Anonimizacja danych adresowych pokrzywdzonego i świadka w procedurze wykroczeniowej w świetle ustawy z dnia 28 listopada 2014 r. o ochronie i pomocy dla pokrzywdzonego i świadka (Dz. U. z 2015 r., poz. 21)

Anonimizację danych adresowych należy postrzegać jako: zespół przepisów prawa karnego procesowego, mających na celu uniemożliwienie lub przynajmniej utrudnienie dostępu do tych danych przez osoby nieuprawnione, a w praktyce, jako zespół prowadzonych w oparciu o te przepisy czynności organu procesowego.

Celem anonimizacji danych adresowych (na gruncie k.p.w.) jest ochrona:  pokrzywdzonego,  świadka,  biegłego, tłumacza (w zakresie ograniczonym do miejsca zamieszkania) przed wywieraniem na te osoby niezgodnego z prawem wpływu, realizowana poprzez uniemożliwienie albo choćby utrudnienie osobom nieuprawnionym ustalenia miejsca zamieszkania lub miejsca pracy wyżej wymienionych osób.

Anonimizacji danych adresowych dotyczą zmiany w następujących przepisach k.p.k. (które są recypowane na grunt k.p.w.)  Art. 191 k.p.k. – przepis normujący rozpoczęcie przesłuchania  Art. 197 k.p.k.– przepis normujący przyrzeczenie i tryb przesłuchania biegłego  Art. 148 k.p.k.– przepis normujący formę protokołu i jego treść  Ponadto, dodano przepis art. 156a k.p.k. – normujący udostępnianie „danych adresowych”

Art. 191 k.p.k. – rozpoczęcie przesłuchania (stadium formalne) Art. 191 § 1. przesłuchanie rozpoczyna się od zapytania świadka o imię, nazwisko, wiek, zajęcie, miejsce zamieszkania, karalność za fałszywe zeznanie lub oskarżenie oraz stosunek do stron. art. 191 § 1a. Miejsce zamieszkania świadka ustala się na podstawie dokumentu tożsamości lub pisemnego oświadczenia świadka. Art. 191 § 1b. Pytania zadawane świadkowi nie mogą zmierzać do ujawnienia jego miejsca zamieszkania ani miejsca pracy, chyba że ma to znaczenie dla rozstrzygnięcia sprawy.

Art. 191 § 1b k.p.k. – przede wszystkim dotyczy zasadniczego stadium przesłuchania świadka  W toku przesłuchania, pytania zadawane świadkowi nie mogą zmierzać do ujawnienia jego miejsca zamieszkania lub miejsca pracy.  Takie pytania ze strony innych uprawnionych uczestników należy uchylać, podobnie jak pytania niestosowne.  Wyjątkowo, pytania o miejsce zamieszkania lub pracy świadka mogą być zadawane, gdy ustalenie jego miejsca zamieszkania lub pracy ma znaczenie dla rozstrzygnięcia sprawy.

Art. 148 § 2a k.p.k. – dokumentowanie danych adresowych  Danych dotyczących miejsca zamieszkania lub pracy pokrzywdzonego lub świadka nie wpisuje się do protokołu.  Wpisuje się jednak dane dotyczące miejsca pracy świadka, który jest funkcjonariuszem publicznym i składa zeznania w związku z pełnioną funkcją.  Wyjątkowo nie wpisuje się do protokołu danych, dotyczących miejsca pracy funkcjonariusza publicznego, gdy z uwagi na dobro postepowania karnego dane te nie powinny być ujawniane w protokole.

Art. 148 § 2a k.p.k. – dokumentowanie danych adresowych Zakaz określony w art. 148 § 2a k.p.k.:  dotyczy wszystkich czynności procesowych, w których bierze udział pokrzywdzony lub świadek;  rozciąga się na dane, o których mowa w art. 191 § 1b k.p.k.;  nie dotyczy danych adresowych innych osób wskazywanych w zawiadomieniu lub zeznaniu, jako pokrzywdzonych, świadków, jeśli osoby te nie posiadają jeszcze procesowego statusu pokrzywdzonego lub świadka.

Art. 148 § 2a k.p.k. w zw. z art. 191 § 1b k.p.k. – dokumentowanie danych adresowych Dokumentowanie danych dot. miejsca zamieszkania lub pracy pokrzywdzonego lub świadka w toku protokołowanej czynności procesowej z udziałem tych osób Kserokopia dokumentu tożsamości Pisemne oświadczenie Notatka lub zapisek urzędowy przesłuchującego Dokumenty te stanowią załącznik do protokołu czynności!

Art. 148 § 2a k.p.k. w zw. z art. 191 § 1b k.p.k. – dokumentowanie danych adresowych  Dane adresowe świadka, zawarte w jego swobodnej wypowiedzi, o ile mają znaczenie dla rozstrzygnięcia sprawy lub stanowią nieodłączny, zdaniem świadka, element jego swobodnej wypowiedzi, zamieszcza się w treści protokołu.  Tak samo należy postąpić z odpowiedzią na pytanie o takie dane, które zostało dopuszczone z uwagi na znaczenie tych danych dla rozstrzygnięcia sprawy.

Art. 148 § 2b k.p.k. – postępowanie z dokumentami zawierającymi dane adresowe Dokumenty zawierające dane adresowe przechowuje się w odrębnym załączniku adresowym do akt sprawy. ODRĘBNY ZAŁĄCZNIK ADRESOWY DO AKT SPRAWY Zamknięta koperta wpięta do akt sprawy Dodatkowa teczka materiałów czynności ZAWARTOŚĆ Dane dotyczące miejsca zamieszkania i miejsca pracy świadka, stanowiące załączniki do protokołów z czynności procesowych, a także inne dokumenty w całości lub w części, w jakiej zawierają takie dane.

Art. 148 § 2b k.p.k. – postępowanie z dokumentami zawierającymi dane adresowe  Do materiałów (akt) czynności wyjaśniających załącza się kserokopie dokumentów lub ich części, których oryginały przechowywane są w załączniku adresowym.  Kserokopie dokumentów lub ich części należy sporządzić w sposób uniemożliwiający zapoznanie się z danymi zawartymi w oryginalnych dokumentach.  Kserokopie dokumentów lub ich części należy uwierzytelnić.

Postępowanie z danymi adresowymi  Sąd może ujawnić w niezbędnym zakresie dane dotyczące miejsca zamieszkania lub pracy pokrzywdzonego lub świadka lub oryginały dokumentów zawierających takie dane, jeżeli mają one znaczenie dla rozstrzygnięcia sprawy.  Dane lub oryginały dokumentów znajdujące się w załączniku adresowym udostępnia się wyłącznie organom państwowym oraz organom samorządu terytorialnego na ich żądanie.  Można je udostępnić także na wniosek innych instytucji lub osób, jeżeli przemawia za tym ich ważny interes. Dane z załącznik adresowego nie stanowią informacji niejawnych w rozumieniu ustawy z dnia 5 sierpnia 2010 r. o ochronie informacji niejawnych (Dz. U. Nr 182, poz. 1228)

Dziękuję za uwagę!