E KSPERYMENTY CHEMICZNE

O GRÓD CHEMICZNY Sprzęt: - Zlewka o pojemności 2000 ml, szkiełko zegarkowe do przykrycia zlewki, okulary oraz rękawice ochronne. Odczynniki: ml szkła wodnego (wodny roztwór krzemianu sodu), woda destylowana, kryształy (duże) następujących soli: AlCl 3 (biały), CoCl 2 (ciemnoniebieski), CrCl 3 (ciemnozielony), CuCl 2 (jasny niebieskozielony), FeCl 3 (żółtobrązowy), MnCl 2 (bladoróżowy), CaCl 2 (biały), Ni(NO 3 ) 2 (zielony), KMnO 4 (fioletowy). Sposób postępowania: Roztwór szkła wodnego rozcieńczamy z równą ilością wody i w przybliżeniu jeden litr otrzymanego roztworu wlewamy do zlewki. Kolorowe kryształy rozmaitych uwodnionych soli umieszczamy w roztworze w taki sposób, aby dno zlewki było nimi równo pokryte, a następnie przykrywamy zlewkę szkiełkiem nakrywkowym. Po krótkim czasie w zlewce rozkwita kolorowy ogród z bujną roślinnością.

B ŁYSKAWICE W ZLEWCE Sprzęt: - Zlewka o pojemności 150 ml, pipeta. Odczynniki: - Manganian (VII) potasu, stężony kwas siarkowy (VI), alkohol etylowy. Sposób postępowania: - Do suchej zlewki o pojemności 150 cm³ wlewamy 75 cm³ stężonego kwasu siarkowego (VI). Następnie ostrożnie na jego powierzchnie wprowadzamy pipetą 30 cm³ alkoholu etylowego, zwracając uwagę na to, by obie ciecze nie zmieszał się. Do zlewki wrzucamy kilka kryształów manganianu (VII) potasu. Obserwujemy zachodzące zmiany.

B ARWNE OGNIE BENGALSKIE Sprzęt: - Metalowa blaszka, pipeta, duży arkusz papieru. Odczynniki: - Cukier rafinowany, chloran (V) potasu, azotan (V) strontu (II), azotan (V) baru (I), azotan (V) sodu, stężony kwas siarkowy (VI), węgiel drzewny. Sposób postępowania: - Czerwony ogień: 10 g chloranu (V) potasu, 10 g cukru rafinowanego, 20 g azotanu (V) strontu (II), niewielka ilość węgla drzewnego, - Zielony ogień: 10 g chloranu (V) potasu, 10 g cukru rafinowanego, 20 g azotanu (V) baru (I), niewielka ilość węgla drzewnego, - Żółty ogień: 10 g chloranu (V) potasu, 10 g cukru rafinowanego, 20 g azotanu (V) sodu, niewielka ilość węgla drzewnego, - Poszczególne substancje przenosimy na duży arkusz papieru i starannie mieszamy. Mieszaninę umieszczamy na metalowej płytce w postaci stożka i zapalamy ją poprzez naniesienie kilku kropel kwasu siarkowego (VI). Obserwujemy zachodzące zmiany. Należy zachować ostrożność!

S PALANIE MIESZANINY Z AZOTANEM BARU

S PALANIE MIESZANINY Z AZOTANEM SODU

S PALANIE MIESZANINY Z AZOTANEM STRONTU

P ROCH DYMNY Sprzęt: - Parownica, moździerz, metalowa płytka. Odczynniki: - Azotan (V) potasu, węgiel drzewny, siarka. Sposób postępowania: - Oddzielnie rozdrabniamy każdy odczynnik w porcelanowym moździerzu. 3,75 g azotanu (V) potasu, 0,75 g węgla drzewnego, 0,5 g siarki. Następnie wszystko umieszczamy w parownicy i dokładnie mieszamy. Usypujemy stożek z niewielkiej ilości substancji na metalowej płytce i zbliżamy palące się łuczywo. Obserwujemy zachodzące reakcje. Należy zachować ostrożność!

S PALANIE PROCHU DYMNEGO

N ATYCHMIASTOWY LÓD Sprzęt: - Naczynie, palnik. Odczynniki: - Octan sodu. Sposób postępowania: - Do naczynia z wodą nad palnikiem, wsypujemy octan sodu. Mieszamy do całkowitego rozpuszczenia. Następnie czekamy na ostygnięcie roztworu i umieszczamy go w lodówce. Mieszaninę wlewamy do innego naczynia i dotykamy palcem.

R YCZĄCY NIEDŹWIEDŹ GUMOWY Sprzęt: - Duża probówka, palnik gazowy, statyw, łapka i łącznik, okulary i rękawice ochronne. Odczynniki: - Chloran potasu, gumowe misie (żelki). Sposób postępowania: - 10 g chloranu potasu umieszczamy w probówce i topimy w płomieniu palnika. Wrzucamy następnie gumowego misia. Miś pali się jasnym płomieniem, „tańczy” na stopionej soli i wydaje zabawne, „ryczące” dźwięki. Należy zachować ostrożność!

K OLORY TĘCZY Sprzęt: - Zlewka o pojemności 600 cm³, 6 zlewek o pojemności 100 cm³, szklana bagietka. Odczynniki: - I zlewka: 50 mg czerwieni fenolowej, - II zlewka: 41,6 mg czerwieni metylowej i 8,4 mg feneloftaleiny, - III zlewka: 50 mg chlorowodorku czerwieni metylowej, - IV zlewka: 40 mg chlorowodorku czerwieni metylowej i 10 mg błękitu metylowego, - V zlewka: 41,6 mg zieleni brylantowej i 8,4 mg purpury m-krezolowej, - VI zlewka: 25 mg błękitu bromofenolowego i 25 mg czerwieni alizarynowej, - Duża zlewka: kwas solny : alkohol etylowy 4:1, - 0,002M roztworu kwasu solnego, - 0,01M roztworu wodorotlenku sodu. Sposób postępowania: - Do każdej ze zlewek I-VI wlewamy po 30 cm³ alkoholowego roztworu kwasu solnego. Następnie do każdej ze zlewek wlewamy 30 cm³ roztworu wodorotlenku sodu.

K OLORY WSKAŹNIKÓW PO DODANIU ROZTWORU KWASU SOLNEGO

K OLORY WSKAŹNIKÓW PO DODANIU ROZTWORU WODOROTLENKU SODU

Przygotował: Marcin Wikiera

BONUS! Pierwiastek: Kobieta Symbol chemiczny: Ko Odkrywca: Adam Masa atomowa: Zwykle dopuszczalna to 53,6 kg, ale zmienia się w granicach od 40 do 180 kg. Występowanie: Ogromne ilości we wszelkich obszarach zurbanizowanych. Własności fizyczne: gotuje się w zerowej temperaturze, zamarza bez przyczyny, topnieje tylko w wyniku odpowiedniego traktowania, gorzknieje, gdy używa się jej niewłaściwie, występuje w różnych odmianach - od dziewiczej rudy do zwykłego stopu. Własności chemiczne: posiada duże powinowactwo do złota, srebra, platyny i innych cennych kruszców, zdolna do pochłaniania ogromnych ilości drogich substancji, może spontanicznie eksplodować, jeśli pozostawi się ją z …, nierozpuszczalna w cieczach, ale jej aktywność silnie wzrasta pod wpływem wchłaniania alkoholu, wydajność zależna od ciśnienia przyłożonego w odpowiednim miejscu. Zastosowanie: zwykle ozdobne, np. w drogich samochodach, najpotężniejszy znany pierwiastek chemiczny zdolny do redukcji ilości pieniędzy, niezła pomoc w czasie relaksu. Wykrywanie różnicowe: czysta próbka zmienia barwę na różowo-czerwoną, gdy bada się ją w stanie całkowicie naturalnym, zmienia barwę na zieloną, gdy umieści się ją w pobliżu lepszej próbki. Uwagi dotyczące użytkowania: wysoce niebezpieczna, poza pewnymi i doświadczonymi dłońmi, posiadanie więcej niż jednej jest nielegalne z wyjątkiem niektórych obszar

- Przeprowadziłam właśnie dysocjację jonową chlorku sodu w podwyższonej temperaturze w rozpuszczalniku polarnym posiadającym wiązania wodorowe. - Że co? - Posoliłam wodę na makaron. Co to są polisacharydy? Polisacharydy są to cukry, które nie mają właściwości cukrów.

- Postaraj się określić czym jest węgiel kamienny. - To... sprasowana ciemność. Na lekcji chemii nauczyciel pyta: - W czym rozpuszcza się tłuszcz? - W rondelku - odpowiada Jaś. W temperaturze topnienia wszystkie kryształy ciekną. Olszewski skroplił tlen za pomocą kolegi.

Stop jest to znak, że trzeba się zatrzymać. Woda ciekła zamienia się w parę wodną w wyniku zmiany stanu skupienia. Powietrze różni się od tlenu tym, że jest bezbarwne, bez smaku i bez zapachu. Woda lubi alkohol i dlatego łatwo się w nim rozpuszcza.

KONIEC!