Zapobieganie próchnicy u dzieci w wieku przedszkolnym KONFERENCJA SZKOLENIOWA 24 luty 2015r Zapobieganie próchnicy u dzieci w wieku przedszkolnym Dr n. med. Anna Jarząbek Zakład Stomatologii Dziecięcej PUM

Choroba próchnicowa zębów – jest jednym z najpowszechniejszych problemów zdrowotnych polskich dzieci. Wpływa na cały organizm i przyczynia się do poważnego pogorszenia stanu zdrowia.

Próchnica wczesnego dzieciństwa (early childhood caries – ECC) wg Towarzystwa Stomatologów Amerykańskich i Amerykańskiej Akademii Stomatologii Dziecięcej to obecność 1 lub więcej zębów z próchnicą, usuniętych z jej powodu lub wypełnionych u dzieci przed ukończeniem 6. roku życia. Inne określenia: próchnica butelkowa próchnica niemowlęca próchnica wargowa

Próchnica jest chorobą zmineralizowanych tkanek zęba (szkliwa i zębiny). Z cukrów dostarczanych w diecie bakterie próchnicotwórcze obecne w jamie ustnej produkują kwasy, które niszczą twarde tkanki zęba

Częstość występowania próchnicy u dzieci w wieku 3 lat 5% Szwecja w latach 2008 u dzieci w wieku 3 lat 8% Finlandia 2001 – 3latki 12,5% Szwajcaria 2003 – 2latki 27,9% USA 1995-2002 – 5latki 36,5% Litwa 2000 – 3latki 38% Australia 2003-2004 – 4latki 56,2% Polska 2003 – 3latki 57,2% Polska 2009 – 3latki Przeciętny trzylatek w Polsce ma 3,3 zęba dotkniętego próchnicą

Skuteczne zapobieganie próchnicy zębów jest możliwe Wymaga: Intensywnej edukacji prozdrowotnej - zwiększania poziomu wiedzy o samej chorobie, jej przyczynach i możliwościach zapobiegania Wprowadzenia nowych zachowań dietetyczno-higienicznych na co dzień

Podjęcie działań profilaktyczno-leczniczych umożliwia niedopuszczenie do powstania choroby zahamowanie rozwoju i postępu choroby na wczesnym etapie zmniejszenie ryzyka wystąpienia powikłań i komplikacji

1. Zęby mleczne są ważne!!!! Wymagają troski i opieki jak stałe Przede wszystkim wpłynąć na świadomości rodziców, opiekunów i wszystkich osób mających kontakt z dziećmi Edukacja!!!!

Dlaczego zęby mleczne muszą być leczone Eliminacja bólu i innych przykrych dolegliwości Zmniejszenie ryzyka próchnicy w zębach stałych Prawidłowe żucie - co wpływa na: właściwe odżywianie na prawidłowy rozwój całego narządu żucia  profilaktyka wad zgryzu Profilaktyka zębopochodnych zakażeń w jamie ustnej Prawidłowy rozwój mowy Prawidłowy rozwój intelektualny i emocjonalny dziecka

2. Wizyta u stomatologa Wiek dziecka podczas pierwszej wizyty u stomatologa – 6-12m. ż. W trakcie wizyty stomatologicznej jest możliwość instruktażu co do zasad prawidłowej higieny jamy ustnej Ponad 60% dzieci w wieku 3 lat nie było jeszcze u stomatologa Regularne wizyty w zależności od zaleceń lekarza

Próchnica jest chorobą twardych tkanek zęba Z cukrów dostarczanych w diecie bakterie próchnicotwórcze obecne w jamie ustnej produkują kwasy, które niszczą twarde tkanki zęba

Próchnicę powodują bakterie Za próchnicę odpowiedzialne są te bakterie, które rozkładają cukry i produkują z nich kwasy organiczne Najważniejsze to Streptococcus mutans i Lactobacillus acidophilus Bakterie te wraz z innymi tworzą płytkę nazębną.

Jak usunąć bakterie? 3. Higiena!!!!!! Dzieci przedszkolne Powinny szczotkować zęby przynajmniej dwa razy w ciągu dnia, koniecznie przed snem nocnym Przez około 2-3 min Szczoteczka odpowiednia dla malucha, rozmiar jest ważny. Rodzice szczotkują dzieciom zęby i odpowiadają za jakość oczyszczania do 8-10 roku życia dziecka (dziecko szczotkuje i wykształca sobie nawyk, ale odpowiedzialność spoczywa na rodzicach)

3. Higiena! Szczotkować wg schematu, żeby nic nie pominąć Powierzchnie żujące – ruchem szorowania Powierzchnie policzkowe – ruchem okrężnym Powierzchnie od strony jamy ustnej – ruchem wymiatania

4.Higiena - Fluor w okresie przedszkolnym do szczotkowania należy używać pasty z fluorem stosowanie pod nadzorem rodziców nadmiar pasty wypluwać lub usuwać gazikiem Stężenie fluoru (wg EAPD): do 2 r. ż. – 500 ppm fluoru 2-6 r. ż. - 1000 ppm fluoru pojedyncza porcja pasty: ziarenko groszku Stężenie fluoru (wg AAPD): pasta rodzinna - 1000 ppm fluoru już od pierwszego zęba (ilość pasty śladowa)

Rodzicu!!!!! Próchnica jest wywoływana przez bakterie, którymi dziecko zakaża się od osób dotkniętych próchnicą, unikajmy zatem: całowania dzieci w usta oblizywania smoczka oblizywania sztućców dziecka Największa kolonizacja jamy ustnej bakteriami 19-31 miesiąc

Z czego bakterie produkują kwas? węglowodany głównie dwucukry oraz cukry proste najgroźniejsza sacharoza, glukoza i fruktoza Cel = Zmiana diety

4.Dieta Ilość i jakość żywienia to jedno Równie ważne – częstotliwość spożywania posiłków i konsystencja Przejściowe obniżenie pH śliny po posiłku

4. Dieta Zbilansowana Regularne posiłki o stałych porach z zachowaniem przerw pomiędzy głównymi posiłkami Bez podjadania i popijania Pomiędzy posiłkami picie czystej wody Po spożyciu słodkich i lepkich pokarmów warto neutralizować je np. serem lub mlekiem

4. Dieta Słodka sobota Po głównym posiłku Częstotliwość Bez popijania i podjadania

5.Podatność zębów Podatność na próchnicę jest indywidualna. Na jakość już ukształtowanego zęba mamy niewielki wpływ Ale mamy wpływ na jego otoczenie Niesłuszne obwinianie genetyki i jednoczesne usprawiedliwianie błędów Dziedziczymy złe zachowania od rodziców, ich nawyki i stosunek do własnego zdrowia

5.Podatność zębów Mówimy o przedszkolakach – kształtują się zęby stałe – dieta, witaminy, zdrowie Ale warto uświadomić ciężarnym i karmiącym mamom ich wpływ stan uzębienia dzieci Matka powinna, nie tylko we własnym interesie, ale przede wszystkim dla dobra zębów własnego dziecka, dbać starannie o higienę własnej jamy ustnej

6. Czas Aby powstała próchnica trzy poprzednie czynniki muszą zaistnieć jednocześnie i odpowiednio długo w czasie. Przy dokładnym i regularnym oczyszczaniu zębów z resztek pokarmowych przy dobrej diecie jest duża szansa na uniknięcie choroby

Próchnica w uzębieniu mlecznym Charakterystyczną cechą próchnicy w uzębieniu mlecznym jest znaczne zaawansowanie procesu chorobowego z mało widocznym obrazem klinicznym. Dynamika próchnicy w zębach mlecznych jest duża, obserwuje się szybkie przechodzenie jednego stadium próchnicy w drugie.

Jak dbać o ząbki przedszkolaka? codzienna, regularna higiena jamy ustnej odpowiednia dieta i zdrowe nawyki żywieniowe regularne wizyty u stomatologa Zęby mleczne są ważne!!!!

DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ Źródło fotografii: wsse.gorzow.pl