wersja dla gimnazjum i szkół ponadgimnazjalnych

Prezentacja na temat: "wersja dla gimnazjum i szkół ponadgimnazjalnych"— Zapis prezentacji:

1 wersja dla gimnazjum i szkół ponadgimnazjalnych
ZŁOTNIK-JUBILER wersja dla gimnazjum i szkół ponadgimnazjalnych

2 ZŁOTNIK-JUBILER Multimedialna charakterystyka zawodu
Nazwa zawodu: ZŁOTNIK-JUBILER Kod zawodu w klasyfikacji szkolnictwa zawodowego: 731[06] Kod zawodu w klasyfikacji zawodów i specjalności dla potrzeb rynku pracy:

3 Syntetyczny opis zawodu i środowisko pracy
Czy wiesz, że złotnik-jubiler: Wykonuje wyroby jubilerskie z metali szlachetnych (złota, srebra, platyny), służące do ozdoby (pierścionki, kolczyki, broszki, bransolety), przedmioty użytkowe (dzbany, puchary, cukiernice, patery) czy też przedmioty kultu religijnego. Przeważnie pracuje w pracowni złotniczo-jubilerskiej lub sklepie zajmującym się sprzedażą biżuterii. Często ustala i negocjuje zamówienia z klientami, natomiast w trakcie wykonywania wyrobu jego praca ma charakter indywidualny. W pracy narażony jest na hałas i drgania (źródłem ich są np. bęben polerniczy i prasa), wdychanie powietrza zanieczyszczonego pyłami (polerowanie i szlifowanie wyrobów złotniczych) czy też gazami (lutowanie palnikiem gazowym). Może stykać się także z substancjami wywołującymi uczulenia (np. w trakcie topienia i bejcowania złota). Pracuje 8 godzin dziennie.

4 Praca własna… Po zapoznaniu się z powyższym opisem zawodu i środowiska pracy z pewnością znalazłeś sformułowania niezrozumiałe dla Ciebie. Wypisz je, a następnie, korzystając z dostępnych źródeł informacji, postaraj się wyjaśnić znaczenie tych sformułowań. W tym celu najlepiej porozmawiaj z osobami zatrudnionymi w zawodzie lub poszukaj samodzielnie informacji w Internecie. Efekty pracy udokumentuj poprzez stworzenie własnej rozszerzonej wersji charakterystyki zawodu. Może to być teczka, do której włożysz wszystkie, Twoim zdaniem ważne, informacje dotyczące zawodu. Uwaga: Podobnie postąp, kiedy będziesz zapoznawał się z treścią kolejnych slajdów. Na wesoło

5 NA WESOŁO W zakładzie jubilerskim złotnicy rzucają monetą: – Jak wypadnie reszka, to gramy w karty, a jak orzeł, to idziemy spać. – A jak stanie na sztorc? – No to wtedy trudno, weźmiemy się do pracy. Powrót

6 Zadania i umiejętności zawodowe
Zabezpiecza miejsca pracy zgodnie z przepisami bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej i ochrony środowiska oraz udziela pomocy przedlekarskiej. Projektowanie i wykonywanie wyrobów złotniczo-jubilerskich. Rozpoznawanie materiałów stosowanych w złotnictwie i jubilerstwie. Sporządzanie stopów oraz lutów metali szlachetnych w urządzeniach i w piecach do topienia metali szlachetnych. Poddawanie metalu szlachetnego lub stopu wstępnej obróbce: odlewaniu, kuciu, tłoczeniu, walcowaniu, ciąganiu, wycinaniu w celu uzyskania wstępnego kształtu wyrobu. Nadawanie właściwego kształtu poszczególnym elementom wyrobu przez obróbkę ręczną lub mechaniczną: trasowanie, wycinanie, prostowanie, gięcie, cięcie i przecinanie, piłowanie, wiercenie, klepanie, cyzelowanie. Łączenie poszczególnych elementów wyrobu przez: lutowanie, zgrzewanie, skręcanie, nitowanie, sklejanie itp. Obróbka kamieni jubilerskich. Poddawanie ocenie i wycenie współczesnych wyrobów jubilerskich oraz wyrobów z różnych epok. Naprawa i renowacja wyrobów złotniczo-jubilerskich. Może także prowadzić samodzielnie działalność gospodarczą: zakład złotniczo-jubilerski.

7 Obsługuje przyrządy precyzyjne, urządzenia, maszyny stosowane w zakładzie złotniczo-jubilerskim.
Rozpoznaje, charakteryzuje i dobiera podstawowe materiały złotniczo-jubilerskie. Wykonuje topienie metali szlachetnych na węglu drzewnym w tyglach szamotowych czy też grafitowych lub palnikiem gazowym. Wykonuje tłoczenie blachy na zimno lub gorąco na prasach ręcznych lub mechanicznych. Wykonuje prace z zakresu wytwarzania i zdobienia wyrobów techniką filigranu. Wykonuje zdobienia techniką emalii lub niello. Dobiera materiały niezbędne do wykonywania napraw złotniczo-jubilerskich. Lutuje łańcuszki i bransolety. Dobiera rodzaje oprawek i oprawy z uwzględnieniem szlifu i barwy kamienia. Wykonuje pomiary do ustalenia masy i próby wyrobów jubilerskich i złotniczych. Klasyfikuje oraz wykonuje pomiary i wycenę kamieni szlachetnych. Organizuje i prowadzi zakład rzemieślniczy. I wiele innych… Na wesoło Praca własna… Uwaga: W tekstach podanych powyżej dotyczących zadań i umiejętności zawodowych z pewnością pojawiły się nowe niezrozumiałe sformułowania, spróbuj je rozszyfrować, korzystając z pomocy rodziców, nauczyciela, doradcy zawodowego, Internetu, literatury.

8 NA WESOŁO Mistrz złotnictwa mówi do swojego pracownika: – Mam dla ciebie zadanie! – Słucham? – Uruchom komputer i wejdź na stronę – Wszedłem. – A teraz poszukaj sobie nowej pracy… Przestroga dla pracowników Pracowniku pamiętaj, że szef to osobnik, który nigdy nie widzi, jak pracujesz, ale zawsze zauważy, kiedy odpoczywasz. Powrót

9 Podstawowe narzędzia pracy w zawodzie
Do pracy w zawodzie złotnika-jubilera niezbędne są: Nazwa narzędzia Opis stół złotniczy (europejski, zwany też diderotowskim) stanowisko pracy złotnika-jubilera, półokrągłe wycięcie w blacie stołu umożliwia złotnikowi swobodę ruchów podczas piłowania, cięcia i szlifowania klin do stołu złotniczego (fajnagel) wykonany jest z twardego drzewa (dąb, buk, grab), na nim złotnik opiera obrabiany wyrób lupa nagłowna z okularem pozwala oglądać przedmioty w powiększeniu imadło stołowe służy do mocowania przedmiotów obrabianych podczas prac złotniczych tygiel złotniczy naczynie w kształcie kubka, w którym topi się metale młotek cyzelerski specjalny młotek, który służy do cyzelowania, tj. do gładzenia i wykańczania przedmiotów metalowych, odlewów rzeźbiarskich lub odlewanych wyrobów rzemiosła artystycznego kształtownica „anka” Kształtowniki służące do formowania blach waga jubilerska służy do bardzo dokładnego ważenia platyny, złota, srebra

10 Cechy psychofizyczne Test samooceny 1/3
Decydując się na podjęcie pracy w zawodzie złotnika-jubilera, powinniśmy przede wszystkim wziąć pod uwagę swoje możliwości, cechy osobowości, temperamentu, swoje zainteresowania, uzdolnienia i wymagania fizyczne. Przed przystąpieniem do testu przygotuj kartkę papieru i ołówek lub długopis. Przeczytaj uważnie poniższy tekst z cechami psychofizycznymi oraz wymaganiami fizycznymi i zdrowotnymi, a następnie oceń siebie pod kątem ich spełniania. Wyniki zapisz na przygotowanej kartce. Uwaga: Nie ma sensu zaznaczać nieprawdy, gdyż w ten sposób oszukiwałbyś sam siebie. Praca własna… Uwaga: W podanych treściach jest prawdopodobnie dużo nowych niezrozumiałych sformułowań, spróbuj je rozszyfrować.

11 Cechy osobowości, wymagania fizyczne
Cechy psychofizyczne – test samooceny 2/3 Lp. Cechy osobowości, wymagania fizyczne Tak Nie 1 Czy możesz powiedzieć o sobie, że jesteś dokładny i cierpliwy? 2 Czy nie masz skłonności do bałaganiarstwa? 3 Czy możesz o sobie powiedzieć, że masz uzdolnienia artystyczne? 4 Czy Twoją mocną stroną jest zręczność rąk i w związku z tym potrafisz sprawnie i szybko wykonywać różne czynności przy ich użyciu? 5 Czy masz dobrze rozwiniętą wyobraźnię przestrzenną i patrząc np. na projekt wyrobu, jesteś w stanie wyobrazić sobie to, co przedstawia projekt? 6 Czy trudno jest wyprowadzić Cię z równowagi, a przez to możesz powiedzieć o sobie, że jesteś opanowany? 7 Czy możesz o sobie powiedzieć, że posługiwanie się różnego rodzaju urządzeniami nie sprawia Ci problemów i przez to możesz stwierdzić, że masz uzdolnienia techniczne? 8 Czy spostrzegawczość to jedna z Twoich mocnych cech osobowości? 9 Czy interesują Cię takie przedmioty, jak matematyka, fizyka, chemia, plastyka i zajęcia techniczne? 10 Czy na podstawie obserwacji własnego zachowania w klasie uważasz, że masz umiejętności niezbędne do współpracy w grupie oraz potrafisz nawiązać kontakt z innymi ludźmi? Dodaj wszystkie punkty i w okienku zsumuj swój łączny wynik. Razem punktów:

12 Cechy psychofizyczne – test samooceny 3/3
Klucz odpowiedzi. Jeśli uzyskałeś: Od 7 do 10 punktów – Twoje odpowiedzi sugerują, że prawdopodobnie jest to zawód, który możesz wziąć pod uwagę w swoich wyborach. Zawsze jednak warto dokładnie przemyśleć decyzję i skonsultować się z doradcą zawodowym. Od 4 do 6 punktów – możesz rozważyć ten wybór, ale zastanów się – być może istnieją zawody lepiej dopasowane do Twoich cech osobowości i wymagań fizycznych. Ewentualnie zbierz więcej informacji na temat danego zawodu i ponownie je przeanalizuj. Zawsze warto dokładnie przemyśleć decyzję i skonsultować się z doradcą zawodowym. Od 0 do 3 punktów – zastanów się, może warto przyjrzeć się dokładniej innym zawodom, bliższym Twoim predyspozycjom. Zachęcamy także do zbierania kolejnych informacji, które ułatwią Ci podjęcie decyzji. Zawsze warto przemyśleć ją dokładnie i skonsultować się z doradcą zawodowym. Na wesoło

13 NA WESOŁO Jaka jest różnica między politykiem a złotnikiem-jubilerem? – Aby zostać złotnikiem, trzeba mieć kwalifikacje. Do sklepu z częściami samochodowymi przychodzi blondynka i pyta: – Ile kosztuje rura wydechowa do golfa? – Sto pięćdziesiąt złotych. – A zderzak? – Trzysta. – A kierunkowskazy? – Trzysta pięćdziesiąt. – Wezmę tylko kierunkowskazy. Gdybym chciała kupić wszystko, co mi mąż kazał, nie zostałoby mi nic na jubilera i kosmetyki. Powrót

14 Przeciwwskazania zdrowotne
Decydując się na podjęcie pracy w zawodzie złotnika-jubilera, powinniśmy także wziąć pod uwagę przeciwwskazania zdrowotne. Test samooceny 1/3 Przed przystąpieniem do zrobienia testu przygotuj kartkę papieru i ołówek lub długopis. Przeczytaj uważnie poniższy tekst zawierający przeciwwskazania zdrowotne, a następnie oceń siebie pod tym kątem. Wyniki zapisz na przygotowanej kartce. Uwaga: Nie ma sensu wybierać nieprawdziwych odpowiedzi, gdyż w ten sposób oszukiwałbyś sam siebie. Uwaga: Zamieszczone treści zawierają dużo sformułowań medycznych, zanim odpowiesz, postaraj się je wyjaśnić.

15 Przeciwwskazania zdrowotne
Przeciwwskazania zdrowotne – test samooceny 2/3 Lp. Przeciwwskazania zdrowotne Tak Nie 1 Czy masz skłonność do alergii i uczuleń? 2 Czy masz słaby wzrok? 3 Czy z zamkniętymi oczami masz trudność, by określić rozmiar i kształt przedmiotu tylko na podstawie dotyku? 4 Czy cierpisz na choroby ograniczające ruchy Twoich rąk, np. na reumatyzm lub inne? 5 Czy miewasz problemy z rozróżnianiem kolorów? 6 Czy możesz o sobie powiedzieć, że jesteś osobą, której nadmiernie pocą się dłonie? 7 Czy chorowałeś ostatnio na przewlekłe choroby płuc czy też oskrzeli?

16 Przeciwwskazania zdrowotne – test samooceny 3/3
Klucz odpowiedzi W przypadku, gdy choć raz, odpowiadając na powyższe pytania, wybrałeś wariant „TAK”, musisz się skontaktować z lekarzem medycyny pracy, który będzie w stanie stwierdzić, czy masz przeciwwskazania zdrowotne do wykonywania pracy w zawodzie złotnika-jubilera. Pamiętaj, że istnieje dużo więcej przeciwwskazań do pracy w zawodzie, zatem warto, abyś dokonując wyborów zawodowych, szczegółowo zapoznał się z tymi przeciwwskazaniami. Zawsze możesz też skonsultować się z doradcą zawodowym. Na wesoło

17 NA WESOŁO Powrót Z życiorysu pechowca:
Mam atrakcyjną i pełną wyzwań pracę. Obecnie szukam dobrze płatnej. Po wysłuchaniu awantury młody czeladnik zwraca się do szefa: Pracuję tylko na pół etatu. Czy mógłby pan być tak uprzejmy i krzyczeć na mnie o połowę ciszej? Powrót

18 Kształcenie w zawodzie złotnika-jubilera
Aby pracować w zawodzie złotnika-jubilera, możesz: 1.1. Jako absolwent gimnazjum – wybrać trzyletnią zasadniczą szkołę zawodową. 1.2. Jako absolwent trzyletniego liceum ogólnokształcącego, trzyletniego liceum profilowanego, czteroletniego technikum, dwuletniego liceum uzupełniającego lub trzyletniego technikum uzupełniającego – wybrać szkołę policealną. 1.3. Po ukończeniu zasadniczej szkoły zawodowej – kontynuować naukę w trzyletnim technikum uzupełniającym w zawodzie technika mechanika, a po uzyskaniu matury – podjąć naukę na uczelni wyższej. 1.4. Pracując w zawodzie, po 3 latach przygotować się do egzaminu czeladniczego organizowanego przez Związek Rzemiosła Polskiego, następnie zdać egzamin mistrzowski. Co zrobić, aby rozpocząć naukę w zasadniczej szkole zawodowej? Należy złożyć następujące dokumenty: świadectwo potwierdzające ukończenie gimnazjum (lub dawnej ośmioletniej szkoły podstawowej) oraz zaświadczenie lekarskie, potwierdzające brak przeciwwskazań do wykonywania zawodu złotnika-jubilera. Zasadnicze szkoły zawodowe przyjmują uczniów, którzy nie ukończyli 18. roku życia.

19 Kształcenie w zawodzie złotnika-jubilera
Czego będziesz się uczył w zasadniczej szkole zawodowej, przygotowując się do wykonywania zawodu złotnika-jubilera? W ramach modułu: 3.1. Podstawy złotnictwa i jubilerstwa: rozróżniania wyrobów złotniczych pochodzących z różnych okresów historycznych, rozpoznawania materiałów stosowanych w złotnictwie i jubilerstwie, projektowania wyrobów złotniczo-jubilerskich, wykonywania prac z zakresu obróbki ręcznej. 3.2. Montaż i obróbka wykańczająca wyrobów złotniczo-jubilerskich: montażu wyrobów złotniczych, oprawiania kamieni jubilerskich, mechanicznych, chemicznych oraz elektrochemicznych metod obróbki wykańczającej, naprawy wyrobów złotniczo-jubilerskich. 3.3. Technologia obróbki plastycznej stosowana w procesach złotniczo-jubilerskich: sporządzania stopów do obróbki plastycznej, walcowania blach i profili, ciągnienia drutu i profili, kucia i tłoczenie blachy. 3.4. Technologia odlewania wyrobów złotniczo-jubilerskich: dobierania materiałów, narzędzi i urządzeń do wykonywania odlewów, wykonywanie odlewów metodą wytapianych modeli. 3.5. Techniki zdobnicze: wykonywania wyrobów złotniczych metodą filigranu, zdobienia wyrobów emalią, niello oraz metodą inkrustacji. 3.6. Obróbka kamieni jubilerskich: rozróżniania kamieni i szlifów jubilerskich, przecinania, szlifowania i polerowania kamieni jubilerskich.

20 Kształcenie w zawodzie złotnika-jubilera
Z jakich podręczników będziesz się uczył w zasadniczej szkole zawodowej, przygotowując się do wykonywania zawodu złotnika-jubilera? Przykładowe: Bożenko L. , Maszynoznawstwo dla zasadniczych szkół zawodowych, Wydawnictwo WSiP. Rutkowski A., Części maszyn, Wydawnictwo WSiP, 2007.

21 Kształcenie w zawodzie
Praca własna… Poszukaj w najbliższej okolicy adresów szkół zawodowych, w których możesz podjąć naukę w zawodzie złotnika-jubilera. Zapisz je, a następnie zapoznaj się z ich ofertą edukacyjną. Możesz to zrobić na kilka sposobów: odnaleźć strony szkół zawodowych w Internecie, przeglądać poradniki, w których zaprezentowano ofertę szkół ponadgimnazjalnych, rozmawiać ze znajomymi pracującymi w zawodzie lub z kolegami uczącymi się w danym zawodzie i najtrudniejsze – wybierz się do szkoły, by na miejscu zrobić wywiad. Dokumenty potwierdzające Twoją aktywność w poszukiwaniu informacji o zawodzie sukcesywnie wkładaj do teczki. 2. Zapoznaj się z ofertą Związku Rzemiosła Polskiego ( Na wesoło

22 NA WESOŁO Blondynka przy wiosennych porządkach znalazła sprzed 6 lat stary kwit od złotnika stwierdzający oddanie do naprawy zerwanego złotego łańcuszka. Postanawia jednak zadzwonić: – Czy naprawił może Pan łańcuszek oznaczony numerem 156? – Tak jest – odpowiada po chwili złotnik – i będzie gotowy za tydzień. Rozmawiają między sobą dwaj pracownicy dużego zakładu jubilerskiego: – Ale nasz mistrz jest wściekły! Mówią, że zwolni pół zakładu. – Spokojnie, nas to nie dotyczy. Pokłócił się z żoną, więc zwalnia jej krewnych. Powrót

23 Rynek pracy Czy wiesz, że:
Typowymi stanowiskami pracy w zawodzie złotnika-jubilera są: złotnik-jubiler, złotnik, jubiler, mistrz złotnictwa. Pokrewnymi zawodami, w których może pracować złotnik-jubiler, są: grawer, brązownik, szlifierz, pamiątkarz, metaloplastyk. Złotnik-jubiler może poszukiwać pracy w sklepach jubilerskich, pracowniach jubilerskich, salonach złotniczych, rzemieślniczych zakładach jubilerskich, lombardach. Może także prowadzić własną firmę.

24 (ogłoszenie – gazeta, ogłoszenie – Internet)
Na wesoło Rynek pracy Praca własna… Czy są problemy ze znalezieniem pracy w zawodzie złotnika-jubilera? Na to pytanie samodzielnie poszukaj odpowiedzi. W tym celu możesz przeprowadzić wywiady z kilkoma osobami, najlepiej z złotnikami-jubilerami pracującymi na własny rachunek lub zatrudnionymi u kogoś w firmie. Jeżeli nie masz takiej możliwości, sięgnij po informacje z gazet (np. po ogłoszenia o pracę) lub z Internetu. Wyniki zapisz w tabeli przygotowanej przez siebie według poniższego wzorca. Lp. Źródło informacji (ogłoszenie – gazeta, ogłoszenie – Internet) Najważniejsze informacje o zawodzie w skrócie (zadania zawodowe, cechy osobowości, wynagrodzenie) 1 2 3 Dodatkowo możesz zapoznać się z opracowaniami statystycznymi zamieszczonymi przez urzędy pracy. Takie zbiorcze opracowanie znajdziesz na portalu Publicznych Służb Zatrudnienia ( patrz zakładka: „Informacje o rynku pracy”).

25 NA WESOŁO Czeladnik w zakładzie złotniczym wychodzi z pracy do domu punktualnie o 16. Koledzy dziwnie na niego patrzą, ale nic nie mówią. Na drugi dzień znowu wychodzi do domu po 8 godzinach. Koledzy patrzą z niesmakiem, ale milczą. Trzeciego dnia wybija 16, koleś pakuje manele i zabiera się do wyjścia. Koledzy nie wytrzymują. – No co ty! My tu ciężko pracujemy, a ty sobie do domu idziesz? – Ale panowie spokojnie... ja mam urlop... Powrót

26 Źródła informacji I. Interesujące źródła informacji:
Jeżeli chcesz pogłębić wiedzę na temat świata zawodów, możliwości kształcenia, to zachęcamy do przejrzenia informacji zawartych w publikacjach wskazanych w zakładce „Polecane publikacje”. II. Czasopisma specjalistyczne: Polski Jubiler (http 17 maja 2009).

27 Źródła informacji III. Przy opracowywaniu charakterystyki wykorzystaliśmy poniższe źródła informacji: Doradca 2000 – przewodnik po zawodach. Złotnik-jubiler ( 17 czerwca 2009). Informator o egzaminie potwierdzającym kwalifikacje zawodowe. Złotnik-jubiler, Centralna Komisja Egzaminacyjna Warszawa, Okręgowa Komisja Egzaminacyjna Gdańku, 2004 ( stan na: 17 czerwca 2009). Czwienczek A., Haftka Z., Kubica J., Modułowy program nauczania. Złotnik-jubiler 7312[06], MEN, Warszawa 2002. Klasyfikacja zawodów i specjalności – opis zawodu. Złotnik-jubiler ( 11 czerwca 2009). Lelińska K., Gruza M., Sołtysińska G. (red.), Zawody szkolnictwa zawodowego. Vademecum informacyjne doradcy zawodowego, MEN, Warszawa s. 281–282. Kosakowska J., Bnostowska E., Wawrowska W., Żurek M., Krajowy standard kwalifikacji zawodowych. Złotnik-jubiler (731306), MPiPS, Warszawa 2007. Podstawa programowa kształcenia w zawodzie złotnik-jubiler, MEN, Warszawa ( 10 czerwca 2009). Przewodnik po zawodach, wydanie II, tom V, MGPiPS, Warszawa 2003, s. V–391–V–395. Standard wymagań – egzamin czeladniczy dla zawodu złotnik-jubiler, Związek Rzemiosła Polskiego, Warszawa ( 11 czerwca 2009). Standard wymagań – egzamin mistrzowski dla zawodu złotnik-jubiler, Związek Rzemiosła Polskiego, Warszawa ( 11 czerwca 2009).

28 Źródła informacji Akty prawne:
Akty prawne: Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 27 kwietnia  2010 r. w sprawie klasyfikacji zawodów i specjalności na potrzeby rynku pracy oraz zakresu jej stosowania (DZ. U Nr 82, poz. 537).  Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 26 czerwca 2007 r. w sprawie klasyfikacji zawodów szkolnictwa zawodowego (Dz.U. nr 124, poz. 860, z późn. zm.). Na wesoło

29 NA WESOŁO Mistrz złotnictwa przyjmuje do pracy nowego pracownika. – Jak długo był pan w poprzednim zakładzie? – Trzy lata. – Opuścił go pan wskutek wypowiedzenia? – Nie, dzięki amnestii! Powrót

30 Dziękujemy za uwagę i zachęcamy do dalszych poszukiwań informacji na temat zawodów, które Cię interesują.