„Morze w poezji i malarstwie”

Prezentacja na temat: "„Morze w poezji i malarstwie”"— Zapis prezentacji:

1 „Morze w poezji i malarstwie”

2 O CZYM BĘDZIE MOWA: Kto wprowadził „morze” do literatury polskiej.
Jaka epoka nawiązuje do pejzażu morskiego. Czym jest poezja. Czym jest malarstwo. Symbolika morza Przykłady występowania motywu morskiego w poezji Przykłady występowania motywu morskiego w malarstwie Podsumowanie

3 Twórca pejzażu morskiego
Morze i pejzaż morski do historii literatury polskiej wprowadził Adam Mickiewicz – uznawany za twórcę romantyzmu polskiego. Cisza morska; Żegluga i Burza wchodzące w skład Sonetów Krymskich Mickiewicza dały początek nurtowi marynistycznemu w polskim romantyzmie. Te trzy sonety to tzw. „tryptyk morski”.

4 „MORSKA EPOKA” Romantyzm-epoka w historii sztuki i historii literatury trwająca od lat 90. XVIII wieku do lat 40. XIX wieku. Romantyzm był ruchem ideowym, literackim i artystycznym, który rozwinął się początkowo w Europie i wyrażał się w poezji, malarstwie i muzyce. Romantycy zwrócili uwagę na życie wewnętrzne człowieka – duchowość, uczucia, emocje, a również na odrębność jednostki ludzkiej, jej odmienność i indywidualność.

5 Romantyzm był epoką, której poeci i malarze głębiej zainteresowali się naturą i pejzażem, czyniąc z przyrody bohatera i temat swych utworów. Jednymi z najważniejszych stały się motywy wodne.

6 Poezja To dziedzina twórczości literackiej, obejmująca utwory pisane wierszem: poezja romantyczna. Ich tematem są uczucia, przeżycia wewnętrzne emocje.

7 Malarstwo podstawowe obok rzeźby, grafiki, rysunku dziedzina sztuk plastycznych, która w dwuwymiarowych dziełach - obrazach posługuje się linią i barwą, określającymi formę, kompozycję, kolor, modelunek, światłocień, fakturę. Twórczość malarska podlega trendom, zasadom właściwym dla okresu w jakim powstaje.

8 Symbolika morza Morze symbolizuje czas, nieskończoność, pramaterię, stworzenie, potęgę, Chaos, zmienność, niezmienność, tajemnicę, mądrość, prawdę, życie, śmierć, zmysłowość, płodność, namiętność, zapomnienie, samotność, sumienie, niezdecydowanie, niepewność, bunt, przygodę, wytchnienie.

9 Przykłady występowania morza w poezji
STAROŻYTNOŚĆ Biblia, Stary Testament MORZE - PRAMATERIA: "Kto zamknął morze drzwiami, gdy pieniąc się wyszło z łona? (...) gdy wyznaczyłem mu moją granicę i założyłem zawory i bramy, mówiąc: Dotąd pójdziesz, lecz nie dalej! I tu zatrzymają się dęte fale" (Księga Hioba).

10 Mitologia Okeanos w mitologii jest rzeką, która opływa płaską ziemię i oddziela ją od nieba. W niej co wieczór tonie słońce, by co rano się z niej wynurzyć. Odyseja Homer MORZE - POTĘŻNA SIŁA NIOSĄCA ZAGROŻENIE I ŚMIERĆ: "Nic nie ma gorszego nad morze, by złamać człowieka, choćby i najsilniejszego".

11 ROMANTYZM Smutno mi, Boże J. Słowacki MORZE - PRZESTRZEŃ WZMAGAJĄCA SAMOTNOŚĆ: Podmiot liryczny odczuwa samotność, to uczucie pogłębia jego położenie: "Dzisiaj na wielkim morzu obłąkany Sto mil od brzegu i sto mil przed brzegiem…".

12 Artyści u których morze jawi się najdojrzalej artystycznie i najgłębiej filozoficznie m.in..
Zbigniew Bieńkowski „Morze”, „Nieskończoność” Teresa Ferenc „Morze nocy i dnia”, „Morze miłości pełne” Zbigniew Herbert „Epizod”, „Wyspa” Jerzy Hordyński „Kropla oceanów”, „Sperlonga” Jarosław Iwaszkiewicz „Morze”, „Ryby” Julian Przyboś „Nad morze”, „Żaglowiec” Tadeusz Różewicz „Ziemia i morze”, „Muszla” Wisława Szymborska „Woda”, „W rzece Heraklita” Heinrich Heine „Żegluga”

13 W większości utworach już sam tytuł wskazuje na obecność „morza” w wierszu, ale co z utworem Jerzego Hordyńskiego pt. „Sperlonga”.? O to fragment Jego wiersza: „Odwróciłem krajobraz i nagle powietrze rosło czyste i słone. Kobiety wzdłuż morza Niosły kosze na głowach, ciężkie od winogron. Omijały ginące na brzegu meduzy.” Słowa takie jak : „morze” czy „meduzy” wskazują na występowanie motywu morza. Wnioskując , tytuły nie zawsze będą nam, czytelnikom mówić jaki motyw występuje w określonym utworze. A więc możemy go zaliczyć do „poezji morskiej”.

14 Przykłady występowania morza w malarstwie:
Pejzaż morski to stały motyw zarówno w malarstwie, jak i w poezji. Często przedstawiano morze jako żywioł pierwotny, nieujarzmiony, przeklęty, kuszący tragicznych samotników, buntowników, symbolizujący zwłaszcza przeznaczenie. Morska katastrofa to jeden z popularnych romantycznych tematów. Czasem jednak morze przybierało barwy mistyczne, a symbolika odpływających statków sygnalizowała tajemnicę oddalania się, przechodzenia na drugą stronę, do innego niż ludzki świat.

15 Jeden z malarzy - William Tuner - stworzył przepiękny obraz zacytowany "Parowiec w czasie burzy śnieżnej".Tuner był malarzem żywiołów.

16 Oraz: „Port w Dieppe” „Statek niewolniczy” I wiele innych ...

17 Ostatni obraz, który chciałam tutaj opisać to dzieło Wilhelma van de Velde noszący tytuł "Okręty w czasie burzy". Kolory dominujące na obrzeżach obrazu to czernie i szarości. Symbolizują one lęk oraz ogromna przestrzeń jaka jest powierzchnia morza, szczególnie w nocy.

18 I oczywiście wiele innych artystów:
Abbate Niccolo dell' (ok ), włoski malarz manierystyczny. Tworzył w rodzinnym mieście Modenie, następnie w Bolonii, a od wczesnych lat 50. XVI w. we Francji. Allston Washington ( ), malarz amerykański. Malował pejzaże morskie i krajobrazy. Był pionierem romantyzmu w Stanach Zjednoczonych. Bakhuyzen Ludolf ( ), holenderski malarz marynistyczny i akwaforcista. Hans Brinkmann -Niemiecki malarz, marynista. Malował widoki portowe, cumujące do nabrzeży barki, holowniki, kutry oraz stocznie

19 Gustaw Burghardt- Niemiecki malarz, marynista i pejzażysta
Gustaw Burghardt- Niemiecki malarz, marynista i pejzażysta . Malował przeważnie hamburski port, nabrzeża oraz ruch statków w kanale portowym. Bakałowicz, Stefan "Skały" Bednarski, Jan "Pejzaż z Rozewia" Bilińska-Bohdanowiczowa, Anna "Żaglówki w Pourville" Blonder, Sasza (Szaje) "Mały port" Chlebowski, Stanisław "Port nad Bosforem" Chlebus, Józef "Wybrzeże francuskie" Chwistek, Leon "Łódź"

20 Morze, sztorm, burza - to wszystko interesuje poetów, pisarzy jest zjawiskiem wszelkich artystów. Staje się dla nich inspiracją. WYKONAŁA: Klaudia Zientek kl.IIIa Źródła: Wikipedia.pl „Morze u poetów” Zbigniewa Jankowskiego Słownik symboli literackich You Tube