dpwdź n pjwjc s(?) zgrżn Odpowiedź na pojawiające się(?) zagrożenie

Prezentacja na temat: "dpwdź n pjwjc s(?) zgrżn Odpowiedź na pojawiające się(?) zagrożenie"— Zapis prezentacji:

1 dpwdź n pjwjc s(?) zgrżn Odpowiedź na pojawiające się(?) zagrożenie
btrrgsm Bioterroryzm dpwdź n pjwjc s(?) zgrżn Odpowiedź na pojawiające się(?) zagrożenie

2 Definicja bioterroryzmu.
Terroryzm – bezprawne i nielegalne użycie przemocy z zamiarem wymuszenia jakiegoś działania lub zastraszenia określonej społeczności lub rządu dla osiągnięcia celów politycznych, społecznych, religijnych bądź osobistych. W rękach bioterrorystów czynnikiem zastraszającym jest użycie lub groźba użycia biologicznie czynnych substancji toksycznych lub patogennych drobnoustrojów wywołujących choroby zakaźne

3 Cele ataku bioterrorystycznego
ludność zwierzęta hodowlane uprawy roślinne żywność środowisko: ekosystem wodny, woda pitna ludność zwierzęta hodowlane uprawy roślinne żywność środowisko: ekosystem wodny, woda pitna

4 Trochę historii... Oblężenie Kaffy przez tatarów (1346)
Wojna Rosji ze Szwecją, bitwa o Reval (1710) Rozdawanie „podarunków” indianom w czasie wojny z Francuzami Oblężenie Mantui przez napoleona 1346 Oblężenie przez Tatarów Kaffy (dzisiejsza Teodozja), krymskiej ośrodek handlu w ówczesnym czasie będący w posiadaniu Genui. Wojska chana Dżani Beka zdziesiątkowane przez dżumę przed swoim odwrotem katapultują do osady ciała zmarłych na dżumę. Kaffa pogrąża sie w zarazie. Po wznowieniu ruchu morskiego, dżuma zawędruje wraz ze statkami najpierw do Konstantynopola, a następnie do Marsylii i innych portów europejskich. Z wybrzeża rozprzestrzenia się na cały kontynent. Nie omija także samej Genui, choć ta na wieść o szerzącej się chorobie nie przyjęła własnych statków. 1710 Wojna Rosji ze Szwecją. Rosjanie wrzucają przez mury obronne miasta Reval (obecnie Talin) trupy zmarłych na dżumę. Reval zostaje zdobyty. 1767 Brytyjski generał Jeffrey Amherst ofiarowuje Indianom północnoamerykańskim lojalnym wobec Francuzów koce skażone wirusem ospy. 1797 Napoleon oblega Mantuę - mieszkańców miasta próbuje zarazić leptospirozą

5 Sensacje XX wieku... Wąglik metodą kuchenną – dr Anton Dilinger – I Wojna Światowa Niemcy oskarżone!!! Brak dowodów... Konwencja Genewska 17 VI Japonia – Bu xing Wkład Japonii w dzisiejszą wiedzę o bronii biologicznej... Anglia i USA nie pozostają w tyle 1915 Dr Anton Dilinger, Amerykanin niemieckiego pochodzenia, namnaża w swoim domu w Waszyngtonie otrzymane od niemieckiego rządu szczepy Bacilllus anthracis (wąglik), Pseudomonas mallei (nosacizna). Podobno kultury bakterii zostały rozdane synpatyzującym z Niemcami pracownikom stoczni w Baltimore, którzy mieli zakazić około 3 - 4,5 tys. sztuk koni, mułów i bydła transportowanych do Europy jako pomoc dla Aliantow. 1924 Pojawiają się oskarżenia wobec Niemców, że podczas trwania I wojny światowej próbowali wywołać we Włoszech i Rumuni epidemię cholery, a w Rosji - dżumy. Międzynarodowa Komisja uznaje Niemcy winne stosowania broni chemicznej, nie znajduje jednak dowodów użycia przez Niemców czynników biologicznych czerwca w Genewie podpisana zostaje pierwsza międzynarodowa konwencja o zakazie rozprzestrzeniania i stosowania broni chemicznej i biologicznej Konwencję Genewską podpisało 108 państw, w tym także Polska. Japonia odmawia podpisania dokumentu. Japonia prowadzi badania nad rozwojem broni bakteriologicznej , zwłaszcza na terenie okupowanej Mandżurii. Powołane są do tego celu specjalne jednostki: mająca się zajmować rozwojem broni biologicznej oraz odpowiedzialna za jej praktyczne wykorzystanie. Badania i eksperymenty pseudomedyczne prowadzone na ludności mieszkającej na okupowanych terenach oraz jeńcach wojennych. Nie przeżył żaden z więźniów jednotki 731. W 1945 r. jednostki zostają rozwiązane. W 1946 r. dochodzi do wymiany danych pomiędzy USA a Japonią w zamian za umorzenie ścigania zbrodni wojennych, których dopuścli się Japończycy 1941 Brytyjczycy prowadzą badania nad wąglikiem na Gruinard Island niedaleko wybrzeża Szkocji. Obecność w glebie żywych przetrwalników zdolnych do wywołania choroby stwierdza się po 40 latach. Stany Zjednoczone rozpoczynają własne badania nad bronią biologiczną. Powstają ośrodki badań Camp Detrick (obecnie Fort Detrick) i Camp Frederick. USA rozważają plan zniszczenia japońskich upraw ryżu przy pomocy grzyba Helminthosporium oryzae van Bred de Haan. Pomysł jednak zarzucono, w zamian użyto bomby nuklearnej

6 Zimna wojna USA Wąglik Tularemia Bruceloza Botulina
Wirus wenezuelskiego końskiego zapalenia mózgu CCCP Wąglik Ospa Neuromodulatory Szczepy oporne na antybiotyki USA W 1946 r. Stany Zjednoczone oficjalnie stwierdzają, że prowadzą badania nad bronią biologiczną, które mają służyć określeniu potencjalnych możliwości stosowania broni biologicznej. Do roku 1969, kiedy to prezydent Nixon zakończył program rozwoju broni biologicznej, USA dysponowało uzbrojoną bronią zawierającą bakterie wąglika, tularemii, brucelozy, Coxiella burnetii, botulinę, gronkowcową enterotoksynę B, oraz wirusy wenezuelskiego końskiego zapalenia mózgu. Zgromadzono także szereg czynników wywołujących szkody upraw pszenicy i ryżu. Związek Radziecki Badania nad wykorzystaniem broni biologicznej prowadzone na ogromną skalę i pomimo podpisania Konwencji o zakazie broni biologicznej w 1972 r. Większość informacji, jakie są znane pochodzą od byłych kierowników placówek prowadzących tego rodzaju badania, którzy uciekli do USA, zwłaszcza Władimira Paczecznikowa i Kanatjana Alibekowa (Ken Alibek).

7 Zimna wojna cd... Czynniki wywołujące szkody upraw pszenicy, ryżu...
i ziemniaków – nie zapominajmy zdradzieckiego desantu oddziałów CPB - Colorado Potato Beattles na polskie uprawy!!!

8 Ataki bioterrorystyczne
1970 – Weather Underground 1972 – R.I.S.E 1980 – Frakcja Red Army 1984 – Kult Rajneeshee 1991 – Minnesota Patriots Council 1995 – sekta Aum Shinrikyo – anthrax – to co terroryści lubią najbardziej

9 Dlaczego broń biologiczna?
masowość i zasięg rażenia atak jest trudno wykrywalny łatwość produkcji łatwość przechowywania i ukrycia materiału biologicznego łatwość transmisji stosunkowo niskie koszty produkcji Ocenia się np., że 100 kg przetrwalników wąglika uwolnionych nad Waszyngtonem w sprzyjających warunkach atmosferycznych może zabić od 300 tysięcy do do 3 milionów ludzi. Dla porównania głowica nuklearna o ładunku 1 megatony zabiłaby od 750 tys. do 1,9 miliona ludzi. (Bomba, która w sierpniu 1945 roku spadła na Hiroszimę niosła ładunek 20 kt ). W przeciwieństwie do broni chemicznej, czynniki biologiczne są bezwonne i niewidzialne. W przypadku użycia broni biologicznej, pierwsze jego oznaki - niespodziewana liczba zachorowań pojawi się zwykle dopiero kilka dni po ataku (Rozpoznanie ataku bioterrorystycznego)

10 Dla porównania Na podstawie analizy przeprowadzonej w 1969 r. przez ekspertów dla ONZ stwierdzono, że koszt wywołania tych samych strat w ludności cywilnej przy użyciu broni konwencjonalnej wynosi $ na 1 km2 nuklearnej - około 800 $ na 1 km2 chemicznej - około 600 $ na 1 km2 biologicznej - około 1$ na 1 km2

11 Byłoby „pięknie” ale... skuteczność
trudności w przechowywaniu gotowej broni ryzyko przy produkcji brak kontroli nad użytymi patogenami Pomimo wspomnianych cech, broń biologiczna ma szereg wad, które z wojskowego punktu widzenia czynią ją mniej przydatną niż broń konwencjonalną. Po zakończeniu II wojny światowej, pomimo trwania zimnej wojny i wielu konfliktów zbrojnych, państwa, które prowadziły intensywne i zaawansowane prace nad rozwojem broni biologicznej - na szczęście - nigdy jej nie zastosowały. Poza aspektami moralnymi (patrz prawo) użycia broni biologicznej, składają się na to kwestie czysto praktyczne skuteczność, jakkolwiek może ona być bardzo wysoka, zależna jest od wielu czynników np. warunków atmosferycznych. Wiele czynników biologicznych jest wrażliwych na wysuszenie lub działanie UV zawarte w promieniowaniu słonecznym trudności w przechowywaniu gotowej broni. Preparaty biologiczne zachowują swoją aktywność w ściśle określonych warunkach i nie zawsze są trwałe. Na przykład w późnych latach 80. radziecki Biopreparat, który pod przykrywką badań nad szczepionkami zajmował sie produkcją broni biologicznej, nie rozwinął pełnej produkcji silnie wirulentnych bakterii dżumy (200 kg bakterii dżumy na tydzień, śmiertelna dawka dla około 500 tysięcy osób) jedynie dlatego że preparat ten stosunkowo szybko tracił aktywność. Produkowano więc jedynie ilość konieczną do przeprowadzenia testów. produkcja broni dla celów ofensywnych niesie ze sobą ryzyko zakażenia ludności cywilnej i skażenia środowiska. Przykładem jest wypadek, jaki zdarzył się w 1979 r. Świerdłowsku oraz losy wyspy na Morzu Aralskim - Vie, gdzie pod koniec lat 80. Rosjanie zatopili setki ton przetrwalników wąglika użyta broń biologiczna jest niekontrowalna. W 1941 r. w wyniku ataku na Changteh z użyciem broni biologicznej dokonanego przez japońskie wojsko zmarło - głównie na cholerę - 10 tysięcy Chińczyków, z tego samego powodu zmarło również 1700 żołnierzy japońskich

12 Wojsko vs terrorysta CEL użycia Troska o ludność cywilną
Trudność w uzyskaniu Skuteczność CEL użycia

13 Kim jest potencjalny bioterrorysta?
zemsta za poniesione lub postrzegane krzywdy nacjonalistyczne i seperatystyczne protest przeciwko polityce rządu proroctwa apokalipsy - walka o prawa zwierząt związane z problemem aborcji eko-terroryzm (walka o środowisko naturalne) uzyskanie politycznej kontroli nad określoną społecznością skierowane przeciwko konkretnej organizacji lub firmie zabójstwo

14 Scenariusze ataku JAWNY
Podczas imprezy sportowej, koncertu, który zgromadził tysiące osób terroryści ogłaszają, że dokonali ataku użyciem czynników zakaźnych. Wybucha panika. Zanim ludzie zachorują, już będą pierwsze śmiertelne ofiary - konieczna będzie akcja ratownicza Wiadomo, kto był uczestnikiem - można szybko podjąć kroki mające na celu ograniczenie rozprzestrzeniania się choroby i rozpocząć leczenie profilaktyczne, kiedy tylko rozwiną się symptomy

15 Scenariusze ataku UKRYTY
Podczas imprezy sportowej, koncertu, który zgromadził tysiące osób terroryści uwalniają czynniki zakaźne. Czynniki biologiczne są bezbarwne i bezwonne. O incydencie, dowiemy się dopiero wtedy, kiedy nastąpią liczne zachorowania. Chorzy będą źródłem zakażenia innych osób. Profil zachorowań zaalarmuje epidemiologów - rozpocznie siędochodzenie

16 Rozpoznanie ataku utrudnia:
nieswoiste symptomy chorobowe inną niż naturalna droga zakażenia danym czynnikiem • czynnik wywołujący obecnie rzadko występującą lub wyeliminowaną chorobę, czynnik wywołujący rzadko występującą na danym terenie chorobę użycie genetycznie modyfikowanego szczepu 1.objawiające się gorączką i ogólnie złym samopoczuciem, które mogą zostać uznane za objawy grypy 2.do zarażenia dojdzie inną drogą niż w przypadku naturalnego zakażenia danym czynnikiem - przypuszczanie droga wziewna lub skażenie żywności/ wody pitnej 3. z którą współcześnie wykształcony personel medyczny mógł się nie zetknąć w praktyce - wąglik, ospa 4. z którą współcześnie wykształcony personel medyczny mógł się nie zetknąć w praktyce wąglik, dżuma, tularemia, gorączki krwotoczne 5. o nowych cechach wirulentnych, które zmieni obraz kliniczny

17 OZNAKI UKRYTEGO ATAKU BIOTERRORYSTYCZNEGO
Pojawienie się niezwykłych chorób wśród ludności; Wystąpienie zachorowań w nietypowym dla nich sezonie i terenie geograficznym; Wystąpienie licznych nietypowych dla danego czynnika zakaźnego objawów chorobowych; Podobne genetycznie typy czynników etiologicznych wyizolowanych z różnych odległych w czasie i terenie źródeł; Niezwykły, atypowy czynnik zakaźny genetycznie zmodyfikowany lub uzyskany z nieczynnych źródeł;

18 OZNAKI UKRYTEGO ATAKU BIOTERRORYSTYCZNEGO
Wystąpienie jednoczesne zachorowań na podobne choroby w ogniskach nie połączonych terytorialnie w kraju lub za granicą Nietypowy sposób transmisji chorób (aerozol, woda, żywność) Występowanie u ludzi choroby odzwierzęcej poprzedzające zachorowania zwierząt

19 Przeciwdziałanie skutkom ataku bioterrorystycznego
mieć świadomość istniejącego zagrożenia i jego skali powszechna świadomość istniejącego zagrożenia i jego skali stosować na co dzień przepisy bezpieczeństwa biologicznego stworzyć sieć laboratoriów diagnostycznych przygotować plan działania w przypadku zajścia ataku: - organizacja pracy szpitala - zapasy antybiotyków , przeciwciała, szczepionki rozpatrzyć zasadność szczepień ochronnych 1. - dotyczy to nie tylko lekarzy, czy służb cywilnych i wojska

20 Laboratorium diagnostyczne
Diagnostyka Lekarz: objawy choroby, pobiera materiał kliniczny Laboratorium diagnostyczne Metody „klasyczne” Metody biologii molekularnej

21 Metody biologii molekularnej
Metody „klasyczne” Izolacja czynnika etiologicznego - izolacja nie zawsze jest możliwa - lub jest niewskazana w warunkach standardowego laboratorium klinicznego(wysokie ryzyko zakażeń) barwienie Grama lub inne testy biochemiczne, serologiczne, hemoliza, ruchliwość, antybiogram Metody biologii molekularnej Pośrednio wykrywają obecność czynnika etiologicznego - wykrywają obecność antygenu - wykrywają obecność swoistych sekwencji DNA - szukają genetycznego wzoru patogenu Umożliwiają badanie retrospektywne - odwołują się do „pamięci immunologicznej” organizmu - wykrywają obecność swoistych przeciwciał Obecność antygenu - Techniki wykrywające antygen w surowicy (pobiera się krew) lub w wydzielinach testy immunofluorescencyjne (DFA); test ELISA: sandwich ELISA; in situ:(w tkankach, pobiera się biopsję) - test immunofluorescencyjny - test immunoenzymatyczny Techniki związane z analizą DNA - pozwalają oznaczyć mikroorganizm do gatunku np. na podstawie analizy genu kodującego 16S r RNA można zidentyfikować: C. burnetti, F. tularensis; nie można: Y. pestis, B. Anthracis - pozwalają określić wyspy patogenności - pozwalają określić lekooporność - pozwalają stwierdzić, czy dane szczepy pochodzą z tego samego źródła tj. czy są identyczne - analiza polimorfizmu - wykorzystują: amplifikacja określonych fragmentów DNA, hybrydyzacja, PCR

22 IMMUNIZACJA Najbardziej skuteczny rodzaj profilaktyki
ospa - całkowicie wyeliminowana choroba Heinego-Medina - bliska eliminacji ograniczenie zachorowalności lub śmiertelności większości chorób wieku dziecięcego: o

23 Szczepionki inaktywowane atenuowane podjednostkowe rekombinowane

24 IMMUNIZACJA Podanie swoistych przeciwciał surowica końska
surowica ozdrowieńców przeciwciała „humanizowane” poliklonalne monoklonalne

25 Ograniczenia immunizacji
brak dostępnej szczepionki, zatwierdzonej do stosowania u ludzi istniejąca szczepionka ma ograniczone zastosowanie pojawiające się skutki uboczne, niemożliwe jest objęcie szczepieniem całej ludności wysokie koszty immunizacji nieproporcjonalne do skali zagrożenia

26 Szczepionki stosowane u ludzi
Wąglik Antygen PA, lub PA+ LF Wymaga częstych dawek przypominających,działanie uboczne Dżuma inaktywowane Wymaga częstych dawek przypominających, działanie uboczne, nie chroni przed postacią Wziewną Tularemia Bakterie atenuowane Częściowa ochrona, szczepienie przez Skaryfikację Botulizm Toksoid Wymaga częstych dawek przypominających, działanie uboczne Ospa Wirus vaccinia (żywy) Działanie uboczne, ryzyko powikłań, szczepienieprzez skaryfikację

27 Niektóre szczepionki mogą przyczyniać się do rozwoju chorób o podłożu autoimmunologicznym
Szczepienie stosuje się w obrębie określonych grup zawodowych narażonych na potencjalny kontakt z patogenem: pracownicy naukowi, laboratoryjni, personel medyczny, wojsko, służby cywilne związane z ratownictwem Pojawiają się doniesienia naukowe, sugerujące, że... (dane są często sprzeczne, trudna weryfikacja Z powyższych względów

28 CHEMIOTERAPEUTYKI Antybiotyki w leczeniu:
wąglika - doksycyklina, ciproflaksacyna • tularemii - streptomycyna, gentamycyna, • dżumy - streptomycyna, gentamycyna, w profilaktyce: • wąglika - doksycyklina, ciproflaksacyna • tularemii - doksycyklina, ciproflaksacyna • dżumy - doksycyklina Leki przeciwwirusowe w leczeniu: VHF: Lassa, Machupo, Junin, Guanarito, Sabia, Hanta, Doliny Rift, Krym-Kongo - rybawiryna ospy - Cidofovir w profilaktyce: Nie stosuje się!!!

29 źródła Margaret A. Hamburg Bioterrorism: responding to an emerging threat Trends in Biotechnology Vol.20 No.7 July 2002

30 Ibn Janusz pasza Ligęza
THE END Koniec Bin Romek abn Saj Ibn Janusz pasza Ligęza