Choroby alergiczne u dzieci – atopowe zapalenie skóry

Prezentacja na temat: "Choroby alergiczne u dzieci – atopowe zapalenie skóry"— Zapis prezentacji:

1 Choroby alergiczne u dzieci – atopowe zapalenie skóry
Joanna Lange Klinika Pneumonologii i Alergologii Wieku Dziecięcego

2 atopowe zapalenie skóry alergiczny nieżyt nosa
triada alergiczna alergiczny nieżyt nosa astma

3 Definicja Jest to przewlekła i nawrotowa dermatoza zapalna, której towarzyszy wybitny świąd i charakterystyczny obraz zmian skórnych.

4 Epidemiologia

5 Czynnik wywołujące i zaostrzające atopowe zapalenie skóry
podrażnienie mechaniczne, wełna, kurz, detergenty, chemikalia Staphylococcus aureus drapanie alergeny wyprysk k-ka Langerhansa świąd sucha skóra, zaburzona bariera ochronna skóry limf. Th2 eozynofil psychika, neuropeptydy nieprawidłowa odpowiedź autonomiczna nieprawidłowości limfocytów T CD4+, zaburzona równowaga komórek Th1/Th2 podwyższone stężenie IgE

6 Atopowe zapalenie skóry-mieszana etiologia
predyspozycje genetyczne; czynniki zewnętrzne: alergeny pokarmowe alergeny zewnątrzpochodne (kurz domowy, pleśnie) czynniki infekcyjne (Staphylococcus aureus) alergeny kontaktowe u dorosłych

7 Kryteria Hanifina i Rajki

8 Kryteria PODZIAŁ: cechy podstawowe (główne);
cechy mniejsze (dodatkowe) ROZPOZNANIE: 3 cechy podstawowe i 3 cechy mniejsze

9 Cechy podstawowe (główne)
typowa morfologia i lokalizacja zmian (w zależności od wieku chorych); świąd ( bez niego nie ma atopowego zapalenia skóry); przewlekły i nawrotowy charakter; w wywiadzie: atopia u pacjenta lub w rodzinie

10 Cechy mniejsze (dodatkowe)
suchość skóry; rybia łuska; rogowacenie przymieszkowe; obecność nadwrażliwości typu I (IgE-zależna); podwyższone stężenie IgE w surowicy; wczesny początek choroby; upośledzenie odporności komórkowej i skłonność do zakażeń skóry; skłonność do niespecyficznego stanu zapalnego rąk i stóp; zapalenie brodawek sutkowych; zapalenie czerwieni wargowej (cheilitis);

11 Cechy mniejsze (dodatkowe)
nawrotowe zapalenie spojówek; objaw Dennie-Morgana (dodatkowy fałd skórny poniżej dolnej powieki); keratokonus (stożek rogówki); przednia katarakta; przebarwienie powiek i skóry wokół oczu; rumień twarzy; łupież biały; świąd podczas pocenia; pogrubienie fałdów na szyi; nietolerancja wełny; nietolerancja pokarmowa; wpływ czynników środowiskowych i stresu; biały dermografizm.

12 Cechy mniejsze atopowego zapalenia skóry

13 Cechy mniejsze atopowego zapalenia skóry
Objaw Dennie-Morgana Wyprysk pieniążkowaty Biały dermografizm

14 Zmiany na twarzy zajęcie policzków objaw Dennie Morgana
zmiany w okolicach pozausznych zmiany na skórze czaszki

15 Zmiany na twarzy zajęcie policzków

16 Zmiany na twarzy objaw Dennie Morgana

17 Zmiany na twarzy zmiany w okolicach pozausznych

18 Zmiany na twarzy zmiany na skórze czaszki

19 Zmiany na kończynach lokalizacja w fałdach skóry zgięcia łokciowe
doły podkolanowe fałdy na szyi

20 Zmiany na kończynach zajęcie kończyn

21 Zmiany na kończynach zajęcie kończyn

22 Zmiany na kończynach zajęcie kończyn - ssanie palca

23 Okolice zasłonięte pieluszką z reguły nie są zajęte

24 Świąd - nie ma atopowego zapalenia skóry bez świądu

25 Staphylococcus aureus
Powikłania bakteryjne nadkażenia: stała kolonizacja bakteriami możliwość rozwoju infekcji infekcje wirusowe: wirusy z grupy herpes inne wirusy reperkusje psychiczne Staphylococcus aureus

26 Zakażenia Staphylococcus aureus

27 Zakażenia wirusem z rodzaju herpes
infekcje zlokalizowane ospopodobne uszkodzenie skóry Kaposi

28 infekcje zlokalizowane
uszkodzenie typu Kaposi

29 Inne wirusy wirusy z rodzaju varicella-zoster
wirus papilloma - brodawki zwykłe pox wirus - molluscum contagiosum wirusy z rodzaju varicella-zoster

30 Atopowe zapalenie skóry u dzieci
Zapalenie na skórze powiek Łupież biały Wyprysk pieniążkowaty Zapalenie na skórze dłoni - lichenifikacja

31 Manifestacja kliniczna i histopatologiczna
. Rumień . Obrzęk . Zmiany pęcherzowe . Obrzęk w przebiegu wyprysku . Lichenifikacja

32 Manifestacja kliniczna
Histopatologia Zaczerwienienie skóry, które znika pod uciśnięciem skóry szkiełkiem koresponduje z rozszerzeniem powierzchownych kapilar

33 Elementy grudkowe korespondują z obrzękiem skóry

34 subkliniczne gromadzenie płynu
Stan gąbczasty subkliniczne gromadzenie płynu obrzęk międzykomórkowy naskórka

35 obrzęk w przebiegu wyprysku
Pęcherze śródnaskórkowe pęknięcie pęcherzy śródnaskórkowych

36 Śródnaskórkowe zgrubienia
Lichenifikacja Śródnaskórkowe zgrubienia Zgrubienia naskórkowe w miejscach toczącego się przewlekłego procesu zapalnego

37 Atopowe zapalenie skóry u dorosłych
Zmiany na twarzy i na szyi Ciężki wyprysk atopowy

38 Atopowe zapalenie skóry u dorosłych
Uczulenie kontaktowe na nikiel Wyprysk na skórze dłoni

39 Leczenie atopowego zapalenia skóry

40 Leczenie atopowego zapalenia skóry
nawodnienie skóry; stosowanie środków zmiękczających; stosowanie preparatów steroidowych; identyfikacja i w miarę możliwości eliminacja czynników zaostrzających przebieg choroby: substancje drażniące; alergeny; stres; zakażenia skóry

41 Leczenie atopowego zapalenia skóry
Świąd ważny cel - opanowanie świądu; nasilenie świądu: sucha skóra w zimie; pocenie się w miesiącach letnich; wełna - drażnienie skóry; środki drażniące - mydła, substancje rozpuszczające tłuszcze; stres; ekspozycja na alergeny i inne.

42 Leczenie atopowego zapalenia skóry
Nawodnienie skóry umiarkowane ciepłe kąpiele nawilżające minut - okluzyjne środki zmiękczające na skórę (zatrzymują wilgoć); płatki owsiane, soda do kąpieli - wzmaga działanie przeciwświądowe, ale nie zwiększa wchłaniania wody przez skórę; reguła 3 minut - kąpiel 3 minuty, w ciągu 3 minut substancje zmiękczające na osuszoną (nie wytartą) skórę !

43 Kortykosteroidy do stosowania miejscowego
Leczenie atopowego zapalenia skóry Kortykosteroidy do stosowania miejscowego

44 Stosowanie preparatów steroidowych
Kortykosteroidy miejscowe Stosowanie preparatów steroidowych podstawa leczenia zmian wypryskowych; stosować łącznie z preparatami zmiękczającymi skórę; nie stosować steroidów fluorowanych na skórę twarzy, okolicę narządów płciowych zewnętrznych i okolice fałdów skórnych; nakładać tylko na skórę zmienioną chorobowo;

45 Stosowanie preparatów steroidowych
Kortykosteroidy miejscowe Stosowanie preparatów steroidowych silnie działające steroidy w zaostrzeniach choroby i przez krótki czas (do 3 tygodni); preparaty o średniej sile działania - np. triamcynolon 0,1% - leczenie przewlekłego AZS - tułów i kończyny; maści - dokładniej pokrywają naskórek- wchłania się więcej leku !;

46 Różnice w penetracji steroidów zależne od obszaru skóry
Kortykosteroidy miejscowe Różnice w penetracji steroidów zależne od obszaru skóry 42 x 13 x 6 x 3,6 x 3,5 x 1,7 x 1,1 x 1,0 x 0,83 x 0,42 x 0,14 x absorpcja hydrokortyzonu, całkowity efekt zależny od obszaru anatomicznego

47 Blokada receptora dla KS
Kortykosteroidy miejscowe Tachyfilaksja Blokada receptora dla KS Terapia przerywana I ETAP 7-14 dni codziennie II ETAP 3-6 miesięcy 1-2 x w tygodniu 1 x dziennie steroidy 5-6 x podłoże

48 Identyfikacja i eliminacja czynników wyzwalających zmiany chorobowe
Leczenie atopowego zapalenia skóry Identyfikacja i eliminacja czynników wyzwalających zmiany chorobowe odpowiedni dobór środków czyszczących (mydła, preparaty do prania); regulacja temperatury i wilgotności powietrza; eliminacja znanych alergenów wywołujących zaostrzenia (pokarmy, alergeny powietrznopochodne);

49 Identyfikacja i eliminacja czynników wyzwalających zmiany chorobowe
Leczenie atopowego zapalenia skóry Identyfikacja i eliminacja czynników wyzwalających zmiany chorobowe rozwiązywanie problemów emocjonalnych, unikanie sytuacji stresowych; opanowywanie zakażeń: Staphylococcus aureus - zazwyczaj makrolidy, cefalosporyny I generacji, wirusy z rodzaju herpes - ewentualnie leczenie acyclowirem; grzybice - Pityrosporum ovalae; zakażenie świerzbowcem.

50 Leczenie atopowego zapalenia skóry
Leki antyhistaminowe histamina nie jest jedynym mediatorem odpowiadającym za świąd; nasilenie świądu w nocy - leki sedatywne na noc - I generacja (hydroksyzyna, diphenhydramina); doksepina - trójpierścieniony antydepresant - działa na H1 i H2;

51 Leczenie atopowego zapalenia skóry
Edukacja chorych edukacja pacjentów i ich rodzin; wytłumaczenie charakteru choroby - przewlekłość, przebieg z okresami remisji i zaostrzeń; ustalanie planu leczenia na każdej wizycie.

52 Wskazania do konsultacji specjalistycznej
Leczenie atopowego zapalenia skóry Wskazania do konsultacji specjalistycznej ciężkie lub przewlekłe AZS; erytrodermia lub nasilone złuszczanie; konieczność zastosowania przez chorego sterydów doustnie; konieczność hospitalizacji; identyfikacja czynników wyzwalających i alergenów; potrzeba intensywnej edukacji; współistnienie astmy i (lub) nieżytu nosa; pogorszenie jakości życia; powikłania zakaźne; powikłania oczne; konsekwencje psychospołeczne choroby wątpliwości co do prawidłowego rozpoznania AZS