Kilka słów o osobowości człowieka

Cz ł owiek to niezwyk ł a i niepowtarzalna na ś wiecie posta ć. Cz ł owiek ró ż ni si ę od zwierz ą t i od przedmiotów w ł a ś nie tym, ż e nie sposób odkry ć i opisa ć tego wszystkiego, co w nim jest ukryte, a tak ż e tego wszystkiego, co dzieje si ę w nim samym oraz w jego relacjach z innymi osobami. Ż aden opis nie uwzgl ę dni do ko ń ca bogactwa osoby, ani nie umo ż liwi okre ś lenie jej przysz ł ych zachowa ń. Bycie osob ą oznacza, ż e cz ł owiek zawsze pozostanie kim ś niesko ń czenie wi ę kszym od wiedzy, jak ą dysponuje na swój w ł asny temat. W czym tkwi ta niepowtarzalno ść ?

Znajomo ść rozwoju cz ł owieka mo ż e pomóc zrozumie ć, dlaczego zachowuje si ę on, zmienia i rozwija tak, a nie inaczej. Pozwala równie ż na rozpoznanie, czy dane zachowanie jest w ł a ś ciwe dla danego okresu rozwojowego oraz czy - i w jaki sposób - mo ż na stymulowa ć dalszy rozwój. Cz ł owiek rozwija si ę równocze ś nie w kilku wymiarach. Arystoteles mówi ł o triadzie rozwojowej - uwzgl ę dnia ł rozwój biologiczny, psychiczny i spo ł eczny. Warto jednak równie ż zwróci ć uwag ę na rozwój duchowy. Zmiana w jednym zakresie poci ą ga zmiany w innych. osoba; osobowość

Osobowo ść oznacza typowy dla danego cz ł owieka sposób prze ż ywania i odnoszenia si ę do siebie i ś wiata. Najpierw odkrywamy cia ł o, a nast ę pnie psychik ę. Dopiero pó ź niej odkrywamy sfer ę moraln ą, duchow ą, spo ł eczn ą i religijn ą. Tym, co łą czy wszystkie te wymiary cz ł owiecze ń stwa i co nadaje im sens, jest w ł a ś nie osoba.

Man in biological dimension Man in social dimension Man in the spiritual dimension / religious Osoba przekracza ograniczenia i mo ż liwo ś ci w ł asnego cz ł owiecze ń stwa ↓ tym samym realizuje sens swego istnienia

Ludzie wszystkich ras i narodów, ż yj ą cy na ca ł ym ś wiecie, maj ą pewn ą liczb ę wspólnych cech biologicznych, które le żą u podstaw wspólnoty kulturowej cz ł owieka. Do tych cech nale żą : I cecha: posiadanie kultury (ka ż da zbiorowo ść ludzkiej posiada normy i regu ł y post ę powania, zasady i warto ś ci adekwatne do ich miejsca zamieszkania, stylu ż ycia, itp.) -cechy biologiczne to np. okre ś lona budowa cia ł a cz ł owieka; rozró ż nienie na stron ę praw ą i lew ą – wszystkie przedmioty codziennego u ż ytku musz ą by ć dostosowane do wielko ś ci, si ł y, mo ż liwo ś ci manualnych i innych cech cia ł a cz ł owieka. Pewne cechy biologiczne wyznaczaj ą cechy kultury.

II cecha: fizjologia cz ł owieka (procesy ż yciowe organizmu ludzkiego) Na t ą fizjologi ę sk ł adaj ą si ę :  sta ł y cykl od ż ywiania (konieczno ść cz ę stego jedzenia i niemo ż liwo ść najadania si ę na zapas na d ł ugie okresy);  cykl snu i odpoczynku (cz ł owiek dla zachowania dobrej kondycji fizycznej musi spa ć kilka godzin na dob ę ; nie jest przystosowany do prowadzenia trybu nocnego);  cykl biologiczny;  rozwój (np. dzieci ń stwo biologiczne cz ł owieka trwa od kilku do kilkunastu lat w zale ż no ś ci od ró ż nic rasowych i ś rodowiska przyrodniczego);  pop ę d p ł ciowy (u cz ł owieka jest on sta ł y; ta cecha ma zasadniczy wp ł yw na konieczno ść tworzenia trwa ł ych zwi ą zków mi ę dzy p ł ciami)

Man in biological dimension GIRLBOY Podstawowy podzia ł wed ł ug biologii cz ł owieka

Ka ż da osoba zmienia si ę i rozwija - bo tak ma zapisane w genach, bo wymaga tego od niej ś rodowisko, jak równie ż sama tego chce, do tego d ąż y. Wszystkie czynniki odgrywaj ą jak ąś szczególn ą rol ę, ale ż aden z nich nie determinuje ca ł ego rozwoju. Znaj ą c uwarunkowania ż ycia cz ł owieka i jego wymiar biologiczny osobowo ś ci mo ż na próbowa ć zrozumie ć istot ę cz ł owiecze ń stwa.

Cz ł owiek ró ż ni si ę od zwierz ą t i od przedmiotów w ł a ś nie tym, ż e nie sposób odkry ć i opisa ć tego wszystkiego, co w nim jest ukryte, a tak ż e tego wszystkiego, co dzieje si ę w nim samym oraz w jego relacjach z innymi osobami. Ż aden opis nie uwzgl ę dni do ko ń ca bogactwa osoby, ani nie umo ż liwi okre ś lenie jej przysz ł ych zachowa ń. Bycie osob ą oznacza, ż e cz ł owiek zawsze pozostanie kim ś niesko ń czenie wi ę kszym od wiedzy, jak ą dysponuje na swój w ł asny temat.

Rozwój osobowo ś ci i dojrza ł o ś ci cz ł owieka odnosi si ę tak ż e do sfery psychicznej. Dlatego nale ż y zwróci ć uwag ę na kryteria wspomnianej dojrza ł o ś ci duchowej (rozumienie samego siebie i sensu swojego ż ycia): ż ycie w przyja ź ni / mi ł o ś ci z innymi / Kim ś ; najwi ę kszym z ł em cz ł owieka jest osamotnienie; respektowanie wszystkich wymiarów swego cz ł owiecze ń stwa; szcz ęś cie mo ż na osi ą gn ąć tylko dzi ę ki dyscyplinie, wysi ł kowi, warto ś ciom; zdolno ść do dawania mi ł o ś ci i jej przyjmowania; mi ł o ść, prawda i odpowiedzialno ść kszta ł tuj ą decyzje cz ł owieka; istnieje ś cis ł y zwi ą zek mi ę dzy my ś leniem a post ę powaniem.

Cz ł owiek jest istot ą spo ł eczn ą. W spo ł ecze ń stwie realizuje swoje podstawowe potrzeby np. poczucie bezpiecze ń stwa, przynale ż no ś ci, szacunku, samorealizacji i rozwoju. Istniej ą ró ż ne koncepcje kszta ł tuj ą ce cz ł owieka jako istot ę spo ł eczn ą : interakcji spo ł ecznych Te teorie okre ś laj ą, ż e osobowo ść cz ł owieka zale ż y od ró ż nych czynników, ale tak ż e od ró ż nych interakcji spo ł ecznych, które istniej ą pomi ę dzy lud ź mi – w ich wyniku kszta ł tuje si ę osobowo ść i to ż samo ść jednostki. Interakcje spo ł eczne mog ą by ć traktowane jako wymiana i gra oraz jako komunikowanie si ę. socjalizacji Cz ł owiek od momentu urodzenia cz ł owiek podlega socjalizacji, czyli procesowi kszta ł towania, w wyniku którego staje si ę on cz ł onkiem okre ś lonej spo ł eczno ś ci.

Cz ł owiek poddany jest:  socjalizacij pierwotnej (dziecko np. poznaje znaki, symbole, zasady porozumiewania si ę );  socjalizacji wtórnej (modyfikowanie poznanych wzorców i ról spo ł ecznych);  resocjalizacji (powrót do odrzuconych norm i warto ś ci)

Osobowo ść spo ł eczn ą kszta ł tuj ą :  to ż samo ść  mentalno ść  mentalno ść indywidualistyczna  mentalno ść kolektywistyczna  warto ś ci  potrzeby  postawy Efektem jest to, że człowiek należy w życiu do różnych grup społecznych

roles in the family son / daughter father / mum grandfather / grandmother roles in mini - society friend from the courtyard neighbour the roles associated with job / with school classmate friend from work roles into the macro - society citizenpolitician

Cz ł owiek jest istot ą spo ł eczn ą i nie mo ż e si ę w pe ł ni realizowa ć bez obecno ś ci innych ludzi. Rodzaj relacji mi ę dzyludzkich, ich realizacji i rz ą dz ą ce nimi zasady oraz wynikaj ą cy z tego sposób, w jaki ludzie odnosz ą si ę do siebie, okre ś la charakter i struktur ę spo ł ecze ń stwa. Spo ł ecze ń stwo, w którym ż yjemy, narzuca okre ś lone normy zachowania, przyj ę te przez konkretn ą wspólnot ę. Poprzez interakcje z innymi uczymy si ę j ę zyka i przyjmujemy podstawowe role ż yciowe.

Ludzie ż yj ą w grupach: pierwsz ą z nich jest rodzina ma ł a( rodzice i dzieci); potem rodzina wielka (krewni), potem wi ę ksze wspólnoty, równie ż narodowe. Czasem ludziom udaje si ę wspó łż y ć w harmonii, ale historia uczy, ż e nie ma grupy idealnej, wobec czego ż aden naród czy spo ł eczno ść nie mo ż e liczy ć na brak konfliktów. Badanie nad cz ł owiekiem jako istot ą spo ł eczn ą jest badaniem interakcji mi ę dzyludzkich w grupach w celu zrozumienia, jak one powstaj ą, w jaki sposób pojawiaj si ę konflikty i jak znale źć najlepsze rozwi ą zania tych konfliktów. U pod ł o ż a takich bada ń le ż y problem, jak cz ł onkowie du ż ych zbiorowo ś ci kszta ł tuj ą swoje zachowanie.

Cz ł owiek ze swej natury d ąż y do tego, by funkcjonowa ć w pewnej wspólnocie i odgrywa ć we ń pewne role. Ka ż dy cz ł owiek ma osobowo ść. To zespó ł cech, które decyduj ą o jego stosunku do ś wiata i ludzi,a tak ż e determinuj ą podejmowane przez niego dzia ł ania. Ta osobowo ść realizowana jest na ró ż nych p ł aszczyznach, w ró ż nych wymiarach.