Standardyzacja usług bibliotecznych świadczonych przez biblioteki publiczne w Republice Czeskiej Vít Richter Národní knihovna ČR

Prezentacja na temat: "Standardyzacja usług bibliotecznych świadczonych przez biblioteki publiczne w Republice Czeskiej Vít Richter Národní knihovna ČR"— Zapis prezentacji:

1 Standardyzacja usług bibliotecznych świadczonych przez biblioteki publiczne w Republice Czeskiej Vít Richter Národní knihovna ČR vit.richter@nkp.cz

2 Tematy wiodące  Organizacja bibliotek publicznych w Republice Czeskiej (CR).  Standardyzacja i rozwój usług świadczonych przez biblioteki publiczne na poziomie regionalnym (usługi regionalne)  Standardy usług bibliotecznych i udostępniania informacji w bibliotekach publicznych

3 Biblioteki publiczne w CR  10,2 mln mieszkańców  14 regionów = 14 bibliotek regionalnych  102 okręgów bibliotecznych  liczba gmin 6000 = 5562 bibliotek publicznych

4 Z jakich bibliotek składa się system biblioteczny? 14 regionalnych 102 okręgowe inne (5 546 + 869)

5 Ustawy biblioteczne

6 Programy finansowania Publiczne usługi informacyjne bibliotek MSW Projekt bibliotecznej sieci intranetowej Regiony Regionalny program rozwoju usług świadczonych przez mniejsze biblioteki publiczne Ministerstwo kultury

7 2 standardy dla bibliotek publicznych 1.Standard rozwoju usług bibliotek publicznych na poziomie regionalnym (usługi regionalne). 2.Standard usług bibliotecznych i udostępniania informacji w bibliotekach publicznych

8 Standard rozwoju usług bibliotek publicznych na poziomie regionalnym (usługi regionalne)

9 Cel rozwijania usług regionalnych  Wyrównanie różnic poziomu usług bibliotecznych dla mieszkańców miast i małych gmin  Udostępnienie multimediów  Zakres i zróżnicowanie oferty  Jakość usług bibliotecznych  Efektywne wykorzystanie środków publicznych  Podział pracy, koordynacja pracy bibliotecznej w regionach  Zapewnienie ustawicznego kształcenia zawodowego bibliotekarzy

10 System bibliotek publicznych Biblioteka narodowa CR koordynacja, analiza standardy centralne usługi 14 systemów regionalnych = 14 bibliotek regionalnych 120 bibliotek okręgowych 5546 bibliotek publicznych

11 Standard definiuje 7 usług 1.Doradztwo i konsultacje  min. 1 wizyta rocznie 2.Kształcenie zawodowe bibliotekarzy  Każdy zawodowy bibliotekarz powinien rocznie odbyć 30 godzin szkoleń zawodowych  Wolontariusze – 8 godzin  Regularne konferencje specjalistyczne 2 - 4 razy w roku, w zależności od wielkosci biblioteki 3.Tworzenie zbiorów do wymiany, obieg, dystrubucja  Minimalny roczny wzrost zasobów do wymiany  Każda biblioteka może rocznie otrzymać 2 zestawy po 30 tomów.

12 Standard definiuje 7 usług 4. Zakup i opracowanie zbiorów bibliotecznych nabytych ze środków gminnych oraz ich dystrybucja  Środki na opracowanie 1 tomu: 30 koron (1,1 EUR / 4,1 Zl). 5. Prace pomocnicze przy rewizji i aktualizacji zbiorów  Przysługują raz na 5 lat 6. Statystyki pracy bibliotek  Opracowanie dokumentacji statystycznej biblioteki, oraz danych na poziomie regionalnym. 7. Usługi automatycznego systemu bibliotecznego  Zakres zmienny, dobierany indywidualnie.

13 Z czego składa sie standard?  Nazwa usługi  Strategiczne cele rozwojowe  Charakterystyka działalności  Kto zapewnia usługę  Kto korzysta z usługi  Jaka jest dostępność (częstość) usługi  Inne wskaźniki, zmienne, terminy itd.

14 Stan zbiorów przeznaczonych do wymiany

15 Standard usług bibliotecznych bibliotek publicznych oraz udostępniania informacji

16 Dlaczego opracowaliśmy standard?  Biblioteka Narodowa – analiza porównawcza działania bibliotek.  Co to znaczy „dobra biblioteka “?  Jaki wskaźniki charakteryzują dobrą i wartościową bibliotekę?  Initcjatywy rządu socjaldemokratycznego:  Standardyzacja usług publicznych  Przyjęcie ustaw dotyczących standardyzacji usług publicznych  Definicja poziomu minimalnego usług publicznych gwarantowanych dla każdego mieszkańca

17 Wymagania dla wskaźników tworzących standard  Wybór wskaźników  mierzalnych  dostępnych  modyfikowalnych na poziomie biblioteki ew. jednostki założycielskiej/finansującej  odzwierciedlających procedury i usługi  zgodnych z wiodącymi wymiarami i założeniem projektu.  Dokładne, zrozumiałe i powszechnie przyjete definicje wskaźników  Godziny pracy biblioteki, miejsca w czytelni, nakłady na uzupełnianie zbiorów bibliotecznych  Określenie sposobu obliczania wskaźnika

18 Podział gmin (bibliotek) według wielkości w odniesieniu do liczby mieszkańców Kategorie wg liczby mieszkańcówLiczba gmin 1 – 100586 101 – 2001164 201 – 300877 301 – 400639 401 – 500463 1 – 5003729 501 – 1 0001246 1 001 – 3 000851 3 001 – 5 000160 5 001 – 10 000134 10 001 – 20 00066 20 001 – 40 00038 ponad 40 00027

19 Przedmiot standardu  Cel rozwojowy i działanie standardu usług i udostępniania informacji bibliotek publicznych (VKIS)  Przedmiot standardu VKIS  Przyjete wskaźniki  Godziny otwarcia  Struktura zbiorów  Stanowiska pracy i pomieszczenia dla użytkowników  Liczba stanowisk dla użytkowników z dostępem do internetu  Ogólne kryteria spełnienia VKIS  Ocena zgodności ze standardem VKIS.

20 Ogólne zasady świadczenia usług bibliotecznych  Należy zapewnić równy dostęp do usług biblioteki wszystkim zainteresowanym.  Biblioteka informuje o swoich usługach na stronie internetowej.  Biblioteka powinna działać w miarę możliwości w centrum gminy.  Zapewnione pomieszczenia i inwestycje w nowe obiekty lub w związku z rewitalizacją biblioteki powinny być zgodne z wytycznymi ministerstwa kultury.  Biblioteka i podmioty założycielskie/finansujące powinny przestrzegać zasad IFLA/UNESCO zawartych w deklaracji „Biblioteki publiczne”.

21 Öffnungsstunden Wskaźnik: liczba godzin w tygodniu, przez które biblioteka jest dostępna dla publiczności.  Godziny pracy wyznacza dział najdłużej dostępny

22 Tygodniowa dostępność biblioteki dla użytkowników w godzinach wartość zalecanaśrednia krajowa za rok 2002 liczba mieszkańców w gminieliczba godzin tygodniowo 1 – 5005 do 102 do 3 501 - 1 00010 do 154 1 001 - 3 00015 do 2012 3 001 - 5 00020 do 2520 5 001 - 10 00025 do 3526 10 001 - 20 00035 do 4530 20 001 - 40 00045 do 5040 ponad 40 00150 i więcej42

23 Struktura zbiorów

24 Zwiększenie zbiorów bibliotecznych wartość zalecanaŚrednia krajowa w roku 2002 liczba mieszkańców w gminiejednostki multimedialne 1 – 50045 do 8045 - 77 501 - 1 00080 do 150120 1 001 - 3 000150 do 350270 3 001 - 5 000350 do 750596 5 001 - 10 000750 do 15001188 10 001 - 20 0001500 do 40002933 20 001 - 40 0004000 do 75005798 ponad 40 0017500 i więcej14157 Wskaźnik: wzrost liczby jednostek multimedialnych w zbiorach bibliotecznych w roku kalendarzowym

25 Wydatki na nowe pozycje w zbiorach bibliotecznych wartość zalecanaśrednia krajowa za rok 2002 Kwota na 1 mieszkańca 25 – 35 KCS (0,9 – 1,3 EUR 3,4 – 4,7 Zl) 22 KCS (0,8 EUR 3,2 Zl) Wskaźnik: wydatki na zakup książek i innych nośników informacji na mieszkańca w roku kalendarzowym

26 Miejsca w czytelni i pomieszczenia dla użytkowników biblioteki wartość zalecanaśrednia krajowa za rok 2002 liczba mieszkańców w gminieliczba miejsc 1 – 5004 do 55 501 - 1 0006 do 87 1 001 - 3 0009 do 109 3 001 - 5 00010 do 1814 5 001 - 10 00020 do 2817 10 001 - 20 00028 do 4023 20 001 - 40 00040 do 7533 ponad 40 00175 i więcej105

27 Liczba stanowisk z dostępem do Internetu wartość zalecanaśrednia krajowa za rok 2002 Liczba mieszkańców w gminie Stanowiska internetowe 1 – 5001 - 21 501 - 1 00021 1 001 - 3 0002 - 32 3 001 - 5 0003 - 52 5 001 - 10 0005 - 73 10 001 - 20 0007 - 104 20 001 - 40 00010 - 159 ponad 40 00115 i więcej13

28 Ocena standardu http://www.nipos-mk.cz/vkis/

29 Standardyzacja usług bibliotecznych świadczonych przez biblioteki publiczne w Republice Czeskiej Vít Richter Národní knihovna ČR vit.richter@nkp.cz