Model Kompetencji Doradcy Zawodowego a rozwój zawodowy doradcy

Prezentacja na temat: "Model Kompetencji Doradcy Zawodowego a rozwój zawodowy doradcy"— Zapis prezentacji:

1 Model Kompetencji Doradcy Zawodowego a rozwój zawodowy doradcy
Sylwia Pakulniewicz-Błońska Centrum Metodyczne ECORYS Polska

2 „Rozwój zawodowy człowieka jest to taki społecznie pożądany proces przemian ilościowych i jakościowych, które warunkują jego aktywny, świadomy i społecznie oczekiwany udział w przekształcaniu i doskonaleniu siebie samego oraz środowiska, w którym żyje.” K. Czarnecki, Rozwój zawodowy człowieka, Instytut Wydawniczy Związków Zawodowych, Warszawa 1985, s. 28.

3 Aspekt formalny rozwoju zawodowego doradcy dotyczy przede wszystkim poszerzania wiedzy i doskonalenia nabytych umiejętności zawodowych powiązanego z systematycznym podnoszeniem kwalifikacji oraz dokumentowaniem własnego profesjonalnego rozwoju poprzez udział w: studiach podyplomowych, kursach i szkoleniach, programach certyfikujących, konferencjach dla doradców zawodowych, wyjazdach studyjnych, seminariach.

4 Aspekt nieformalny polega na rozwijaniu kompetencji zawodowych doradcy w wymiarze praktycznym poprzez: zdobywanie nowych doświadczeń: - udział w realizacji projektów z zakresu poradnictwa zawodowego, - wymiana doświadczeń (fora dyskusyjne, zjazdy naukowe itp.), - pogłębiona analiza i ewaluacja pracy własnej; samokształcenie: - systematyczne czytanie literatury fachowej (książek, czasopism tematycznych itp.), - oglądanie lub słuchanie audycji i programów poświęconych problematyce poradnictwa zawodowego i zagadnieniom pokrewnym, - naukę za pomocą Internetu (e-learning), - korzystanie z pomocy i merytorycznego wsparcia innych (przełożonych, innych doradców itp.).

5 Formalne ścieżki kształcenia
w zawodzie doradcy

6 Szkolni doradcy zawodowi
Aby zostać szkolnym doradcą zawodowym  wymagane jest ukończenie studiów magisterskich albo studiów wyższych zawodowych (licencjat) lub podyplomowych w zakresie doradztwa zawodowego oraz przygotowanie pedagogiczne. (Rozporządzenie MENIS z 23 września 2003 r. w sprawie standardów kształcenia nauczycieli, Rozporządzenie MENIS z 10 września 2002 w sprawie szczegółowych kwalifikacji wymaganych od nauczycieli oraz określenia szkół i wypadków, w których można zatrudnić nauczycieli niemających wyższego wykształcenia lub ukończonego zakładu kształcenia nauczycieli).

7 Doradcy zawodowi w publicznych służbach zatrudnienia
4 poziomy rozwoju/awansu zawodowego doradcy w PSZ: doradca zawodowy – stażysta (co najmniej 12 miesięcy na stanowisku doradcy zawodowego + wykształcenie wyższe); doradca zawodowy (wykonywanie zadań w zakresie poradnictwa zawodowego przez okres co najmniej 12 miesięcy w publicznych służbach zatrudnienia + wykształcenie wyższe); doradca zawodowy I stopnia (co najmniej 24-miesięczny staż pracy na stanowisku doradcy zawodowego w publicznych służbach zatrudnienia i ukończone studia magisterskie lub co najmniej 12-miesięczny staż pracy na stanowisku doradcy zawodowego w publicznych służbach zatrudnienia i ukończone studia magisterskie z zakresu psychologii lub poradnictwa zawodowego); doradca zawodowy II stopnia (ukończone studia podyplomowe z zakresu poradnictwa zawodowego + co najmniej 36-miesięczny staż pracy na stanowisku doradcy zawodowego I stopnia). Doradcom zatrudnionym w publicznych służbach zatrudnienia i spełniającym warunki określone w ustawie nadawana jest licencja zawodowa doradcy zawodowego w PSZ (3-stopniowa: licencja zawodowa doradcy zawodowego; licencja zawodowa doradcy zawodowego I stopnia; licencja zawodowa doradcy zawodowego II stopnia). Ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (tj. Dz.U. z 2004 Nr 99, poz. 1001, z późn. zm.)

8 Jak i gdzie zdobyć kwalifikacje doradcy zawodowego?
Aby zdobyć kwalifikacje doradcy zawodowego, trzeba ukończyć: 5-letnie studia magisterskie na kierunku psychologia (specjalność: psychologia doradztwa zawodowego); 3-letnie studia licencjackie w zakresie doradztwa zawodowego (w ramach specjalności na studiach pedagogicznych licencjackich z możliwością kontynuacji nauki na uzupełniających studiach magisterskich w zakresie doradztwa zawodowego); 2-letnie magisterskie studia uzupełniające (w ramach specjalności na studiach pedagogicznych magisterskich uzupełniających); studia podyplomowe w zakresie doradztwa zawodowego (zazwyczaj 2-semstralne dla osób z wykształceniem psychologicznym, 3-semestralne – dla osób z wykształceniem wyższym innym niż psychologiczne).

9 Jak poszerzać kompetencje doradcze?

10 MODEL KOMPETENCJI DORADCY ZAWODOWEGO Centrum Metodycznego ECORYS POLSKA

11 Cel: zdefiniowanie obszarów szczególnie istotnych z punktu widzenia jakości i efektywności pracy doradcy zawodowego W procesie konstruowania modelu wykorzystane zostały pewne elementy metodologii tworzenia modeli kompetencyjnych. Model ma stanowić podłoże merytoryczne programu doskonalenia kompetencji doradców zawodowych i mieć przede wszystkim zastosowanie praktyczne.

12 Podczas konstruowania modelu szczególną uwagę zwrócono na następujące aspekty pracy doradcy:
cel istnienia stanowiska, obowiązki zawodowe, wykonywane zadania oraz związane z nimi wyzwania, trudności, szanse i możliwości.

13 Model został zbudowany w ten sposób, że zarówno poszczególne kategorie kompetencji, jak i kompetencje wewnątrz kategorii są ze sobą powiązane, przenikają się i uzupełniają. Oznacza to, że nabycie części kompetencji nie jest wystarczające do tego, by efektywnie wypełniać obowiązki doradcy, nawet, jeżeli poziom przyswojenia danej kompetencji jest wysoki. Jedynie opanowanie wszystkich kompetencji daje możliwość świadczenia usług doradczych na najwyższym poziomie.

14 Wyodrębnione kompetencje nie są kategoriami stałymi – model skonstruowano tak, by w razie konieczności można było go z łatwością modyfikować i uzupełniać. Identyfikacja kompetencji nie jest aktem jednorazowym, ale cyklicznie ponawianym procesem, mającym na celu aktualizację, korygowanie i dostosowanie modelu do zmieniających się realiów związanych z wykonywaniem zawodu doradcy.

15 Prezentowany model stał się także punktem wyjścia do zdefiniowania potrzeb szkoleniowych doradców zawodowych, a następnie opracowania modelowego programu doskonalenia ich kompetencji, obejmującego różne formy wsparcia w procesie rozwoju zawodowego, takie jak: szkolenia, treningi, warsztaty i programy indywidualne. Obszary tematyczne szkoleń i inne formy kształcenia odpowiadają 3 kategoriom kompetencji wyodrębnionym w modelu. Model poza swoją funkcją opisową, stwarza implikacje praktyczne dla kompleksowego procesu tworzenia strategii stałego rozwoju doradców zawodowych i może być przydatny zarówno w procesie samokształcenia, jak i systematycznego dokształcania się w oparciu o uprzednio opracowane indywidualne plany rozwoju.

16 Model Kompetencji Doradcy Zawodowego
14 kompetencji 3 kategorie: I. Budowanie relacji doradczej, tworzenie, utrzymywanie i wzmacnianie więzi, II. Udzielanie profesjonalnego wsparcia, III. Rozwój osobisty i profesjonalizacja świadczonych usług. Poszczególne kategorie kompetencji  od 4 do 6 kompetencji

17 Kategoria kompetencji Kompetencje szczegółowe
I. Budowanie relacji doradczej, tworzenie, utrzymywanie i wzmacnianie więzi 1. Budowanie zaufania 2. Komunikowanie się z innymi 3. Budowanie grupy w oparciu o znajomość mechanizmów grupowych 4. Skuteczność interpersonalna II. Udzielenie profesjonalnego wsparcia 5. Identyfikowanie potrzeb i potencjału klientów 6. Motywowanie innych 7. Wspieranie innych w rozwoju 8. Zarządzanie zmianą III. Rozwój osobisty i profesjonalizacja świadczonych usług 9. Przestrzeganie zasad etyki zawodowej 10. Zarządzanie własną karierą 11. Motywowanie siebie 12. Innowacyjność i poszukiwanie twórczych rozwiązań 13. Wzbogacenie warsztatu doradcy (metody, narzędzia, materiały informacyjne) 14. Integracja wewnętrzna

18 BUDOWANIE RELACJI DORADCZEJ, TWORZENIE,
UTRZYMYWANIE I WZMACNIANIE WIĘZI Kategoria ta obejmuje kompetencje niezbędne do tego, by dobrze funkcjonować w relacjach z innymi ludźmi, umiejętnie porozumiewać się z nimi, kontrolować dynamikę kontaktów interpersonalnych i stwarzać warunki do nawiązania serdecznej i opartej na zaufaniu relacji z klientem.

19 BUDOWANIE RELACJI DORADCZEJ, TWORZENIE,
UTRZYMYWANIE I WZMACNIANIE WIĘZI 1. Budowanie zaufania 2. Komunikowanie się z innymi 3. Budowanie grupy w oparciu o znajomość mechanizmów grupowych 4. Skuteczność interpersonalna

20 II. UDZIELANIE PROFESJONALNEGO WSPARCIA
Kategoria ta obejmuje kompetencje, które są potrzebne do tego, by efektywnie wykonywać pracę doradcy: właściwie rozpoznawać potrzeby klientów i ich potencjał, udzielać im pomocy w procesie planowania kariery zawodowej, motywować ich do działania i tworzyć atmosferę wspomagającą ich indywidualne dążenia, umiejętnie zarządzać przebiegiem procesu doradczego i kierować zmianą.

21 II. UDZIELANIE PROFESJONALNEGO WSPARCIA
5. Identyfikowanie potrzeb i potencjału klientów 6. Motywowanie innych 7. Wspieranie innych w rozwoju 8. Zarządzanie zmianą

22 III. ROZWÓJ OSOBISTY I PROFESJONALIZACJA
ŚWIADCZONYCH USŁUG Kategoria ta obejmuje kompetencje, które są potrzebne do tego, by stale i efektywnie podnosić jakość własnej pracy.

23 III. ROZWÓJ OSOBISTY I PROFESJONALIZACJA
ŚWIADCZONYCH USŁUG 9. Przestrzeganie zasad etyki zawodowej 10. Zarządzanie własną karierą 11. Motywowanie siebie 12. Innowacyjność i poszukiwanie twórczych rozwiązań 13. Wzbogacanie warsztatu doradcy (metody, narzędzia, materiały informacyjne) 14. Integracja wewnętrzna

24 1. Budowanie zaufania BUDOWANIE RELACJI DORADCZEJ, TWORZENIE,
UTRZYMYWANIE I WZMACNIANIE WIĘZI 1. Budowanie zaufania zdolność do budowania dobrych relacji z innymi, tworzenia wspierającego i bezpiecznego środowiska, które ułatwia porozumiewanie się i przyczynia się do wzajemnego szacunku i zaufania

25 Najważniejsze elementy kompetencji
znajomość podstawowych zagadnień dotyczących budowania relacji doradczej i umiejętność wykorzystania ich w praktyce / wiedza na temat zasad tworzenia związku doradczego znajomość i umiejętność wykorzystania technik i metod nawiązywania kontaktu i minimalizowania lęku świadomość wpływu własnych stanów emocjonalnych na kształtowanie relacji samokontrola, umiejętność identyfikowania własnych emocji i potrzeb oraz kontrolowania ich ekspresji zdolność identyfikowania emocji klienta identyfikacja / rozumienie / świadomość własnej roli zawodowej pozytywne nastawienie do klienta wrażliwość na innych / empatia / chęć zrozumienia klienta zdolność do akceptowania tożsamości klienta zdolność do unikania oceny i narzucania własnego systemu wartości gotowość do zaangażowania się w relację gotowość do ponoszenia odpowiedzialności za drugą osobę tolerancja i otwartość na różnice kulturowe wyrozumiałość, szacunek do klienta umiejętność budowania współpracy z różnymi partnerami (instytucjami, firmami itp.) i promowania usług poradnictwa zawodowego

26 2. Komunikowanie się z innymi
zdolność do porozumiewania się, zapewnienia zgodności pomiędzy intencją nadawcy i odbiorcy komunikatu – wzajemnego zrozumienia

27 Najważniejsze elementy kompetencji
znajomość i umiejętność stosowania w praktyce technik skutecznej komunikacji umiejętność zadawania pytań / zdolność do zadawania trafnych pytań, które odkrywają informacje niezbędne do uzyskania maksymalnego efektu dla klienta i relacji doradczej / świadomego wykorzystywania pytań w celu kierowania rozmową i podsumowywania znaczących etapów wymiany zdań umiejętność parafrazowania, aktywnego słuchania / zdolność do całkowitego skupienia się na tym, co mówi, a czego nie mówi klient, aby zrozumieć to, co mówi w kontekście jego pragnień, wspomaganie osobistego wyrażania się umiejętność mówienia / umiejętność przekazu i ekspresji treści w sposób jasny, logiczny i zrozumiały dla odbiorcy, stosowanie słownictwa adekwatnego do sytuacji i rozmówcy umiejętność otwartego wyrażania swoich emocji i potrzeb umiejętność konstruktywnego wyrażania krytyki umiejętność kontrolowania procesu komunikacji umiejętność rozpoznawania czynników utrudniających komunikację i radzenia sobie z nimi umiejętność dostosowania własnego stylu komunikacji do stylu rozmówcy / partnera procesu komunikacji świadomość i znajomość języka ciała oraz umiejętność kontrolowania swoich zachowań – przestrzeganie zasad komunikacji niewerbalnej brak lęku w sytuacjach o charakterze społecznym zdolność do utrzymywania wysokiego poziomu zainteresowania relacjami interpersonalnymi

28 3. Budowanie grupy w oparciu o znajomość mechanizmów grupowych
zdolność do organizowania pracy grupy, umiejętnego wykorzystania mechanizmów grupowych i potencjału jej członków oraz kierowania nią w taki sposób, by w wyniku efektywnej współpracy poszczególnych jej uczestników osiągnąć wyznaczone cele

29 Najważniejsze elementy kompetencji
znajomość podstawowych zagadnień z zakresu psychologicznych aspektów zachowań grupowych i pracy z grupą, metod i technik pracy z grupą, budowania zespołów i technik szkoleniowych oraz umiejętność trafnego zastosowania ich w praktyce znajomość przebiegów proces uczenia się i przyswajania wiedzy i umiejętności umiejętności kierowania pracą grupy i kontrolowania procesu grupowego umiejętność trafnego rozpoznawania potencjału uczestników / członków zespołu i wykorzystywania go do realizacji celów grupowych umiejętność efektywnego ukierunkowywania wspólnej aktywności zadaniowej / umiejętność jasnego formułowania celów i zadań grupowych oraz monitorowania stopnia ich realizacji, umiejętność budowania przyjaznej atmosfery spotkań grupowych i poczucia wspólnego celu umiejętność radzenia sobie w trudnych sytuacjach związanych z pracą grupową (trudny uczestnik grupy, konflikt grupowy) zdolności przywódcze / liderskie umiejętność i gotowość do angażowania innych osób do efektywnej współpracy umiejętność rozpoznawania i radzenia sobie z czynnikami utrudniającymi komunikację w grupie umiejętność wspierania poszczególnych uczestników / członków zespołu, wzmacniania poczucia własnej wartości i znaczenia ich roli w zespole oraz motywowania do podejmowania kolejnych wyzwań grupowych świadomość własnej roli w procesie budowania zespołu gotowość do wzięcia odpowiedzialności za członków grupy

30 4. Skuteczność interpersonalna
zdolność do sprawnego i efektywnego funkcjonowania w relacjach z innymi, kontrolowania dynamiki kontaktów interpersonalnych mającego na celu ich usprawnienie i osiągnięcie określonych celów

31 Najważniejsze elementy kompetencji
znajomość podstawowych zagadnień z zakresu psychologii zachowań umiejętność i gotowość do perswadowania i jednocześnie obrony przez próbami zmanipulowania własnej osoby. znajomość metod i technik wywierania wpływu, negocjacji i perswazji i umiejętność zastosowania ich w praktyce w celu wypracowywania kompromisowych rozwiązań konfliktów interpersonalnych / rozwiązań korzystnych dla obu stron umiejętność skutecznej obrony przed niepożądanym wpływem innych osób / przeciwdziałania niepożądanemu wpływowi innych osób umiejętność argumentowania, przekonywania innych umiejętność analizy procesów decyzyjnych innych osób umiejętność negocjowania i rozwiązywania konfliktów interpersonalnych umiejętność budowania autorytetu (pozyskiwania zaufania oraz szacunku innych, uznania) / umiejętność kreowania własnego wizerunku w celu uzyskiwania szacunku innych, uznania, zaufania asertywność / umiejętność otwartego i jednoznacznego wyrażania swoich potrzeb, emocji, uczuć i opinii w granicach, które nie naruszają praw i psychicznego terytorium innych osób znajomość zasad skutecznej autoprezentacji i umiejętność kreowania własnego wizerunku w celu uzyskania społecznego uznania / uzyskania uznania i szacunku innych osób pewność siebie, śmiałość w kontaktach interpersonalnych gotowość do podejmowania działań mających na celu wywieranie wpływu osobistego na myśli, decyzje i wybory oraz zachowania innych ludzi

32 II. UDZIELANIE PROFESJONALNEGO WSPARCIA
5. Identyfikowanie potrzeb i potencjału klientów zdolność do rozpoznawania potrzeb klientów i identyfikowania ich potencjału w oparciu o wiedzę i umiejętności z zakresu poradnictwa zawodowego oraz z wykorzystaniem odpowiednich narzędzi diagnostycznych

33 Najważniejsze elementy kompetencji
znajomość podstawowych potrzeb klientów, wiedza o grupie docelowej zdolność identyfikowania i analizowania potrzeb różnych grup odbiorców usług doradczych (potrzeb szkoleniowych, potrzeb związanych z informacją, potrzeb związanych z rozwojem osobistym itp.) umiejętność trafnego rozpoznawania potencjału klientów znajomość technik i metod przeprowadzania wywiadów / technik diagnostycznych umiejętność doboru narzędzi do oceny potencjału, postaw, umiejętności, preferencji i zainteresowań oraz efektywnego wykorzystania / stosowania ich w doradztwie zawodowym umiejętność identyfikowania kompetencji poszczególnych klientów potrzebnych do wykonywania określonej pracy w oparciu o stosowne narzędzia / wiedza na temat ogólnych cech różnych grup docelowych podstawowa wiedza z zakresu psychologii (psychologii różnic indywidualnych, rozwoju i wychowania, psychologii pracy, diagnozy psychologicznej, uwarunkowań przedsiębiorczości, podejmowania decyzji zawodowych itd.) znajomość metod i technik diagnostycznych i umiejętność zastosowania ich w praktyce / umiejętność doboru i stosowania testów do oceny postaw, umiejętności, preferencji i zainteresowań, oraz wykorzystania ich w doradztwie zawodowym / znajomość i umiejętność zastosowania w praktyce odpowiednich narzędzi oceny postaw, umiejętności i zainteresowań stosowanych w poradnictwie zawodowym umiejętność zbierania, analizowania i wykorzystywania informacji w procesie diagnostycznym gotowość do pomocy i wspierania innych w procesie odkrywania, identyfikowania własnego potencjału i definiowania potrzeb rozwojowych nastawienie / ukierunkowanie na potrzeby klienta / rozumienie potrzeb

34 6. Motywowanie innych zdolność do tworzenia środowiska, które sprzyja rozwojowi potencjału innych, zachęca ich do działania, wyzwala gotowość do zmian i wspomaga proces budowania wizji, dążenia do realizacji uprzednio wyznaczonych celów i osiągania efektów podejmowanych działań

35 Najważniejsze elementy kompetencji
wiedza z zakresu psychologii motywacji zdolność zachęcania innych do działania / angażowania się w działanie zdolność zachęcania innych do zwiększenia wysiłków prowadzących do osiągnięcia wyznaczonych celów zdolność do promowania inicjatywy jednostki umiejętność budowania wizji / perspektywicznego myślenia znajomość sposobów radzenia sobie z brakiem motywacji i umiejętność stosowania ich w pracy z innymi / umiejętność pracy z oporem zdolność analizowania i wspomagania indywidualnych planów działania klientów umiejętność stawiania celów, monitorowania postępów w ich realizacji zdolność / umiejętność wspierania innych w procesie budowania samoświadomości / wspierania procesu rozwoju samoświadomości umiejętność wspierania kreatywności znajomość i umiejętność zastosowania wykorzystania w pracy z innymi narzędzi do samodzielnego rozwiązywania problemów / radzenia sobie z trudnościami zdolność tworzenia atmosfery, dzięki której podejmowanie nowych wyzwań staje się wartością

36 7. Wspieranie innych w rozwoju
zdolność i gotowość do udzielania innym pomocy w procesie planowania strategii działania i dążenia do realizacji wyznaczonych celów połączona z umiejętnością zachowania profesjonalnego dystansu do ich problemów

37 Najważniejsze elementy kompetencji
znajomość podstawowych zagadnień z zakresu psychologii rozwoju człowieka, psychologii motywacji, psychologii różnic indywidualnych, rozwoju i wychowania, psychologii pracy, wiedza na temat potrzeb klientów i ich możliwości oraz umiejętność wykorzystania tej wiedzy zgodnie z wymaganiami rynku pracy znajomość teoretycznych zagadnień z zakresu poradnictwa zawodowego (definicji orientacji i poradnictwa zawodowego, roli poradnictwa zawodowego w życiu jednostek, zagadnień etycznych, teorii rozwoju cyklu życiowego i kariery, teorii rozwoju kompetencji, podstawowych regulacji prawnych w zakresie poradnictwa zawodowego, standardów usług rynku pracy, różnych form i rodzajów usług poradnictwa zawodowego, różnych form kształcenia zawodowego) znajomość podstawowych zagadnień z zakresu rynku pracy i systemu kształcenia (wiedza o mechanizmach rynku pracy, trendach rozwojowych, bieżącej sytuacji na lokalnym, krajowym, europejskim i światowym rynku pracy, regulacjach prawnych w zakresie prawa pracy i prawa oświatowego, programach i instytucjach wspomagających aktywność zawodową w Polsce i na świecie, wiedza o zawodach, sposobach i technikach poruszania się po rynku pracy i aktywnego poszukiwania pracy, formalnych wymaganiach w procesie ubiegania się o pracę, systemach zarządzania zasobami ludzkimi w przedsiębiorstwach, systemie edukacji, teoriach nauczania, możliwościach kształcenia i dokształcania, formach doskonalenia zawodowego /kursy, treningi itp./, specjalistycznych ofertach edukacyjnych i szkoleniowych) zdolność analizowania i wdrożenia wyników testów w proces doradczy umiejętność wykorzystania wiedzy o potencjale, potrzebach i możliwościach klientów w celu udzielenia im profesjonalnego wsparcia umiejętność monitorowania przebiegu procesu doradczego i dokumentowania jego postępów / monitorowania postępu / stopnia realizacji celów

38 umiejętność powiązania potencjału i potrzeb klientów z wymaganiami i możliwościami, jakie stwarza rynek pracy zdolność wspomagania klienta w procesie tworzenia indywidualnego planu działania umiejętność rozwijania samodzielności klientów umiejętność analizowania bieżącej sytuacji klienta pod kątem jego przyszłych celów i znajomość i umiejętność zastosowania w praktyce narzędzi profesjonalnego wsparcia/znajomość metod i technik doradczych (komunikacyjnych, prowadzenia wywiadów itd.) umiejętność wskazywania źródeł informacji przydatnych w procesie planowania przyszłości zawodowej i podejmowania decyzji zawodowych i / lub oferowania stosownych informacji znajomość i umiejętność zastosowania w praktyce metod poradnictwa grupowego znajomość i umiejętność zastosowania w praktyce metod poradnictwa indywidualnego znajomość prawidłowości procesu uczenia się ludzi dorosłych / umiejętność przekazywania wiedzy / umiejętności dydaktyczne, umiejętność prowadzenia prezentacji umiejętność samodzielnego rozwiązywania problemów znajomość i umiejętność zastosowania w praktyce podstawowych technik doradczych umiejętność rozwiązywania problemów / dochodzenia do rozwiązań gotowość towarzyszenia innym w procesie rozwoju / wspierania innych w budowaniu ich kompetencji umiejętność monitorowania postępów w realizacji wyznaczonych celów i wspierania klienta w procesie opracowywania koniecznych modyfikacji w sposobie działania umiejętność tworzenia strategii doradczych pod kątem specyfiki grup docelowych nastawienie / orientacja na rezultat

39 zdolność do przekształcenia obecnej sytuacji zgodnie z istniejącymi
8. Zarządzanie zmianą zdolność do przekształcenia obecnej sytuacji zgodnie z istniejącymi potrzebami, umiejętność wytyczania celów, doboru strategii działania i postępowania zgodnie z nimi po to, by doprowadzić do realizacji zamierzeń

40 Najważniejsze elementy kompetencji
wiedza na temat psychologicznych aspektów zmiany znajomość podstawowych zagadnień z zakresu umiejętność obserwowania zmian, monitorowania trendów i analizowania bieżącej sytuacji i otaczającego środowiska umiejętność myślenia strategicznego i sprawnego wykorzystania okoliczności umiejętność planowania adekwatnych strategii działania / umiejętność wyznaczania celów i określania sposobów ich realizacji umiejętność monitorowania postępu i stopnia realizacji celów umiejętność opracowywania i wdrażania koniecznych modyfikacji w sposobie działania / umiejętność korygowania i bieżącego analizowania celów / planów umiejętność podejmowania decyzji umiejętność koncentrowania się / skupienia uwagi na priorytetach / na konkretnym celu / działaniu kreatywność umiejętność zarządzania informacją i zasobami umiejętność przeprowadzenia analizy i syntezy nastawienie na osiąganie rezultatów konsekwencja w działaniu / umiejętność dokończenia tego, co się zaczęło umiejętność docierania do szczegółowych informacji

41 III. ROZWÓJ OSOBISTY I PROFESJONALIZACJA
ŚWIADCZONYCH USŁUG 9. Przestrzeganie zasad etyki zawodowej rozumienie zasad etycznych i standardów zawodowych oraz zdolność ich wykorzystywania w sytuacjach o charakterze zawodowym, zdolność i gotowość do postępowania z zasadami etyki zawodowej

42 Najważniejsze elementy kompetencji
znajomość i rozumienie zasad etycznych i standardów zawodowych / świadomość standardów etycznych zdolność ich wykorzystywania we wszystkich sytuacjach zawodowych / postępowanie zgodne z zasadami etycznymi zawodu / z etyką / ze standardami zawodowym nastawienie / ukierunkowanie na dobro klienta umiejętność trafnego rozwiązywania dylematów etycznych umiejętność powstrzymywania się od działań wynikających z wszelkich uprzedzeń (rasowych, religijnych, narodowościowych związanych z płcią, wiekiem i orientacją seksualną) zdolność akceptowania systemu wartości klienta i nienarzucania własnego systemu ocen moralnych uczciwość wobec siebie i klienta umiejętność zachowania tajemnicy procesu doradczego świadomość własnej roli zawodowej świadomość zakresu własnych kompetencji zawodowych i podejmowanie działań niewykraczających poza aktualne kompetencje świadomość etycznej odpowiedzialności za osoby uczestniczące w procesie doradczym / gotowość do przyjmowania odpowiedzialności za swoje działanie wrażliwość etyczna

43 10. Zarządzanie własną karierą
zdolność wykorzystywania potencjału własnego do rozwoju, umiejętność planowania kariery własnej, wytyczania celów, doboru strategii działania i postępowania zgodnie z nimi w celu realizacji zamierzeń i planów

44 Najważniejsze elementy kompetencji
brak obaw przed nowymi doświadczeniami czy zmianami świadomość własnych możliwości i ograniczeń oraz gotowość do przeprowadzania regularnej samooceny / autorefleksji i kompensowania zidentyfikowanych deficytów / ewaluacji pracy własnej gotowość do dalszego kształcenia (uczenia się przez całe życie) / chęć podnoszenia kwalifikacji i zdobywania nowej wiedzy / gotowość do samodoskonalenia świadomość potrzeby samodoskonalenia samodyscyplina / wewnętrzne zdyscyplinowanie umiejętność wykorzystywania własnego potencjału, specjalistycznej wiedzy i zawodowej i doświadczenia w procesie planowania rozwoju zawodowego umiejętność realistycznego oceniania własnego potencjału / możliwości (znajomość własnego sposobu uczenia się, zdolność do identyfikowania braków w wiedzy i umiejętnościach itd.) umiejętność myślenia strategicznego w kontekście kariery własnej / planowania własnego rozwoju zawodowego / adekwatnych strategii działania umiejętność monitorowania postępów i opracowywania koniecznych modyfikacji w sposobie działania znajomość technik uczenia się i nauczania / samokształcenia i umiejętność zastosowania ich w praktyce

45 nastawienie na ciągłe samodoskonalenie
gotowość do przyjęcia odpowiedzialności za wyniki procesu samokształcenia gotowość do korzystania z rożnych form współpracy i superwizji, po to by zminimalizować ryzyko błędów w pracy własnej znajomość psychologicznych aspektów podejmowania decyzji i ich uwarunkowań i umiejętność podejmowania decyzji umiejętność planowania i organizowania pracy własnej / umiejętność zarządzania własnym czasem pracy / zorganizowanie, rzetelność umiejętność zarządzania czasem zdolność dowolnego kształtowania i zmiany własnych nawyków i strategii działania umiejętność wyznaczania priorytetów, koncentrowania się na wykonywanych zadaniach i zmiany harmonogramu pracy w razie konieczności ambicja (orientacja na wynik), konsekwencja i wytrwałość w realizacji założonych celów lub zleconych zadań oraz dbałość o własny rozwój (aktualizacja i rozbudowywanie własnego portfela kompetencji zawodowych). brak obaw przed nowymi doświadczeniami czy zmianami umiejętność docierania do różnych źródeł informacji i korzystania z nich / umiejętność zarządzania informacjami umiejętność rozwiązywania problemów i samodzielnego podejmowania decyzji umiejętność współpracy z przełożonym i współpracownikami

46 11. Motywowanie siebie zdolność do podejmowania nowych wyzwań i angażowania się w działania oraz utrzymywania zainteresowania nimi i kontynuowania ich niezależnie od pojawiających się przeszkód, łatwość reagowania na bodźce skłaniające do działania, kreowania wizji własnych działań, umiejętność myślenia w kategoriach efektów podejmowanych działań

47 Najważniejsze elementy kompetencji
strategiczne ukierunkowanie w kontekście rozwoju kariery i realizacji długofalowych zamierzeń umiejętność i gotowość do podejmowania koniecznych działań, ich kolejnych etapów lub alternatyw / umiejętność podejmowania działań zbliżających do realizacji celu konsekwencja i wytrwałość w realizacji celów umiejętność swobodnego kształtowania oraz zmiany własnych nawyków i strategii działania ambicja (orientacja na wynik, na rezultat / orientacja na zadania/ orientacja na wynik i osiąganie celów) umiejętność samodzielnego działania, samodzielność umiejętność organizacji własnej pracy i umiejętność planowania, umiejętność samodzielnego planowania działań, umiejętność ustalania priorytetów, wyznaczania celów i sposobów ich realizacji dobre zorganizowanie, uporządkowanie, samodyscyplina, inicjatywa, zapał, zaangażowanie, otwartość na rozwój, dążenie do osiągnięć, łatwość podejmowania działania konsekwencja i wytrwałość w realizacji podjętych zadań umiejętność analizowania negatywnych konsekwencji niezrealizowania celu zdolność radzenia sobie ze stresem, nieulegania negatywnym czynnikom zewnętrznym i wewnętrznym, tolerowania czasowych frustracji i podejmowania działania pomimo pojawienia się niesprzyjających okoliczności umiejętność pozytywnego myślenia / pozytywne nastawienie postawa zakładająca, iż podejmowanie nowych wyzwań jest wartością

48 12. Innowacyjność i poszukiwanie twórczych rozwiązań
zdolność i gotowość do tworzenia nowych pomysłów oraz poszukiwania i wynajdowania oryginalnych, odmiennych od dotychczas stosowanych rozwiązań, które są zgodne z wytyczonymi celami

49 Najważniejsze elementy kompetencji
zdolność do znajdowania rozwiązań, myślenie całościowe gotowość do stosowania nowych rozwiązań zdolność radzenia sobie w sytuacjach trudnych znajomość i umiejętność zastosowania w praktyce technik twórczego myślenia oraz technik, które zwiększają kreatywność i innowacyjność umiejętność kreatywnego myślenia i rozwiązywania problemów umiejętność elastycznego doboru strategii do sytuacji problemowej zdolności adaptacyjne umiejętność przeprowadzenia analizy sytuacji i znalezienia sposobów poradzenia sobie z nią opanowanie w nietypowych / nieoczekiwanych / nieprzewidzianych sytuacjach / zdolność do zachowania spokoju i obiektywizmu w niespodziewanych sytuacjach gotowość do podejmowania nowych wyzwań umiejętność radzenia sobie z trudnościami i porażkami stymulowanie do działania obliczonego na osiągnięcie jakiegoś celu umiejętność pracy w stresie, umiejętność pracy pod presją zdolność do pracy pod presją w szybko zmieniającym się środowisku szybkie dostosowywanie się do zmieniających się warunków umiejętność rozwiązywania problemów, proponowania ciekawych hipotez, rozwiązań otwartość na innowacje, dzielenie się pomysłami z innymi itp. elastyczność

50 13. Wzbogacanie warsztatu doradcy (metody, narzędzia, materiały informacyjne)
zdolność i gotowość do nieustannego zdobywania i aktualizowania wiedzy na temat różnorodnych zasobów wspierających pracę doradcy (metod, narzędzi i materiałów informacyjnych) oraz umiejętność wykorzystania ich w praktyce

51 Najważniejsze elementy kompetencji
wiedza na temat różnorodnych możliwości wykorzystania IT w pracy doradcy zawodowego podstawowe umiejętności obsługi komputera i Internetu (programy komputerowe, korzystanie z wyszukiwarek internetowych, obsługa poczty elektronicznej itd.) umiejętność zastosowania technologii informatycznych w warsztacie pracy doradcy umiejętność wykorzystania wsparcia zewnętrznego umiejętność pozyskiwania środków finansowych w celu doskonalenia pracy własnej umiejętność pozyskiwania środków finansowych dla celów i potrzeb poradnictwa zawodowego umiejętność adaptowania wiedzy z innych dziedzin na grunt poradnictwa zawodowego

52 14. Integracja wewnętrzna
zdolność i gotowość do autoanalizy i kontrolowania własnych emocji, umiejętność zachowania wewnętrznej harmonii

53 Najważniejsze elementy kompetencji
umiejętność radzenia sobie ze stresem i frustracją – nieulegania negatywnym czynnikom zewnętrznym i wewnętrznym, tolerowania czasowych frustracji i podejmowania działania pomimo pojawienia się niesprzyjających okoliczności zdolność autoanalizy / umiejętność rozpoznawania i nazywania własnych emocji i potrzeb / świadomość własnych emocji i ich przejrzystość zrównoważenie emocjonalne i intelektualne zdolność rozumienia mechanizmów własnych zachowań, świadomość mocnych i słabych stron, możliwości i ograniczeń / realistyczna, adekwatna samoocena realistyczna ocena relacji z innymi ludźmi otwartość na konstruktywne informacje zwrotne i umiejętność korzystania z nich otwartość i prawdziwość w relacjach / umiejętność tworzenia dojrzałych emocjonalnie relacji z innymi / gotowość do wzięcia odpowiedzialności za relacje z innymi umiejętność zachowania dystansu wobec świata i samego siebie umiejętność akceptowania samego siebie i innych

54 gotowość przyznania się do błędu
umiejętność wyciągania konstruktywnych wniosków z własnych błędów i podejmowania kolejnych prób po niepowodzeniach w oparciu o doświadczenie skłonność do refleksji i analizy swojego zachowania gotowość przyjmowania odpowiedzialności za własne działanie kreatywność i elastyczność w myśleniu i działaniu dbałość o własny rozwój duchowy / rozwój osobisty / chęć / gotowość do stałego rozwijania się w obszarze osobistym umiejętność kontrolowania własnych emocji i radzenia sobie z nimi / opanowanie pewność siebie w działaniu umiejętność zachowania równowagi pomiędzy pragnieniami, postawami, ideami, wartościami, ambicjami, potrzebami, uczuciami i działaniami gotowość do korzystania z pomocy innych / superwizji po to, by zminimalizować ryzyko popełnienia błędów wynikających z jego osobistych problemów, uwikłań emocjonalnych itp.

55 .Dziękuję za uwagę.