi nadal działalność opodatkowaną w tej formie. W przypadku prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej w formie spółki cywilnej wniosek o zastosowanie opodatkowania w formie karty podatkowej składa jeden ze wspólników. Właściwy miejscowo w sprawie podatku dochodowego opłacanego w formie karty podatkowej jest naczelnik urzędu skarbowego wg miejsca położenia zorganizowanego zakładu (jeżeli działalność wykonywana jest bez zorganizowanego zakładu, wniosek składa się w urzędzie skarbowym miejsca zamieszkania podatnika lub siedziby spółki, lub miejsca zamieszkania jednego ze wspólników spółki).
Zryczałtowany podatek dochodowy w formie karty podatkowej mogą płacić podatnicy prowadzący działalność podatkową: Usługową lub wytwórczo-usługową, jak np. usługi ślusarskie, grawerskie, hafciarskie itp.; Usługową w zakresie handlu detalicznego żywnością, napojami, wyrobami tytoniowymi oraz kwiatami, z wyjątkiem napojów o zawartości alkoholu powyżej 1,5%; Usługową w zakresie handlu detalicznego artykułami nieżywnościowymi, z wyjątkiem: - artykułów nieżywnościowych objętych koncesjonowaniem; - handlu paliwami silnikowymi, środkami transportu samochodowego, częściami i akcesoriami do pojazdów mechanicznych, ciągnikami rolniczymi i motocyklami;
Gastronomiczną – jeżeli nie prowadzona jest sprzedaż napojów o zawartości alkoholu powyżej 1,5%; W zakresie usług transportowych wykonywanych przy użyciu jednego samochodu; W zakresie usług rozrywkowych; W zakresie sprzedaży posiłków domowych w mieszkaniach, jeżeli nie prowadzona jest sprzedaż napojów o zawartości alkoholu powyżej 1,5%; Zryczałtowany podatek dochodowy w formie karty podatkowej mogą płacić podatnicy prowadzący działalność podatkową:
W wolnych zawodach, polegających na świadczeniu usług w zakresie ochrony zdrowia ludzkiego; W wolnych zawodach polegających na świadczeniu przez lekarzy weterynarii usług weterynaryjnych, w tym również sprzedaż preparatów weterynaryjnych; W zakresie opieki domowej nad dziećmi i osobami chorymi; W zakresie usług edukacyjnych, polegającą na udzielaniu lekcji na godziny.
Warunki opodatkowania kartą: złożenie wniosku o zastosowanie opodatkowania w tej formie; zgłoszenie we wniosku prowadzonej działalności; przy prowadzeniu działalności nie korzystają z usług osób nie zatrudnionych przez siebie na podstawie umowy o pracę oraz z usług innych przedsiębiorstw i zakładów, chyba że chodzi o usługi specjalistyczne; małżonek podatnika nie prowadzi działalności w tym samym zakresie; nie wytwarzają wyrobów opodatkowanych, na podstawie odrębnych przepisów, podatkiem akcyzowym; pozarolnicza działalność gospodarcza zgłoszona we wniosku, nie jest prowadzona poza terytorium RP
Warunki opodatkowania kartą podatkową: opodatkowaniu w formie karty podatkowej podlegają nie tylko osoby fizyczne, ale również spółki cywilne, pod warunkiem, że łączna liczba wspólników oraz zatrudnionych pracowników nie przekracza stanu zatrudnienia przewidzianego dla danego rodzaju działalności. (O wysokości dopuszczalnego zatrudnienia decyduje zakres działalności, dla którego przewidziano najwyższy poziom zatrudnienia)
Stawki Zróżnicowane stawki karty podatkowej zależą od: rodzaju i zakresu prowadzonej działalności; liczby zatrudnionych pracowników; wielkości miejscowości, w której prowadzona jest działalność: - do 5 tys. Mieszkańców; - ponad 5 tys. Mieszkańców; - powyżej 50 tys. Mieszkańców. Jeżeli podatnik zgłosi we wniosku prowadzenie działalności w różnych zakresach lub w różnych miejscowościach, dla których przewidziano różne wysokości stawek karty podatkowej, to wysokość podatku ustala się wg stawki dla tego zakresu działalności i miejscowości, dla których przewidziana jest najwyższa stawka.
Objaśnienia: „0” dotyczy działalności prowadzonej bez zatrudnienia pracownika „1” dotyczy działalności prowadzonej przy zatrudnieniu 1 pracowników „2” dotyczy działalności prowadzonej przy zatrudnieniu 2 pracowników „3” dotyczy działalności prowadzonej przy zatrudnieniu 3 pracowników
Część VI. Usługi rozrywkowe
Część VIII. Wolne zawody – świadczenie usług w zakresie ochrony zdrowia ludzkiego
Zwolnienia i ulgi Charakteryzuje się znacznym uproszczeniem rozliczeń podatnika z organami podatkowymi z uwagi na zwolnienie z obowiązku prowadzenia ksiąg, składania zeznań podatkowych, o wysokości deklaracji podatkowych uzyskanego dochodu oraz wpłacania zaliczek na podatek dochodowy. Podatnicy są zobowiązani do wydawania na żądanie klienta rachunków i faktur. Obniżenie stawki podatkowej o 20% dla podatników, którzy ukończyli 60 lat życia lub są osobami niepełnosprawnymi lub zatrudniają osoby niepełnosprawne – o 10% na każdą osobę oraz o składkę na ubezpieczenie zdrowotne w wysokości 7,75%. Możliwość obniżenia przez Urząd Skarbowy na wniosek podatnika stawki karty podatkowej w uzasadnionych przypadkach (zatrudnienie przez podatnika tylko jednego pracownika). Podatnicy nie mogą poza działalnością opodatkowaną kartą, prowadzić innej działalności gospodarczej, pozarolniczej. (wyjątek: prowadzenie dodatkowej działalności gospodarczej polegającej, na wytwarzaniu energii elektrycznej w elektrowniach wodnych i wiatrowych do 5000 kilowatów oraz wytwarzania biogazu, a także osiągania przychodów z tytułu umowy: Najmu; Podnajmu; Dzierżawy Poddzierżawy; Innych umów o podobnym charakterze. Przychody te podlegają opodatkowaniu podatkiem dochodowym na ogólnych zasadach.
-umowy o pracę; -umowy o pracę nakładczą; -umowy o pracę członków rodziny mających inne niż podatnik miejsce zamieszkania. Podatnik prowadzący działalność gospodarczą płacący podatki w formie karty podatkowej do liczby osób zatrudnionych wlicza osoby zatrudnione na podstawie:
Podatnik prowadzący działalność usługową i usługowo-wytwórzą płacący podatki w formie karty podatkowej do liczby osób zatrudnionych nie wlicza: członków rodziny mieszkających w tym samym miejscu zamieszkania co podatnik; osób zatrudniających w celu nauki zawodu; osób pobierających emerytury, renty oraz bezrobotnych skierowanych przez Urząd Pracy; osób zatrudnionych wyłącznie przy sprzedaży wyrobów, przyjmowaniu zleceń na usługi, utrzymywania czystości w zakładzie, prowadzeniu kasy i księgowości, kierowców i konwojentów, pod warunkiem, że podatnik określił na piśmie zakres wykonywanych przez nich czynności. Z tytułu zatrudnienia pracowników stosuje się podwyższenie stawki karty podatkowej od 10 do 40%.
Ewidencja zatrudnienia: Podatnicy opodatkowani w formie karty podatkowej (wyjątek: prowadzący parkingi), jeżeli zatrudniają pracowników mają obowiązek prowadzenia książki ewidencji zatrudnienia tych osób. Na podatniku ciąży również obowiązek przechowywania ewidencji zatrudnienia w miejscu wykonywanej działalności lub w siedzibie firmy.
Obowiązek podatnika informowania naczelnika urzędu skarbowego o następujących zmianach jakie nastąpiły od momentu składania wniosku: Powodują utratę warunków do opodatkowania w formie karty podatkowej; Mają wpływ na wysokość podatku dochodowego w formie karty podatkowej (zwłaszcza, jeżeli zmiany dotyczą stanu zatrudnienia, miejsca prowadzonej działalności, rodzaju i zakresu itp.) Likwidacja prowadzonej działalności.
Zmiany stanu faktycznego prowadzonej przez podatnika działalności gospodarczej Podatnik o zaistniałych zmianach musi zawiadomić naczelnika US w formie pisemnej, najpóźniej w terminie 7 dni od powstania okoliczności powodujących zmiany. Po poinformowaniu naczelnika US o zaistniałych zmianach, zmiana wysokości następuje już w miesiącu, w którym zaszły okoliczności powodujące zmianę. Należność za ten miesiąc pobiera się w wysokości 1/30 dotychczasowej miesięcznej należności za każdy dzień miesiąca, przed dniem, w którym nastąpiła zmiana, zwiększonej (lub zmniejszonej) o 1/30 nowej miesięcznej należności za każdy dzień pozostałej części miesiąca.
Utrata prawa do karty podatkowej następuje w przypadku, gdy podatnik: we wniosku o zastosowanie opodatkowania w formie karty podatkowej podał niewłaściwe informacje, w wyniku których doszło bądź do zastosowania niewłaściwej formy opodatkowania lub wyznaczenie zbyt niskiej kwoty podatku; nie prowadzi, bądź prowadzi nierzetelnie ewidencję zatrudnienia; nie zawiadomi naczelnika urzędu skarbowego w odpowiednim terminie o zmianach jakie powodują utratę możliwości korzystania z tej formy opodatkowania lub wpływają na podwyższenie wysokości podatku dochodowego podaje dane istotnie niezgodne w rachunku lub fakturze stwierdzającej sprzedaż wyrobu, towary, czy usługi.
Utrata prawa do karty podatkowej powoduje: obowiązek płacenia podatku dochodowego na zasadach ogólnych na cały rok podatkowy; obowiązek założenia właściwych ksiąg. Kwoty wpłacone dotychczas z tytułu karty podatkowej zaliczają się na poczet podatku dochodowego na zasadach ogólnych na cały rok podatkowy
Rezygnacja z karty podatkowej Podatnik może zrzec się opodatkowania w formie karty podatkowej w terminie 14 dni od doręczenia decyzji ustalającej wysokość podatku dochodowego w formie karty podatkowej. Podatnik ma obowiązek od pierwszego dnia miesiąca następującego po rezygnacji z opodatkowania w formie karty podatkowej zaprowadzić: Ewidencję i prowadzić ryczałt od przychodów ewidencjonowanych, jeżeli spełnia określone przez ustawę warunki, lub Właściwe księgi i płacić podatek dochodowy na ogólnych zasadach.
Likwidacja działalności: W razie likwidacji działalności w ciągu roku podatkowego, podatnik musi ten fakt zgłosić do naczelnika US. Podatek w formie karty podatkowej za ostatni miesiąc prowadzonej działalności podatnik płaci za okres do dnia zakończenia działalności w wysokości 1/30 miesięcznej należności za każdy dzień.
ZALETY I WADY KARTY PODATKOWEJ ZaletyWady Zwolnienie z obowiązku prowadzenia ksiąg, składania zeznań podatkowych, deklaracji o wysokości uzyskanego dochodu oraz wpłacania zaliczek na podatek dochodowy Brak możliwości wspólnego opodatkowania z małżonkiem Nie można korzystać z usług osób nie zatrudnionych przez siebie na podstawie umowy o pracę oraz z usług innych przedsiębiorstw i zakładów, chyba że chodzi o usługi specjalistyczne Opłacanie niezmiennej, określonej w zryczałtowanej wysokości kwoty podatku By rozliczać się w formie karty podatkowej należy spełnić szereg warunków dot. zarówno formy prowadzenia działalności jak i liczby zatrudnianych przy działalności osób
Ryczałt od przychodów ewidencjonowanych Ustawa o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne z 20 listopada 1998 r. (Dz. U. Nr 144, poz. 930 ze zm.) Rozdział 2.
Ryczałt od przychodów ewidencjonowanych Forma zryczałtowanego podatku dochodowego od osób fizycznych osiągających przychody z pozarolniczej działalności gospodarczej. Podatek zryczałtowany pobiera się bez pomniejszenia przychodu o koszty uzyskania. Zaletą przy niskich kosztach jest możliwość uzyskania korzyści fiskalnych w porównaniu z zasadami ogólnymi Wpływy z podatku dochodowego opłacanego w formie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych stanowią dochód budżetu państwa.
Podmiot podatku Osoby fizyczne prowadzące pozarolniczą działalność gospodarczą również, gdy działalność ta jest prowadzona w formie: spółki cywilnej osób fizycznych; spółki jawnej osób fizycznych;
Ryczałtem nie są objęci podatnicy, którzy: opłacają podatek w formie karty podatkowej; korzystają z okresowego zwolnienia od podatku dochodowego; osiągają przychody z tytułu: prowadzenia aptek prowadzenia lombardów działalności w zakresie kupna i sprzedaży wartości dewizowych prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej w zakresie wolnych zawodów innych niż wymienione w ustawie działalności w zakresie handlu częściami i akcesoriami do pojazdów mechanicznych świadczą usługi wyszczególnione w załączniku nr 2 do ustawy (np. usługi zarządzania nieruchomościami), wytwarzają wyroby opodatkowane podatkiem akcyzowym (z wyłączeniem energii elektrycznej z odnawialnych źródeł energii)
Przedmiot podatku opodatkowaniu podlegają przychody osiągane z pozarolniczej działalności gospodarczej prowadzonej także w formie spółki cywilnej lub jawnej osób fizycznych; przychody uzyskane z tytułu umowy najmu, podnajmu, dzierżawy, poddzierżawy lub innych umów o podobnym charakterze.
Podstawa podatku Podatnik opłaca w roku podatkowym ryczałt od przychodów ewidencjonowanych jeżeli: w roku poprzedzającym rok podatkowy: prowadził działalność samodzielnie i uzyskał przychód nieprzekraczający euro; prowadził działalność w formie spółki, a suma przychodów wszystkich wspólników nie przekroczyła euro; rozpoczyna działalność w roku podatkowym i nie korzysta z opodatkowania w formie karty podatkowej (wysokość przychodów nie ma tu znaczenia). ryczałt ustala się wg stawki właściwej dla przychodów każdego rodzaju działalności.
LIMITY na rok 2015: Opodatkowaniu w formie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych podlegają: przychody z działalności gospodarczej prowadzonej wyłącznie samodzielnie w wysokości nie przekraczającej: euro przychody uzyskiwane wyłącznie z działalności prowadzonej w formie spółki, a suma przychodów wspólników spółki z tej działalności nie przekroczyła kwoty: euro przychody z działalności prowadzonej samodzielnie lub w formie spółki, opodatkowane wyłącznie w formie karty podatkowej lub za część roku w formie karty podatkowej i za część roku na zasadach ogólnych, a łączne przychody nie przekroczyły kwoty: euro przychody za 2014 r. uprawniające do opłacania ryczałtu kwartalnie euro
Elementy korekty podatku -zwolnienie od podatku Przychody zwolnione z opodatkowania ryczałtem: uzyskane z tytułu wynajmu pokoi gościnnych, w budynkach mieszkalnych położonych na terenach wiejskich w gospodarstwie rolnym, osobom przebywającym na wypoczynku, jak również uzyskane z tytułu wyżywienia tych osób (o ile liczba wynajmowanych pokoi nie przekracza 5);
Elementy korekty podatku -zwolnienie od podatku pochodzące od międzynarodowych instytucji finansowych lub ze środków przyznanych przez rządy obcych państw; kwoty otrzymane od agencji rządowych lub agencji wykonawczych (jeśli pochodzą z budżetu państwa); dotacje z budżetu państwa otrzymane na dofinansowanie przedsięwzięć realizowanych w ramach projektów unijnych; również dotacje z budżetów jednostek samorządu terytorialnego;
Elementy korekty podatku -zwolnienie od podatku oprocentowanie otrzymane w związku ze zwrotem nadpłaconych zobowiązań podatkowych i innych należności budżetowych, jak również oprocentowanie zwrotu różnicy podatku od towarów i usług; wkład własny podmiotu publicznego otrzymany przez partnera prywatnego (umowa o partnerstwie publiczno-prywatnym); płatności na realizację projektów w ramach programów finansowanych z udziałem środków europejskich, otrzymane z Banku Gospodarstwa Krajowego (wyłączając płatności otrzymane przez wykonawców).
Elementy korekty podatku - odliczenia analogiczne do odliczeń przysługujących osobom fizycznym, które podlegają opodatkowaniu na zasadach ogólnych m.in. składki na ubezpieczenia społeczne, darowizny na rzecz organizacji pożytku publicznego, wydatki na cele rehabilitacyjne;
Elementy korekty podatku - odliczenia możliwość odliczenia straty poniesionej w danym roku podatkowym- pokrywana z tego samego źródła przychodów w kolejnych, najbliższych 5 latach podatkowych (z zastrzeżeniem, że wysokość odliczenia nie może przekraczać w którymkolwiek z tych lat, 50% kwoty tej straty);
Elementy korekty podatku - odliczenia Odliczenie kwoty składki na powszechne ubezpieczenie zdrowotne, opłaconej przez podatnika (o ile nie została odliczona od podatku dochodowego od osób fizycznych).
Wysokość ryczałtu Ryczałt od przychodów ewidencjonowanych wynosi: 20% przychodów osiąganych w zakresie wolnych zawodów; 17% przychodów ze świadczenia usług niematerialnych określonych w art. 12 ustawy, np. pośrednictwo w sprzedaży pojazdów mechanicznych, handlu hurtowym, poradnictwo dla dzieci, doradztwa komputerowego, organizowania targów, kongresów i wystaw;
Wysokość ryczałtu 8,5% przychodów: uzyskanych z tytułu umów najmu, dzierżawy i innych umów o podobnym charakterze; z działalności usługowej, w tym przychodów z działalności gastronomicznej w zakresie sprzedaży napojów o zawartości alkoholu powyżej 1,5%; związanych ze zwalczaniem pożarów i zapobieganiem pożarom; ze świadczenia usług związanych z prowadzeniem przedszkoli oraz oddziałów przedszkolnych w szkołach podstawowych, w tym specjalnych - dotyczy wyłącznie przygotowania dzieci do nauki w szkole;
Wysokość ryczałtu 8,5% : przychodów ze świadczenia usług związanych z ogrodami botanicznymi i zoologicznymi oraz obszarami z obiektami chronionej przyrody; przychodów z działalności polegającej na wytwarzaniu przedmiotów (wyrobów) z materiału powierzonego przez zamawiającego; prowizji uzyskanej przez komisanta ze sprzedaży na podstawie umowy komisu; prowizji uzyskanej przez kolportera prasy na podstawie umowy o kolportaż prasy; Odnosi się także do otrzymanych odszkodowań za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą lub z prowadzeniem działów specjalnych produkcji rolnej.
Wysokość ryczałtu 5,5%: przychodów z działalności wytwórczej, robót budowlanych lub w zakresie przewozów ładunków taborem samochodowym o ładowności powyżej 2 ton; uzyskanej prowizji z działalności handlowej w zakresie sprzedaży jednorazowych biletów komunikacji miejskiej, znaczków do biletów miesięcznych, znaczków pocztowych, żetonów i kart magnetycznych do automatów; przychodów z odpłatnego zbycia świadectw pochodzenia otrzymanych przez przedsiębiorstwa energetyczne zajmujące się wytwarzaniem energii elektrycznej w odnawialnych źródłach energii.
Wysokość ryczałtu 3,0% przychodów m.in.: z działalności gastronomicznej, z wyjątkiem przychodów ze sprzedaży napojów o zawartości alkoholu powyżej 1,5%; z działalności usługowej w zakresie handlu; ze świadczenia usług związanych z produkcją zwierzęcą- usługi związane z chowem i hodowlą zwierząt (z wyjątkiem usług weterynaryjnych);
Obliczanie podatku P = PN x S% P - podatek PN - przychód netto S% - stawka % podatku
Ewidencja i pobór podatku Podmioty opodatkowane ryczałtem zobowiązane są do posiadania i przechowywania dowodów zakupu towarów, prowadzenia wykazu środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, ewidencję wyposażenia, jak również- za każdy rok podatkowy- ewidencję przychodów.
Ewidencja i pobór podatku W przypadku nieprowadzenia lub prowadzenia wadliwej ewidencji od niezaewidencjonowanego przychodu ustala się ryczałt przy zastosowaniu stawki równej pięciokrotności obowiązującej stawki, nie wyższej niż 75% przychodu.
Ewidencja i pobór podatku Podatnicy są obowiązani obliczać ryczałt od przychodów ewidencjonowanych i wpłacać go na rachunek urzędu skarbowego w terminach miesięcznych (do dnia 20 następnego miesiąca, a za miesiąc grudzień - w terminie złożenia zeznania)
Ewidencja i pobór podatku Podatnicy, których otrzymane przychody z działalności prowadzonej samodzielnie albo przychody spółki - w roku poprzedzającym rok podatkowy - nie przekroczyły kwoty stanowiącej równowartość euro, mogą obliczać i wpłacać ryczałt po upływie kwartału. Podatnicy, którzy wybrali opłacanie ryczałtu co kwartał, są obowiązani do 20 stycznia roku podatkowego zawiadomić o tym urząd skarbowy właściwy według miejsca zamieszkania podatnika.
Naczelnik urzędu skarbowego, na wniosek podatnika, przekazuje na rzecz jednej organizacji pożytku publicznego wybranej przez podatnika kwotę w wysokości nieprzekraczającej 1% podatku należnego wynikającego z zeznania podatkowego.
art. 21 ust. 1 Podatnicy opłacający ryczałt ewidencjonowany nie są obowiązani do posiadania rachunku bankowego i regulowania należności podatkowych za pomocą przelewu. W związku z tym mogą dokonywać płatności podatków w kasie urzędów skarbowych. art.21 ust Ustawodawca przewidział również możliwość skorzystania przez niektórych podatników ryczałtu ewidencjonowanego z udogodnienia /potocznie nazywanego,,kredytem podatkowym,,/ polegającego na tym, że przez rok są zwolnieni z obowiązku comiesięcznej wpłaty ryczałtu i rozłożenia spłaty tego podatku /bez odsetek/ na okres 5 następnych lat podatkowych. art. 3Przychodów opodatkowanych w formach zryczałtowanych nie łączy się z przychodami /dochodami/ z innych źródeł podlegającymi opodatkowaniu na podstawie ustawy z dnia 26 lipca 1991r. o podatku dochodowym od osób fizycznych. art. 6 ust. 1a Opodatkowaniu ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych podlegają również otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartości otrzymanych świadczeń w naturze z tytułu umowy najmu, podnajmu, dzierżawy, poddzierżawy lub innych umów o podobnym charakterze.
Utrata prawa do ryczałtu Podatnicy, którzy utracili warunki do opodatkowania ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych, obowiązani są do zaprowadzenia odpowiednich ksiąg (przede wszystkim podatkową księgę przychodów i rozchodów) i do opłacania podatku dochodowego na zasadach ogólnych.
Wady i Zalety Wady Nie ma możliwości zaliczenia wydatków w koszty uzyskania przychodów Ryczałt jest czasami za wysoki w stosunku do uzyskiwanych marż W trakcie trwania roku podatkowego nie można się zrzec ryczałtu (ale uwaga: jeśli wykona się czynność, która według ustawy nie może być opodatkowana w sposób zryczałtowany - traci się prawo do opodatkowania w tej formie) Zalety Nie ma comiesięcznych deklaracji podatku dochodowego Podatek płaci się od obrotów, co umożliwia niekiedy osiągnięcie korzyści fiskalnych w stosunku do opodatkowania na zasadach ogólnych Księgowość jest mniej skomplikowana niż w przypadku zasad ogólnych
Podatek dochodowy od osób fizycznych
Ogólna charakterystyka PIT Podatek dochodowy od osób fizycznych (PIT od ang. Personal Income Tax) – podatek bezpośredni, obciążający dochody uzyskiwane przez osoby fizyczne. Ma on charakter osobisty, co oznacza, że wpływ na wysokość obciążenia podatkowego ma sytuacja osobista podatnika i jego rodziny – przejawia się to w konstrukcji podatku (progresja podatkowa, ulgi, kwota wolna od podatku).
Regulacja prawna PIT reguluje Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych z 26 lipca 1991 r. wielokrotnie nowelizowana.
Zakres podmiotowy Podatkowi dochodowemu podlegają wyłącznie osoby fizyczne. Zgodnie z prawem cywilnym osobą fizyczną jest każdy człowiek posiadający zdolność prawną, którą uzyskuje się z chwilą urodzenia, a traci wraz ze śmiercią. Podatnikami PITu są zatem wszystkie osoby fizyczne osiągające dochody bez względu na swój wiek, który może jedynie wpływać na sposób rozliczenia podatku (samodzielnie, z rodzicami etc.).
Opodatkowanie małoletnich z rodzicami Dochody osoby niepełnoletniej dolicza się do dochodów rodziców lub osób przysposabiających, z wyjątkiem dochodów z pracy, stypendiów oraz dochodów z przedmiotów oddanych jej do swobodnego użytku. Jeżeli małżonkowie podlegają odrębnemu opodatkowaniu, dochody małoletnich dzieci dolicza się po połowie (lub w innej proporcji) do dochodu każdego z małżonków (nie dotyczy małżonków w stosunku do których orzeczono separację)
Nieograniczony obowiązek podatkowy Nieograniczony obowiązek podatkowy wiąże się z zasadą rezydencji. Zgodnie z art.3 ust.1 updof jego istotą jest to, że osoba fizyczna mająca miejsce zamieszkania na terytorium Polski podlega obowiązkowi podatkowemu od całości swoich dochodów, bez względu na miejsce położenia źródeł przychodów. Za osobę mającą miejsce zamieszkania na terytorium RP uważa się osobę fizyczną, która: 1) posiada na terytorium Polski centrum interesów osobistych lub gospodarczych tzw. ośrodek interesów życiowych, lub 2) przebywa na terytorium Polski dłużej niż 183 dni w roku podatkowym
Ograniczony obowiązek podatkowy Ograniczony obowiązek podatkowy obejmuje osoby fizyczne, które nie maja na terytorium Polski miejsca zamieszkania, i wiąże się z zasadą źródła (art.3 ust.2a updof ). Osoby te podlegają obowiązkowi podatkowemu jedynie od dochodów osiąganych na terytorium Polski. Za dochody (przychody) osiągane na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej uważa się w szczególności dochody (przychody) z: 1) pracy wykonywanej na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej na podstawie stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy, bez względu na miejsce wypłaty wynagrodzenia, 2) działalności wykonywanej osobiście na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, bez względu na miejsce wypłaty wynagrodzenia, 3) działalności gospodarczej prowadzonej na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, 4) położonej na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej nieruchomości, w tym ze sprzedaży takiej nieruchomości.
Przepisy o nieograniczonym i ograniczonym obowiązku podatkowym stosuje się z uwzględnieniem umów w sprawie unikania podwójnego opodatkowania, których stroną jest Polska (art. 4a updof)
Metody obliczania podatku dochodowego związane z unikaniem podwójnego opodatkowania dochodu
Metoda wyłączenia Dla rezydenta, który osiągnął dochody z działalności wykonywanej za granicą lub z innych zagranicznych źródeł przychodu, które są zwolnione od podatku na podstawie umów o unikaniu podwójnego opodatkowania lub innych umów międzynarodowych stosuje się metodę wyłączenia (art. 27 ust. 8 updof.). Podatek określa się w następujący sposób: 1) do dochodów podlegających opodatkowaniu podatkiem dochodowym dodaje się dochody zwolnione od tego podatku (ze źródeł położonych za granicą) i od sumy tych dochodów oblicza się podatek według skali 2) ustala się stopę procentową tego podatku, która wyraża stosunek kwoty podatku do dochodu łącznego 3) ustaloną stopę procentową stosuje się do dochodu uzyskanego ze źródeł przychodu położonych w Polsce, co daje należny podatek dochodowy.
Metoda wyłączenia - przykład Podatnik osiągnął dochody: w Polsce zł za granicą (w przeliczeniu na zł) zł razem zł Podatek od sumy dochodów, obliczony wg skali wynosi: zł * 18% - 556,02zł = 5.563,98zł Stopa procentowa tego podatku w odniesieniu do łącznego dochodu wynosi: 5.563,98zł : zł * 100% = 16,36% Od dochodu uzyskanego w Polsce podatnik zapłaci podatek w wysokości: * 16,36% = 2.454zł
Metoda zaliczenia Jeżeli rezydent osiąga również dochody z działalności wykonywanej za granicą lub z innych zagranicznych źródeł przychodu, a umowa o unikaniu podwójnego opodatkowania nie stanowi o zastosowaniu metody wyłączenia lub Polska nie zawarła z państwem, w którym dochody są osiągane umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania, dochody te rozlicza się metodą zaliczenia (odliczenia) (art. 27 ust. 9 i 9a updof.). Metodą zaliczenia, polega na tym, że dochody osiągnięte w kraju łączy się z dochodami osiągniętymi za granicą, od tak uzyskanej sumy oblicza się podatek, a następnie od tego podatku odlicza się kwotę podatku zapłaconego za granicą. Odliczenie to nie może jednak przekroczyć tej części podatku obliczonego przed dokonaniem odliczenia, która proporcjonalnie przypada na dochód uzyskany w państwie obcym
Metoda zaliczenia - przykład Podatnik osiągnął dochody: w Polsce zł za granicą (w przeliczeniu na zł) zł razem zł Podatek od sumy dochodów, obliczony wg skali wynosi: {(92.000zł – ) * 32%)} ,02zł = ,06zł Podatnik zapłacił za granicą podatek w wysokości 7.000zł. Obliczenie podatku przypadającego proporcjonalnie na dochód uzyskany za granicą: ,06zł * (45.000zł : zł) = 8.271,23zł Podatek zapłacony za granicą podlega odliczeniu w całości, ponieważ nie przekracza kwoty 8.271,23zł Należny podatek do zapłacenia w Polsce: ,06zł – 7.000zł = 9.910,06
Opodatkowanie małżonków (art.6 updof) Ustawa przyjmuje generalną zasadę, że małżonkowie podlegają odrębnemu opodatkowaniu. Jednakże na wniosek podatników wyrażony we wspólnym zeznaniu rocznym mogą być oni opodatkowani wspólnie, co wymaga jednakże spełnienia następujących warunków: pozostawanie przez cały rok podatkowy w związku małżeńskim; pozostawanie w ciągu całego roku podatkowego we wspólności majątkowej małżeńskiej wspólne i w terminie złożenie wniosku o łączne opodatkowanie
Wspólne opodatkowanie małżonków Podatek określa się na imię obojga małżonków w podwójnej wysokości podatku obliczonego od połowy łącznych dochodów małżonków (po uprzednim odliczeniu odrębnie dla każdego z małżonków kwot, o które wg. ustawy zmniejsza się dochód podlegający opodatkowaniu). PRZYKŁAD: Małżonek A uzyskał dochód w wysokości 150 j.p., natomiast małżonek B- w wysokości 100 j.p.. Konsekwencją wyboru wspólnego opodatkowania jest to, że podstawa opodatkowania podatkiem dochodowym wynosi 125 (połowa sumy ich dochodów, tj. 250), podatek natomiast wynosi dwukrotność kwoty od tak ustalonej podstawy.
Wspólne opodatkowanie małżonków Uprawnienie do łącznego opodatkowania dochodów mają także małżonkowie: 1) którzy mają miejsce zamieszkania dla celów podatkowych w innym niż Rzeczpospolita Polska państwie członkowskim Unii Europejskiej lub w innym państwie należącym do Europejskiego Obszaru Gospodarczego albo w Konfederacji Szwajcarskiej, 2) małżonków, z których jeden podlega nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu w Rzeczypospolitej Polskiej a drugi ma miejsce zamieszkania dla celów podatkowych w innym niż Rzeczpospolita Polska państwie członkowskim Unii Europejskiej lub w innym państwie należącym do Europejskiego Obszaru Gospodarczego albo w Konfederacji Szwajcarskiej - jeżeli osiągnęli podlegające opodatkowaniu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej przychody w wysokości stanowiącej łącznie co najmniej 75 % całkowitego przychodu osiągniętego przez oboje małżonków w danym roku podatkowym i udokumentowali certyfikatem rezydencji miejsce zamieszkania dla celów podatkowych
Wspólne opodatkowanie małżonków Kumulację dochodów małżonków stosuje się także, gdy jeden z małżonków nie uzyskał przychodów ze źródeł podlegających opodatkowaniu lub osiągnął przychód nie podlegający obowiązkowi podatkowemu. Łączne opodatkowanie dochodów małżonków jest także możliwe po śmierci jednego z nich, w sytuacji gdy podatnik: 1) zawarł związek małżeński przed rozpoczęciem roku podatkowego, a jego małżonek zmarł w trakcie roku podatkowego, 2) pozostawał w związku małżeńskim przez cały rok podatkowy, a jego małżonek zmarł po upływie roku podatkowego przed złożeniem zeznania podatkowego.
Opodatkowanie osób samotnie wychowujących dzieci Uprawnienie do skorzystania z wspólnego opodatkowania przysługuje wówczas, gdy osoba samotnie wychowuje: dzieci małoletnie lub dzieci, bez względu na ich wiek, które otrzymywały zgodnie z odrębnymi przepisami zasiłek pielęgnacyjny lub rentę socjalną dzieci do ukończenia 25 roku życia uczące się w szkołach, o których mowa w przepisach o systemie oświaty lub w przepisach – Prawo o szkolnictwie wyższym, jeżeli w roku podatkowym dzieci te nie uzyskały dochodów, z wyjątkiem dochodów wolnych od podatku dochodowego, renty rodzinnej oraz dochodów w wysokości niepowodującej obowiązku zapłaty podatku
Opodatkowanie osób samotnie wychowujących dzieci Zasada łącznego opodatkowania ma zastosowanie także do osób samotnie wychowujących w roku podatkowym dzieci, jeżeli łącznie spełniają następujące warunki: 1) mają miejsce zamieszkania dla celów podatkowych w innym niż Rzeczpospolita Polska państwie członkowskim Unii Europejskiej lub w innym państwie należącym do Europejskiego Obszaru Gospodarczego albo w Konfederacji Szwajcarskiej, 2) osiągnęły podlegające opodatkowaniu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej przychody w wysokości stanowiącej co najmniej 75 % całkowitego przychodu osiągniętego w danym roku podatkowym, 3) udokumentowały certyfikatem rezydencji miejsce zamieszkania dla celów podatkowych.
Wyjątki od wspólnego opodatkowania Co do zasady wspólne opodatkowanie nie ma zastosowania w sytuacji, gdy chociażby do jednego z małżonków, osoby samotnie wychowującej dzieci lub do jej dziecka mają zastosowanie przepisy ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne (ustawa z 20 listopada 1998 r.) lub przepisy ustawy z dnia 24 sierpnia 2006 r. o podatku tonażowym lub korzysta z opodatkowania pozarolniczej działalności gospodarczej albo działów produkcji rolnej 19% stawką podatkową na zasadach określonych w art. 30c ustawy. Wyjątek stanowi sytuacja, gdy osoba opłaca ryczałt od przychodów ewidencjonowanych z tytułu umów najmu i innych umów o podobnym charakterze i jednocześnie nie korzysta z opodatkowania przychodów z pozarolniczej działalności gospodarczej lub z działów specjalnych produkcji rolnej na zasadach określonych w art. 30c ustawy albo na podstawie ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne albo na podstawie ustawy z dnia 24 sierpnia 2006 r. o podatku tonażowym.
Opodatkowanie spółek nieposiadających osobowości prawnej Podatek dochodowy od osób fizycznych obejmuje swoim zakresem takie spółki nie będące osobami prawnymi, którymi są: spółka jawna, spółka cywilna, oraz spółka komandytowa. W polskim systemie opodatkowania spółki nieposiadające osobowości prawnej są to tzw. podmioty przezroczyste, co oznacza, że mimo uzyskiwania pewnego dochodu nie ciąży na nich obowiązek podatkowy. Zgodnie bowiem z art. 8 updof podatnikami zawsze są wspólnicy tych spółek, a nie same spółki. Dochody z udziałów w tych spółkach, a także ze wspólnej własności, wspólnego posiadania lub wspólnego użytkowania opodatkowuje się osobno u każdego wspólnika proporcjonalnie do jego prawa w udziale w zysku, a przypadku braku ustaleń odnośnie do udziałów, przyjmuje się że udziały wspólników w dochodach są równe.
PRZEDMIOT PODATKU Opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody osiągane przez osoby fizyczne z wyjątkiem tych z nich, które podlegają zwolnieniom przedmiotowym. (art. 9 ustawy). Jeżeli podatnik uzyskuje dochody z więcej niż jednego źródła, przedmiotem opodatkowania w danym roku podatkowym jest suma dochodów ze wszystkich źródeł przychodów.
PRZEDMIOT PODATKU Jeżeli koszty uzyskania przekroczą sumę przychodów, różnica jest stratą ze źródła przychodów. Przychodami są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.
PRZEDMIOT PODATKU Ustawodawca wymienia 8 rodzajów przychodów. Źródłami przychodów są: 1.Stosunek służbowy i stosunek pracy 2.Działalność wykonywana osobiście 3.Pozarolnicza działalność gospodarcza 4.Działy specjalne produkcji rolnej 5.Najem, podnajem, dzierżawa i inne umowy o podobnym charakterze 6.Kapitały pieniężne i prawa majątkowe 7.Odpłatne zbycie 8.Inne źródła
PRZEDMIOT PODATKU 1.Stosunek służbowy i stosunek pracy (stosunek służbowy, stosunek pracy, w tym spółdzielczy stosunek pracy, członkostwo w rolniczej spółdzielni produkcyjnej lub innej spółdzielni zajmującej się produkcją rolną, praca nakładcza, emerytura lub renta) Za przychody z tego źródła uważa się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze lub ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń. wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za nie wykorzystany urlop, renty i emerytury, wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych.
PRZEDMIOT PODATKU 2.Działalność wykonywana osobiście przychody z osobiście wykonywanej działalności artystycznej, literackiej, naukowej, trenerskiej, oświatowej i publicystycznej, przychody z działalności duchownych, osiągnięte z innego tytułu niż umowa o pracę, przychody z działalności polskich arbitrów uczestniczących w procesach arbitrażowych z partnerami zagranicznymi, wynagrodzenie otrzymywane przez osoby wykonujące czynności związane z pełnieniem obowiązków społecznych lub obywatelskich, wynagrodzenia biegłych w postępowaniu sądowym, dochodzeniowym i administracyjnym, inkasentów należności publiczno-prawnych, a także przychody z tytułu udziału w komisjach powoływanych przez organy władzy lub administracji państwowej lub samorządowej, wynagrodzenie otrzymywane przez osoby należące do składów zarządów, rad nadzorczych, komisji lub innych organów stanowiących osób prawnych, przychody z tytułu osobistego wykonywania usług na podstawie umowy zlecenia lub umowy o dzieło albo wykonywania wolnego zawodu,
PRZEDMIOT PODATKU 3.Pozarolnicza działalność gospodarcza Przychody z działalności gospodarczej - kwoty należne, choćby nie zostały faktycznie otrzymane, po wyłączeniu wartości zwróconych towarów i udzielonych bonifikat (przychód pomniejszony o należny podatek od towarów i usług), dotacje, subwencje, dopłaty i inne nieodpłatne świadczenia otrzymane na pokrycie kosztów albo jako zwrot wydatków, przychody z odpłatnego zbycia wykorzystywanych na potrzeby związane z działalnością gospodarczą oraz przy prowadzeniu działów specjalnych produkcji rolnej składników majątku, odsetki od środków na rachunkach bankowych utrzymywanych w związku z wykonywaną działalnością, różnice kursowe. Przychody w walutach obcych przelicza się na złote według kursu średniego ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień uzyskania przychodu.
PRZEDMIOT PODATKU 4.Działy specjalne produkcji rolnej uprawy w szklarniach (powyżej 25 m 2 ) i ogrzewanych tunelach foliowych (powyżej 50 m 2 ), uprawy grzybów i ich grzybni (powyżej 25 m 2 ), uprawy roślin in vitro, fermowa hodowla i chów drobiu rzeźnego (powyżej 100 sztuk) i nieśnego (powyżej 80 sztuk), wylęgarnie drobiu, hodowla i chów zwierzątek futerkowych i laboratoryjnych, hodowla entomofagów, hodowla dżdżownic, hodowla jedwabników, prowadzenie pasiek (powyżej 80 rodzin), hodowla innych zwierząt poza gospodarstwem rolnym.
PRZEDMIOT PODATKU 5.Najem, podnajem, dzierżawa i inne umowy o podobnym charakterze najem, podnajem, dzierżawa, Poddzierżawa, inne umowy o podobnym charakterze, w tym również dzierżawa, poddzierżawa działów specjalnych produkcji rolnej oraz gospodarstwa rolnego lub jego składników na cele nierolnicze albo na prowadzenie działów specjalnych produkcji rolnej, z wyjątkiem składników majątku związanych z działalnością gospodarczą.
PRZEDMIOT PODATKU 6. Kapitały pieniężne i prawa majątkowe odsetki od pożyczek, odsetki od wkładów oszczędnościowych, odsetki od papierów wartościowych, dywidendy, przychody z tytułu udziału w funduszach kapitałowych, dochody z odpłatnego przeniesienia tytułu własności udziału w spółkach, akcji oraz innych papierów wartościowych, przychody z praw autorskich i praw pokrewnych w rozumieniu odrębnych przepisów, przychody z praw do projektów wynalazczych, przychody z praw do topografii układów scalonych, znaków towarowych i wzorów zdobniczych, w tym również z odpłatnego zbycia tych praw.
PRZEDMIOT PODATKU 7.Odpłatne zbycie nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości, wynikającego z przydziału spółdzielni mieszkaniowej prawa do domu jednorodzinnego lub prawa do lokalu w małym domu mieszkalnym, prawa wieczystego użytkowania gruntów, innych rzeczy - jeżeli zbycie nie następuje w wykonywaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane albo przed upływem 5 lat, albo przed upływem pół roku od ich nabycia.
PRZEDMIOT PODATKU 8.Inne przychody z zasiłków chorobowych, wyrównawczych, macierzyńskich, opiekuńczych, świadczeń rehabilitacyjnych, alimenty, z wyjątkiem alimentów na dzieci, stypendia, dotacje, nagrody, przychody nieznajdujące pokrycia w ujawnionych źródłach.
Podstawa opodatkowania Podstawa opodatkowania - łączna kwota dochodów* uzyskanych przez podatnika w ciągu roku podatkowego po odliczeniu kwot wydatków (ulg) określonych w ustawie o PDOF. *Dochodem z danego źródła jest nadwyżka sumy przychodów z tego źródła nad kosztami ich uzyskania, osiągnięta w roku podatkowym.
Koszty uzyskania przychodu Kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione przez podatnika w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w ustawie. Podatnik ma możliwość odliczenia do celów podatkowych wszelkich wydatków, pod tym jednak warunkiem, iż wykaże ich bezpośredni związek z prowadzoną działalnością gospodarczą lub inną działalnością zarobkową, a ich poniesienie ma lub może mieć bezpośredni wpływ na wielkość osiągniętego przychodu.
Koszty uzyskania przychodu Koszty uzyskania przychodów z tytułu stosunku służbowego, stosunku pracy, spółdzielczego stosunku pracy lub pracy nakładczej zostały określone kwotowo. Jeżeli roczne koszty uzyskania przychodów określone powyżej, są niższe od wydatków na dojazd do zakładu pracy lub zakładów pracy środkami transportu autobusowego, kolejowego, promowego lub komunikacji miejskiej, w rocznym rozliczeniu podatku koszty te mogą być przyjęte przez pracownika lub przez płatnika pracownika w wysokości wydatków faktycznie poniesionych, udokumentowanych wyłącznie imiennymi biletami okresowymi.
Koszty uzyskania przychodu W przypadku większości przychodów uzyskiwanych z działalności osobistej (np. umowy zlecenia, umowy o dzieło), koszty zostały określone ryczałtowo w wysokości 20% uzyskanego przychodu. W przypadku przychodów z tytułu zapłaty twórcy za przeniesienie prawa własności wynalazku, topografii układu scalonego, wzoru użytkowego, wzoru przemysłowego, znaku towarowego lub wzoru ozdobniczego, koszty zostały określone ryczałtowo w wysokości 50% uzyskanego przychodu.
ELEMENTY KOREKTY PODATKU Roczny dochód niepowodujący obowiązku zapłaty podatku zł Przez ulgę podatkową należy rozumieć przewidziane w przepisach prawa podatkowego zwolnienia, odliczenia, obniżki albo zmniejszenia, których zastosowanie powoduje obniżenie podstawy opodatkowania lub wysokości podatku. RODZAJE ULG W PODATKU PIT: ulga polegająca na odliczeniu od uzyskanego dochodu, ulga polegająca na odliczeniu od podatku, ulga polegająca na zastosowaniu niższych stawek podatkowych.
ELEMENTY KOREKTY PODATKU ULGA POLEGAJĄCA NA ODLICZENIU OD UZYSKANEGO DOCHODU składki na ubezpieczenia społeczne: zapłacone w roku podatkowym bezpośrednio na własne ubezpieczenia emerytalne, rentowe, chorobowe oraz wypadkowe podatnika oraz osób z nim współpracujących; potrącone w roku podatkowym przez płatnika ze środków podatnika na ubezpieczenia emerytalne i rentowe oraz na ubezpieczenie chorobowe; dokonane w roku podatkowym zwroty nienależnie pobranych świadczeń, które uprzednio zwiększyły dochód podlegający opodatkowaniu, w kwotach uwzględniających pobrany podatek dochodowy, jeżeli zwroty te nie zostały potrącone przez płatnika;
ELEMENTY KOREKTY PODATKU ULGA POLEGAJĄCA NA ODLICZENIU OD UZYSKANEGO DOCHODU wydatki na cele rehabilitacyjne oraz wydatki związane z ułatwieniem wykonywania czynności życiowych, poniesionych w roku podatkowym przez podatnika będącego osobą niepełnosprawną lub podatnika, na którego utrzymaniu są osoby niepełnosprawne;
ELEMENTY KOREKTY PODATKU ULGA POLEGAJĄCA NA ODLICZENIU OD UZYSKANEGO DOCHODU ULGA REHABILITACYJNA Bez żadnych limitów można odliczać np. wydatki na: adaptację i wyposażenie mieszkań oraz budynków mieszkalnych stosownie do potrzeb wynikających z niepełnosprawności, przystosowanie pojazdów mechanicznych do potrzeb wynikających z niepełnosprawności, zakup i naprawę indywidualnego sprzętu, urządzeń i narzędzi technicznych niezbędnych w rehabilitacji oraz ułatwiających wykonywanie czynności życiowych, stosownie do potrzeb wynikających z niepełnosprawności, z wyjątkiem sprzętu gospodarstwa domowego, odpłatność za pobyt na turnusie rehabilitacyjnym, odpłatność za pobyt na leczeniu w zakładzie lecznictwa uzdrowiskowego, za pobyt w zakładzie rehabilitacji leczniczej, zakładach opiekuńczo-leczniczych i pielęgnacyjno-opiekuńczych oraz odpłatność za zabiegi rehabilitacyjne.
ELEMENTY KOREKTY PODATKU ULGA POLEGAJĄCA NA ODLICZENIU OD UZYSKANEGO DOCHODU ULGA REHABILITACYJNA Limitowane zaś są np. wydatki na: opłacenie przewodników osób niewidomych I lub II grupy inwalidztwa oraz osób z niepełnosprawnością narządu ruchu zaliczonych do I grupy inwalidztwa, w kwocie nieprzekraczającej w roku podatkowym 2280 zł, leki – w wysokości stanowiącej różnicę pomiędzy faktycznie poniesionymi wydatkami w danym miesiącu a kwotą 100 zł – innymi słowy odliczeniu podlegają tylko wydatki na leki stanowiące nadwyżkę ponad 100 zł miesięcznie, jeśli lekarz specjalista stwierdzi, że osoba niepełnosprawna powinna stosować określone leki (stale lub czasowo), używanie samochodu osobowego, stanowiącego własność (współwłasność) osoby niepełnosprawnej zaliczonej do I lub II grupy inwalidztwa lub podatnika mającego na utrzymaniu osobę niepełnosprawną zaliczoną do I lub II grupy inwalidztwa albo dzieci niepełnosprawne, które nie ukończyły 16 roku życia, dla potrzeb związanych z koniecznym przewozem na niezbędne zabiegi leczniczo-rehabilitacyjne – w wysokości nieprzekraczającej w roku podatkowym kwoty 2280 zł.
ELEMENTY KOREKTY PODATKU ULGA POLEGAJĄCA NA ODLICZENIU OD UZYSKANEGO DOCHODU ULGA INTERNETOWA Wydatki ponoszone przez podatnika z tytułu użytkowania sieci Internet w lokalu (budynku) będącym miejscem zamieszkania podatnika w wysokości nieprzekraczającej w roku podatkowym kwoty 760 zł. (tylko do 2014 r) Kwotę ulgi odlicza się w wysokości kwoty wydatków na użytkowanie sieci uwidocznionych na fakturze dostawcy wystawionej, co ważne, na nazwisko osoby dokonującej odliczenia. Drugim dokumentem niezbędnym dla uznania odliczenia za zasadne jest dowód zapłaty, na własne nazwisko, kwoty uwidocznionej na fakturze dostawcy sieci (przelew, dowód wpłaty gotówkowej itp.). W przypadku korzystania z pakietów multimedialnych (TV + Internet + telefon) kwota należna dostawcy z tytułu użytkowania sieci Internet, dla prawidłowości odliczenia, winna koniecznie zostać wyodrębniona na fakturze.
ELEMENTY KOREKTY PODATKU ULGA POLEGAJĄCA NA ODLICZENIU OD UZYSKANEGO DOCHODU DAROWIZNY PRZEKAZANE NA CELE: instytucji pożytku publicznego (realizujących ustawowe określone cele np. pomoc społeczną czy naukę), na cele kultu religijnego, krwiodawstwa realizowanego przez honorowych dawców krwi (równowartość oddanej krwi), jeżeli podatnik nie uzyskał w zamian ekwiwalentu pieniężnego. Łączna kwota odliczeń z tytułu darowizn nie może przekroczyć w danym roku podatkowym kwoty stanowiącej 6% dochodu wykazanego w zeznaniu.
ELEMENTY KOREKTY PODATKU ULGA POLEGAJĄCA NA ODLICZENIU OD UZYSKANEGO DOCHODU Odliczeniu nie podlegają darowizny poniesione na rzecz: osób fizycznych, osób prawnych oraz jednostek organizacyjnych nie mających osobowości prawnej, prowadzących działalność gospodarczą polegającą na wytwarzaniu wyrobów przemysłu elektronicznego, paliwowego, tytoniowego, spirytusowego, winiarskiego, piwowarskiego, a także pozostałych wyrobów alkoholowych o zawartości alkoholu powyżej 1,5%, oraz wyrobów z metali szlachetnych albo z udziałem tych metali, lub handlu tymi wyrobami.
ELEMENTY KOREKTY PODATKU ULGA POLEGAJĄCA NA ODLICZENIU OD UZYSKANEGO DOCHODU DAROWIZNY Podatnicy korzystający z odliczenia darowizn są obowiązani wykazać w zeznaniu kwotę przekazanej darowizny, kwotę dokonanego odliczenia oraz dane pozwalające na identyfikację obdarowanego, w szczególności jego nazwę i adres. Ulga taka musi być także prawidłowo udokumentowana. W przypadku pieniędzy dokumentem takim jest dowód wpłaty na rachunek bankowy obdarowanego, a w przypadku darowizny innej niż pieniężna - dokument, z którego wynika wartość tej darowizny i oświadczenie obdarowanego o jej przyjęciu.
ELEMENTY KOREKTY PODATKU ULGA POLEGAJĄCA NA ODLICZENIU OD UZYSKANEGO DOCHODU Wydatki poniesione przez podatnika uzyskującego przychody z pozarolniczej działalności gospodarczej na nabycie NOWYCH TECHNOLOGII. Kwota odliczenia stanowi 50% wydatków poniesionych przez podatnika na nabycie nowej technologii i nie może ona w roku podatkowym przekroczyć kwoty dochodu uzyskanego przez podatnika z tytułu wykorzystywania nowych technologii. W sytuacji gdy podatnik osiąga za rok podatkowy stratę lub wielkość dochodu z pozarolniczej działalności podatnika jest niższa od kwoty przysługujących mu odliczeń, odliczenia odpowiednio w całej kwocie lub w pozostałej części dokonuje się w zeznaniach za kolejno następujące po sobie trzy lata podatkowe licząc od końca roku, w którym nową technologię wprowadzono do ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych.
ELEMENTY KOREKTY PODATKU ULGA POLEGAJĄCA NA ODLICZENIU OD UZYSKANEGO DOCHODU Podatnik traci prawo do odliczeń związanych z nabyciem nowej technologii, jeżeli przed upływem trzech lat podatkowych licząc od końca roku podatkowego, w którym wprowadził nową technologię do ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych: 1) udzieli w jakiejkolwiek formie lub części innym podmiotom prawa do nowej technologii; nie dotyczy to przeniesienia prawa w wyniku przekształcenia formy prawnej oraz łączenia lub podziału dotychczasowych przedsiębiorców - dokonywanych na podstawie przepisów Kodeksu spółek handlowych, albo 2) zostanie ogłoszona jego upadłość obejmująca likwidację majątku, lub zostanie postawiony w stan likwidacji, albo 3) otrzyma zwrot wydatków na tę technologię w jakiejkolwiek formie.
ELEMENTY KOREKTY PODATKU ULGA POLEGAJĄCA NA ODLICZENIU OD UZYSKANEGO DOCHODU ULGA ODSETKOWA – wydatki na spłatę odsetek od kredytu udzielonemu podatnikowi na sfinansowanie inwestycji mającej na celu zaspokojenie własnych potrzeb majątkowych. Możliwość odliczania wydatków na spłatę odsetek od kredytu przysługuje tylko osobom, które wzięły kredyt przed 1 stycznia 2007 r. Z ulgi można korzystać do upływu terminu spłaty określonego w umowie o kredyt, ale nie dłużej jednak niż do 31 grudnia 2027 r. Podatnicy mogą odliczyć od dochodu spłacone w ciągu roku odsetki od kredytu mieszkaniowego w wysokości zł (2014) Jeśli kredyt jest wyższy niż stanowi limit, od podatku można odliczyć taką część odsetek, która przypada na część kredytu mieszczącą się w ustawowej sumie.
ELEMENTY KOREKTY PODATKU ULGA POLEGAJĄCA NA ODLICZENIU OD PODATKU Odliczenie kwoty składki na ubezpieczenie zdrowotne, Wpłaty na rzecz organizacji pożytku publicznego działającej na podstawie ustawy o działalności pożytku publicznego do wysokości 1% kwoty obliczonej Ulga rodzinna (kwota stanowiąca iloczyn liczby wychowywanych dzieci i mutacji kwoty 1 112,04 zł)
ELEMENTY KOREKTY PODATKU ULGA POLEGAJĄCA NA ODLICZENIU OD PODATKU ULGA RODZINNA Podatnik ma prawo do ulgi jeśli dochody nie przekroczyły: zł (związek małżeński) lub zł (brak związku małżeńskiego z wyjątkiem samotnych) wówczas ulga przysługuje na: małoletnie dziecko, w stosunku do którego w roku podatkowym: – wykonywał władzę rodzicielską, – pełnił funkcję opiekuna prawnego, jeżeli dziecko z nim zamieszkiwało, – sprawował opiekę poprzez pełnienie funkcji rodziny zastępczej na podstawie orzeczenia sądu lub umowy zawartej ze starostą; dziecko (podopiecznego w rodzinie zastępczej), bez względu na ich wiek, które zgodnie z odrębnymi przepisami otrzymywały zasiłek (dodatek) pielęgnacyjny lub rentę socjalną; dziecko (podopiecznego w rodzinie zastępczej) do ukończenia 25 lat uczące się w szkołach, o których mowa w przepisach o systemie oświaty lub w przepisach Prawa o szkolnictwie wyższym (także studentów, w tym studentów uczelni zagranicznych), jeżeli w roku podatkowym dzieci te nie uzyskały dochodów, z wyjątkiem dochodów wolnych od podatku dochodowego (dochody wolne od podatku wynoszą 3091 zł), renty rodzinnej oraz dochodów w wysokości niepowodującej obowiązku zapłaty podatku.
Ulga rodzinna w skali roku - 1 dziecko – kwota zł, - 2 dzieci - kwota 1112,04 zł na każde dziecko, - 3 dzieci: - kwota 1112,04 na pierwsze i drugie dziecko, - kwota 2000,04 na trzecie dziecko, - 4 dzieci: - kwota 1112,04 na pierwsze i drugie dziecko, - kwota 2000,04 na trzecie dziecko, - kwota 2700,00 na czwarte dziecko, - więcej niż 4 dzieci: - kwota 1112,04 na pierwsze i drugie dziecko, - kwota 2000,04 na trzecie dziecko, - kwota 2700,00 na czwarte dziecko i każde kolejne po 4 dziecku.
ELEMENTY KOREKTY PODATKU ULGA POLEGAJĄCA NA ZASTOSOWANIU NIŻSZYCH STAWEK PODATKOWYCH wygrane w konkursach, grach i zakładach wzajemnych lub nagrody związanych ze sprzedażą premiową, w wysokości 10% wygranej lub nagrody; świadczenia otrzymane przez emerytów lub rencistów, w związku z łączącym ich uprzednio z zakładem pracy stosunkiem służbowym, stosunkiem pracy, pracy nakładczej lub spółdzielczym stosunkiem pracy, z zastrzeżeniem - w wysokości 10% należności.
Sposoby obliczania podatku 1.Opodatkowanie na zasadach ogólnych (dochód ze wszystkich źródeł jest łączony w jedną podstawę opodatkowania)- podatek wymierza się według skali progresywnej Od 1 stycznia 2009r. – dwuszczeblowa skala progresywna (stawki 18% i 32%). Podstawa obliczenia podatku w złotych Podatek wynosi Ponaddo % minus kwota zmniejszająca podatek 556 zł 02 gr zł 02 gr + 32% nadwyżki ponad zł
2. Opodatkowanie dochodów, które nie wliczane są w jedną podstawę opodatkowania (nie łączą się z dochodami z innych źródeł): – opodatkowane w sposób zryczałtowany (podatek liczony od osiągniętych przychodów) np.: 10% od wygranych w konkursach, grach i zakładach wzajemnych lub nagród ze sprzedażą premiową; 20% z tytułu udzielenia pomocy policji, organom skarbowym, straży granicznej itp.; 75% od dochodów z nieujawnionych źródeł przychodów lub nieznajdujących pokrycia w ujawnionych źródłach (zakwestionowana przez Trybunał Konstytucyjny);
od jednorazowych odszkodowań za skrócenie okresu wypowiedzenia, wypłacanych żołnierzom zwalnianym z zawodowej służby wojskowej na podstawie art. 14 ust. 2 ustawy z dnia 25 maja 2001 r. o przebudowie i modernizacji technicznej oraz finansowaniu Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej w latach (Dz. U. Nr 76, poz. 804 i Nr 85, poz. 925) - w wysokości 20% przychodu 19% z tytułu : odsetek od pożyczek(z wyjątkiem gdy udzielanie pożyczek jest przedmiotem działalności gospodarczej), odsetek i dyskont od papierów wartościowych, dywidend i innych przychodów z tytułu udziału w zyskach osób prawnych, dochodu z udziału w funduszach kapitałowych, od kwot jednorazowo wypłacanych przez otwarty fundusz emerytalny członkowi funduszu, któremu rachunek funduszu otwarto w związku ze śmiercią jego współmałżonka, od dochodu uczestnika pracowniczego programu emerytalnego z tytułu zwrotu środków zgromadzonych w ramach programu, w rozumieniu przepisów o pracowniczych programach emerytalnych, od kwot wypłaty gwarantowanej po śmierci uprawnionego do dożywotniej emerytury kapitałowej w rozumieniu ustawy o emeryturach kapitałowych
– opodatkowanie w sposób liniowy (jednolita stawka w wysokości 19% bez względu na wysokość dochodu) 19% podatek od dochodów z pozarolniczej działalności gospodarczej lub z działów specjalnych produkcji rolnej (wybór tego sposobu opodatkowania następuje poprzez pisemne oświadczenie złożone przez podatnika) 19% podatek od dochodów z odpłatnego zbycia papierów wartościowych lub pochodnych instrumentów finansowych i z realizacji praw z nich wynikających, odpłatnego zbycia udziałów w spółkach mających osobowość prawną oraz z tytułu objęcia udziałów (akcji) w spółkach mających osobowość prawną albo wkładów w spółdzielniach w zamian za wkład niepieniężny w postaci innej niż przedsiębiorstwo lub jego zorganizowana część 19% podatek od dochodu uzyskanego z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw tzw. mieszkaniowych
Odliczenie składki zdrowotnej Podatek dochodowy, obliczony wg skali progresywnej lub od dochodów z pozarolniczej działalności gospodarczej lub działów specjalnych produkcji rolnej ulega obniżeniu o kwotę składki na obowiązkowe ubezpieczenie zdrowotne. Kwota składki na ubezpieczenie zdrowotne, o którą zmniejsza się podatek, nie może przekroczyć 7,75% podstawy wymiaru tej składki.
WARUNKI PŁATNOŚCI PODATKU POBIERANIE PODATKU PRZEZ PŁATNIKA PRZEZ URZĘDY SKARBOWE
WARUNKI PŁATNOŚCI PODATKU W świetle przepisów ustawy podatek dochodowy od osób fizycznych może być: potrącany w trakcie roku podatkowego przez płatnika w formie zaliczek (np. od dochodów ze stosunku pracy) lub podatku zryczałtowanego (np. od przychodów z tytułu udziału w zyskach osób prawnych), uiszczany w trakcie roku podatkowego bezpośrednio przez podatnika w formie zaliczek, uiszczany w formie zaliczek kwartalnych przez podatników będących małymi podatnikami oraz przez podatników rozpoczynających prowadzenie działalności gospodarczej, bez obowiązku składania deklaracji, uiszczany przez podatnika przy rozliczeniu rocznym (np. od alimentów ).
WARUNKI PŁATNOŚCI PODATKU DO PŁATNIKÓW ZALICZAMY: zakłady pracy (w tym i indywidualnych pracodawców), rolnicze spółdzielnie produkcyjne, organy rentowe, banki wypłacające renty zagraniczne, organy zatrudnienia od wypłacanych przez nie zasiłków, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych, jednostki organizacyjne wypłacające stypendia, centra integracji społecznej.
WARUNKI PŁATNOŚCI PODATKU Art. 31. Osoby fizyczne, osoby prawne oraz jednostki organizacyjne nie posiadające osobowości prawnej, zwane dalej "zakładami pracy", są obowiązane jako płatnicy obliczać i pobierać w ciągu roku zaliczki na podatek dochodowy od osób, które uzyskują od tych zakładów przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej lub spółdzielczego stosunku pracy, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego wypłacane przez zakłady pracy, a w spółdzielniach pracy - wypłaty z tytułu udziału w nadwyżce bilansowej. Zaliczki te pobierane są za miesiące od stycznia do grudnia wg podstawowej skali podatkowej. Ponadto zakłady te dokonują także rocznego rozliczenia podatku, co jest uzależnione od spełnienia kilku warunków po złożeniu przez podatnika stosownego oświadczenia: że nie osiągnął w ciągu roku innych dochodów (z wyjątkiem zasiłków ubezpieczenia społecznego) i nie korzysta z możliwości łącznego opodatkowania.
WARUNKI PŁATNOŚCI PODATKU Pozostali podatnicy są zobowiązani dokonać rocznego rozliczenia podatku bez udziału płatnika, w drodze tzw. samoobliczenia (samodzielnego obliczania zaliczek na poczet podatku, składania deklaracji o miesięcznych dochodach i terminowej zapłaty zaliczek). Należą do nich: osoby prowadzące działalność gospodarczą, w tym i w zakresie wolnych zawodów; osoby otrzymujące wynagrodzenie z tytułu najmu lub dzierżawy; osoby prowadzące działy specjalne produkcji rolnej; osoby otrzymujące wynagrodzenia z zagranicy; osoby otrzymujące renty i emerytury z zagranicy bez pośrednictwa płatników.
WARUNKI PŁATNOŚCI PODATKU Ustawa przewiduje (art. 45), iż po zakończeniu roku podatkowego - w terminie do dnia 30 kwietnia roku następnego (zgodnie z art. 12 Ordynacji podatkowej, jeżeli ostatni dzień terminu przypada na sobotę lub dzień ustawowo wolny od pracy, za ostatni dzień terminu uważa się następny dzień po dniu lub dniach wolnych od pracy) - podatnicy podatku dochodowego są obowiązani składać urzędom skarbowym zeznania o wysokości osiągniętego dochodu (poniesionej straty) w roku podatkowym. Także w tym terminie podatnicy są zobowiązani do wpłacenia odpowiedniej kwoty w przypadku, gdy kwota zapłaconych zaliczek jest niższa od kwoty podatku należnego. W przypadku nadpłaty podatku urząd skarbowy powinien zwrócić nadpłatę w ciągu trzech miesięcy od złożenia zeznania.
WARUNKI PŁATNOŚCI PODATKU Podatek dochodowy wynikający z zeznania jest podatkiem należnym za dany rok, chyba że właściwy organ podatkowy lub organ kontroli skarbowej wyda decyzję, w której określi inną wysokość podatku. W razie niezłożenia zeznania o wysokości osiągniętego dochodu, właściwy organ podatkowy wyda decyzję określającą wysokość zobowiązania w podatku dochodowym. Osoby prowadzące księgi rachunkowe (handlowe) do zeznania dołączają roczny bilans z rachunkiem wyników. Podatnicy, podlegający w Polsce ograniczonemu obowiązkowi podatkowemu, jeżeli osiągają dochody ze źródeł przychodów położonych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej bez pośrednictwa płatników lub za pośrednictwem płatników nie obowiązanych do dokonania rocznego obliczenia podatku lub osiągnęli dochody określone w art. 30b ustawy, jeżeli zamierzają opuścić terytorium Rzeczypospolitej Polskiej przed upływem terminu przewidzianego dla złożenia zeznania podatkowego, są obowiązani złożyć zeznanie za rok podatkowy urzędowi skarbowemu, którym kieruje naczelnik urzędu skarbowego właściwy w sprawach opodatkowania osób zagranicznych przed opuszczeniem terytorium Rzeczypospolitej Polskiej (z wyjątkiem podatników, którzy wybrali sposób opodatkowania określony w art. 6 ust. 3a, 4a lub art. 29 ust. 4 ustawy).
WARUNKI PŁATNOŚCI PODATKU Podatnicy składają następujące zeznania: PIT-36 – składają podatnicy, którzy uzyskali przychody (dochody) opodatkowane na ogólnych zasadach przy zastosowaniu skali podatkowej i nie wypełniają zeznania PIT-37, gdyż osiągnięte przez nich dochody (poniesione straty) nie mieszczą się w zakresie tego zeznania. Formularz ten przede wszystkim składają podatnicy, którzy prowadzili pozarolniczą działalność gospodarczą lub działy specjalne produkcji rolnej opodatkowane według skali podatkowej, a także uzyskali dochody z zagranicy, PIT-36L – składają podatnicy, którzy prowadzili pozarolniczą działalność gospodarczą lub działy specjalne produkcji rolnej opodatkowane 19% podatkiem na zasadach określonych w art. 30c ustawy. Formularz ten jest przeznaczony wyłącznie dla podatników rozliczających się indywidualnie, PIT-37 – składają podatnicy, którzy uzyskali przychody, opodatkowane na ogólnych zasadach według skali podatkowej, wyłącznie ze źródeł położonych na terytorium RP, za pośrednictwem płatników, i nie prowadzili pozarolniczej działalności gospodarczej opodatkowanej na ogólnych zasadach przy zastosowaniu skali podatkowej oraz działów specjalnych produkcji rolnej. Obowiązek złożenia zeznania nie dotyczy podatników, którym rocznego obliczenia podatku dokonał płatnik; PIT-38 – składają podatnicy, którzy uzyskali przychody opodatkowane 19% podatkiem na zasadach określonych w art. 30b ustawy (np. z odpłatnego zbycia papierów wartościowych), PIT-39 – składają podatnicy, którzy uzyskali dochody z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych w roku podatkowym, nabytych od dnia 1 stycznia 2009 r., opodatkowane 19% podatkiem na zasadach określonych w art. 30e ustawy oraz zwolnione z opodatkowania na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy.
USTAWA Z DNIA 15 LUTEGO 1992 R. Podatek dochodowy od osób prawnych
175 Podatek dochodowy od osób prawnych Podatek dochodowy od osób prawnych Podatek dochodowy od osób prawnych (ang. CIT - Corporate Income Tax - podatek od dochodów spółek (przedsiębiorstw)) - rodzaj podatku bezpośredniego obciążającego dochody uzyskiwane przez osoby prawne. Podatek dochodowy od osób prawnych (ang. CIT - Corporate Income Tax - podatek od dochodów spółek (przedsiębiorstw)) - rodzaj podatku bezpośredniego obciążającego dochody uzyskiwane przez osoby prawne. Po raz pierwszy w Polsce został on wprowadzony ustawą z dnia 31 stycznia 1989 r. Kolejna ustawa dotycząca tego podatku została uchwalona 15 lutego 1992 r., akt ten obowiązuje do dnia dzisiejszego. Po raz pierwszy w Polsce został on wprowadzony ustawą z dnia 31 stycznia 1989 r. Kolejna ustawa dotycząca tego podatku została uchwalona 15 lutego 1992 r., akt ten obowiązuje do dnia dzisiejszego. Oprócz tej ustawy istnieje jeszcze szereg rozporządzeń normujących tę kwestię wydanych przez Ministra Finansów. Oprócz tej ustawy istnieje jeszcze szereg rozporządzeń normujących tę kwestię wydanych przez Ministra Finansów.
176 Podatek dochodowy od osób prawnych Zakres podmiotowy Zakres podmiotowy Podatnikami tego podatku są wszelkie osoby prawne, niezależnie od faktu w jaki sposób osobowość tę nabyły oraz spółki kapitałowe w organizacji. Podatnikami tego podatku są wszelkie osoby prawne, niezależnie od faktu w jaki sposób osobowość tę nabyły oraz spółki kapitałowe w organizacji. Podmiotami tego podatku mogą też być jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej, z wyjątkiem spółek niemających osobowości prawnej (np. spółek cywilnych, jawnych, partnerskich, komandytowych, komandytowo-akcyjnych). Podmiotami tego podatku mogą też być jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej, z wyjątkiem spółek niemających osobowości prawnej (np. spółek cywilnych, jawnych, partnerskich, komandytowych, komandytowo-akcyjnych).
177 Podatek dochodowy od osób prawnych Podatek dochodowy od osób prawnych Specjalną kategorią podatników tego podatku są tzw. podatkowe grupy kapitałowe Specjalną kategorią podatników tego podatku są tzw. podatkowe grupy kapitałowe
Podmiot opodatkowania (podatnik) w podatku dochodowym od osób prawnych, składający się z grupy utworzonej przez podmiot dominujący i spółki od niego zależne (holding) Podmiot opodatkowania (podatnik) w podatku dochodowym od osób prawnych, składający się z grupy utworzonej przez podmiot dominujący i spółki od niego zależne (holding) Podatkową grupę kapitałową tworzą co najmniej dwie spółki prawa handlowego mające osobowość prawna, które pozostają w związkach kapitałowych Podatkową grupę kapitałową tworzą co najmniej dwie spółki prawa handlowego mające osobowość prawna, które pozostają w związkach kapitałowych Podatkowa grupa kapitałowa
Spółka dominujące i spółki zależne zawierają umowę na okres co najmniej 3 lat o utworzenie podatkowej grupy kapitałowej, potwierdzona przez notariusza oraz zatwierdzona przez urząd skarbowy (decyzja naczelnika) Spółka dominujące i spółki zależne zawierają umowę na okres co najmniej 3 lat o utworzenie podatkowej grupy kapitałowej, potwierdzona przez notariusza oraz zatwierdzona przez urząd skarbowy (decyzja naczelnika) Dla poszczególnych spółek tworzących PGK, dzień poprzedzający początek roku podatkowego, przyjętego przez grupę, jest dniem kończącym rok podatkowy tych spółek Dla poszczególnych spółek tworzących PGK, dzień poprzedzający początek roku podatkowego, przyjętego przez grupę, jest dniem kończącym rok podatkowy tych spółek Podatkowa grupa kapitałowa
Dzień następujący po dniu, w którym upłynął okres obowiązywania umowy lub w którym grupa utraciła swój status, jest dniem rozpoczynającym rok podatkowy tych spółek. Oznacza to, że wszystkie spółki tworzące PGK mają identycznie określony rok podatkowy Dzień następujący po dniu, w którym upłynął okres obowiązywania umowy lub w którym grupa utraciła swój status, jest dniem rozpoczynającym rok podatkowy tych spółek. Oznacza to, że wszystkie spółki tworzące PGK mają identycznie określony rok podatkowy Podatkowa grupa kapitałowa
Utworzenie podatkowej grupy kapitałowej może dać pozytywne efekty ekonomiczne (konfitury podatkowe) należącym do nie spółkom, ponieważ: - pozwala na unikanie wielokrotnego opodatkowania dywidend 19 procentowym ryczałtowym podatkiem dochodowym. Dywidendy z udziałów w spółkach zależnych przekazywane są do spółki dominującej bez opodatkowania i są traktowane jako wewnętrzny transfer kapitału (neutralny charakter transferu kapitałowego), - pozwala na unikanie wielokrotnego opodatkowania dywidend 19 procentowym ryczałtowym podatkiem dochodowym. Dywidendy z udziałów w spółkach zależnych przekazywane są do spółki dominującej bez opodatkowania i są traktowane jako wewnętrzny transfer kapitału (neutralny charakter transferu kapitałowego), - eliminuje opodatkowanie zysków nie zrealizowanych w związku z obrotami wewnątrz grupy. Sprzedaż miedzy spółkami w grupie kapitałowej traktowana jest jak przesuniecie składników majątku miedzy zakładami przedsiębiorstwa. Zysk zostaje zrealizowany w momencie wyjścia towaru z wewnętrznego obrotu grupy (neutralny charakter obrotu wewnętrznego), - eliminuje opodatkowanie zysków nie zrealizowanych w związku z obrotami wewnątrz grupy. Sprzedaż miedzy spółkami w grupie kapitałowej traktowana jest jak przesuniecie składników majątku miedzy zakładami przedsiębiorstwa. Zysk zostaje zrealizowany w momencie wyjścia towaru z wewnętrznego obrotu grupy (neutralny charakter obrotu wewnętrznego), Podatkowa grupa kapitałowa
- daje możliwość kompensowania strat poniesionych przez jedną lub więcej spółek wchodzących w skład grupy z dochodami uzyskanymi przez inne, - daje możliwość kompensowania strat poniesionych przez jedną lub więcej spółek wchodzących w skład grupy z dochodami uzyskanymi przez inne, - darowizny dokonywane miedzy członkami grupy, zaliczane są do kosztów uzyskania przychodów w spółce przekazującej (ale są równocześnie przychodem w spółce otrzymującej). Istnieje więc możliwość manewrowania w ramach grupy aktualnie wolnymi kapitałami na określone cele, w tym także w praktyce np. na uzyskanie przez jedna ze spółek środków na zapłacenie składek ZUS czy podatku od towarów i usług, - darowizny dokonywane miedzy członkami grupy, zaliczane są do kosztów uzyskania przychodów w spółce przekazującej (ale są równocześnie przychodem w spółce otrzymującej). Istnieje więc możliwość manewrowania w ramach grupy aktualnie wolnymi kapitałami na określone cele, w tym także w praktyce np. na uzyskanie przez jedna ze spółek środków na zapłacenie składek ZUS czy podatku od towarów i usług, - do spółek tworzących PGK nie stosuje się sankcji, określonych w art. 10 ustawy o pdop, polegających na szacunkowym ustalaniu przez urzędy skarbowe podstawy opodatkowania w przypadku stwierdzenia, że ceny stosowane prze kontrahentów, miedzy którymi zachodzą powiązania kapitałowe, majątkowe oraz wynikające ze stosunku pracy, odbiegają od obowiązujących cen rynkowych. Tak więc spółki wchodzące w skład PGK mogą zupełnie dowolnie ustalać ceny za wykonane wzajemnie świadczenia. - do spółek tworzących PGK nie stosuje się sankcji, określonych w art. 10 ustawy o pdop, polegających na szacunkowym ustalaniu przez urzędy skarbowe podstawy opodatkowania w przypadku stwierdzenia, że ceny stosowane prze kontrahentów, miedzy którymi zachodzą powiązania kapitałowe, majątkowe oraz wynikające ze stosunku pracy, odbiegają od obowiązujących cen rynkowych. Tak więc spółki wchodzące w skład PGK mogą zupełnie dowolnie ustalać ceny za wykonane wzajemnie świadczenia. Podatkowa grupa kapitałowa
Ustawa o podatku dochodowym od osób prawnych określa warunki utworzenia podatkowej grupy kapitałowej. Są one następujące: 1.Spółka dominująca i spółki zależne muszą mieć formę prawną spółki kapitałowej oraz siedzibę na terytorium RP. 2.Kapitał zakładowy (akcyjny) poszczególnych spółek grupy wynosi co najmniej zł lub suma kapitałów zakładowych (akcyjnych) wszystkich spółek powoduje, że przeciętny kapitał zakładowy (akcyjny) przypadający na każdą z tych spółek jest nie niższy niż zł. 3.Spółka dominująca posiada bezpośredni udział wynoszący 95% kapitału spółek zależnych lub spółka dominująca oraz spółki zależne, w których spółka dominująca posiada bezpośredni 95% udział w tej części kapitału zakładowego (akcyjnego), która nie została nieodpłatnie lub na zasadach preferencyjnych nabyta na podstawie przepisów o prywatyzacji przedsiębiorstw państwowych przez akcjonariat pracowniczy, rolników lub rybaków albo stanowi rezerwę mienia Skarbu Państwa na cele reprywatyzacji. 4.Spółki zależne nie mogą posiadać udziałów w kapitale zakładowym (akcyjnym) spółki dominującej ani w innych spółkach zależnych tworzących grupę.
5.Spółki tworzące podatkową grupę kapitałową: -Nie korzystają ze zwolnień od podatku dochodowego na podstawie odrębnych ustaw, -Przed utworzeniem podatkowej grupy kapitałowej nie mają zaległych zobowiązań, do których stosuje się przepisy o zobowiązaniach podatkowych, -Mają opłacony w pełnej wysokości kapitał akcyjny, -Mają faktycznie wniesione wkłady niepieniężne, z tym że począwszy od 1 stycznia 1996 r. wkłady niepieniężne nie mogą być wniesione w postaci wierzytelności oraz wartości niematerialnych i prawnych związanych ze zdobytym doświadczeniem w dziedzinie przemysłowej, handlowej, naukowej lub organizacyjnej (know-how), -Osiągną za każdy rok podatkowy udział dochodu tej grupy w sumie przychodu wszystkich spółek tworzących grupę – w wysokości co najmniej 3 %, - Nie pozostają w związkach powodujących zaistnienie okoliczności, o których mowa w art. 11, z osobami lub przedsiębiorcami nie wchodzącymi w skład podatkowej grupy kapitałowej.
Spółka A posiada następujące udziały w innych spółkach prawa handlowego: SpółkaWartość udziału B100 % C D E60% F70% G80% Z przyjętych w ustawie założeń wynika, że w skład podatkowej grupy kapitałowej mogą wejść tylko te spółki, których 95 % udziałowcem jest spółka dominująca, czyli spółka A. W skład grupy może również wejść spółka F, w której spółka A jest jedynym udziałowcem instytucjonalnym. Pozostały kapitał akcyjny spółki F został nabyty na zasadach preferencyjnych przez pracowników.
Poziom przychodów i kosztów poszczególnych członków podatkowej grupy kapitałowej kształtuje się następująco: SpółkaPrzychódKoszty uzyskania przychodu Podstawa opodatkowania A B C D F Razem Udział dochodu w sumie przychodu wszystkich spółek tworzących grupę wynosi 24,17 %. Zostały zatem zachowane warunki określone w ustawie. Wartość podatku dochodowego w przypadku zastosowania kumulacji dochodów i strat spółek wchodzących w skład podatkowej grupy kapitałowej wyniesie: x 19 % = zł
W przypadku gdyby spółki wchodzące w skład grupy musiały rozliczać się samodzielnie, suma ich podatków wyniosłaby: SpółkaPodstawa opodatkowania Należny podatek dochodowy 19 % A B Strata do rozliczenia C D Strata do rozliczenia F Razem Różnica pomiędzy podatkiem zapłaconym przez grupę podatkową a podatkiem zapłaconym osobno przez każdą ze spółek wynosi zł, na korzyść rozliczenia dokonanego metodą kumulacji dochodów.
188 Podatek dochodowy od osób prawnych Podmiotami zwolnionymi z tego podatku są: Podmiotami zwolnionymi z tego podatku są: – Skarb Państwa – Narodowy Bank Polski, – jednostki budżetowe, – Fundusze celowe utworzone, – przedsiębiorstwa międzynarodowe i inne jednostki gospodarcze utworzone przez organ administracji państwowej wspólnie z innymi państwami, – Jednostki samorządu terytorialnego w zakresie dochodów własnych, – Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa, Agencja Rynku Rolnego, Agencja Nieruchomości Rolnych, Agencja Rezerw Materiałowych, – Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej, wojewódzkie fundusze ochrony środowiska i gospodarki wodnej – Zakład Ubezpieczeń Społecznych, – Fundusze emerytalne i inwestycyjne, – Fundusz Rezerwy Demograficznej.
189 Podatek dochodowy od osób prawnych Przy ustalaniu istnienia obowiązku podatkowego i jego zakresu duże znaczenie ma stwierdzenie czy podatnik lub zarząd mają swoją siedzibę na terytorium RP. Przy ustalaniu istnienia obowiązku podatkowego i jego zakresu duże znaczenie ma stwierdzenie czy podatnik lub zarząd mają swoją siedzibę na terytorium RP. Podatnicy mający siedzibę lub zarząd na terytorium RP podlegają obowiązkowi podatkowemu od całości swoich dochodów, bez względu na miejsce ich osiągania (jest to tzw. nieograniczony obowiązek podatkowy). Podatnicy mający siedzibę lub zarząd na terytorium RP podlegają obowiązkowi podatkowemu od całości swoich dochodów, bez względu na miejsce ich osiągania (jest to tzw. nieograniczony obowiązek podatkowy). Jeżeli podatnik nie ma siedziby lub zarządu na terytorium RP wówczas będzie on podlegał obowiązkowi podatkowemu tylko od dochodów osiągniętych w RP (tzw. ograniczony obowiązek podatkowy). Jeżeli podatnik nie ma siedziby lub zarządu na terytorium RP wówczas będzie on podlegał obowiązkowi podatkowemu tylko od dochodów osiągniętych w RP (tzw. ograniczony obowiązek podatkowy).
190 Podatek dochodowy od osób prawnych Podatek dochodowy od osób prawnych Zakres przedmiotowy Zakres przedmiotowy Przedmiotem opodatkowania w podatku dochodowym od osób prawnych jest dochód bez względu na rodzaj źródeł przychodów, z jakich ten dochód został osiągnięty. Przedmiotem opodatkowania w podatku dochodowym od osób prawnych jest dochód bez względu na rodzaj źródeł przychodów, z jakich ten dochód został osiągnięty. Czasami przedmiotem opodatkowania może być przychód. Sytuacja taka będzie miała miejsce przy niektórych rodzajach przychodów osiąganych na terytorium RP przez podatników mających swe siedziby za granicą (np. przychody z tytułu praw autorskich, czy dywidend) oraz podmiotów krajowych (np. w wypadku przychodów z tytułu dywidend i innych udziałów w zyskach osób prawnych). Czasami przedmiotem opodatkowania może być przychód. Sytuacja taka będzie miała miejsce przy niektórych rodzajach przychodów osiąganych na terytorium RP przez podatników mających swe siedziby za granicą (np. przychody z tytułu praw autorskich, czy dywidend) oraz podmiotów krajowych (np. w wypadku przychodów z tytułu dywidend i innych udziałów w zyskach osób prawnych). Dochód został w ustawie zdefiniowany jako nadwyżka sumy przychodów nad kosztami ich uzyskania, osiągnięta w roku podatkowym. Dochód został w ustawie zdefiniowany jako nadwyżka sumy przychodów nad kosztami ich uzyskania, osiągnięta w roku podatkowym.
191 Podatek dochodowy od osób prawnych Przychodem są wszystkie otrzymane przez podatnika pieniądze, wartości pieniężne (w tym również różnice kursowe walut), wartość otrzymywanych nieodpłatnie świadczeń, wartość przychodów w naturze, wartość umorzonych zobowiązań, wartość zwróconych wierzytelności. Przychodem są wszystkie otrzymane przez podatnika pieniądze, wartości pieniężne (w tym również różnice kursowe walut), wartość otrzymywanych nieodpłatnie świadczeń, wartość przychodów w naturze, wartość umorzonych zobowiązań, wartość zwróconych wierzytelności. Za przychody związane z działalnością gospodarczą i z działami specjalnymi produkcji rolnej uważa się przychody należne, choćby nie zostały jeszcze faktycznie otrzymane. Za przychody związane z działalnością gospodarczą i z działami specjalnymi produkcji rolnej uważa się przychody należne, choćby nie zostały jeszcze faktycznie otrzymane. Ustawodawca polski wyłączył z opodatkowania przychody z: działalności rolniczej, z wyjątkiem dochodów z działów specjalnych produkcji rolnej, z gospodarki leśnej oraz z czynności, które nie mogą być przedmiotem prawnie skutecznej umowy. Ustawodawca polski wyłączył z opodatkowania przychody z: działalności rolniczej, z wyjątkiem dochodów z działów specjalnych produkcji rolnej, z gospodarki leśnej oraz z czynności, które nie mogą być przedmiotem prawnie skutecznej umowy.
192 Podatek dochodowy od osób prawnych Podatek dochodowy od osób prawnych Kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów, zachowania lub zabezpieczenia źródła przychodów z wyjątkiem kosztów wymienionych przez ustawę. Kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów, zachowania lub zabezpieczenia źródła przychodów z wyjątkiem kosztów wymienionych przez ustawę. Koszty uzyskania przychodów budzą liczne wątpliwości i sądy administracyjne były niejednokrotnie zmuszone do zabierania głosu w tej kwestii. Ustalono że: przy ustaleniu kosztów uzyskania przychodu, każdy wydatek - poza wyraźnie wskazanymi w ustawie - wymaga indywidualnej oceny pod kątem bezpośredniego związku z tymi przychodami i racjonalności działania dla osiągnięcia tego przychodu. Koszty uzyskania przychodów budzą liczne wątpliwości i sądy administracyjne były niejednokrotnie zmuszone do zabierania głosu w tej kwestii. Ustalono że: przy ustaleniu kosztów uzyskania przychodu, każdy wydatek - poza wyraźnie wskazanymi w ustawie - wymaga indywidualnej oceny pod kątem bezpośredniego związku z tymi przychodami i racjonalności działania dla osiągnięcia tego przychodu. Do kosztów uzyskania przychodu zalicza się także poniesione przez spółkę wydatki na cele produkcyjne, których produkcja nie została zakończona wyprodukowaniem wyrobu finalnego z uwagi na brak zbytu. Do kosztów uzyskania przychodu zalicza się także poniesione przez spółkę wydatki na cele produkcyjne, których produkcja nie została zakończona wyprodukowaniem wyrobu finalnego z uwagi na brak zbytu.
193 Podatek dochodowy od osób prawnych Podatek dochodowy od osób prawnych Gdy osoba prawna ze swej działalności poniesie stratę, ma możliwość pokrycia jej z dochodu uzyskanego w najbliższych kolejno po sobie następujących pięciu latach podatkowych, Gdy osoba prawna ze swej działalności poniesie stratę, ma możliwość pokrycia jej z dochodu uzyskanego w najbliższych kolejno po sobie następujących pięciu latach podatkowych, z tym że wysokość obniżenia w którymkolwiek z tych lat nie może przekroczyć 50% kwoty tej straty. z tym że wysokość obniżenia w którymkolwiek z tych lat nie może przekroczyć 50% kwoty tej straty.
ROZLICZENIE STRATY PODATKOWEJ ROZLICZENIE STRATY PODATKOWEJ W przypadku gdy koszty uzyskania przychodów przekraczają sumę przychodów, mamy do czynienia ze stratą podatkową. Straty podatkowej nie należy identyfikować ze stratą bilansową. Strata podatkowa występuje bowiem tylko tam, gdzie gdyby pojawił się dochód to byłby on opodatkowany podatkiem dochodowym. W przypadku gdy koszty uzyskania przychodów przekraczają sumę przychodów, mamy do czynienia ze stratą podatkową. Straty podatkowej nie należy identyfikować ze stratą bilansową. Strata podatkowa występuje bowiem tylko tam, gdzie gdyby pojawił się dochód to byłby on opodatkowany podatkiem dochodowym. Wystąpienie straty podatkowej oznacza brak podatku dochodowego, ale jednocześnie daje pozytywne efekty w latach następnych. O wysokość straty podatkowej, poniesionej w roku podatkowym, można bowiem obniżyć dochód w najbliższych, kolejno po sobie następujących pięciu latach podatkowych, z tym że wysokość obniżenia w którymkolwiek z tych lat nie może przekroczyć 50% kwoty tej straty. Oznacza to, że przedsiębiorca może samodzielnie decydować o sposobie rozliczenia straty. Wystąpienie straty podatkowej oznacza brak podatku dochodowego, ale jednocześnie daje pozytywne efekty w latach następnych. O wysokość straty podatkowej, poniesionej w roku podatkowym, można bowiem obniżyć dochód w najbliższych, kolejno po sobie następujących pięciu latach podatkowych, z tym że wysokość obniżenia w którymkolwiek z tych lat nie może przekroczyć 50% kwoty tej straty. Oznacza to, że przedsiębiorca może samodzielnie decydować o sposobie rozliczenia straty. 194
Osoby prawne mogą dokonywać darowizn i są one uwzględniane przy obliczaniu wysokości podatku dochodowego. Nie mogą to jednak być darowizny na rzecz osób fizycznych lub na rzecz osób prawnych nie mających osobowości prawnej a także na rzecz osób prowadzących działalność gospodarczą wymienioną w art. 18, ust. 1a, poz. 2. Łączna kwota odliczeń z tytułu darowizn nie może jednak przekroczyć 10 % dochodu podatnika. Osoby prawne mogą dokonywać darowizn i są one uwzględniane przy obliczaniu wysokości podatku dochodowego. Nie mogą to jednak być darowizny na rzecz osób fizycznych lub na rzecz osób prawnych nie mających osobowości prawnej a także na rzecz osób prowadzących działalność gospodarczą wymienioną w art. 18, ust. 1a, poz. 2. Łączna kwota odliczeń z tytułu darowizn nie może jednak przekroczyć 10 % dochodu podatnika. Spółka akcyjna X, ciesząc się z bardzo dobrych wyników finansowych w 2013 roku, postanowiła wesprzeć finansowo społeczność lokalną. Zarząd spółki chciał w ten sposób polepszyć swój wizerunek w najbliższym otoczeniu przedsiębiorstwa. Przekazano więc pobliskiej szkole podstawowej kwotę zł na budowę basenu. Następnie kwotę tę odliczono od dochodu. Spółka akcyjna X, ciesząc się z bardzo dobrych wyników finansowych w 2013 roku, postanowiła wesprzeć finansowo społeczność lokalną. Zarząd spółki chciał w ten sposób polepszyć swój wizerunek w najbliższym otoczeniu przedsiębiorstwa. Przekazano więc pobliskiej szkole podstawowej kwotę zł na budowę basenu. Następnie kwotę tę odliczono od dochodu. 195
1.Dochód ustalony zgodnie z art. 7 ust.3 ustawy zł 1.Dochód ustalony zgodnie z art. 7 ust.3 ustawy zł 2.Maksymalna kwota darowizny możliwa do odliczenia (10% poz. 1) 2.Maksymalna kwota darowizny możliwa do odliczenia (10% poz. 1) zł zł 3.Kwota przekazanej darowizny zł 3.Kwota przekazanej darowizny zł 4.Podstawa opodatkowania zł 4.Podstawa opodatkowania zł 5.Podatek dochodowy 19 % zł 5.Podatek dochodowy 19 % zł 6.Zysk netto zł 6.Zysk netto zł 196
Może się jednak zdarzyć sytuacja, w której pełne odliczenie przekazanej darowizny nie będzie możliwe z powodu przekroczenia 10 % limitu: Może się jednak zdarzyć sytuacja, w której pełne odliczenie przekazanej darowizny nie będzie możliwe z powodu przekroczenia 10 % limitu: 1.Dochód z działalności gospodarczej zł 1.Dochód z działalności gospodarczej zł 2.Limit kwoty darowizny (10% dochodu) zł 2.Limit kwoty darowizny (10% dochodu) zł 3.Wysokość darowizny zł 3.Wysokość darowizny zł 4.Różnica (opodatkowana 19% podatkiem dochodowym) zł 4.Różnica (opodatkowana 19% podatkiem dochodowym) zł 197
Jak widać, przy dokonywaniu darowizny należy znać lub przewidzieć wysokość dochodu, ponieważ kształtuje on poziom dozwolonego odliczenia. Należy także brać pod uwagę rozliczanie strat z lat ubiegłych: Jak widać, przy dokonywaniu darowizny należy znać lub przewidzieć wysokość dochodu, ponieważ kształtuje on poziom dozwolonego odliczenia. Należy także brać pod uwagę rozliczanie strat z lat ubiegłych: 1.Dochód z działalności gospodarczej zł 1.Dochód z działalności gospodarczej zł 2.Strata z roku ubiegłego zł 2.Strata z roku ubiegłego zł 3.Wysokość przekazanej darowizny zł 3.Wysokość przekazanej darowizny zł 4.Limit kwoty darowizny zł 4.Limit kwoty darowizny zł 5.Kwota darowizny możliwa do doliczenia zł 5.Kwota darowizny możliwa do doliczenia zł 6.Nie odliczona cześć darowizny zł 6.Nie odliczona cześć darowizny zł 198
199 Podatek dochodowy od osób prawnych Stawka podatku Stawka podatku Stawka podatku od osób prawnych wynosi 19%. Stawka podatku od osób prawnych wynosi 19%. Ustawa przewiduje też 50% stawkę sanacyjną w przypadku zaniżenia przez podmioty powiązane wysokości zobowiązania podatkowego Ustawa przewiduje też 50% stawkę sanacyjną w przypadku zaniżenia przez podmioty powiązane wysokości zobowiązania podatkowego
200 Podatek dochodowy od osób prawnych Rozliczenie podatku następuje po zakończeniu roku podatkowego. Rozliczenie podatku następuje po zakończeniu roku podatkowego. Podatnicy składają wtedy zeznanie podatkowe o wysokości osiągniętego dochodu (straty) do końca trzeciego miesiąca roku następnego i w tym terminie wpłacają podatek należny albo różnicę pomiędzy podatkiem należnym a sumą wpłaconych zaliczek. Podatnicy składają wtedy zeznanie podatkowe o wysokości osiągniętego dochodu (straty) do końca trzeciego miesiąca roku następnego i w tym terminie wpłacają podatek należny albo różnicę pomiędzy podatkiem należnym a sumą wpłaconych zaliczek. W przypadku podatników zobowiązanych do sporządzenia sprawozdania finansowego zeznanie o wysokości dochodu jest składane w terminie 10 dni od daty zatwierdzenia rocznego sprawozdania. W przypadku podatników zobowiązanych do sporządzenia sprawozdania finansowego zeznanie o wysokości dochodu jest składane w terminie 10 dni od daty zatwierdzenia rocznego sprawozdania. Podatnicy z reguły obowiązani są również do dołączenia do zeznania rocznego bilansu i rachunku wyników wraz z opinią i raportem audytora oraz odpis uchwały walnego zgromadzenia. Podatnicy z reguły obowiązani są również do dołączenia do zeznania rocznego bilansu i rachunku wyników wraz z opinią i raportem audytora oraz odpis uchwały walnego zgromadzenia.
ZADANIE ZADANIE Przedsiębiorstwo Y uzyskało w roku podatkowym następujące wyniki: Przedsiębiorstwo Y uzyskało w roku podatkowym następujące wyniki: 1.Dochód z działalności gospodarczej Dochód z działalności gospodarczej Strata kapitałowa pieniężna Strata kapitałowa pieniężna Dochód z budżetowych dotacji podmiotowych Dochód z budżetowych dotacji podmiotowych Dochód z udziału w zyskach osób prawnych Dochód z udziału w zyskach osób prawnych Strata z roku ubiegłego podlegająca odliczeniu 5.Strata z roku ubiegłego podlegająca odliczeniu od dochodu w roku podatkowym od dochodu w roku podatkowym Przedsiębiorstwo dokonało w roku podatkowym darowizny na działalność Przedsiębiorstwo dokonało w roku podatkowym darowizny na działalność charytatywno-opiekuńczą w wysokości charytatywno-opiekuńczą w wysokości Ile wynosi podstawa opodatkowania? Ile wynosi podstawa opodatkowania? 201
Podatek od towarów i usług Ustawa z dnia 11 marca 204 r.
Historia Koncepcja podatku od wartości dodanej została sformułowana przez niemieckiego ekonomistę Carla Siemensa w 1919 r. W praktyce podatek te został zastosowany we Francji przez Maurice Lauré w 1954 r. Zasadnicze znaczenie dla rozpowszechnienia i rozwoju koncepcji VAT miał wybór tego podatku jako podstawowego instrumentu dla zharmonizowania systemów podatkowych krajów Wspólnoty Europejskiej. Obecnie podatek ten jest stosowany w 54 krajach, w tym we wszystkich krajach członkowskich Unii Europejskiej. W Polsce podstawą prawną tego podatku jest ustawa z 11 kwietnia 2004
Cechy VAT Powszechność opodatkowania WielofazowośćOpodatkowanie obrotu netto Potrącalność podatku Neutralność
Powszechność opodatkowania Odstępstwo przez państwa członkowskie od zasady powszechności opodatkowania może mieć charakter wyłącznie wyjątkowy i może być wprowadzone tylko na podstawie upoważnień zawartych w dyrektywie. Postulat powszechności opodatkowania jest realizowany przede wszystkim przez konstrukcję definicji dostawy towarów i usług ( dostawa towarów – rozporządzenie przez podatnika rzeczą w ramach władztwa ekonomicznego, dostawa usług – obejmuje wszystkie transakcje gospodarcze, które nie kwalifikują się pod definicję dostawy towarów). Zasada powszechności zapewnia równowagę warunków konkurencji ( zapewnia wszystkim podatnikom działającym na rynku takich samych zasad opodatkowania).
Wielofazowość Podatek powinien być nakładany na każdym etapie obrotu towarem lub usługą, aż do dostawy detalicznej dokonanej na rzecz ostatecznego odbiorcy (w każdej fazie obrotu opodatkowaniu podlegać powinna tylko wartość dodana, liczona od wartości netto towaru lub usługi).
Potrącalność Zasada ta wyraża się w tym, że każdy z podatników na swoim etapie obrotu towarami i usługami, dokonując naliczenia podatku należnego obciążającego kolejnego odbiorcę, ma jednocześnie prawo do odliczenia od podatku należnego podatku, którymi obciążyli go jego dostawcy przy nabyciu towarów i usług.
Neutralność Dla podatnika VAT zasada ta wyraża się poprzez: Realizację prawa do odliczenia podatku naliczonego, Moment powstania prawa do naliczenia (powinno być realizowane natychmiast), Konieczność opodatkowania towarów, co do których podatnik zaprzestający prowadzenia działalności gospodarczej skorzystał z prawa do odliczenia podatku przy ich nabyciu.
Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają: Odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju Eksport towarów Import towarów Wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów za wynagrodzeniem na terytorium kraju Wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów
Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług nie podlegają: Transakcje zbycia przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa; Działalność w zakresie gier losowych, zakładów wzajemnych, gier na automatach o niskich wygranych, podlegających opodatkowaniu podatkiem od gier na zasadach określonych w odrębnej ustawie. Czynności które nie mogą być przedmiotem prawnie skutecznej umowy;
Zakres podmiotowy: Osoby prawne Jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej Osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą …bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.
Podmiot podatku Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub innych usługodawców, w tym również podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, lub też działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje także czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub dóbr niematerialnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.
Podmiot podatku Osoby fizyczne, które prowadzą wyłącznie gospodarstwo rolne leśne, lub rybackie są podatnikami, jeżeli złożą stosowne zgłoszenie rejestracyjne
Ustawa do podatników zalicza także osoby fizyczne, jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej i osoby prawne: na których ciąży obowiązek uiszczenia cła, uprawnione do korzystania z procedury celnej, dokonujące wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów, będące usługodawcami usług świadczonych przez podatników posiadających siedzibę lub miejsce zamieszkana albo pobytu poza terytorium kraju, nabywające towary, jeżeli dokonującym ich dostawy na terytorium Polski jest podatnik nieposiadający siedziby, stałego miejsca prowadzenia działalności lub stałego miejsca zamieszkania na terytorium Polski.
Podatnikami nie są: organy władzy publicznej; urzędy administracji publicznej w zakresie realizowanych zadań, dla realizacji których zostały one powołane (z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych);
Przedstawiciel podatkowy: Podatnik nieposiadający siedziby działalności gospodarczej lub stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej na terytorium państwa członkowskiego, podlegający obowiązkowi zarejestrowania się jako podatnik VAT czynny, jest obowiązany ustanowić przedstawiciela podatkowego. Podatnik posiadający siedzibę działalności gospodarczej lub stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej na terytorium państwa członkowskiego innym niż terytorium kraju może ustanowić przedstawiciela podatkowego.
REJESTRACJA: Podmioty działalności gospodarczej są obowiązane przed dniem wykonania pierwszej czynności złożyć naczelnikowi US zgłoszenie rejestracyjne. Naczelnik urzędu skarbowego rejestruje podatnika i potwierdza jego zarejestrowanie jako „podatnika VAT czynnego” lub jako „podatnika VAT zwolnionego”. Jeżeli dane zawarte w zgłoszeniu rejestracyjnym ulegną zmianie, podatnik jest obowiązany zgłosić zmianę do naczelnika US w terminie 7 dni, licząc od dnia, w którym nastąpiła zmiana.
OBOWIĄZEK PODATKOWY Obowiązek podatkowy powstaje z chwilą dokonania dostawy towarów lub wykonania usługi
Obowiązek podatkowy powstaje z chwilą: 1) otrzymania całości lub części zapłaty; 2) otrzymania całości lub części dotacji, subwencji i innych dopłat o podobnym charakterze; 3) wystawienia faktury; 4) ….z tytułu importu towarów z chwilą powstania długu celnego; 5) …w wewnątrzwspólnotowej dostawie towarów powstaje z chwilą wystawienia faktury przez podatnika, nie później jednak niż 15. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym dokonano tej dostawy; 6) … w wewnątrzwspólnotowym nabyciu towarów powstaje z chwilą wystawienia faktury przez podatnika podatku od wartości dodanej, nie później jednak niż 15. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym dokonano dostawy towaru będącego przedmiotem wewnątrzwspólnotowego nabycia;
ROLICZENIA: Zarejestrowani podatnicy podatku VAT są obowiązani składać w Urzędzie Skarbowym deklaracje podatkowe za okresy miesięczne w terminie do 25 dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym powstał obowiązek podatkowy.
Obowiązek podatkowy u małych podatników Mały podatnik może wybrać metodę rozliczeń polegającą na tym, że obowiązek podatkowy w odniesieniu do dokonywanych przez niego dostaw towarów i świadczenia usług powstaje: z dniem otrzymania całości lub części zapłaty, nie później niż 90. dnia, licząc od dnia wydania towaru lub wykonania usługi – po uprzednim pisemnym zawiadomieniu naczelnika urzędu skarbowego w terminie do końca miesiąca poprzedzającego okres, za który będzie stosował tę metodę, zwaną dalej „metodą kasową”; otrzymanie zapłaty w części powoduje powstanie obowiązku podatkowego w tej części.
Szczególne tryby rozliczania podatku VAT Mali podatnicy - wartość sprzedaży brutto < € - mogą skorzystać z metody kwartalnej albo z metody kasowej rozliczania podatku VAT. Mały podatnik pośrednik – to osoba, która prowadzi przedsiębiorstwo maklerskie, zarządza funduszami inwestycyjnymi, jest agentem, zleceniobiorcą lub inną osobą świadczącą usługi o podobnym charakterze, z wyjątkiem komisu – o ile osiągnięta przez nich kwota prowizji lub innych postaci wynagrodzenia za wykonane usługi (łącznie z kwotą podatku) nie przekroczyła w poprzednim roku podatkowym wyrażonej w złotych kwoty odpowiadającej równowartości euro – przy czym przeliczenia kwot wyrażonych w euro dokonuje się według średniego kursu euro ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski na pierwszy dzień roboczy października poprzedniego roku podatkowego, w zaokrągleniu do 1000 zł;
METODA KASOWA Obowiązek podatkowy powstaje z dniem uregulowania całości lub części należności, nie później niż 90 dnia, licząc od dnia wydania towaru lub wykonania usługi. Możliwość składania deklaracji i wpłaty zaliczki za okresy kwartalne w terminie do 25 dnia miesiąca następującego po każdym kolejnym kwartale.
ZAPŁATA PODATKU Podatnicy są obowiązani, bez wezwania naczelnika urzędu skarbowego, do obliczania i wpłacania podatku za okresy miesięczne w terminie do 25. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym powstał obowiązek podatkowy, na rachunek urzędu skarbowego.
Zakres przedmiotowy: Podstawą opodatkowania jest obrót a w zasadzie wartość dodana. Podatek wpłaca się w wysokości różnicy pomiędzy VAT otrzymanym od klientów kupujących towary i usługi (podatek należny) a VAT zapłaconym w cenie kupowanych towarów i usług (tzw. podatek naliczony). Podatek VAT jest podatkiem pośrednim jego ciężar ostatecznie ponosi konsument
Mechanizm funkcjonowania podatku VAT I Faza obrotu Przedsiębiorca „X”- producent skalkulował wartość wyrobu na kwotę zł. Jest to wartość „netto”, która określa poziom kosztów produkcji powiększonych o pewien narzut zysku. Wyrób został sprzedany Przedsiębiorstwu „Y”. Od podstawy opodatkowania oblicza się podatek od towarów i usług: zł (wartość netto) x 23%(stawka) = zł (podatek) Suma wartości netto i podatku – zł, tj. wartość „brutto” (cena). Z otrzymanej należności w kwocie zł, Przedsiębiorstwo „X”: zł zatrzyma dla siebie zł odprowadzi na konto US
Mechanizm funkcjonowania podatku VAT II Faza obrotu Przedsiębiorca „Y” skalkulował cenę sprzedaży tego towaru na kwotę zł (marża 50%) i sprzedał go firmie „Z”. Obliczenie podatku: zł (wartość netto) x 23% (stawka) = zł (podatek). Suma wartości netto i podatku – zł, tj. wartość „brutto” (cena sprzedaży). Z otrzymanej należności w kwocie zł, Przedsiębiorca „Z”: zatrzyma dla siebie odprowadzi na konto US Obliczenie kwoty zobowiązania podatkowego: – kwota podatku obliczonego przy sprzedaży – kwota podatku zapłaconego przy nabyciu od „X” – kwota podatku do US
Mechanizm funkcjonowania podatku VAT III Faza obrotu Przedsiębiorca „Z” skalkulował cenę sprzedaży tego towaru na kwotę (marża 20%) i sprzedał go Firmie „D”. Obliczenie podatku: zł (wartość netto) x 23% (stawka) = zł (podatek). Suma wartości netto i podatku – zł, tj. wartość „brutto” (cena sprzedaży). Z otrzymanej należności w kwocie zł, Przedsiębiorca „Z”: zatrzyma dla siebie 690 odprowadzi na konto US Obliczenie kwoty zobowiązania podatkowego: – kwota podatku obliczonego przy sprzedaży – kwota podatku zapłaconego przy nabyciu od „Y” 690 – kwota podatku do US
Mechanizm funkcjonowania podatku VAT IV Faza obrotu Przedsiębiorca „D” (detalista) skalkulował cenę sprzedaży tego towaru na kwotę (marża 30%) i sprzedał ostatecznemu konsumentowi. Obliczenie podatku: zł (wartość netto) x 23% (stawka) = zł (podatek) Suma wartości netto i podatku – zł, tj. wartość „brutto” (cena sprzedaży). Z otrzymanej należności w kwocie zł, Przedsiębiorca „D”: zatrzyma dla siebie odprowadzi na konto US Obliczenie kwoty zobowiązania podatkowego: – kwota podatku obliczonego przy sprzedaży – kwota podatku zapłaconego przy nabyciu od „Z” – kwota podatku do US
FAZA OBROTU Wartość netto bez VAT Wartość brutto z VAT PODATEK – stawka 23% Należny od sprzedaży – pobrany od nabywcy Zapłacony dostawcy w poprzedniej fazie Wpłacony do US I. Przedsiębiorca „X” II. P-ca „Y” (sprzedaż z marżą 50%) III. P-ca „Z” (sprzedaż z marżą 20%) IV. Detalista „D” (sprzedaż z marżą 30%) Razem pobrana i wpłacona do Urzędu Skarbowego kwota podatku 5.382
STAWKI PODATKU VAT
Stawki podatku VAT: 0%, 3%, 7%, 22% Okres obowiązywania: styczeń 2011 r. – 31. grudzień 2016 r. 0%, 5%, 8%, 23%
Minimalną podstawową (nieobniżoną) stawką podatku VAT jaką mogą stosować Państwa Członkowskie Unii Europejskiej jest 15%. Granica ta wynika z Dyrektywy Rady Europejskiej 2006/112/EC. Górna granica stawki podstawowej nie jest ograniczona, a jedynie w 2005 roku Państwa Członkowskie podjęły niewiążące zobowiązanie do nie wprowadzania stawek VAT powyżej 25% do końca 2010 roku. W praktyce Państwa Członkowskie stosują różne stawki podatku VAT. Kraj Stawka zredukowana Stawka obniżona Stawka podstawowa Stawka przejściowa Belgia-6 / Bułgaria-920- Czechy Dania--25- Niemcy-719- Estonia-920- Grecja-6,5/1323- Hiszpania Francja2,15,5/1020- Chorwacja-5/1325- Irlandia4,89/13,52313,5 Włochy Cypr-5/919- Łotwa Litwa-5/921- Luxemburg36/ Węgry-5/1827- Malta-5/718- Holandia-621- Austria Polska-5/823- Portugalia-6/ Rumunia-5/924- Słowenia-9,522- Słowacja Finlandia-10/1424- Szwecja-6/1225- Wielka Brytania-520-
Stawki podatku VAT W Polsce stawka podstawowa została ustalona na stosunkowo wysokim na tle krajów Unii Europejskiej poziomie i wynosi 23%. Stawka 23% VAT - stosowana jest zawsze wtedy, gdy nie obowiązują inne stawki.
8% stawka podatku VAT: Obejmuje obszerną listę artykułów: – spożywczych, – nawozów, – towarów związanych z ochroną zdrowia, – towarów przeznaczonych do ochrony przeciwpożarowej; Bez zmian pozostały m.in. regulacje dotyczące stosowania obniżonej 8% stawki VAT w przypadku dostawy, budowy, remontu, modernizacji, termomodernizacji lub przebudowy obiektów budowlanych lub ich części zaliczonych do budownictwa objętego społecznym programem mieszkaniowym. Z kolei usługi opodatkowane 8% stawką VAT to m.in.: usługi związane z rolnictwem, leśnictwem, usuwaniem odpadów, transportem, zakwaterowaniem, wstępem na imprezy sportowe, rekreacyjne, kulturalne.
Stawką 5% podatku VAT opodatkowane są: Rośliny inne niż wieloletnie; Zwierzęta żywe; Ryby; Mięso; Oleje; Przyprawy; wyroby mleczarskie; Owoce; Soki z owoców i warzyw; Gotowe posiłki i dania, z wyłączeniem produktów o zawartości alkoholu powyżej 1,2%; Na mocy § 4 rozporządzenia w sprawie stawek, 5% stawka VAT przysługuje także dla dostawy, wewnątrzwspólnotowego nabycia oraz importu nadających się do spożycia przez ludzi: – tłuszczy złożonych z produktów roślinnych lub zwierzęcych (miksów) oraz wyrobów seropodobnych; – napojów mlecznych z dodatkiem tłuszczu roślinnego
Stawką 0% podatku VAT Ma ona zastosowanie w eksporcie i wewnątrzwspólnotowej dostawie towarów; Stawka 0% obejmuje m.in. dostawy: – różnego rodzaju statków dla armatorów morskich i części do tych statków, – środków transportu lotniczego, – towarów służących do zaopatrzenia statków i samolotów, – towarów do wolnych obszarów celnych, – towarów przeznaczonych do przerobu (uszlachetniania) na terytorium kraju.
Zwolnienia z podatku VAT: usługi Poczty Polskiej towary używane edukacja, szkolenia nieruchomości najem, dzierżawa złoto inwestycyjne
W przypadku świadczenia przez podatnika usług, w tym w zakresie handlu i gastronomii, kwota podatku należnego jest obliczana jako iloczyn wartości dostawy i stawki: 1) 18,70% - dla towarów i usług objętych stawką podatku 23%; 2) 7,41% - dla towarów i usług objętych stawką podatku 8%; 3) 4,76% - dla towarów i usług objętych stawką podatku 5%.
FAKTURY: Podatnik jest obowiązany wystawić fakturę dokumentującą: 1) sprzedaż, a także dostawę towarów i świadczenie usług; 2) sprzedaż wysyłkową z terytorium kraju i sprzedaż wysyłkową na terytorium kraju; 3) wewnątrzwspólnotową dostawę towarów.
Faktury -> wystawia się co najmniej w dwóch egzemplarzach, z których jeden otrzymuje nabywca, a drugi zachowuje w swojej dokumentacji podatnik dokonujący sprzedaży. Fakturę -> wystawia się nie później niż 15. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym dokonano dostawy towaru lub wykonano usługę,
SZCZEGÓLNE PROCEDURY DOTYCZĄCE DROBNYCH PRZEDSIĘBIORCÓW: Zwalnia się od podatku sprzedaż dokonywaną przez podatników, u których wartość sprzedaży nie przekroczyła łącznie w poprzednim roku podatkowym kwoty zł. Do wartości sprzedaży nie wlicza się kwoty podatku.
Podatnik świadczący usługi taksówek osobowych, z wyłączeniem wynajmu samochodów osobowych z kierowcą, może wybrać opodatkowanie tych usług w formie ryczałtu według stawki 3%, po uprzednim pisemnym zawiadomieniu naczelnika urzędu skarbowego w terminie do końca miesiąca poprzedzającego okres, w którym będzie stosował ryczałt.
SZCZEGÓLNE PROCEDURY DOTYCZĄCE ROLNIKÓW RYCZAŁTOWYCH Rolnikowi ryczałtowemu dokonującemu dostawy produktów rolnych dla podatnika podatku, który rozlicza ten podatek, przysługuje zryczałtowany zwrot podatku z tytułu nabywania niektórych środków produkcji dla rolnictwa opodatkowanych tym podatkiem. Kwota zryczałtowanego zwrotu podatku jest wypłacana rolnikowi ryczałtowemu przez nabywcę produktów rolnych. Stawka zryczałtowanego zwrotu podatku wynosi 6,5% kwoty należnej z tytułu dostawy produktów rolnych pomniejszonej o kwotę zryczałtowanego zwrotu podatku.
SZCZEGÓLNE PROCEDURY PRZY ŚWIADCZENIU USŁUG TURYSTYKI Podstawą opodatkowania przy wykonywaniu usług turystyki jest kwota marży pomniejszona o kwotę należnego podatku; Przez marżę rozumie się różnicę między kwotą, którą ma zapłacić nabywca usługi, a faktycznymi kosztami poniesionymi przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług od innych podatników dla bezpośredniej korzyści turysty; – przez usługi dla bezpośredniej korzyści turysty rozumie się usługi stanowiące składnik świadczonej usługi turystyki, a w szczególności transport, zakwaterowanie, wyżywienie, ubezpieczenie.
ZWROT VAT DLA PODRÓŻNYCH Prawo do otrzymania zwrotu podatku od towarów usług, zapłaconego przy nabyciu towarów w Polsce, mają wyłącznie podróżni będący osobami fizycznymi, którzy nie mają stałego miejsca zamieszkania na terytorium Unii Europejskiej. Zatem zwrot podatku może być dokonany jedynie podróżnemu zamieszkałemu w państwie trzecim. Zwrot podatku może być dokonany, jeżeli podróżny wywiezie w bagażu osobistym zakupione towary w stanie nienaruszonym poza terytorium Unii Europejskiej nie później niż w ostatnim dniu trzeciego miesiąca następującego po miesiącu, w którym dokonał zakupu i urząd celny potwierdził wywóz towarów na dokumencie wystawionym przez sprzedawcę.