Komunikacja i zdrowe relacje wewnątrz wspólnoty wychowawczej w myśl założeń systemu prewencyjnego św. Jana Bosko Katarzyna Nowicka.

Prezentacja na temat: "Komunikacja i zdrowe relacje wewnątrz wspólnoty wychowawczej w myśl założeń systemu prewencyjnego św. Jana Bosko Katarzyna Nowicka."— Zapis prezentacji:

1 Komunikacja i zdrowe relacje wewnątrz wspólnoty wychowawczej w myśl założeń systemu prewencyjnego św. Jana Bosko Katarzyna Nowicka

2 Proces reakcji emocjonalnej
2 Proces reakcji emocjonalnej A. Ostaszewska „Osoba, osobowość, zaburzenia osobowości” EMOCJA Neutralne moralnie ŚWIADOMOŚĆ Specyficzna informacja, którą niosą emocje DECYZJA Odpowiedzialność moralna CZYN

3 Wyrażanie uczuć: - pośrednie (treść uczuciowa jest przeważnie ukryta i niejasna dla rozmówcy): pytania, polecenia, rozkazy, sądy, oceny, epitety, wyzwiska, ironia, oskarżenia, zasady ogólne, zdania z “powinieneś” - bezpośrednie - “złości mnie to”, “jest mi przykro”, „cieszę się, że...” Przykład: - pośrednie: “Powinno się odpowiednio szybciej przychodzić do pracy...” - bezpośrednie: „Przykro mi, że się spóźniłeś...”, „Jestem zły, że musiałem na Ciebie czekać”

4 Sprawdzanie odbioru uczuć
Sprawdzanie odbioru służy do upewniania się, czy rozumiemy uczucia kogoś innego. np.: „Mam wrażenie, że zrobiłem ci przykrość. Tak?”, „Nie jestem pewien, czy to, co powiedziałeś znaczy, że moja uwaga zraniła cię, rozdrażniła czy speszyła?” Ten komunikat mówi tylko: „Oto tak widzę twoje uczucia. Czy mam rację?” Postrzeganie uczuć innej osoby bardziej zależy od tego, co my czujemy, czego się boimy, czego chcemy — niż od odbieranych sygnałów werbalnych, niewerbalnych i z zachowania.

5 Św. Jan Bosko o emocjach „Niech nie zachodzi słońce nad waszym zagniewaniem. Nie przywołujcie na pamięć przebaczonych obelg, nie przypominajcie sobie szkody czy zapomnianych krzywd. Mówcie zawsze z serca: „I odpuść nam nasze winy, jako i my odpuszczamy naszym winowajcom”... ale z absolutnym i definitywnym zapomnieniem tego wszystkiego, co w przeszłości sprawiło nam przykrość. Kochajmy wszystkich miłością braterska.”

6 Znaczenie spójności sygnałów werbalnych, niewerbalnych i zawartych w zachowaniu przy komunikowaniu uczuć Jeżeli chcemy okazać ciepło, słowa, wyraz twarzy, ton, brzmienie głosu, gest i tak dalej, i zachowanie - wszystko to musi wyrażać ciepło. Sprzeczne informacje mówią innej osobie tylko tyle, że nie zasługujemy na zaufanie, wprawiają ją w niepokój o jej stosunki z nami. Otrzymywanie przez długi czas sprzecznych komunikatów werbalnych i niewerbalnych od kogoś, kogo kochasz, może spowodować nawet chorobę umysłową. Jeśli chcesz, żeby druga osoba wierzyła, że objawy twoich uczuć są prawdziwe i szczere werbalne, niewerbalne i zawarte w zachowaniu sygnały muszą być zgodne!

7 Inteligencja Emocjonalna Umiejętności społeczne
Samokontrola Samoświadomość EQ Inteligencja Emocjonalna Motywacja Empatia Umiejętności społeczne

8 Empatia umiejętność wczuwania się w sytuację drugiego człowieka, wyczulenie na sygnały społeczne wskazujące na potrzeby I emocje innych. rozumienie innych odczytywanie emocji i potrzeb innych ludzi otwartość i gotowość pomocy tolerancja

9 św. Jan Bosko o empatii „Najlepszym przyjacielem jest ten, kto nie pytając o powód twego smutku, potrafi sprawić, że znów wraca radość.”

10 Umiejętności społeczne
zdolności umożliwiające interakcje z innymi ludźmi. Wyróżnia się umiejętności podstawowe (słuchanie, dziękowanie itp.) i zaawansowane (proszenie o pomoc, przepraszanie itp.). wpływanie na innych porozumienie łagodzenie konfliktów inspirowanie inicjowanie zmian tworzenie więzi współpraca umiejętności zespołowe

11 Komunikacja interpersonalna
Komunikacja jest procesem, w którym ludzie poprzez różnego rodzaju sygnały wymieniają informacje, aby: - drugiej stronie przekazać zamierzoną treść, - wpłynąć na drugą stronę tak skutecznie, by osiągnąć rezultat. W procesie komunikacji ludzie: - działają i reagują - wysyłają i odbierają sygnały, przekazując informacje - interpretują odebrane sygnały

12 Proces komunikacji Proces komunikacji międzyludzkiej składa się z następujących elementów: intencje, myśli, uczucia oraz zachowanie nadawcy prowadzą do potrzeby wysłania informacji, kodowanie przez nadawcę tych treści na sygnały umożliwiające ich wysłanie, wysyłanie sygnałów do odbiorcy, kanał, przez który przesyłana jest informacja, odkodowanie informacji przez odbiorcę i interpretacja przez niego odebranych sygnałów, wewnętrzna odpowiedź, reakcja odbiorcy na to, co zrozumiał, szumy na każdym z powyższych kroków.

13 CZTERY KROKI SKUTECZNEGO SŁUCHANIA
1. Słuchanie aktywne – poprzez parafrazowanie, precyzowanie, informacje zwrotne. 2. Słuchanie empatyczne – z nastawieniem na współodczuwanie. 3. Słuchanie otwarte – bez oceniania. 4. Słuchanie świadome – porównywanie z dotychczasową wiedzą i obserwowanie spójności wypowiedzi.

14 Aktywne słuchanie potwierdzają
- przytakiwanie („aha”), - słowa: „interesujące”,„serio?”, „naprawdę?” - słowa zachęcające do mówienia: „opowiedz mi o tym”, „interesuje mnie twój punkt widzenia”. Te „otwieracze” przekazują rozmówcy akceptację i szacunek dla jego osoby, ponieważ mówią: „masz prawo wyrażać to, co czujesz”, „szanuję cię jako osobę myślącą i czującą”, „to mnie interesuje” itp.

15 KOMUNIKACJA WERBALNA

16 Poziomy komunikacji Faktyczny – swobodna rozmowa na nieistotne tematy neutralne np. pogoda, wiadomości, moda, sport. „Zanosi się na deszcz” Instrumentalny – przekazywanie bez emocji instrukcji i/ lub informacji. „Proszę pójść w prawo, a potem w lewo” Afektywny – ujawnianie wartości i poglądów, mówienie o emocjach i potrzebach. „Podoba mi się sposób, w jaki to zrobiłeś”

17 św. Jan Bosko o poziomach komunikacji
„Nie mów ciągle tego, co wiesz, ale dobrze poznaj to, co mówisz.” „Być radosnym, dobrze czynić i wróblom pozwolić ćwierkać – to najlepsza filozofia.”

18 CZTERY RODZAJE EKSPRESJI
1. Obserwacje - mówienie o tym, co odbierają nasze zmysły – bez spekulacji, domyślania się. 2. Myśli – konkluzje, wnioski wyciągnięte z tego, co usłyszeliśmy, przeczytaliśmy lub zaobserwowalismy, oceny i osądy, przekonania, opinie i teorie. 3. Uczucia – mówienie o uczuciach sprawia, że inni rozumieją nas lepiej, współodczuwają i dzięki temu mogą modyfikować swoje zachowania. 4. Potrzeby – stwierdzenia dotyczące tego, co mogłoby nam pomóc lub co sprawiłoby radość.

19 PEŁNE KOMUNIKATY „Nie powiedziałaś nic, odkąd weszłam do pracy.” - OBESRWACJA „Przypuszczam, że coś się stało.” - MYŚL „Nieswojo się czuję, kiedy nic nie mówisz.” - UCZUCIE „Wolałabym porozmawiać.” - POTRZEBA

20 Komunikaty „ja” „komunikaty <ja>” (uczucia + potrzeby)
zamiast: „jesteś nieznośna, kiedy ciągle zadajesz pytania” - „jestem zmęczony, potrzebuję chwilę odpocząć”. „Wypowiedzi <ja>” są skuteczniejsze od <ty>: mniej nadają się do prowokowania i buntu, dają mniej możliwości wywołania sprzeczek składają odpowiedzialność za zmianę zachowania w ręce drugiej osoby pozostawiają jej decyzję, co ma zrobić, tak więc pomagają jej się rozwijać i czuć zaufanie ze strony drugiej osoby są szczere i skłaniają rozmówcę do podobnych szczerych wypowiedzi

21 Nigdy nie krytykuj przy osobach trzecich.
Feedback sprzężenie zwrotne pomiędzy ludźmi oddziaływanie na zachowania innych ludzi poprzez słowa i czyny zasadnicza część dwustronnej komunikacji przeciwieństwo destruktywnej krytyki Krytyka nie może być bolesna dla drugiej osoby. Nigdy nie krytykuj przy osobach trzecich.

22 św. Jan Bosko o krytyce „O bliźnim trzeba mówić dobrze albo milczeć.”
„Prawdziwą „zemstą” katolika jest przebaczenie i modlitwa za osobę, która nas obraża.”

23 Albert Mehrabian odkrył, że to, co przekazujesz odbierane
jest w następujący sposób: 7 % to, co wyrażasz słowami, 38 % to, co wyraża twój głos ( jego ton, modulacja i inne dźwięki), 55 % to, co przekazujesz poprzez język ciała. Większość naukowców twierdzi, że słowami głównie przekazujemy informację, a poprzez mowę ciała ustalamy stosunki międzyludzkie.

24 Komunikacja niewerbalna
sposób mówienia: ton głosu, prędkość mówienia, akcentowanie pewnych słów, uśmiech w głosie, „głośność” gesty - świadczą o zaangażowaniu osoby, która mówi, mimika - uśmiech, marszczenie brwi itp., sposób w jaki siedzimy, stoimy, chodzimy, odległość w jakiej rozmawiamy.

25 Strefy dystansu (przestrzeń psychologiczna)
strefa intymna ( cm) strefa osobista ( cm) strefa społeczna (123 – 360 cm) strefa publiczna (powyżej 360 cm) Należy zachować odpowiednią odległość w czasie rozmowy z drugim człowiekiem. Zbliżając się na zbyt małą odległość, możemy wywołać silne napięcie, niepokój lub zażenowanie u drugiej osoby.

26 św. Jan Bosko o komunikacji
W czasie konferencji w 1875r. ks. Bosko powiedział: „Wspomagajmy bardzo jeden drugiego. Niech w domach panuje wielka zgoda (…) Należy używać jasnych słów, aby pokazać, że wszyscy chcemy tego samego(...) Wspomagajmy się również chwaląc jeden drugiego, okazując wielki szacunek, jakim się darzymy” „Aby czynić dobro, trzeba mieć odrobinę odwagi, być gotowym na zniesienie każdego upokorzenia i nigdy nikogo nie upokarzać, być zawsze życzliwym.”

27 BARIERY KOMUNIKACYJNE
problemy i przeszkody zaburzające skuteczne komunikowanie. Przejawiają się w formie werbalnej i niewerbalnej, zależą od osobowości nadawcy i odbiorcy, od ich nastawienia względem siebie, od psychologicznych uwarunkowań rozmówców i wielu innych czynników. Osądzanie: krytykowanie, obrażanie, orzekanie, chwalenie połączone z oceną. Decydowanie za innych: rozkazywanie, grożenie, moralizowanie, nadmierne i niewłaściwe wypytywanie. Uciekanie od cudzych problemów: doradzanie, zmienianie tematu, logiczne argumentowanie, pocieszanie.

28 BARIERY KOMUNIKACYJNE - „osobiste”
Bariery w sferze emocjonalnej, osobowościowej: obrażanie się, unikanie, błędne wyobrażenia lub interpretacje, brak zrozumienia, brak szczerości, projekcje, przeniesienia, reakcje upozorowane itd. Bariery na poziomie duchowym: brak lub nieumiejętność przebaczenia, brak pojednania, brak modlitwy, rzadkie przystępowanie do sakramentów (Spowiedź!!!), „ubogie” życie duchowe

29 św. Jan Bosko o barierach komunikacyjnych
„Nie lękam się tego, co mogą mi zrobić ludzie, kiedy mówię prawdę. Boję się tego, co zrobiłby mi Bóg, gdybym skłamał.” „Umiejmy znieść braki innych, gdyż na świecie nie ma doskonałości, ponieważ ona jest tylko w raju” „Chętnie znoś wady innych, jeśli chcesz, aby inni znosili twoje.”

30 św. Jan Bosko o warunkach dobrych relacji międzyludzkich
„Zastosowanie systemu prewencyjnego” System ten w praktyce opiera się całkowicie na słowach świętego Pawła: „Miłość cierpliwa jest, łaskawa jest... wszystko znosi... we wszystkim pokłada nadzieję, wszystko przetrzyma”. Dlatego tylko chrześcijanin może z powodzeniem stosować system prewencyjny. Nauczyciele, instruktorzy, asystenci powinni być bez zarzutu pod względem moralności. (…) Częsta spowiedź, częsta Komunia święta, codzienna Msza Święta – to filary, na których powinno wznosić się dzieło wychowania. Modlitwa ma być częsta i żarliwa.

31 św. Jan Bosko o Eucharystii
„Uczestniczyć w pełni we Mszy Świętej oznacza zrujnować cały dorobek diabła.” „Eucharystia: najskuteczniejszy pokarm powołania.” „Przystępuj często do Komunii Świętej, a łaski Jezusa, którego przyjmujesz do swojego serca tak ukształtują twoją duszę, że ciało stanie się jej posłuszne.”

32 św. Jan Bosko o spowiedzi, pojednaniu i przemianie...
„Odrobina dobra wszystko naprawi.” „Wiedza bez sumienia jest ruiną duszy.” Spowiedź, Turyn 1861r. „Bycie dobrym nie polega na tym, że nie popełnia się żadnego błędu: bycie dobrym polega na posiadaniu woli poprawy.” „Rób to, co możesz, a Pan Bóg uczyni resztę. On cię nie oszuka, jeśli pracujesz dla Niego.”

33 św. Jan Bosko o modlitwie
„Chcecie być zwyciężeni, módlcie się rzadko, chcecie zwyciężać módlcie się często.” „Kto ma pokój sumienia, ma wszystko.” [W chwili delirium, jak umierał] „Módl się! Módlcie się, ale z wiarą - z żywej wiary! Odwagi! Naprzód, jeszcze dalej! "

34 „Kontakty międzyludzkie – podstawowa forma wychowawcza”
„Wyrozumiałe i pełne dobroci kontakty jako podstawowy styl wychowawczy” Reinhold Weinschenk „Podstawy pedagogiki Księdza Bosko”

35 Św. Jan Bosco z bł. Michałem Rua (pierwszy generał zakonu)
Miesiąc przed śmiercią, pod koniec dnia spędzonego w bolesnym półśnie, ks. Bosko wezwał ks. Rua i biskupa Cagliero, dwóch z najukochańszych synów, i zebrawszy resztki sił, powiedział im i wszystkim salezjanom:

36 „Kochajcie się wszyscy jak bracia, kochajcie się, pomagajcie sobie i podtrzymujcie się wzajemnie bracia.” Potem cichym głosem dodał jeszcze: „Przyrzeknijcie mi, że kochać będziecie braci”!!!