Bankowość Zajęcia 3 Wydział Zarządzania UW, Aleksandra Luterek
Usługi finansujące Kredyt – Art. 69 Prawo Bankowe Pożyczka – Art. 720 Kodeks Cywilny Kredyt Konsumencki – Art. 2 Ustawa o Kredycie Konsumenckim z 2011 r.
Elementy usługi Kredytodawca Kredytobiorca Przedmiot kredytu – nie zabezpieczony lub zabezpieczony
Etapy działalności kredytowej Przygotowanie banku do prowadzenia działalności kredytowej – kapitał, sprzęt, procedury, strategie Rozpatrywanie wniosków – ocena zdolności kredytowej, zabezpieczenia, ocena zdolności banku Realizacja kredytów – oddanie środków do dyspozycji klienta Obsługa kredytu – monitorowanie terminowości i sytuacji finansowej klienta
Procedury Podział kompetencji pomiędzy osoby i komórki organizacyjne w podejmowaniu decyzji kredytowych Kolegialność decyzji kredytowych Regulaminy kredytowe (prawa, obowiązki obu stron)
Strategie Określają preferowane produkty kredytowe oraz dedykowane im grupy klientów Klienci indywidualni Młodzi Zamożni Klienci korporacyjni Duże korporacje Małe i średnie przedsiębiorstwa Polityka dotycząca marż kredytowych
Rozpatrywanie wniosków -Ocena zdolności kredytowej Obowiązek dołączenia do wniosku o kredyt dokumentacji pozwalającej na ocenę zdolności Polega na oszacowaniu zdolności do spłaty ewentualnego kredytu wraz z odsetkami, w ustalonych terminach Credit Rating, Credit Scoring – metody określania zdolności kredytowej klienta
Credit Rating Obejmuje oceny: Kredytowanego podmiotu Otoczenia podmiotu Rodzaju oraz skali zaangażowania banku Każdy obszar otrzymuje punkty, które po uwzględnieniu wag każdego obszaru daje syntetyczną ocenę końcową.
Credit Rating – ocena sytuacji ekonomiczno-finansowej Analiza dokumentów formalnoprawnych oraz finansowych Analiza prognoz rynkowych i finansowych na okres kredytowania Ocena istotnych dla kredytu wskaźników i miar ilościowych Ocena czynników jakościowych
Credit Scoring Ocena zdolności kredytowej klienta Polega na porównaniu jego cech z cechami klientów będących rzetelnymi lub nierzetelnymi pożyczkobiorcami Opiera się na posiadanych przez bank danych historycznych Pozwala na przyporządkowanie nowego klienta do odpowiedniej grupy ryzyka
Credit Scoring – plusy i minusy + Automatyzacja Formalizacja Obiektywizm oceny Szybkość decyzji Niższy koszt - Ogólnikowość niektórych cech Subiektywizm w doborze i ocenie kryteriów
Formy zabezpieczeń - osobiste Weksel własny in blanco Poręczenie wekslowe Poręczenie według prawa cywilnego Gwarancja bankowa Przystąpienie do długu kredytowego Przejęcie długu Ubezpieczenie kredytu
Formy zabezpieczeń - majątkowe Zastaw ogólny Zastaw na prawach wg kodeksu cywilnego Zastaw rejestrowy Przewłaszczenie na zabezpieczenie Przelew wierzytelności Kaucja Pełnomocnictwo Hipoteka
Ocena zdolności banku do udzielenia kredytu Bank musi odpowiedzieć na pytania: Czy posiada odpowiednią płynność? Czy nie przekracza limitów koncentracji? Czy udzielony kredyt będzie zgodny ze strategią banku? Czy posiada odpowiednie zasoby kapitałowe, ludzkie, technologiczne by udzielić kredytu?
Normy ostrożnościowe Regulacje mające na celu ograniczenie ryzyk podejmowanych przez banki Podstawowe normy: Limity koncentracji zaangażowań – ograniczanie ryzyka kredytowego, niewypłacalności; celem jest dywersyfikacja portfela aktywów, zmniejszenie uzależnienia od pojedynczego klienta Współczynnik wypłacalności – ograniczanie ryzyka kredytowego, operacyjnego i rynkowego; celem jest ograniczenie całkowitej ekspozycji banku na te ryzyka Rezerwy celowe i ogólne – ograniczanie ryzyka kredytowego, niewypłacalności; celem jest kompensacja strat
Limity koncentracji (Art. 71, 79 p.b.) Wyszczególnienie Limit Maksymalna suma wierzytelności banku, udzielonych przez bank zobowiązań Pozabilansowych oraz posiadanych przez bank bezpośrednio lub pośrednio akcji lub udziałów w innym podmiocie, wniesionych dopłat w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością lub też wkładów albo sum komandytowych 25% funduszy własnych banku Maksymalne zaangażowanie banku wobec innego banku krajowego, instytucji kredytowej, banku zagranicznego lub grupy podmiotów powiązanych kapitałowo lub organizacyjnie, składających się co najmniej z jednego banku krajowego, instytucji kredytowej lub banku zagranicznego 25% funduszy własnych banku lub 150 mln euro (w zależności, która z tych wartości jest wyższa) Maksymalne zaangażowanie bilansowe i pozabilansowe banku wobec członków organów i osób zajmujących kierownicze stanowiska w banku w formie spółki akcyjnej i w banku państwowym / w banku spółdzielczym 10% sumy funduszy podstawowych / 25% sumy funduszy podstawowych
Ocena zdolności banku do udzielenia kredytu Zdolność kredytowa – suma należności kredytowych posiadanych w aktywach, określana przez fundusze własne proporcjonalnie do minimalnego poziomu współczynnika wypłacalności Współczynnik wypłacalności = Fundusze własne/(12,5*całkowity wymóg kapitałowy) Minimalna wartość współczynnika wypłacalności to 8%
Rezerwy ogólne oraz celowe Rezerwa ogólna – tworzona jest na cały portfel kredytowy Rezerwa celowa – przypisywana jest poszczególnym ekspozycjom kredytowym
Rozporządzenie Ministra Finansów, rezerwa ogólna – wg Prawa Bankowego Art. 130. Banki mogą tworzyć w ciężar kosztów rezerwę na ryzyko ogólne, służącą pokryciu niezidentyfikowanego ryzyka związanego z prowadzeniem działalności bankowej. Banki tworzą i rozwiązują tę rezerwę na podstawie oceny tego ryzyka, uwzględniającej w szczególności wielkość należności oraz udzielonych zobowiązań pozabilansowych.
Rozporządzenie Ministra Finansów, rezerwy celowe § 2.1.Banki tworzą rezerwy na ryzyko związane z ich działalnością, zwane dalej "rezerwami celowymi", w odniesieniu do ekspozycji kredytowych zaklasyfikowanych do: 1)kategorii "normalne" - w zakresie ekspozycji kredytowych wynikających z pożyczek i kredytów detalicznych; 2)kategorii "pod obserwacją"; 3)grupy "zagrożone" - w tym do kategorii "poniżej standardu", "wątpliwe" lub "stracone".
MSR 37 14 Rezerwę tworzy się wówczas, gdy: a) na jednostce ciąży obecny obowiązek (prawny lub zwyczajowo oczekiwany) wynikający ze zdarzeń przeszłych; b) nie jest prawdopodobne, aby konieczne było wydatkowanie środków zawierających w sobie korzyści ekonomiczne w celu wypełnienia obowiązku; oraz c) można dokonać wiarygodnego szacunku kwoty tego obowiązku. Jeśli warunki te nie są spełnione, nie tworzy się rezerwy.
Stosowanie MSR przez banki Możliwość zaliczenia odpisów aktualizujących (tworzonych z tytułu utraty wartości kredytów oraz gwarancji) do kosztów podatkowych, zamiast rezerw na ryzyko jak w polskich standardach Wysokość kosztów nie może przekroczyć kosztu jaki byłby potrącony z tytułu rezerwy Banki powinny prowadzić ewidencję rezerw na ryzyka
Bankowy tytuł egzekucyjny Elementy: Bank na który jest wystawiony Dane dłużnika Wysokość zadłużenia (wraz z odsetkami i terminami płatności) Podstawa egzekucji po nadaniu przez sąd klauzuli wykonalności
Dziękuję